İçeriğe atla

Badminton

Danimarkalı Olimpik tüytop oyuncusu Peter Gade
Badminton kortu

Tüytop[1] ya da badminton, raket ve bir tür tüylü topla oynanan tenis benzeri bir oyundur.

Kaz tüyünden yapılan bir top ve raketle oynanan bir oyun olan Badminton, badminton topu'nun file üzerinden rakip alana atılması ve geri dönmemesini sağlamak amacına dayanan bir spor dalıdır.

Tenis oyunları grubundan olması nedeniyle rakipler arasında bir net (file) bulunur. Dolayısıyla herkes kendine ayrılan sahada oynar, topu (tüytop) oldukça zararsızdır, böylece yaralanma veya sakatlanma riski en düşük etkinliklerdendir.

Tarihçe

MÖ 5.yüzyılda Çinliler Badminton'un atası sayılan Ti Jian Zi adı verilen bir oyun oynarlarmış. Yine badmintona benzeyen bir oyun,19.yüzyıl ortalarında Hindistan'da poona adıyla oynanıyormuş. Birçok açıdan günümüz badmintonuna benzeyen bu oyunu gören İngiliz subaylar,1860 yıllarında bunu ülkelerine getirmişler. Beauford Dükü'nün kızları bu oyunu ilk defa Badminton Evi'nde oynamışlardır. Badminton ismi de bu salondan gelmektedir.

İlk kurallar

J.L. Baldwin isimli sporcu, bu sporun kurallarını ilk koyan kişidir. 1870'li yıllarda Hindistan'dan dönen İngiliz subayları, Badminton'u J.L. Baldwin'in koyduğu kurallara göre oynamaya başlamışlardır. Dört yıl gibi kısa sürede İngiltere'de ilk badminton kulübü kuruldu ve kuralları belirlenen oyun ülke geneline yayıldı. Daha sonra, çeşitli ülkelere yayılan badminton, 1934'te Uluslararası Badminton Federasyonu'nun kurulması ile yeni bir ivme kazanmıştır. 1934'ten beri özellikle Çin ve Endonezya bu oyunda hayli başarılı olmaktadırlar.

Kurallar

  • Bu oyunda temel prensip topu karşı tarafa atarak puan almaktır,
  • Yalnızca servis kullanan sporcu veya sporcular puan alabilir.
  • Bu oyunun her seti 21 puandır,
  • Bir set üzerinden 21 puan aracılığı ile 2 puan üzerinde olan taraf kazanmış olur.
  • Badmintonda aradaki puan farkı 2 oluncaya kadar oyun devam edebilmektedir fakat skor 29-29 olduğunda 30. sayıyı alan taraf oyunu kazanacaktır.
  • Oyuna başlama durumu hakemin yazı-tura atmasıyla gerçekleşmektedir.
  • Yazı ve turayı kazanan taraf sahayı ya da topu seçme hakkına sahip olmaktadır.
  • Başlangıç vuruşu esnasında, servis sırasında her iki ayak da yerde olması gerekiyor.
  • Eğer top fileyi aşmaz ise, sahanın dışına çıkarsa ya da boy hizasını geçerse puan kaybı yaşanmaktadır.
Battledore ve shuttlecock'tan modern Badminton oyununa.
John Leech Arşivi'nden, 1854 [1][]

Olimpiyatlar ve badminton

Badminton, ilk kez 1972 Münih oyunlarında olimpiyat sahnesine gösteri sporu olarak çıkmıştır. Yine, 1988'de Seul'de bir kez daha denenen badminton, 1992'de Barselona'da esas spor olarak ilk kez oynanmıştır. Asya ülkelerinin yanı sıra Danimarka ve İngiltere de bu oyunda en iyi olan ülkeler arasında yer almaktadır. Badminton esasında atası sayılan sporlardan çok farklılaşmamıştır. Denebilir ki, 1800'lerde nasıl oynanıyorsa, bugün de aşağı yukarı aynı şekilde oynanmaktadır.

Türkiye'de badminton

31 Mayıs 1991'de Türkiye Badminton Federasyonu kurulmuştur. 104 üye olarak 3 Kasım 1991'de Uluslararası Badminton Federasyonu'na tam üye olmuştur. Türkiye'de ilk kez düzenlenen Badminton Ligi Tespit Müsabakaları 11 Bölgeden 24 takımın katılımı ile 4-7 Nisan 1994 tarihleri arasında Ankara'da gerçekleştirilmiştir. Üniversiteler 1. ve 2. Liginden başka, 10'u 1.Lig, 20'si Bölgesel lig olmak üzere toplam 30 kulübün mücadele ettiği deplasmanlı Badminton Ligi'ne 2000 yılında minikler ligi de dahil olmuştur.[2]

Malzemeler

1 adet mantar ya da plastik bir başlığa takılı 14 ya da 16 tüyden oluşan, ağırlığı 4,73 g ile 5,50 g arasında değişen "kuş" adı verilen tüylü bir top, 2 adet raket ve esnek ayakkabılar (yaralanmaları engellemek için).

Badminton teorik olarak her yerde oynanabilir. Ancak rüzgâr alan yerlerde oynanamaz. Kapalı spor salonları çok uygundur. 6.10 m X 13.40 m ebatındaki kortla çok fazla yer işgal etmez.

Kaynakça

  1. ^ "Arşivlenmiş kopya". 9 Ağustos 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Ağustos 2017. 
  2. ^ "Tarihçe". www.badminton.gov.tr. 18 Nisan 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Mart 2015. 

Dış bağlantılar

Ayrıca bakınız

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Futbol</span> çim veya toprak zeminde, on birer oyuncudan oluşan iki taraf arasında topla oynanan takım sporu

Futbol, on birer oyuncudan oluşan iki takım arasında, kendine özgü küresel bir topla oynanan takım sporudur. 21. yüzyıl itibarıyla 200'ün üzerinde ülkede 250 milyonu aşkın oyuncu tarafından oynanmakta olup dünyadaki en popüler spordur.

<span class="mw-page-title-main">Voleybol</span> ortada file olmak üzere filenin batısında ve doğusunda iki takım olmak üzere oynanan bir spor dalı

Voleybol, file ile ikiye bölünmüş bir oyun alanı üzerinde altı kişilik iki takım ile oynanan, voleybol topuna eller ve kollarla vurarak file üzerinden karşı tarafın oyun alanına gönderme ve yere değmesini sağlama esasına dayalı bir takım sporudur.

<span class="mw-page-title-main">Hentbol</span> topla oynanan takım sporu

Hentbol, altısı saha içinde, biri kalede olmak üzere yedi oyuncuyla oynanan bir takım sporudur. Oyun süresi otuz dakikalık iki devreden oluşur. İlk yıllarında futbol stadyumlarında 11 kişilik takımlar halinde çim üzerinde oynanan hentbol, 1950'lerden sonra yaygın bir salon sporu haline dönüşmüştür. Saha hentbolu, plaj hentbolu ve tekerlekli sandalye hentbolu türleri bulunur.

<span class="mw-page-title-main">Tenis</span> raket ile oynanan bir spor

Tenis, raket ve topla iki kişi arasında ya da ikişer kişilik iki takım arasında oynanan olimpik bir spor. Oyuncular raketleri ile içi boş lastik bir tenis topunu ağ (file) üzerinden rakibinin sahasına (kort) atmaya çalışırlar. Kort toprak kort, çim kort ve sert kort türlerinde olur. Kurallar dahilinde en çok puanı alan oyuncu kazanır.

<span class="mw-page-title-main">Bovling</span> oyun hattının sonundaki kukaları, oyuna özel toplarla devirmeyi amaçlayan salon sporu

Bowling, oyun hattının sonundaki kukaları, bu oyun için özel olarak hazırlanmış bowling topları ile devirme amacı taşıyan salon sporu. Bovling'de amaç, bovling pisti olarak bilinen uzun bir oyun yüzeyinde lobutları devirmektir. Şeritler, topun hareketini etkileyen farklı belirlenmiş yağ desenlerinde koruyucu yağlama yağının uygulandığı ahşap veya sentetik bir yüzeye sahiptir. İlk atışta tüm lobutlar devrildiğinde "strike" elde edilir ve ikinci atışta tüm lobutlar devrildiğinde "spare" elde edilir. Bowlingin yaygın türleri arasında on lobutlu bovling, mumlu lobutlu bovling, ördek lobutlu bovling, dokuz lobutlu bovling ve beş lobutlu bovling bulunur.

<span class="mw-page-title-main">Masa tenisi</span> iki veya dört oyuncunun raket ile birbirlerine topu atarak oynadığı masa oyunu

Masa tenisi (pinpon), iki veya dört oyuncunun birbirlerine topu karşılıklı olarak attığı ortasında ağ bulunan masanın üstünde oynanan bir oyundur.

<span class="mw-page-title-main">Paintball</span>

Paintball, kişilerin bireysel olarak ya da takımlar halinde rakiplerini yenmek için yarıştıkları bir spordur. Daha genel tanımıyla karşılıklı 2 takımın çeşitli senaryolara bağlı kalarak birbirlerine karşı oynadıkları bir grup oyunudur. ‘’Paint’’ ve ‘’Ball’’ kelimelerinin birleşmesiyle meydana gelen bu İngilizce kökenli kelime ‘’Boya topu’' anlamına gelmektedir. Fakat uluslararası platformlarda da paintball adını almış ve oynanan tüm ülkelerde de bu isimle tanımlanmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Amerikan futbolu</span> On birer oyuncudan oluşan iki takımın arasında, mekik biçimli bir topla, kendisine özgü bölünmüş oyun alanı bulunan dikdörtgen şeklindeki bir sahada oynanan takım sporudur

Amerikan futbolu ; on birer oyuncudan oluşan iki takımın arasında, mekik biçimli bir topla, kendisine özgü bölünmüş oyun alanı bulunan dikdörtgen şeklindeki bir sahada oynanan bir Kuzey Amerika futbolu çeşididir. Oyundaki temel amaç; belirli kurallar ve mekanikler çerçevesinde daha fazla sayı yapan taraf olmaktır. Bu amaca hücum takımının, topu pas ya da koşu ile ilerletmesi yoluyla ulaşılır. Topun ilerletilmesinde hücum takımının on yardlık mesafeyi geçmek için dört hücum hakkı bulunur ve eğer bu dört hücum hakkı içerisinde on yardlık mesafe geçilirse, hücum takımı yeni dört hücum hakkı kazanır. Savunma takımının amacı ise, hücum takımının ilerlemesine engel olmaktır. Skor kazanmanın temel yolları ise; topun saha sonuna ulaştırılması, yani touchdown ya da topun belirli bir noktadan vurularak sayı direkleri arasından geçirilmesi yani field goal'dır. Bir touchdownun değeri 6 sayıyken, bir field goalın değeri 3 sayıdır.

<span class="mw-page-title-main">Ragbi</span>

Ragbi, iki takım arasında, oval bir topun el ve ayaklarla kontrol edilerek sayı yapılması esasına dayalı olarak oynanan takım oyunu. Ragbi birliği ve ragbi ligi olmak üzere farklı kurallara ve oyuncu sayısına sahip iki türü vardır. Anavatanı İngiltere olan ragbi, sonradan İngiliz sömürgelerine yayılmıştır. Avustralya, Yeni Zelanda, Güney Afrika, Galler, İrlanda, İskoçya ve Fiji'de çok popüler olan bu oyun diğer eski İngiliz sömürgelerinde ve Dünya'nın genelinde yaygın değildir.

<span class="mw-page-title-main">Squash</span>

Squash raket ve topla iki oyuncu tarafından oynanan bir tür raket sporudur. Squash, Uluslararası Olimpiyat Komitesi tarafından tanınmaktadır. Squash'ın düzenleyici kuruluşu olan Dünya Squash Federasyonu'na (WSF) üye olan 100'ü aşkın ülke vardır.

<span class="mw-page-title-main">Avustralya futbolu</span>

Avustralya futbolu, aynı zamanda genellikle futbol ya da Aussie kuralları, günlük konuşma dilinde footy ve tarih bilimi dilinde Avustralasya futbolu ya da Viktorya futbolu olarak geçer, 2 takım ve 18 sporcu arasında açık havada geniş oval şekilli bir çim sahada oynanan bir futbol sporu.

Matrak, Osmanlılar tarafından oynanan askerî bir spor olarak günümüze kadar gelmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Bask topu</span>

Bask topu, bir çeşit sahada tek elle kullanılan raketle deri bir topu duvara göndermek suretiyle yapılan oyundur. "cesta punta" olarak bilinen standart pelota iki kişilik bir oyundur. Ancak başka türleri çiftler halinde oynanabilir. Oyuncular bileklerine sarılı raket benzeri ilginç şekli tahtalarla, iki kere sıçramadan rakiplerce karşılanamayacağı şekilde topu duvara atmayı amaçlarlar. "Pelota a mano" adındaki çıplak el iki tekler ya da ikiye karşı oynanan da dahil olmak üzere birçok farklı türü vardır. "Frontenis" adındaki türü güçlendirilmiş telleri olan tenis raketleriyle oynanır. "Xare" de tenis raketleri kullanır ancak, bunun telleri gevşektir; "Leather pelota" ve "pala corta" sert tahta sopalar ile oynanır.

<span class="mw-page-title-main">Racketlon</span>

Racketlon triatlon ve dekatlon benzeri birden fazla branşın yapıldığı bir raket sporu. En popüler 4 raket branşının kombinasyonundan oluşur.

<span class="mw-page-title-main">Cirit</span> Türk millî sporu

Cirit, at üzerinde oynanan spor dallarından biridir. At üzerindeki sporcunun ciridini rakibe karşı isabetli bir şekilde atmasını, muharebe anında kendisine ve bineğine olan hakimiyetini sağlayarak rakibine üstün gelmesini amaç edinen, kuralları olan bir spordur. Genellikle Kars, Bayburt, Ardahan, Uşak ve Erzurum'da oynanır.

<span class="mw-page-title-main">Plaj tenisi</span>

Plaj tenisi ya da uluslararası bilinen İngilizce adıya beach tennis, tenis gibi raketle oynanan sporlar ile plaj sporlarının birleştirilmesi ile bulunmuş bir spordur. İki oyuncu ile (tekler) veya ikili takımlar halinde (çiftler) raketler ile topun ağın diğer taraftaki rakip saha içine atılması amaçlı bir spordur.

<span class="mw-page-title-main">Speed badminton</span>

Speed badminton, ayrıca bilinen ismiyle speedminton, ağsız bir şekilde oynanan badmintondan türetilmiş bir spordur.

<span class="mw-page-title-main">1966 Britanya İmparatorluğu ve İngiliz Milletler Topluluğu Oyunları</span>

1966 Britanya İmparatorluğu ve İngiliz Milletler Topluluğu Oyunları, 4-13 Ağustos tarihleri arasında, Jamaika'nın başkenti Kingston'da düzenlenen 8. İngiliz Milletler Topluluğu Oyunları.

<span class="mw-page-title-main">1974 Britanya Milletler Topluluğu Oyunları</span>

1974 Britanya Milletler Topluluğu Oyunları, 24 Ocak-2 Şubat tarihleri arasında, Yeni Zelanda'nın Christchurch şehrinde düzenlenen 10. İngiliz Milletler Topluluğu Oyunları.

Fast5, netbolun golleri farklı puanlanan ve standarttan biraz daha kısa süren bir türüdür. 2008'de Uluslararası Netbol Federasyonu (IFNA) tarafından yeni uluslararası yarışma Fast5 Netbol Dünya Serisi için geliştirilmiş yeni formatı duyuruldu. Kurallar 2012 yılı için yenilendi ve Fast5 olarak adlandırıldı.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.