İçeriğe atla

Badami

Koordinatlar: 15°55′N 75°41′E / 15.92°K 75.68°D / 15.92; 75.68

Badami (Kannada dili: ಬದಾಮಿ), eski adıyla Vatapi, Hindistan'ın Karnataka eyâletinin Bagalkot ilinde bulunan bir şehirdir. 540 yılından 757 yılına kadar Badami Çalukyalarının kraliyet başkenti olmuştur. Tapınakları ile tanınmıştır. Agastya gölünü çevreleyen kızıl kumtaşı oluşumunun dibinde dar bir vadide kurulmuştur.

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Miladi takvim</span> Güneş yılı esasına dayanan ve uluslararası alanda en çok kabul gören takvim

Miladi takvim ya da Gregoryen takvimi, Roma İmparatoru Jül Sezar tarafından kabul edilen Jülyen takviminin yerine, Papa XIII. Gregorius tarafından yaptırılan bir takvimdir. İsa'nın doğduğu yılı milat olarak alan bu takvim, Dünya'nın Güneş etrafındaki dönüş süresi olan 365 gün, 6 saatlik zamanı "1 yıl" olarak kabul eder. Günümüzde dünyada en yaygın olarak kullanılan takvimdir.

<span class="mw-page-title-main">Işık yılı</span> uzunluk birimi

Işık yılı, astronomide uzaklıkları ifade etmek için kullanılan ve yaklaşık 9,46 trilyon kilometreye (9,46×1012 km) karşılık gelen uzunluk birimi. Uluslararası Astronomi Birliğinin (IAU) tanımına göre bir ışık yılı, ışığın bir Jülyen yılında (365,25 gün) boşlukta kat ettiği mesafedir. İçinde "yıl" sözcüğü geçtiği için bazen hatalı olarak zaman birimi gibi algınsa da zaman birimi değildir.

<span class="mw-page-title-main">Hicrî takvim</span> Müslümanlar tarafından dinî günleri belirlemek için kullanılan Ay takvimi

Hicrî takvim, İslami, Müslüman ya da Arap takvimi, 1 yılı 354 ya da 355 gün olan ve 12 kameri aydan oluşan, İslam peygamberi Muhammed'in Mekke'den Medine'ye hicretini başlangıç yılı kabul eden ve Ay'ın Dünya çevresinde dolanımını esas alan bir takvim sistemidir. Resmi olarak Afganistan ve İran tarafından kullanılmaktadır. Hicretin, Muharrem ayı yani takvimin başlangıç günü ya da ayıyla bir ilgisi yoktur.

Yıl veya sene; Dünya'nın Güneş etrafındaki yörüngesinde bir tur yapmasına karşılık gelen, yaklaşık 365 ¼ günlük zaman dilimi. Bir takvim yılı 365 gün, artık yıl ise 366 gündür. Bir takvim yılında 12 ay veya 52 hafta vardır. Miladi takvimde yıl 1 Ocak'ta başlar ve 31 Aralık'ta sona erer.

<span class="mw-page-title-main">Fransız cumhuriyetçi takvimi</span>

Fransız cumhuriyetçi takvimi veya diğer adıyla Fransız devrimci takvimi, Fransız Devrimi sırasında oluşturulan, 1793 yılının sonlarından 1805 yılına kadar Fransız hükûmeti ve 1871 yılında 18 günlüğüne Paris Komünü tarafından kullanılan takvimdi.

<span class="mw-page-title-main">Türk sineması</span> Türkiyede sinemaya genel bakış

Türk sineması, Türkiye sineması veya eski adıyla Yeşilçam, Türkiye'deki film endüstrisine dair faaliyetleri ve sinema kültürünü kapsamaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Batı Çalukya İmparatorluğu</span> 10.-12. yüzyıllar yarasında Güney Batı Hindistanda hüküm sürmüş imparatortorluk

Batı Çalukya İmparatorluğu, 10. ve 12. yüzyıllar arasında Güney Hindistan'da Deccan yaylası'nın batısında hüküm sürmüş olan bir imparatorluktur. Bu hanedana günümüz Karnataka eyaletinin Basavakalyan şehrindeki başkentleri Kalyani nedeniyle Kalyani Chalukya da denir. 6. yüzyılda Badami şehrinden çıkan Çalukya hanedanı ile olan teorik ilişkileri nedeniyle de Geç Çalukya adı da verilir. Aynı dönemde Vengi şehrinde kurulmuş olan Doğu Çalukyalar hanedanından ayırmak için de Batı Çalukyalar adı verilir. Çalukyaların ortaya çıkmasından önce, iki yüzyıl boyunca Manyakheta, 2da kurulmuş olan Raştrakuta İmparatorluğu orta Hindistan ve Deccan yaylasının tamamına yakın bir bölüme hükmediyordu. 973 yılında Malvalı Paramara klanı tarafından Raştrakuta İmparatorluğu'nun başkentinin istilasından sonra ortaya çıkan karışıklıklardan istifade eden Bijapurlu derebeyi II. Tailapa efendilerine karşı başkaldırmış, onları yenmiş ve Manyakheta'yı başkenti yapmıştır. Kısa sürede güçlenen hanedan kontrolü eline almış ve başkenti Kalyani'ye taşıyan I. Someşvara zamanında imparatorluk olmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Çalukya Hanedanı</span>

Çalukya Hanedanı 6. ve 12. yüzyıllar arasında orta ve güney Hindistan'ın büyük bir bölümünde hüküm sürmüş olan bir kraliyet hanedanıdır. Bu dönem boyunca birbiriyle yakından bağlantılı ama bağımsız üç hanedan olarak hüküm sürdüler. İlk hanedan 6. yüzyılın ortasından itibaren başkentleri Badami'den hüküm süren Badami Çalukyaları dır. Banavasi'de Kadamba krallığının gücünün azaldığı dönemde bağımsızlığını kazanan Badami Çalukyaları, II. Pulakeşi zamanında kontrolü ellerine aldı. II. Pulakeşi'nin ölümünden sonra Doğu Çalukyalar Deccan Yaylasının doğusunda bağımsız bir krallık oldular. 11. yüzyıla kadar başkentleri Vengi'de topraklarını yönettiler. Deccan Yaylasının batısında 8. yüzyılda ortaya çıkan Raştrakutalar, Badami Çalukyalarının yerini almış ancak 10. yüzyıldan itibaren ise Badami Çalukyalarının soyundan gelen Batı Çalukyalara yönetimi kaptırmışlardır. Batı Çalukyalar başkentleri Basavakalyan'da 12. yüzyılın sonuna kadar hüküm sürmüşlerdir.

<span class="mw-page-title-main">Batı Ganga hanedanı</span>

Batı Ganga hanedanı Hindistan'ın güneyinde günümüz Karnataka eyaletinin bulunduğu yerde hüküm sürmüş olan bir hanedandır. Yüzyıllar sonra günümüz Orissa eyaletinin bulunduğu yerde hüküm sürmüş olan Doğu Gangalar dan ayırmak için Batı Gangalar olarak adlandırılırlar. Genel inanışa göre Batı Gangaların idareyi ele geçirmesi, bazen Samudra Gupta'nın güneydeki fetihlerine bağlanan Güney Hindistan'daki Pallava imparatorluğunun zayıflamasıyla birçok yerel klanın bağımsızlığını ilan etmesi sonucu olmuştur. Batı Ganga hükümranlığı 350 yılından 550 yılına kadar sürmüştür. İlk başkentleri Kolar'dan günümüz Mysore ilinde Kaveri nehri kıyılarındaki Talakad'a taşınmışlardır.

<i>Eurovision Şarkı Yarışması</i>

Eurovision Şarkı Yarışması, kısaca ESC veya Eurovision, Avrupa Yayın Birliği (EBU) tarafından her yıl düzenlenen ve çoğunlukla Avrupalı ülkelerinden katılımıyla gerçekleşen uluslararası şarkı yarışmasıdır. Katılımcı ülkelerin her biri televizyon ve radyo aracılığıyla canlı yayınlanacak bir şarkı seçer, yarışma EBU'ya bağlı yayıncılar tarafından canlı yayınlanır ve katılımcı ülkeler kendi dışında kalan ülkelerin şarkılarını puanlayarak kazananı belirler.

<span class="mw-page-title-main">Pilaster</span> duvara yapışık sütun şeklinde kullanılan bir inşaat tekniği

Pilaster, sütunce ya da sütunçe, mimaride duvara yapışık sütun şeklinde kullanılan bir inşaat tekniğidir. Yapılarda süs öğesi olarak kullanılır. Dört köşeli sütun, duvara yapışık sütun şeklinde dikey olarak sütunun yarısının duvara gömme haliyle uygulanmasıdır. Bazı durumlarda pilaster yarı yuvarlak şekilde de uygulanabilir.

Geleneksel Kore takvimi diğer Doğu Asya ülkelerinin takvimlerine benzer biçimde Çin takvimine dayanan bir ay-güneş takvimidir. Tarihler, Kore'nin meridyenleri esas alınarak hesaplanır.

Celâlî Takvimi, Güneş yılı esasına dayanan, İranlı matematikçi ve astronom olan Ömer Hayyam başkanlığındaki bir kurul tarafından düzenlenmiş bir takvimdir. Büyük Selçuklu İmparatorluğu hükümdarı Sultan Melikşah'a sunulan bu takvim, 1079 yılından itibaren kullanılmaya başlanmıştır. Yılbaşını 9 Ramazan 471 yılına rastlayan Nevruz olarak almış, 1079 yılını başlangıç kabul etmiştir. Selçuklu Devleti'nin yanı sıra Babür İmparatorluğu da bir dönem bu takvimi kullanmıştır. Celâlî Takvimi sadece tarım, hayvancılık gibi ekonomik işlerin düzenlenmesinde kullanılmış, normal hayatta ise Hicrî takvim kullanılmaya devam edilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Takvim</span>

Takvim, zamanın yüzyıl, yıl, ay, hafta ve gün gibi parçalara bölünüp düzenli bir sırayla gösterildiği çizelgedir.

<span class="mw-page-title-main">Etiyopya takvimi</span>

Etiyopya takvimi , Etiyopya'da kullanılan temel takvimdir. Etiyopya Hristiyanları için de dini takvim olma özelliği taşır. Mısır takvimi gibi güneş temelli olup Jülyen takvimi gibi her 4 yılda bir artık gün eklenmektedir. Yılbaşı Jülyen takvime göre 29 veya 30 Ağustos'dur. Miladi takvim ve Etiyopya takvimi arasında oluşan 7-8 yıllık fark İsa'nın müjdelenmesinin hesabında olan farklılıklardan oluşur.

Budist takvimi, Ay ve Güneş takvimlerini kullanan ve özellikle Hindiçin ülkeleri Kamboçya, Laos, Myanmar ve Tayland ile Sri Lanka'da dini/resmî amaçlarla kullanılan takvim. Bu takvimler ortak bir geçmişe sahip olsalar da, aralarında ayların adlandırılması, döngüler gibi çeşitli konularda farklılıklar vardır. 

Holosen takvimi, Holosen dönemini dikkate alarak 10.000 yılından numaralandırılmış bir sistemdir. İlk kez Neolitik Devrim için kullanılmıştır. MS 2024 yılı, Holosen takviminde 12024 yılına denk gelir.

Âsur Takvimi, M.Ö. 4750 yılında başlayan Ay tabanlı bir takvim olup Asur’da inşa edilen ilk tapınaktan esinlenilmiştir. Özellikle Addi Alkhas, Jean Alkhas ve Nimrod Simono tarafından düzenlenen Asur Takvimi için “Gılgamış’ta” yayınlanan birtakım makaleler baz alınmıştır. Yeni bir yıl Baharı ilk görüşle başlar. Âsur, yeni yılı hâlen daha her yıl toplanarak, festivallerle kutlanmaya devam etmektedir. M.S. 2022 yılı, Asurlarda 6772 yılına denk gelmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Pattadakal</span>

Pattadakal, 7. ve 8. yüzyıllarda inşa edilmiş Hindu (Şivaizm) ve Jain tapınaklarını barındıran bir UNESCO Dünya Mirasıalanıdır. Bir köy ve Karnataka eyaletinin önemli bir turizm merkezi olan Bagalakote'deki Malaprabha Nehri'nin sol yakasında bulunmaktadır. Badami'ye 22 km, Çalukya anıtlarıyla bilinen Aihole'ye ise yaklaşık 10 km uzaklıktadır. Bangalore'ya 514 km mesafededir. Çalukya öncesi tarihi ve arkeolojik alan Bachinagudda, Pattadakal'ın yakınlarında bulunmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Kuzey Kore takvimi</span>

Kore Demokratik Halk Cumhuriyeti takvimi, KDHC takvimi veya Juche takvimi Kuzey Kore'de kullanılan yıl numaralandırma sistemidir.