İçeriğe atla

Babrak Karmal

Babrak Karmal
ببرک کارمل
Afganistan Devrimci Konsey Başkanı
Görev süresi
27 Aralık 1979 - 24 Kasım 1986
Yerine geldiğiHafızullah Amin
Yerine gelenHacı Muhammed Şamkani
Afganistan Bakanlar Kurulu Başkanı
Görev süresi
27 Aralık 1979 - 11 Haziran 1981
Yerine geldiğiHafızullah Amin
Yerine gelenSultan Ali Keştmand
Afganistan Demokratik Halk Partisi
Merkez Komitesi Genel Sekreteri
Görev süresi
27 Aralık 1979 - 4 Mayıs 1986
Yerine geldiğiHafızullah Amin
Yerine gelenMuhammed Necibullah
Kişisel bilgiler
Doğum Sultan Hüseyin
6 Ocak 1929(1929-01-06)
Pegman, Afganistan
Ölüm 3 Ekim 1996 (67 yaşında)
Moskova, Rusya
Partisi Afganistan Demokratik Halk Partisi
Dini İslam[1]

Babrak Karmal (Farsçaببرک کارمل; 6 Ocak 1929, Kamari - 3 Aralık 1996, Moskova), 1979-1986 yılları arasında Afganistan Demokratik Cumhuriyeti dönemi esnasında Afganistan'ın üçüncü devlet başkanıydı.

Gençliği

Seçkin bir ordu generalinin oğlu olarak, Kabil doğusunda Kamari köyünün varlıklı bir ailesinde doğmuş olmasına rağmen, Babrak Karmal, annesinin ölümünden sonra zor hayat koşulları altında yaşadı. Lisede ilgisiz bir öğrenciydi. Daha sonra Kabil Üniversitesi'nde hukuk okudu. Bir hatip olarak şöhret kazandı. 1951'de üniversitenin öğrenci birliğinde eylemci oldu. Marksist siyasal faaliyetlere karıştı, bu faaliyetleri nedeniyle beş yıl boyunca hapsedildi. Hapishanede, Ekber Hayber ve Muhammed Sıddık Farhang ile arkadaş oldu. Burada iki arkadaşıyla birlikte Sovyet yanlısı düşüncelerini geliştirdi. Mezun olduktan sonra, Planlama Bakanlığına girdi.

Siyasi hayatı

1 Ocak 1965'te yapılan bir kongrede yirmi sekiz kurucu üye arasındaydı ve Kabil'de Afganistan Demokratik Halk Partisi'ni kurdu. Partinin genel sekreterliğine getirildi. 1965'ten 1973'e kadar bu partide hizmet etti. 1967'de Demokratik Afganistan Partisi Parcham (Bayrak) ve Khalq (Halk) adında iki bölüme ayrıldı. Karmal daha önce Perçem hizibinin lideri oldu. Hizipler, 1977'de birleştirdi ve Nisan 1978'de, Afganistan'ın kontrolünü ele geçirdi. Karmal, önce başbakan vekili oldu ama rakip Halk hizibinin yükselişinden sonra Prag'a büyükelçi olarak atandı.

ADHP, sosyalist fikirlerle ülkeyi yenileştirmeyi deniyordu; fakat ülkede büyük rahatsızlık vardı. Aralık 1979'da Sovyetler, Afganistan'ı istila etti ve Sovyetlere ait komandolar, lider Hafızullah Amin'i öldürdü. Sovyetler, Afganistan Demokratik Cumhuriyeti'nin yeni başkanı olması için Karmal'ı önerdi. Babrak Karmal, ADHP'in Perşem hizibinin sürgüne gönderilen lideri, Afgan hükûmetinin yeni lideri olarak Sovyetler tarafından yerleştirildi.

Karmal, Haziran 1981'de başbakanlık görevini Sultan Ali Keşmand'a devretmekle birlikte partinin genel sekreterliğini ve Devrim Konseyi başkanlığını sürdürdü. Bu arada sosyalist rejime ve 1985'te sayıları 115 bine ulaşan Sovyet askerlerine karşı silahlı direniş yükselirken, ADHP içindeki Halk ve Bayrak kanatları arasındaki iktidar mücadelesi de sürdü. Sovyetlere ait destekle o bölgede güç sağlamak için görevlendirildi fakat başarılı olamadı.

Sonu

4 Mayıs 1986'da partinin genel sekreterliğinden uzaklaştırıldı. Daha önemsiz bir görev olan Devrim Konseyi başkanlığına getirildiyse de, kısa bir zaman sonra bu görevinden de istifa etmek zorunda bırakıldı. Yerine Hacı Muhammed Çamkani getirildi, Afganistan'ı terk ederek Moskova'ya gitti. 1989'da kısa bir süre için Kâbil'e döndü. 1996'da Moskova'da öldü. Cenazesi önce Özbekistan'a getirildi, daha sonra Afganistan'a götürülerek defnedildi.

Kaynakça

Siyasi görevi
Önce gelen:
Hafızullah Amin
Afganistan Devrimci Konsey Başkanı
1979-1986
Sonra gelen:
Hacı Muhammed Şamkani
Önce gelen:
Hafızullah Amin
Afganistan Bakanlar Kurulu Başkanı
1979-1981
Sonra gelen:
Sultan Ali Keştmand
Parti siyasi görevi
Önce gelen:
Hafızullah Amin
Afganistan Demokratik Halk Partisi
Merkez Komitesi Genel Sekreteri

1979-1986
Sonra gelen:
Muhammed Necibullah

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Nikita Kruşçev</span> 1953ten 1964e kadarki Sovyetler Birliği lideri

Nikita Sergeyeviç Kruşçev, Sovyet devlet adamı ve Sovyetler Birliği Komünist Partisi Birinci Sekreteri. Doğru okunuşu ve Türkçe yazım kurallarına göre soyadının doğru yazılışı Hruşçov olmasına rağmen, Türkçeye İngilizce Khrushchev kelimesinin okunuşu olan Kruşçev kelimesi geçmiş ve yaygınlık kazanmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Leonid Brejnev</span> 1964ten 1982ye kadarki Sovyetler Birliği lideri

Leonid İlyiç Brejnev, Ukraynalı Sovyet politikacıdır. 1964-1982 yılları arasında Sovyetler Birliği Komünist Partisi Genel Sekreteri olarak SSCB'yi yönetmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Muhammed Necibullah</span> 1987-1992 yılları arasında Afganistan Demokratik Cumhuriyetinin devlet başkanı

Muhammed Necibullah Ahmedzai, 1987-1992 yılları arasında Afganistan Demokratik Cumhuriyeti'nin devlet başkanı.

Hacı Muhammed Çamkani (1947-2012), Afgan siyasetçi.

Hafızullah Emin Afganistan'daki sosyalist rejimin ikinci devlet başkanı.

<span class="mw-page-title-main">Sovyetler Birliği Komünist Partisi</span> Sovyetler Birliğini yöneten parti

Sovyetler Birliği Komünist Partisi, Rusya Sosyal Demokrat İşçi Partisi'nin Bolşevik kanadınca kurulan ve 1917 Büyük Ekim Sosyalist Devrimi'nden sonra 1991 yılına dek Sovyetler Birliği'ni yöneten parti. Rusya Sosyal Demokrat İşçi Partisi olarak iktidara gelen parti 1918 yılında Komünist Parti adını aldı.

<span class="mw-page-title-main">Walter Ulbricht</span>

Walter Ulbricht, Alman komünist devlet adamı. Almanya Sosyalist Birlik Partisinin 1950-1971 yılları arasındaki ilk başkanıdır.

<span class="mw-page-title-main">Muhammed Davud Han</span> Afgan siyasetçi

Serdar Muhammed Davud Han, Paştun asıllı Afgan siyasetçi. 1973-1978 arasında Afganistan devlet başkanıydı. Davud Han, reformist politikaları ile bilinmektedir, özellikle kadın hakları ile ilgili gerçekleştirdiği iki adet beş yıllık "modernizasyon planları" olmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Aleksey Kosıgin</span>

Aleksey Nikolayeviç Kosigin -(21 Şubat 1904, Sankt-Peterburg, Rusya Çarlığı - 18 Aralık 1980, Moskova, SSCB) - Rus siyasetçi. Rusya Federatif Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti Halk Komiserleri Konseyi Başkanı (1943-1946). Sovyetler Birliği Bakanlar Kurulu Başkanı (1964-1980). Sovyetler Birliği Komünist Partisi üyesi. Komünist Parti Merkez Komitesi üyesi (1939-80). Politbüro üyesi (1960-1980). Yüksek Sovyet meclisi üyesi(1946-1980). Soğuk Savaş sırasında uluslararası devlet adamı.

<span class="mw-page-title-main">Nur Muhammed Tereki</span> Afgan siyasetçi (1917-1979)

Nur Muhammed Tereki, Peştun asıllı Afgan siyasetçi. 1965-1979 arasında genel sekreterliğini yaptığı Afganistan Demokratik Halk Partisi'nin 1978'de düzenlediği darbeden sonra devlet başkanlığı yaptı (1978-1979).

<span class="mw-page-title-main">Kore İşçi Partisi</span> Kuzey Koredeki iktidar siyasi parti

Kore İşçi Partisi (KİP), genelde Kuzey Kore olarak bilinen Kore Demokratik Halk Cumhuriyeti'nde iktidarda olan siyasi partidir. Yüksek Halk Meclisinde temsil edilen en büyük partidir ve Anavatanın Birleşmesi için Demokratik Cephe'yi oluşturan diğer iki yasal parti ile birlikte de jure ile bir araya gelmektedir. Bu küçük partiler KİP'ye tamamen bağımlıdır ve KİP'nin “öncü rolünü” varlıklarının bir koşulu olarak kabul etmektedir. Parti, ülkenin kurulmasından beri iktidardadır ve liderleri Kim İl-sung (1949-1994), oğlu Kim Jong-il (1994-2011) ve torunu Kim Jong-un (2011-) olmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Aleksey Rıkov</span>

Aleksey İvanoviç Rıkov, Ekim Devrimi'nin ardından 1930'lu yıllara kadar önemli politik görevlerde bulunan Bolşevik devrimcidir. 1920'lerin sonunda Josef Stalin'e muhalefet eden önde gelen isimlerden biridir.

<span class="mw-page-title-main">Rusya Komünist Partisi (Bolşevik) 10. Kongresi</span>

Rusya Komünist Partisi (Bolşevik) 10. Kongresi, Moskova’da 8-16 Mart 1921 tarihinde yapılmıştır. 732 bin parti üyesini temsilen 1135 delege hazır bulunmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Dmitri Ustinov</span>

Dmitri Fyodoroviç Ustinov, Kızıl Ordu komutanı ve Sovyetler Birliği Mareşali. 1976 yılından ölümüne kadar Sovyetler Birliği Savunma Bakanı olarak görev yaptı.

<span class="mw-page-title-main">Afganistan Cumhuriyeti</span>

Afganistan Cumhuriyeti, 1973-1978 yılları arasında varlığını sürdüren, tarihteki ilk Afgan cumhuriyetidir.

<span class="mw-page-title-main">Mihail Suslov</span> Sovyet siyasetçi

Mihail Andreyeviç Suslov Sovyet devlet adamı. Sovyetler Birliği Komünist Partisi Merkez Komitesi üyesi (1947-1982). 1965'te Brejnev döneminde Sovyetler Birliği Komünist Partisi ikinci sekreteri oldu. Stalin döneminden ölümüne kadar partinin en önemli ideoloğu olarak görev yaptı. Stalin ve Hruşçov dönemlerinde etkili olmakla birlikte özellikle Brejnev döneminde siyasi otoritesi arttı.

<span class="mw-page-title-main">Afganistan Demokratik Cumhuriyeti</span> Ülke

Afganistan, resmi adı Afganistan Demokratik Cumhuriyeti, 1987'den sonra Afganistan Cumhuriyeti, Afganistan'da 1978-1992 yılları arasında, sosyalist Afganistan Demokratik Halk Partisi'nin (ADHP) yönetimde olduğu dönemi kapsar.

<span class="mw-page-title-main">Vladimir Kryuçkov</span>

Vladimir Aleksandroviç Kryuçkov, Sovyet devlet adamı. Sovyetler Birliği İstihbarat ve Devlet Güvenlik Komitesi KGB'nin 1988-1991 yıllarında görev yapmış başkanı. Politbüro üyesi.

<span class="mw-page-title-main">Afganistan Vatan Partisi</span>

Afganistan Vatan Partisi, sekülarist, sosyal demokrat ve demokratik sosyalist bir Afgan siyasi partisi. Taliban rejimi döneminde 28 Haziran 1997'de Münih, Almanya'da sürgünde kuruldu ve resmi olarak kayıtlı olmadığı ülkede üyeleri var. Muhammed Necibullah'ın post-komünist, İslami sosyalist, demokratik sosyalist ve neo-Marksist Afganistan Demokratik Vatan Partisinin, 1990'da Halk Afganistan Demokrat Partisi (PDPA) olarak yeniden adlandırılmış bir enkarnasyonu olarak kuruldu. Münih konferansında Muhammed İsa Cassur partinin lideri seçildi. Parti, ikinci kongresini 2000 yılında Frankfurt'da düzenledi.

<span class="mw-page-title-main">Vasil Mjavanadze</span>

Vasil Pavloviç Mjavanadze, Gürcistan Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti'nde görev yapmış Sovyet politikacı. Eylül 1953'ten Eylül 1972'ye kadar Gürcistan Komünist Partisi Birinci Sekreteri görevi yürüttü. 29 Haziran 1957 - 18 Aralık 1972 tarihleri arasında Sovyetler Birliği Komünist Partisi Politbürosu üyesi idi. Bir yolsuzluk skandalı sonrasında görevden alındı ve yerine Eduard Şevardnadze getirildi.