İçeriğe atla

Babi Yar

Koordinatlar: 50°28′17″K 30°26′56″D / 50.47139°K 30.44889°D / 50.47139; 30.44889
Babi Yar Katliamı
II. Dünya Savaşı
Katliamın ardından Almanya tarafından toplu mezarı kapatmak için kullanılan Sovyet savaş esirleri, 1 Ekim 1941
BölgeKiev, Ukrayna SSC
Koordinatlar50°28′17″K 30°26′56″D / 50.47139°K 30.44889°D / 50.47139; 30.44889
Tarih29–30 Eylül 1941
HedefYahudiler, Romanlar, Sovyet savaş esirleri
Ölüİlk iki günlük katliamda 33.771 Yahudi (29'u hayatta kaldı) Daha sonraki tarihlerde 100.000-150.000 Yahudi, Sovyet savaş esiri ve Romanlar
İşleyenlerEinsatzgruppen, Ordnungspolizei taburları, Ukrayna Yardımcı Polisi, Wehrmacht

Babi Yar (Ukraynaca: Бабин Яр, Babyn Yar; Rusça: Бабий Яр, Babiy Yar), Holokost kapsamında 1941 yılında Nazi askerleri tarafından Ukrayna Kiev'de 33.771 Yahudinin 2 gün içerisinde katledilmesiyle tarihe Babi Yar Katliamı geçmiştir. Kiev'deki tüm Yahudilerin öldürülmesi kararı, askeri vali Binbaşı Kurt Eberhard, Güney Ordu Grubu Polis Komutanı SS-Obergruppenführer Friedrich Jeckeln ve Einsatzgruppe C Komutanı Otto Rasch tarafından alınmıştır. Einsatzgruppen C'nin alt birimi olan Sonderkommando 4a, Wehrmacht tarafından desteklenen Ukrayna Yardımcı Polisi ile SD ve Asayiş Polisi taburlarının yardımıyla emirleri yerine getirdi.[1][2][3] Sonderkommando 4a ve Alman Asayiş Polisi'nin 45. Taburu çekimleri gerçekleştirdi. Alman Düzen Polisinin 303. Taburuna bağlı askerler bu sırada infaz alanının dış çevresini korumaktaydı.[4][5][6][7]

Einsatzgruppen tarafından 29-30 Eylül 1941 günleri 33.771 Yahudi,[8] bütün Alman işgali süresince ise 100-150 bin kişi öldürüldü. Katliam, Sovyetler Birliği'ne karşı yürütülen savaş sırasında Nazi rejimi tarafından gerçekleştirilen en büyük toplu katliamdı [9] ve o tarihe kadar "Holokost tarihindeki tek seferdeki en büyük katliam" olarak adlandırıldı.[10] Bu katliam, daha sonra Ekim 1941'de 50.000'den fazla Yahudi'nin (Alman ve Rumen birlikleri tarafından gerçekleştirilen) Odessa Katliamı ile geçildi.

Babi Yar'da vurulan Sovyetlere ait vatandaşlar için resmî bir anıt 1976 yılında dikildi. Katledilen yahudiler için olan anıt, 1991'de Babi Yar parkına yerleştirildi.

Rus şair Yevgeni Yevtuşenko'nun "Babiy Yar" isimli şiiri ve Dimitri Şostakoviç'in 13. Senfoni'sinin 1. bölümü "Babi Yar" bu katliama ithaf edilmiştir.

Babi Yar Katliamı ansına dikilmiş olan anıt, Şubat 2022'de Rusya'nın Ukrayna'yı işgali esnasında Kiev Televizyon Kulesi'ni bombalayan Rus ordusu tarafından yanlışlıkla bombalandığı iddia edildi.[11] Fakat olay yerine giden İsrailli bir gazeteci haberin doğruluğunu teyit edemedi.[12]

Film

Dış bağlantılar

Wikimedia Commons'ta Babi Yar ile ilgili ortam dosyaları bulunmaktadır.

Kaynakça

  1. ^ Karel C. Berkhoff (2008). Babi Yar Massacre. The Shoah in Ukraine: History, Testimony, Memorialization. Indiana University Press. s. 303. ISBN 978-0253001597. Erişim tarihi: 23 Şubat 2013. 
  2. ^ "Holocaust in Kiev and the Tragedy of Babi Yar | www.yadvashem.org". historical-background3.html (İngilizce). 4 Ağustos 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Ağustos 2019. 
  3. ^ Kaynak hatası: Geçersiz <ref> etiketi; :0 isimli refler için metin sağlanmadı (Bkz: )
  4. ^ "Military Tribunal Volume IV "The Einsatzgruppen Case"" (PDF). Library of Congress (İngilizce). 28 Aralık 2007 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. 
  5. ^ Kruglov, Aleksandr Iosifovič (2011). Круглов А. Трагедия Бабьего Яра в немецких документах. Днепропетровск: Центр «Ткума»; ЧП «Лира ЛТД», 2011. – 140 с [Kruglov A. The tragedy of Babi Yar in German documents. – Dnepropetrovsk: Center "Tkuma"; PE "Lira LTD", 2011. 140 p.] (PDF). Ткума. ISBN 978-966-383-346-0. 9 Ağustos 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 29 Eylül 2023. 
  6. ^ "Трагедія Бабиного Яру крізь призму архівних документів Служби безпеки України / Т.О. Євстаф'єва // Архіви України. 2011. № 5. С. 137–158. Бібліогр.: 76 назв. укр." [The tragedy of Babyn Yar through the prism of archival documents of the Security Service of Ukraine / Т.О. Evstafieva // Archives of Ukraine. 2011. № 5. 137–158. Bibliography: 76 titles. ukr.] (PDF). 17 Nisan 2018 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. 
  7. ^ "Бабин Яр: масове убивство і пам′ять про нього. Матеріали міжнародної наукової конференції 24–25 жовтня 2011 р., м. Київ / В. Нахманович, А. Подольський, М. Тяглий. Український центр вивчення історії Голокосту; Громадський комітет для вшанування пам'яті жертв Бабиного Яру. – К., 2012. – 256 с" [Babyn Yar: mass murder and memory. Proceedings of the International Scientific Conference October 24–25, 2011, Kyiv / V. Nakhmanovych, A. Podolsky, M. Tyagly. Ukrainian Center for Holocaust History Studies; Public Committee to Commemorate the Victims of Babyn Yar. K., 2012. 256 p.] (PDF). 14 Şubat 2019 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. 
  8. ^ Russo, Marsel (9 Ocak 2008). "Babi Yar". Şalom. 14 Kasım 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Eylül 2015. 
  9. ^ Wolfram Wette (2006). The Wehrmacht: History, Myth, RealityÜcretsiz kayıt gerekli. Harvard University Press. s. 112. ISBN 9780674022133. 
  10. ^ Lower, Wendy (2007). "From Berlin to Babi Yar. The Nazi War Against the Jews, 1941–1944" (PDF). Journal of Religion & Society. The Kripke Center, Towson University. 9. hdl:10504/64569. ISSN 1522-5658. 5 Mart 2009 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Mayıs 2013.  "Archived copy" (PDF). 5 Mart 2009 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Haziran 2007. 
  11. ^ "Rusya'nın adını anmadan Kiev'deki Holokost anıtı saldırısını kınadı"". 4 Mart 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Mart 2022. 
  12. ^ Ben-Yishai, Ron (2 Mart 2022). "Babi Yar memorial said to be undamaged by Russian missile strike". Ynetnews (İngilizce). 5 Mart 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Eylül 2023. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Holokost</span> Adolf Hitler liderliğindeki Nazi Almanyasının azınlıklar, eşcinseller, esirler ve muhaliflere uyguladığı soykırım

Holokost, Yahudi Soykırımı veya HaŞoah, Nazi Almanyası döneminde 1941 ve 1945 yılları arasında, Adolf Hitler ve Heinrich Himmler'in liderliğindeki SS güçleri tarafından işgal edilen sınırlar içerisinde yaklaşık 6 milyon Yahudi'nin sistemli bir şekilde öldürüldükleri soykırımdır.

<span class="mw-page-title-main">Treblinka imha kampı</span>

Treblinka imha kampı, II. Dünya Savaşı sırasında Nazi Almanyası tarafından işgal altındaki Polonya'da inşa edilen ve işletilen en ölümcül ikinci imha kampıydı. Varşova'nın kuzey doğusunda, günümüzde Mazovya voyvodalığı olan Treblinka köyünün 4 km güneyindeki bir ormanda bulunuyordu. Kamp, Nihai Çözüm'ün en ölümcül aşaması olan Reinhardt Operasyonu'nun bir parçası olarak 23 Temmuz 1942 ile 19 Ekim 1943 tarihleri arasında faaliyet göstermiştir. Bu süre zarfında gaz odalarında 700.000 ila 900.000 Yahudi'nin ve 2.000 Roman'ın öldürüldüğü tahmin edilmektedir. Treblinka'da Auschwitz-Birkenau dışındaki diğer Nazi imha kamplarından daha fazla Yahudi öldürülmüştür.

<span class="mw-page-title-main">Einsatzgruppen</span> Nazi Almanyasında Alman Ordusunun işgal ettiği bölgeleri ev ev arayarak Yahudileri, Romanları ve komünistleri öldüren seyyar infaz birlikleri

Einsatzgruppen, SS'e bağlı, Heinrich Himmler'in kontrolünde ve Reinhard Heydrich'in yönetimi altındaki, II. Dünya Savaşı sırasında Alman Ordusunun işgal ettiği bölgeleri ev ev arayarak Yahudileri, Romanları ve komünistleri öldüren seyyar infaz birlikleri. A B C ve D isminde 4 Einsatzgruppe timi vardı ve her birlik 600-1000 askerden oluşuyordu. Toplama kampları kurulmadan önce infazlarda etkin rol oynamışlardır. En önemli eylemleri Babi Yar Katliamı'dır. Gezici birliklerdir. Sürekli hareket halinde olup bir infazdan ötekine doğru eylemlerini gerçekleştirmişlerdir. Çukur kazıp öldürüp gömme işi oyalayıcı olduğundan ve öldürme sırasında çok fazla mermi harcandığından bunun yerine toplama kampları kurulmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Paul Blobel</span>

Paul Blobel, Alman bir Nazi savaş suçlusu, bir SS-Standartenführer ve SD'in bir üyesi. Potsdam şehrinde doğdu. I. Dünya Savaşı'nda katıldı. Savaştan sonra Blobel, mimar olarak çalıştı ve 1924'ten 1931'e kadar bu mesleği uyguladı. İşini kaybettik sonra Nazi Partisine ve SS'e katıldı.

<span class="mw-page-title-main">Belzec imha kampı</span>

Belzec, Polonya'nın güney doğusunda bulunan Nazi Almanyası tarafından II. Dünya Savaşı yıllarında özellikle Çingene soykırımı (Porajmos) ve Yahudi soykırımı (Holokost) için kullanılmış imha kampı ve toplama kampı. Günümüzde Polonya'nın Lublin Voyvodalığı'nın güney sınırına yakın bir köyde bulunmaktadır. Auschwitz-Birkenau ve Treblinka'nın ardından en büyük katliamın yaşandığı üçüncü toplama ve imha kampıdır.

<span class="mw-page-title-main">Nihai Çözüm</span> II. Dünya Savaşında Yahudileri yok etmek için yapılan Nazi planı

Nihai Çözüm veya Yahudi Problemine Nihai Çözüm, II. Dünya Savaşı'nda Yahudileri yok etmek için yapılan Nazi planıdır. 1942'nin ocak ayında Berlin'in yanında Wannsee Konferansı'nda Nazilerin liderliğinde sistematik ve kasten yapılacak soykırımın prosedürleri kesinleşmiştir.

Arajs Kommando, SS-Sturmbannführer Viktors Arājs önderliğinde, Nazi Sicherheitsdienst'e (SD) bağlı bir Letonya Yardım Polisi'nin işbirlikçi birimi idi. Soykırım sırasında ünlü bir ölüm birimiydi.

Kiev Kuren, Büyük Vatanseverlik Savaşı sırasında Nazilerin yanında Sovyetler Birliği'ne karşı savaşan işbirlikçi paramiliter kuruluş. Ekim 1941 Ekim'inde kurulan yapı çoğunlukla eski Sovyet savaş esirlerinden ve Naziler birlikleri tarafından işgal edilen Kiev'deki kişilerden oluşuyordu. Nazi yardımcı polis örgütü olan kuruluş ön cephelerde görev aldı, bazen istihbarat faaliyetleri yürüttü, bazen Yahudi gettolarını yok etmek için operasyonlar düzenledi, bazen de cephe arkasında katliamlar yaptı.

<span class="mw-page-title-main">Schutzmannschaft</span>

Schutzmannschaft, Yardımcı Polis (kelimenin tam anlamıyla: "koruyucu" veya "bekçi birimleri"; veya kısaca Schuma, Heinrich Himmler'in II. Dünya Savaşı'nda Sovyetler Birliği ve Baltık devletlerinin işgali sırasında Ordnungspolizei'e bağlı olarak 25 Temmuz 1941'de kurduğu işbirlikçi yardımcı polis birimi. 1941’in sonunda Schutzmannschaft birimlerinde yaklaşık 45.000 kişi görev yaptı. 1942 yılında yaklaşık 300.000 Schutzmannschaften mensubu sayısıyla, savaşta çatışanların yaklaşık yarı sayısına ulaştı.

Wolfgang Kügler, Einsatzgruppe'nin bir alt bölümü olan Einsatzkommando 2 için bir SS-Untersturmführer ve bir Teilkommandoführer idi. İkinci Dünya Savaşı'ndan sonra, Batı Almanya'daki bir mahkemede yargılanmış ve savaş suçlarından suçlu bulunmuştur. Cezasının 8 ay hapis ve para cezası olduğu bildirilmiştir. Ona karşı en ciddi suçlama, Letonya'daki Liepāja sahilinde, çoğunlukla kadınlar ve çocuklar olmak üzere yaklaşık 2.700 Yahudi katliamında örgütlemesi ve komutan olmasıydı. Kügler, bu cinayetler meydana geldiğinde Almanya'da izinli olduğunu ve orada bulunmadığını iddia etti.

<i>Wehrmacht</i> savaş suçları

1935 ile 1945 yılları arasında Nazi Almanyası'nın silahlı kuvvetleri olan Wehrmacht, II. Dünya Savaşı sırasında Polonya, Yunanistan, Sırbistan ve Sovyetler Birliği başta olmak üzere işgali altındaki bölgelerde çeşitli savaş suçları işledi. Wehrmacht'ın dahil olduğu ilk önemli çarpışma, 1 Eylül 1939'da başlayan Polonya Seferi'ydi. Nihai Çözüm'ün mimarı olan Reinhard Heydrich, Nisan 1939'da Wehrmacht ve Einsatzgruppen'in istihbarat bölümleri arasında işbirliği gerçekleşmesini çoktan sağlamıştı. Ordunun Polonya'daki eylemleri daha sonra gerçekleşecek olan imha savaşının başlangıcıydı, Wehrmacht sivillerin ve potansiyel partizanların toplu olarak katledilmesinde yer almaya ilk kez Polonya'da başladı.

<span class="mw-page-title-main">1941 Odessa Katliamı</span> Yahudilere düzenlenen toplu katliam

Odessa katliamı, Transdinyester Valiliği'ndeki Odessa ve çevresindeki kasabaların Yahudi nüfusunun 1941 sonbaharı ve 1942 kışında Romanya kontrolü altındayken toplu katliamıydı.

<span class="mw-page-title-main">Ukrayna'da Holokost</span>

Ukrayna'da Holokost, II. Dünya Savaşı boyunca işlenmiş Holokost'un Reichskommissariat Ukraine, Kırım Genel Hükümeti, Reichskommissariat'ın doğusunda yer alan ve Nazi askerî işgâli altında bulunan topraklar, Romanya işgâli altında bulunan Transdinyester Valiliği, Romanya işgâli altında sonra Romanya tarafından ilhâk edilen Kuzey Bukovina ve o dönem Macaristan'a ait Karpat Rutenya'daki tezahürlerini kapsar. Bütün bu topraklar günümüz Ukrayna devletine ait. 1941 ile 1944 yılları arasında, Sovyetler Birliği'nde yaşayan bir milyondan fazla Yahudi, Nazi Almanyası'nın "Nihai Çözüm" imha politikaları kapsamında katledildi. II. Dünya Savaşı öncesinde Sovyet Yahudilerinin çoğunun Ukrayna'nın en büyük parçasını oluşturduğu Çit Yerleşimi'nde yaşamasından dolayı bu Yahudilerin çoğu Ukrayna'da öldürüldü.

<span class="mw-page-title-main">Estonya'da Holokost</span>

Estonya'da Holokost, 1941 ile 1944 yılları arasında Nazi Almanyası'nın Estonya'yı işgali boyunca Holokost'un Estonya'daki tezahürlerini kapsar.

<span class="mw-page-title-main">Ukrayna Yardımcı Polisi</span>

Ukrayna Yardımcı Polisi, İkinci Dünya Savaşı sırasında Genel Hükümete bağlı bir Ukrayna işbirlikçi polis oluşumuydu.

<span class="mw-page-title-main">Marianna Kiyanovska</span>

Marianna Kiyanovska Ukraynalı bir şair, çevirmen ve edebiyat bilginidir ve Shevchenko Ulusal Ödülü'nün sahibidir.

<span class="mw-page-title-main">Hans von Obstfelder</span>

Hans von Obstfelder, 2. Dünya Savaşı sırasında bir Wehrmacht generaliydi. Kendisi, Meşe Yaprağı ve Kılıç ilaveli Şövalye Haçıyla taltif edilenlerdendi.
Obstfelder, Eylül 1941'de, Barbarossa Harekâtı sırasında Kiev'e ilk ulaşan Wehrmacht birliklerinden biri olan 29. Kolordu'ya komuta etti. Ekim 2021'de Babi Yar Katliamı'nın 80. yıl dönümü münasebetiyle düzenlenen anma töreninin arka planında, Babi Yar Holokost Hatıra Merkezi tarafından yayınlanan 161 kişilik failler listesinde yer alan 161 ismin içinde Obstfelder'nın da adı vardı. Obstfelder, Babi Yar Katliamı'na katılımına dair hiçbir zaman yargılanmadı.

Ukrayna Halk Militsiyası veya Ukrayna Ulusal Militsiyası, Ukraynalı Milliyetçiler Örgütü (OUN) tarafından işgal altındaki Polonya'nın Genel Hükümet bölgesinde ve daha sonra II. Dünya Savaşı sırasında Reichskommissariat Ukrayna'da oluşturulan paramiliter bir oluşumdu. 1941'de Sovyetler Birliği'nin işgali olan Barbarossa Harekatı sırasında kuruldu.

<span class="mw-page-title-main">Ordnungspolizei taburları</span>

Ordnungspolizei taburları Nazi Almanyası'nda Ordnungspolizei'a bağlı askerî birliklerin genel adıdır. II. Dünya Savaşı sırasında SS yönetimine verilmiştir. Bu taburlar Barbarossa Harekâtıyla işgal edilen Sovyet topraklarında cephe gerisinde görev yapmış, bu bölgelerde sivil halka karşı işlenen savaş suçlarını işlemiş, Holokost sürecinde kitlesel katliamlar yapmıştır. Einsatzgruppen ve Waffen-SS birlikleriyle beraber en çok katliam gerçekleştirmiş kurumlardandır.

<span class="mw-page-title-main">Holokost Kurbanları Anıtı (Sivastopol)</span>

Sivastopol Holokost Kurbanları Anıtı, Temmuz 1942'de şehrin Naziler tarafından ele geçirilmesinden sonra vurulan Sivastopol Yahudileri ve Kırımlıların anısına dikilmiş bir anıttır.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.