İçeriğe atla

Babaeski Köprüsü

Babaeski Köprüsü
Babaeski Köprüsü
Harita
Diğer ad(lar)IV. Murad Köprüsü
GeçişErgene Nehri
KonumBabaeski, Kırklareli, Türkiye
Koordinatlar41°25′39.7″K 27°5′56.0″D / 41.427694°K 27.098889°D / 41.427694; 27.098889
MalzemeKesme taş
Uzunluk72 m (236 ft)
Genişlik7 m (23 ft)
En geniş açıklık5,85 m (19,2 ft)
Açılış1633 (390 yıl önce) (1633)

Babaeski Köprüsü veya IV. Murad Köprüsü, Kırklareli ilinin Babaeski ilçesi sınırları içerisinde, Ergene nehrinin kollarından biri olan Babaeski deresi üzerinde bulunan IV. Murat devrinde inşa edilen tarihi bir köprüdür.[1][2]

Tarih

Köprünün ortasındaki kitabe köşkünde bulunan 5 beyitlik manzum kitabesine göre Hicri 1043’te (Miladi 1633/1634) tarihinde Sultan IV. Murad döneminde inşa edilmiştir.[3][4]

Köprünün inşa edildiği dönemde yaşamış olan Evliya Çelebi köprüyü inşa ettirenin Sultan Murad zamanında hapse atılıp kurtulduğunda zamanında koyun otlattığı alana bir köprü yapma adağı bulunan ve Yeniçeri Ocağı'nda kul kethüdalığına kadar yükselen Çoban Veli Kasım Ağa’nın hayratı olduğunu ifade etmektedir.[3] Köprünün mevcut kitabesinde geçen "Bu cisri bir kulu yolunda etti pay-endaz" mısrasından yapının padişah tarafından yaptırılmadığı anlaşılmaktadır.[4]

Devlet Arşivleri Başkanlığı'ndaki Hicri 26.09.1101 (Miladi 03.07.1690) tarihli bir belgede Babay-ı Atik'te bulunan büyük köprünün temizliği için Sultan Murad'ın bir görevlendirme yaptığı ibaresi bulunmaktadır.[4]:377

Babaeski Köprüsü'nün mimarının Mimar Kasım Ağa veya Mimar Davud Ağa olduğu görüşleri bulunmaktadır ancak Hicri 1008 (Miladi 1599) tarihinde öldüğü bilindiğinden yapının mimarının Mimar Davud Ağa olmadığı düşünülmektedir.[4]:378

Rumeli Bostanbaşısı'nın Rumeli'den gelip İstanbul'a gidecek yabancıları burada denetlediği belirtilmiştir.[4]

Günümüzde araç ve yaya trafiğine açık olan köprünün tabliyesi asfaltla kaplanmıştır.[2] Köprünün kuzeyinde bulunan nöbet hücresi özgün hali dikkate alınarak yeniden inşa edilmiştir.[5]

Mimari

Ergene Nehri'nin kollarından birinin üstünde inşa edilen köprünün uzunluğu 72 m, genişliği ise 5,85 m dir. Evliya Çelebi'nin yedi adet olduğunu belirtmesine karşılık[3] altı tane sivri basık kemerli gözü bulunmaktadır.[4] Sekizi sivri, iki tanesi yuvarlak kemerli on adet tahliye gözü bulunan köprünün menba tarafında sel yaran ve mahmuz bölümleri bulunmaktadır.[4] Kesme taş malzemeden inşa edilmiş köprünün ortasında bir kitabe köşkü ve karşısında bir seyir köşkü vardır. Kitabe köşkündeki niş içerisinde köprünün inşa kitabesi bulunmaktadır.[3]

Yapının kemer kilit taşlarında, kitabelik ve seyir köşklerinde yoğunlaşan gülbezek ve çarkıfelek motifleri ile lale ve çiçek motifleri bulunmaktadır.[4]

Ayrıca bakınız

Kaynakça

  1. ^ "Köprüler". www.kirklarelikulturturizm.gov.tr. 30 Ağustos 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Nisan 2015. 
  2. ^ a b "Babaeski Köprüsü". 1 Ağustos 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Ağustos 2024. 
  3. ^ a b c d "Babaeski Köprüsü". TDV İslam Ansiklopedisi. 1991. Semavi Eyice. 1 Ağustos 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Ağustos 2024. 
  4. ^ a b c d e f g h Kurtişoğlu, Gülay Apa; Bulut, Özlem (2021). "Kırklareli ve Çevresinde Bulunan Osmanlı Dönemi Köprüleri". Güner, Yavuz; Vatansever, Erhan; Şallı, Hakan (Ed.). Prof. Dr. İlker Alp'e Armağan Kitabı. Çanakkale: Paradigma Akademi. ss. 367-372. ISBN 978-625-7431-47-7. 
  5. ^ "Babaeski Köprüsü - Kırklareli". Türkiye Kültür Portalı. 14 Mayıs 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Ağustos 2024. 

Dış bağlantılar

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Misis Köprüsü</span>

Misis Köprüsü, Ceyhan Nehri üzerinde, Adana'nın Yüreğir büyükşehir ilçesine bağlı Misis Beldesinde yer alan, tarihî köprü.

<span class="mw-page-title-main">Malabadi Köprüsü</span> Tarihî köprü

Malabadi Köprüsü veya orijinal adıyla Akarman Köprüsü, Silvan'a 23,2 km uzaklıkta Silvan ilçe sınırları içerisinde yer alan ve Oğuz Türkleri'nden Artuklu beyliğinin önderi Hüsameddin Timurtaş tarafından yaptırılmış tarihi bir köprü. Silvan'dan rahatlıkla ulaşım imkânı vardır. Diyarbakır Tarihi Eserler Envanteri'ne kayıtlıdır. Malabadi Köprüsü 1989 yılında Silvan Belediyesi tarafından restore edilmiştir. Malabadi Köprüsü Silvan Belediyesi'nin logosunu oluşturan ana unsurdur. Malabadi Köprüsü Silvan ilçesine ait bir köprüdür.

<span class="mw-page-title-main">Edirne Sarayı</span>

Tunca Sarayı, Hünkar Bahçesi Sarayı, Edirne Saray-ı Hümayunu gibi isimlerle de anılan Edirne Sarayı ; Edirne'nin Yeniimaret Mahallesi'nde Sarayiçi olarak adlandırılan bölgesinde, II. Murad'ın saltanatının son zamanlarında 1450 yılında Tunca Nehri'nin iki yakasında inşa edilmeye başlanmış ve esas karakterini II. Mehmed döneminde kazanmıştır. İstanbul'daki Topkapı Sarayı'ndan sonra Osmanlı İmparatorluğu'nun en büyük ikinci sarayıdır. Büyük meydanlar etrafında konumlanan değişik işlevli yapılarıyla Türk saray mimarisinin genel karakterini de yansıtan Edirne birçok yapıyı bünyesinde barındırmış ve oldukça geniş bir alana yayılmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Kılıç Ali Paşa Camii</span> İstanbulun Tophane semtinde bulunan cami

Kılıç Ali Paşa Camii, Kaptan-ı Derya Kılıç Ali'nin Mimar Sinan'a yaptırdığı İstanbul'un Tophane semtinde bulunan camidir. Camideki iki kitabeye göre, Hicri 988 yılında yapılmıştır. Türbe, medrese ve hamamdan oluşan bir de külliyesi vardır.

<span class="mw-page-title-main">Veled-i Yaniç Camii</span> Erken dönem Osmanlı camisi

Veled-i Yaniç Camii ya da Yaniçoğlu Camii, Bursa'nın Osmangazi ilçesi, hisar semtinde bulunan erken dönem Osmanlı camisidir. Kapısı üzerindeki yazıtına göre 844 Hicri Safer ayında Yaniçoğlu Hacı Hayrûddin oğlu Mahmud Çelebi tarafından yaptırılmıştır. Mimarı bilinmeyen caminin kitabe ve vakfiyesi mevcuttur. Plan şeması ve özellikle son cemaat yerinin kullanılışı nedeniyle özel bir düzenlemeye sahiptir.

Çankırıkapı Köprüsü; Ankara'da bulunan tarihi bir köprüdür. Çankırı Yolu üzerinde yer aldığı için adını buradan almıştır. Yapıldığı tarih, kim tarafından yaptırıldığına dair bilgilerin yazılı olduğu kitabesi ise Ankara Etnografya Müzesi'nde sergilenmektedir. Günümüzde yıkılmış, kalıntıları bile kalmamış olan bu köprü; 1375 yılında Mehmet bin Laçin tarafından Hacı isimli bir mimara yaptırılmıştır.

Adil hükümdar, din ve dünyanın koruyucusu, yüce ve gazi Sultan Ebu’l feth Murad Han Bin Orhan zamanında – Allah devletini devamlı kılsın- onun aciz kullarından Mehmed bin Laçin bir hayır eseri olan bu köprüyü “777 yılı Muharrem ayı sonunda” tamamladı. Allahah ecrini versin. Kitabesini de kendi yazdı. Mimarı Hacı’dır.

Kulaber Köprüsü veya Aşağıdurak Köprüsü, Rize'nin Ardeşen ilçesindeki Aşağıdurak köyünde bulunan bir 19. yüzyıl kemer köprüsüdür. İlçe merkezine 17 kilometre uzaklıkta olan yapı, iki mesnetli kemer köprüdür. Köprü 29 metre uzunluğunda ve 2.8 metre genişliğindedir. Tek kemerli köprünün kemerinin ve korkuluklarının yapımının yapımında kesme taş kullanılmışken, köprünün diğer yerlerinin yapımında moloz taş kullanılmıştır. Köprünün ortasında, kemerden aşağıya sarkan ve şakul görevi gören bir zincir bulunmaktadır. Köprünün girişinde ise basamak ve babalar bulunmaktadır. Köprünün girişindeki kitabede, yapım tarihinin hicri takvimi göre 1261 yılı olduğu yazmaktadır. Köprü ayaklarının üzerinde yer yer nişlere rastlamak mümkündür.

<span class="mw-page-title-main">İshak Paşa Köprüsü</span> Bulgaristanda Struma Nehri üzerinde XV. yy yapımı Osmanlı köprüsü

İshak Paşa Köprüsü, Bulgaristan'ın Köstendil iline bağlı Nevestin köyünde, Struma Nehri üzerinde bulunan 15. yüzyıl yapımı Osmanlı köprüsü. Fatih Sultan Mehmet ve II. Bayezid dönemi sadrazamlarından İnegöllü İshak Paşa tarafından inşa ettirilen yapı, onun adını taşır. Köprünün ortasında yer alan, dikdörtgen bir çerçeve içine yerleştirilmiş kitabesine göre Hicri 874 yılında tamamlanmıştır.

<span class="mw-page-title-main">İncili Köşk</span> Topkapı Sarayındaki bir köşk

İncili Köşk, İstanbul’da 16. yüzyıl sonlarında yapılmış Topkapı Sarayı’na ait bir köşk.

Kara Umur Bey Çeşmesi veya Hacı Hasan Çeşmesi, Kırklareli ili Merkez ilçesinde bulunan bir çeşmedir.

Salı Yeri Çeşmesi ya da Kapan Çeşmesi Kırklareli ili Merkez ilçesinde bulunan bir çeşmedir.

<span class="mw-page-title-main">Hızırbey Hamamı</span> Kırklarelide bulunan tarihi Türk Hamamı

Hızırbey Hamamı veya Hızırbey Çifte Hamamı, Kırklareli'de kent merkezinde bulunan tarihi bir Türk hamamıdır. Çifte hamam olarak inşa edilmiş yapı, şehir merkezinin en eski ve günümüze ulaşan tek hamamıdır.

Dört Yüzlü Çeşme, Meydan Çeşmesi ya da Fatih Çeşmesi Kırklareli ili Babaeski ilçesinde bulunan bir çeşmedir.

Avcı Mehmet Çeşmesi, Çarşı Çeşmesi veya Orta Çeşme Kırklareli ili Lüleburgaz ilçesinde bulunan bir çeşmedir.

Tek Kemerli Çeşme, Kırklareli ili Vize ilçesi Evrencik köyünde bulunan bir çeşmedir.

<span class="mw-page-title-main">Hamam (Babaeski)</span> Babaeskideki bir hamam

Babaeski Hamamı veya Fatih Hamamı, Kırklareli ili Babaeski ilçesinde, Fatih Camii'nin karşısında bulunan tarihi bir Türk hamamıdır. Klasik Osmanlı hamam plan şemasında çifte hamam olarak inşa edilen yapının günümüzde yalnızca erkekler bölümü ayaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Alpullu Köprüsü</span> Babaeskide bulunan bir köprü

Alpullu Köprüsü, Sinanlı Köprüsü veya Mehmed Paşa Köprüsü, Kırklareli ili Babaeski ilçesi Alpullu kasabası sınırları içerisinde Ergene nehri üzerinde bulunan tarihi köprüdür.

<span class="mw-page-title-main">Sokullu Mehmed Paşa Köprüsü (Lüleburgaz)</span> Lüleburgazdaki tarihi bir köprü

Sokullu Mehmed Paşa Köprüsü veya Taşköprü, Kırklareli ilinin Lüleburgaz ilçesi sınırları içerisinde, Kaynarca'da doğan Lüleburgaz deresinin üzerinde bulunan ve 16. yüzyılda Sokullu Mehmed Paşa tarafından Mimar Sinan'a yaptırıldığı düşünülen tarihi bir köprüdür.

Akarca Köprüsü, Kırklareli ilinin Pehlivanköy ilçesindeki Akarca köyü sınırları içerisinde, Ergene Nehrinin üzerinde bulunan ve 16. yüzyılda inşa edildiği düşünülen tarihi bir köprüdür.

Sokullu Mehmed Paşa Köprüsü, Koca Köprü veya Taş Köprü, Kırklareli ili Lüleburgaz ilçesi Büyükkarıştıran beldesi sınırları içerisinde, Ergene Nehri'nin bir kolu olan Yuvalı Deresinin üzerinde bulunan ve 16. yüzyılda inşa edildiği düşünülen tarihi bir köprüdür.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.