İçeriğe atla

Babür Haremi

Fatehpur Sikri'nin Babür kentindeki hareme giriş

Babür Haremi, Hint Yarımadası'nda Babür imparatorlarının haremiydi. Arapçaحريم ḥarīm, "dokunulmaz kutsal yer; ailenin kadın üyeleri" ve Arapçaحرام Haram, "yasak; kutsal" anlamına gelen kelimelerden türemiştir. Aynı zamanda evin 'iç dairesi' anlamına gelen Sanskritçe anthapura kelimesine de benzer. Genellikle çok eşli bir evde yaşayan kadınlar alanı ve erkeklere yasak olan ayrılmış mahalleler anlamına geliyordu.

Yasak bir yer olan Harem, sürekli spekülasyon ve merak konusu olmuştur. Kadınların İmparatora olan yakınlıkları açısından düzenlendiği canlı ve büyük bir fiziksel alandı.

Tarih

Kadın

Haremler eşler, kadın akrabalar, cariyeler ve erkek bebeklerden oluşuyordu.[] Kadınların çoğu genellikle evlilik, doğum, randevular veya hediye olarak Harem'e girmiştir.[1]

Kadınlar katı Purdah kurallarına göre yönetiliyorlardı ve haremde istedikleri gibi hareket edemiyorlardı; ancak birçok kadın hac işleri için yerel tapınaklara veya İmparatorla birlikte avlanmak ve gezmek için seyahat etmiştir. Her zaman süslü tahtırevanlarla veya fillerin sırtında taşınırlardı. Harem içinde maddi olarak lüks ve rahat bir yaşam sürmüşlerdir.

Harem'e bağlı bahçeler, çeşmeler ve su kanalları vardı. Babür Hareminde mahkûmların temel ihtiyaçlarını karşılayan çeşitli bölümler vardı. Yiyecekler Bawarchikhana olarak bilinen Kraliyet Mutfağı'ndan sağlanıyordu ve Ekber Khanah içme suyu ve şarap sağlıyordu. Ritab Khanah ekmek sağlamaktan sorumluydu ve Maywa Khanah haneye meyve veriyordu. Elbiseler, mücevherler, süslü eşyalar ve diğer ev eşyaları gibi kişisel kullanım eşyaları İmparatorluk Karkhanah tarafından sağlandı.[2]

Hiyerarşi

Harem sadece kadınların yaşadığı bir yer değildi. Orada bebekler doğdu ve çocuklar büyüdü. Harem çevresinde pazarlar, çarşılar, çamaşırhaneler, mutfaklar, oyun alanları, okullar ve hamamlar vardı.

Harem bir hiyerarşiye sahipti, baş yetkilileri imparatorun eşleri ve kadın akrabalarıydı ve onların altında cariyeler vardı.[3] Haremde anneler, üvey anneler, teyzeler, anneanneler, üvey kardeşler, kız kardeşler, kızlar ve diğer kadın akrabalar yaşardı. Ayrıca bekleyen bayanlar, hizmetçiler, hizmetçiler, aşçılar, kadınlar, memurlar ve gardiyanlar da vardı.[4]

Babür İmparatorluğunun haremi, hadımların yanı sıra Urdubegis adlı kadın savaşçılar tarafından korunuyordu.[5]

Ekber Reformu

Fatehpur Sikri'nin inşasıyla birlikte İmparator Ekber Şah, Zenana'sının yönetimini organize etme ihtiyacını gördü. Sarayın bu kısmı saygın bir şekilde beş binden fazla kadına ev sahipliği yapıyordu.[6] Abu'l-Fazl ibn Mubarak, Ekbername'de her kadının kendi odası olduğunu iddia ederken, sadece kraliyet ailesinin üyelerinin ve imparatorun favorilerinin kendi dairelerine sahip olması daha olasıdır.[7]

Zenana, (kadın) darogalar sakinlerin örgütsel ihtiyaçlarını karşılayan ve barışı korumak için çalışan bölümlere ayrıldı. Zenana'daki diğer idari pozisyonlar arasında tehwildarlar veya zenana sakinlerinin maaşlarından ve mali taleplerinden sorumlu hesap görevlileri vardı. En yüksek otoritenin kadın hizmetçisi olan mahaldar, genellikle zenanadan imparatora bir istihbarat kaynağı olarak hareket etti. Anagalar veya kraliyet süt hemşireleri, amaçları tam anlamıyla idari olmasa da rütbeye yükseltildi.[8]

İş aktivitesi

Babür kadınları finansal kaynaklar üzerinde kontrole sahipti ve çeşitli ekonomik faaliyetlerde bulundular. Yıllık gelir elde ediyorlardı ve hadımları ticaret aracıları olarak kullanıyorlardıı. Şah Cihan'ın kızı Cihanara Begüm, Şah Cihan'ın yeni başkenti Şahcihanabadın birçok mimari projesine katkıda bulundu ve kız kardeşi Roshanara'nın yıllık geliri genellikle yüksek imparatorluk mansabdarlarınınkine eşit bir gelir elde etti.[9] Ayrıca iç ticaret üzerinde güçlü bir idari kontrole sahiptiler ve çeşitli şehirlerden büyük gelirler elde ettiler. Cihanara, yurtdışı ticaretin karlı bir merkezi olan liman kenti Nur Cihan'dan iç ticaretten gişe sistemi ile 230.000 mahmudiye gelir elde etti. Monarşiyi ve imparatorluğu güçlendirmek için Ekonomik anlayışlarını Siyasi Faaliyetlerle birleştirdiler.[10]

Hümayunname

Humayünname Babür kadınlarının yaşamları hakkında bir fikir veren bir eserdir. Humayün'ün kız kardeşi Gülbadan Begüm tarafından yazılmıştır. Bu eserde İmparatorluktaki çatışmaları ve gerilimleri ve kadınların bu sorunların çözümünde nasıl arabulucu bir rol oynadığını ayrıntılı olarak anlatılıyor.[11][12] Ayrıca kadınların kendi dünyalarında yaşanan siyasi değişimleri ve bunlarda nasıl bir rol oynadıklarını bildiklerini belirtiyor.[11]

Ayrıca bakınız

Kaynakça

  1. ^ Karuna Sharma (2009) A Visit to the Mughal Harem: Lives of Royal Women, South Asia: Journal of South Asian Studies, 32:2, 155-169, DOI: 10.1080/00856400903049457
  2. ^ Royal Mughal Ladies and Their Contributions
  3. ^ "Inside the Harem of the Mughals". 14 Haziran 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Şubat 2021. 
  4. ^ "Royal Mughal Ladies and Their Contributions". 2 Eylül 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Şubat 2021. 
  5. ^ "Chapter 19: Armed Women Retainers in the Zenanas of Indo-Muslim Rulers: The case of Bibi Fatima". Women in the medieval Islamic world : Power, patronage, and piety. 1st. New York: St. Martin's Press. 1998. ss. 429-467. ISBN 0312224516. 
  6. ^ The Ain-i Akbari. 3rd. New Delhi: Munishram Manoharlal. 1977. ss. 45-47. 19 Mayıs 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Şubat 2021. 
  7. ^ Domesticity and Power in the Early Mughal World. Cambridge: Cambridge University Press. 2005. ss. 166. ISBN 0521850223. 
  8. ^ The Mughal Harem. New Delhi: Aditya Prakashan. 1988. ss. 14, 52. ISBN 8185179034. 
  9. ^ National Council of Education Research and Training. Themes in Indian History. Publication Division, Secretary.
  10. ^ Karuna Sharma (2009) A Visit to the Mughal Harem: Lives of Royal Women, South Asia: Journal of South Asian Studies, 32:2, 155-169, DOI: 10.1080/00856400903049457
  11. ^ a b Gulbadan Begum, Humayun Nama.
  12. ^ SAI Tirmizi, Edicts from the Mughal harem.

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Babürlüler</span> Bir zamanlar Hindistan alt kıtasının büyük kısımlarına uzananan hanedan imparatorluğu

Babürlüler veya Babür İmparatorluğu, günümüzdeki Hindistan ve çevresi üzerinde kurulmuş ve hüküm sürmüş Türk-Moğol kökenli devlet. Çağatay Türkü bir şef ve Timurlu Hanedanı'ndan olan Babür Şah tarafından 1526 yılında kurulan ve 17. yüzyılın sonu ile 18. yüzyılın başında imparatorluğun gücünün zirvesinde olduğu dönemde, Hindistan'ın büyük bölümüne hakim olan imparatorluğun nüfusunun o tarihlerde 3,2 milyon kilometre karelik bir bölge üzerinde 110 milyon ila 150 milyon arasında olduğu tahmin edilmektedir. Babür İmparatorluğu'nun hakimiyet alanı, en geniş olduğu dönemde bugünkü Hindistan, Pakistan, Bangladeş ve Afganistan'ı kapsamaktaydı.

<span class="mw-page-title-main">Delhi</span>

Delhi (Hintçe: दिल्ली; Pencapça: ਦਿੱਲੀ; Urduca: دلی; UFA: [d̪ɪlːiː]; bazen Dilli şeklinde adlandırılır.

<span class="mw-page-title-main">Babür</span> Babür İmparatorluğunun kurucusu ve ilk hükümdarı

Babür ve Bebür veya tam adıyla Zahîreddîn Muhammed Bâbur Türk lider, Babür İmparatorluğu'nun kurucusu ve ilk hükümdarı. Soyu, baba tarafından Timur anne tarafından Cengiz Han'a dayanan Babür Şah, 1519'dan itibaren Hindistan'a düzenlediği seferler sonunda bütün Kuzey Hindistan'ı kontrol altına alıp 1526'da Delhi Sultanlığı'na son vererek günümüzdeki Afganistan, Pakistan ve Hindistan'ın kuzeyini kapsayan topraklar üzerinde Babür İmparatorluğu'nu kurdu.

<span class="mw-page-title-main">I. Tahmasb</span> 2. Safevî şahı

I. Tahmasb, Safevî Devleti'nin ikinci hükümdarıdır.

<span class="mw-page-title-main">Mümtaz Mahal</span>

Mümtaz Mahal ya da Ercümend Banu Begüm, Hint-Türk-Moğol Babür İmparatorluğu'nun 5. Hükümdarı Şah Cihan'ın 3. ve en gözde eşi. Adına yapılan Tac Mahal anıt mezarı, tarihin en önemli mimari eserlerinden sayılmaktadır. 7 Temmuz 2007'de New7Wonders Vakfı tarafından düzenlenen oylama sonucunda Dünyanın Yeni Yedi Harikasından biri seçilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Muhammed Sâlih Tettevî</span> Babürlü metalürjist, astronom, coğrafyacı ve zanaatkar

Muhammad Salih Tettevî, Moğol metalürjist, astronom, geometri uzmanı ve zanaatkâr, Babür İmparatoru Şah Cihan döneminde ve Sind'li Babür Nevvab Mirza Gazi Bey valiliği sırasında Pakistan'daki Sind eyaletinin Thatta şehrinde doğmuş ve büyümüştür. Bu yıllarda genç metalürjistler işe alınır, himaye edilir ve Agra'daki Babür sarayına teslim edilirdi.

<span class="mw-page-title-main">Hümayun Türbesi</span>

Hümayun Türbesi Babür İmparatoru Hümâyun Şah'ın ölümünden 9 yıl sonra, Babür İmparatorluğu'nun ikinci hükümdarı olan Hümayun'un eşi Bega Begüm'ün talimatıyla 1565 yılında inşasına başlanıp, 1572 yılında tamamlanmıştır. 1993 yılında da Unesco Dünya Mirası Listesi'ne alınmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Muhammed Şah (Babür imparatoru)</span>

Muhammed Şah, 12. Babür İmparatorudur. Asıl adı Ruşan Akhtar Bahadır olan Muhammed Şah, yönetimi sırasında Babür İmparatorluğunda idari açıdan dağılmaya sebep olan politikalar izlenmiş, sanat ve kültürde ise önemli gelişmeler yaşanmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Cihanara Begüm</span>

Cihanara Begüm, Babür İmparatoru Şah Cihan'ın kızı, Evrengzib'in ablası.

<span class="mw-page-title-main">Kızıl Kale</span>

Kızıl Kale, Hindistan'daki Delhi şehrinde yer alan tarihi bir kaledir. 1857'ye kadar, 200 yıllık bir süre boyunca, Babür hanedanının imparatorlarının ana ikametgâhıydı. Delhi'nin merkezinde yer alır ve bir dizi müzeye ev sahipliği yapar. İmparatorları ve ailelerini barındırmaya ek olarak, Babür devletinin tören ve siyasi merkeziydi ve bölgeyi etkileyen olayların merkezinde yer almaktaydı.

<span class="mw-page-title-main">Babür mimarisi</span>

Babür mimarisi, 16. ve 18. yüzyıllar arasında Hint Yarımadası'nda Babürlüler tarafından geliştirilen Hint-İslam mimarisi türüdür. İslam, İran, Türk ve Hint mimarisinin bir birleşimi olarak Hindistan'daki önceki Müslüman hanedanların mimari tarzlarını geliştirdi. Babür yapıları, büyük soğan kubbeler, köşelerde ince minareler, büyük salonlar, büyük tonozlu ağ geçitleri ve hassas süslemeler dahil olmak üzere tek tip bir yapı ve karakter modeline sahiptir. Babür mimarisinin örnekleri günümüz Hindistan, Afganistan, Bangladeş ve Pakistan'da bulunmaktadır.

Gauhara Begum Babür prensesi ve Babür imparatoru Şah Cihan ile eşi Mumtaz Mahal'ın on dördüncü ve en küçük çocuğudur.

Saliha Banu Begüm, İmparator Cihangir'in karısı olarak Babür İmparatorluğu'nun İmparatoriçesiydi. Padişah Banu Begüm veya Padişah Mahal olarak da biliniyordu.

Fahr-un-Nisa, ilk Babür İmparatoru Babur ve imparatoriçe eşi Ayşe Sultan Begüm'ün en büyük çocuğu olarak bir Babür prensesiydi.

Gülçehre Begüm, Hindistan İmparatoru Babür'un kızı ve İmparator Hümâyun'un kız kardeşi olan Babür prensesidir. Daha sonra yeğeni Prens Celaleddin, büyük İmparator Ekber olarak imparatorluk tahtına çıktı.

Ayşe Sultan Begüm, Babür İmparatorluğu'nun kurucusu ve ilk Babür imparatoru olan Babur'un ilk eşi olarak Ferghana Vadisi ve Semerkant'ın Kraliçe eşiydi.

<span class="mw-page-title-main">Babür halıları</span>

Babür halıları, Babür İmparatorluğu'nda mahkemelerinde kullanılan el dokuması zemin kaplamalarıydı. Babür halılarının ve kilimlerinin kökleri 16. ve 17. yüzyıllara dayanmaktadır. Babür halıları, doğal manzaralar, çiçek ve hayvan desenleriyle benzersiz bir şekilde tasarlanmış Türk, Fars ve Hint sanatının bir karışımıydı. Keşmir, seccade de dahil olmak üzere en kaliteli yün ve ipek halı ve kilimleri üretiyordu. Bazen bu halılardaki düğüm yoğunluğu, santimetrekare başına 300 düğüm kadar ince ve sıkıydı.

Babür imparatorları Hindistan alt kıtasında Babür İmparatorluğu'nu inşa etti ve yönetti. Babürler 1526'dan itibaren Hindistan'ın bazı bölgelerine hükmetmeye başladı ve 1700'lü yıllar boyunca alt kıtanın çoğuna hükmetti. Maratha Konfederasyonu'nun yükselişi ve Britanya İmparatorluğu'nun bölgeye gelmesiyle birlikte hızla gerilediler, ancak 1850'lere kadar görünüşte de olsa Hindistan'ı yönetmeye devam ettiler. Babürler, Orta Asya'dan gelen Türk-Moğol kökenli Timurlu hanedanının bir koluydu. Kurucuları, Fergana Vadisi'nden bir Timur prensi olan Babür, Timur'un doğrudan soyundan geliyordu ve ayrıca Timur'un bir Cengiz prensesiyle evlenmesi yoluyla Cengiz Han'a bağlıydı.

Kutluk Nigar Hanım, Fergana Vadisi'nin hükümdarı Ömer Şeyh Mirza II'nin ilk karısı idi. Doğuştan Moğulistan prensesi ve Moğulistan'ın Büyük Hanı Yunus Han'ın kızıdır.

<span class="mw-page-title-main">Lahor Subahı</span>

Lahor Subahı, günümüzde Pakistan ve Hindistan arasında bölünmüş olan orta Pencap bölgesini kapsayan Babür İmparatorluğu'nun bir vilayetiydi. Ekber Şah tarafından 1580 yılında gerçekleştirilen idari reformlar kapsamında Babür İmparatorluğu'nun orijinal 12 Subah'ından biri olarak kurulmuştur. Eyalet, son genel valisi Adina Beg'in 1758'de ölümünden sonra büyük bir kısmı Dürrânîler'e dahil olarak varlığını yitirmiştir.