İçeriğe atla

Babü's Sağir Mezarlığı

Koordinatlar: 33°30′16″K 36°18′13″D / 33.50444°K 36.30361°D / 33.50444; 36.30361
Babü's Sağir Mezarlığı
مقبرة الباب الصغير
Soldan sağa Meymune (Ümmü Hasan), Esma bint Umais ve Hamide bint Müslim bin Akil'in mezarları.
Harita
KonumŞam, Suriye,
Koordinatlar33°30′16″K 36°18′13″D / 33.50444°K 36.30361°D / 33.50444; 36.30361
TürSivil Mezarlık
Dinİslam
Açılış640 (1383 yıl önce) (640)
DurumKullanımda

Babü's Sağir Mezarlığı (Arapça: مقبرة الباب الصغير, roman.: Maqbaratu's Bābü'l-Ṣaghīr) Suriye'nin başkenti Şam'da bulunan tarihi bir mezarlık. Kadim Dımaşk'ın kapılarından Babü's Sağir'in (küçük kapı demektir) güneyi boyunca uzanır ve İslam dünyasında tanınmış pek çok kişiliğin mezarlarını barındırır. Bunlar arasında İslam peygamberi Muhammed'in meşhur sahabisi Bilal ve üç eşinin ziyaret türbeleri, Ali'nin iki kızının türbeleri, Emevi halifeleri Muaviye ve I. Velid'in türbeleri sayılabilir.[1][2]

Tarihçe

Şam şehri, 634 yılında Halid bin Velid komutasındaki ordu tarafından yapılan iki aylık bir kuşatmanın ardından alındı. Kuşatma sırasında ölen aralarında sahabelerin de olduğu askerler Şam'ın 6 kapısından Bab Tüma ve Bab Sağir'in iki yanında Şam surlarının altına gömüldü. Böylelikle Şam'daki ilk müslüman mezarlıklarının yeri belirlenmiş oldu.[3]

Fetihten sonra Şam, diğer askerî harekâtlar için bir üs bölgesi olacak şekilde yapılandırıldı ve Cund Dımaşk isimli askeri eyaletin merkezi yapıldı. Daha sonra buraya aralarında sahabelerin de olduğu yoğun bir Arap yerleşmesi başladı. Buraya yerleşenler arasında bulunan meşhur sahabi Bilal Habeşi'nin 640 yılında buraya defnedilmesiyle de mezarlığın manevi önemi arttı.

Birinci Fitne sırasında Muaviye, valisi olduğu Şam'ı askerî ve siyasi karargahı olarak kullandı. Ardından halife olup Emevi devletini kurunca da burayı başkent yaptı. Muaviye ölünce Babü's Sağir mezarlığına gömüldü. Yerine geçen oğlu Yezid zamanında yaşanan Kerbela olayında ölen Hüseyin taraftarı kişilerin kesik başları buraya gömüldü.[4]

Definler

Sahabe

Bu mezarlık içinde Muhammed'in üç eşine ait saygı ve manevi ziyaret amacıyla oluşturulmuş boş türbeler mevcuttur. Asıl mezarlar ise Medine'de Baki Mezarlığı'ndadır:

Halifeler

  • Muaviye (ö. 680), ilk Emevi halifesi ve sahabi
  • I. Velîd (674–715), altıncı Emevi halifesi
  • II. Muâviye, üçüncü Emevi halifesi

Ali evladı

  • Ümmü Gülsüm (627–685/705), Ali ve Fatıma'nın kızı, Halife Ömer'in eşi
  • Sakine bint Hüseyin (ö. 680'den sonra), Hüseyin bin Ali'nin kızı
  • Fatıma es-Suğra, Hüseyin bin Ali'nin kızı
  • Meymune bint Hasan, Hasan bin Ali'nin kızı
  • Fatıma'nın hizmetçisi Fidda
  • Kamaid bin Esved el-Kindi, Ali'nin taraftarlarından
  • Hamide, Müslim bin Akil'in kızı
  • Abdullah bin Zeynelâbidîn, Zeynelâbidîn'in oğlu

Diğer kişiler

Kaynakça

  1. ^ Barrani, S. "Bab Al-Saghir Cemetery". 11 Kasım 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Mart 2018. 
  2. ^ Demeter, D. (24 Eylül 2014). "Damascus – Bab al-Saghir Cemetery (دمـشـق – مـقـبـرة الـبـاب الـصـغـيـر)". Syria Photo Guide. 29 Aralık 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Mart 2018. 
  3. ^ İbn Asakir 1996: II, 417-420; Bozkurt 2004: XXIX, 520
  4. ^ "Syria". web.archive.org. 11 Ekim 2017. 11 Ekim 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Aralık 2023. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Şam</span> Suriyenin başkenti

Şam veya Dimaşk, Suriye'nin başkentidir. Ayrıca, Şam Valiliğinin ve Rif Şam Valiliği'nin de idari başkentidir.

<span class="mw-page-title-main">Ali</span> İslam Devletinin dördüncü halifesi ve Şiilerin birinci imamı

Ali bin Ebu Talib, İslam Devleti'nin 656-661 yılları arasındaki halifesi. İslam peygamberi Muhammed'in damadı ve amcası Ebu Talib'in oğlu olan Ali, Muhammed'in İslam'a davetini kabul eden ilk erkek kişidir. Sünni İslam'a göre Ali, dört halifenin sonuncusu, Şii İslam'a göre ise imamların ilki ve Muhammed'in hak vârisidir. Şii ve Sünni İslam arasındaki farklılaşmanın ana nedeni Muhammed'in gerçek vârisinin kim olduğu konusundaki görüş farklılığından ileri gelmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Emevîler</span> İslam tarihinin ikinci hâlifeliği (661–750)

Emevîler ya da Emevîler Hilâfeti, Dört Halife Dönemi'nden (632-661) sonra kurulan Müslüman Arap devleti. Ali bin Ebu Talib'in 661'de öldürülmesinden sonra başa geçen Emevîler, 750'de Abbâsîler tarafından yıkılıncaya kadar hüküm sürdüler. Başkenti Şam olan devlet, en geniş sınırlarına Halife Hişâm bin Abdülmelik döneminde sahip oldu. Devletin sınırları Kuzey Afrika, Endülüs, Güney Galya, Mâverâünnehir ve Sind'in fethedilmesiyle doğuda Afganistan'a batıda ise Güney Fransa'ya kadar ulaşmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Fatıma</span> İslam peygamberi Muhammedin küçük kızı

Fatıma bint Muhammed, Fatımatü'z-zehra, İslam peygamberi Muhammed'in kızı, Ali bin Ebu Talib'in eşi.

<span class="mw-page-title-main">I. Muâviye</span> İslam Devletinin Aliden sonraki halifesi ve Emevi Hanedanının kurucusu

Muaviye bin Ebu Süfyan, İslam Devleti'nin Hasan'dan sonraki halifesi ve Emevi Hanedanı'nın kurucusudur.

<span class="mw-page-title-main">Hasan bin Ali</span> Sünnilerin 5. halifesi, Şiilerin 2. imamı; sahabe

Hasan bin Ali bin Ebu Talib, Ali bin Ebu Talib ve Fatıma’nın büyük oğulları ve İslam peygamberi Muhammed'in ilk torunudur. Şiâ çoğunlukla onu on iki imamlarının ikincisi kabul eder, çok küçük bir fırkaya göre ise ikinci imam Hüseyin bin Ali'dir. Bununla birlikte hem Sünni, hem de Şiî ve Alevî İslam anlayışında çok önemli bir yeri vardır; onun, peygamberin Ehli beyt'inden olduğu konusunda herkes hemfikirdir. Babası ile 37 yıl, dedesi ile ise 8 yıl birlikte bulunmuştur. Soyundan gelenlere Şerif denilir.

<span class="mw-page-title-main">Kufe</span> Güney Irakta Halife Ömerin emriyle Sa‘d b. Ebû Vakkas tarafından kurulan şehir

Kûfe, Irak'ın Necef ilinde (muhafaza) bir şehir.

<span class="mw-page-title-main">Hüseyin</span> Alinin oğlu, Şianın 3. imamı, sahabe

Hüseyin bin Ali bin Ebu Talib, İslâm peygamberi Muhammed'in torunudur. Dördüncü Hâlife olan Ali bin Ebu Talib'in oğludur. Annesi, Muhammed'in kızı Fatıma Zehra’dır. On İki İmâmlar'ın üçüncüsü olan Hüseyin bin Ali, İslam Devleti’nin bir Emevî saltanatına dönüşmemesi için mücadele vermiş ve Emevîler tarafından öldürülmüştür. Soyundan gelenler Hüseynî ya da Seyyid olarak tanımlanır.

<span class="mw-page-title-main">Zeynelâbidîn</span> Alinin torunu, Muhammedin torununun oğlu

Zeynelâbidîn, Ali bin Hüseyin veya Ali el-Asgar, İslam peygamberi Muhammed'in torunu olan Hüseyin'in oğullarından biridir. Annesi ise İran'ın fethinden sonra Müslüman olup, Hüseyin ile evlenen son Sasani İmparatoru III. Yezdigirt'in kızı olan Sasani-Pers prensesi Şehri Bânû Gazele'dir. İsnâaşeriyye’nin dördüncü ve İsmâiliyye’nin üçüncü imamı kabul edilir, tâbiîndendir.

<span class="mw-page-title-main">Zeyneb bint Ali</span> Muhammedin ilk kız torunu

Zeyneb bint Ali, Muhammed'in ilk kız torunu. Ali ve Fatıma’nın kızıdır. Hicret'in beşinci veya altıncı yılında Medine’de dünyaya gelmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Baki Mezarlığı</span>

Baki Mezarlığı veya Cennetü'l-Baki, Suudi Arabistan'ın Medine şehrinde bulunan bir mezarlıktır. Müslümanların Medine’deki ilk mezarlığıdır.

El-Hakem bin Ebü'l-Âs bin Ümeyye, Emevî hanedanının Mervaniler kolunun kurucusu ve dördüncü Emevî Hâlifesi I. Mervan'nın (hk. 684–685) babası ve Osman bin Affan'nın (hk. 644–656) amcasıdır.

Bu liste İslam peygamberi Muhammed'in sahabelerini alfabetik olarak göstermektedir. Sahabe, Muhammed'i hayatında en az bir defa görmüş kişilerdir. Sayılarının 124.000 civarında olduğu sanılmaktadır. İlk sahabe eşi Hatice, son ölen sahabe Ebu Tufeyl Âmir bin Vâsile el-Leysî'dir.

<span class="mw-page-title-main">Ümmü Gülsüm bint Ali</span>

Ümmü Gülsüm bint Ali,, Muhammed'in torunu, Ali ile Fatıma'nın kızı. Sünni ve bazı Şii kaynaklara göre Ömer'in eşidir.

<span class="mw-page-title-main">Ümmü'l-Benîn</span>

Ümmü’l-Benin diye meşhur olan Fatıma bint Hizam, Müminlerin Emiri Ali bin Ebu Talib’in eşidir. Ümmü’l-Benin, Şialar nezdinde saygınlığı ve ihtiramı yüksek olan bir hanımefendidir. Ümmü’l-Benin; Ebu’l-Fazlı’l Abbas, Abdullah, Cafer ve Osman’ın annesidir. Bunların her dördü de Kerbela’da Aşura günü şehit olmuşlardır. Dört erkek çocuğun annesi olduğu için kendisine Ümmü’l-Benin denmiştir.

Bu sayfada, İslam dininin peygamberi Muhammed'in amcasının oğlu ve damadı ileriki dönemde İslam Devleti'nin dördüncü halifesi Ali bin Ebu Talib (599-661)'in soy ağacı yer almaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Rukiyye bint Hüseyin</span>

Rukiyye bint Hüseyin bin Ali bin Ebu Talib, Dördüncü İslam halifesi ve İslam peygamberi Muhammed'in damadı Ali'nin oğlu üçüncü Şii imamı Hüseyin’in kızıdır. Hüseyin ve destekçilerinden oluşan küçük bir grup, Emevi halifesi Yezid'in emriyle 680'deki Kerbela Savaşı'nda katledildi. Sağ kalan kadın ve çocuklar daha sonra esir alındı ve başkent Şam'a götürüldüler. Rivayete göre Rukiyye burada yaklaşık üç yaşındayken öldürüldü. Şam'daki Rukiyye'ye atfedilen türbe, Şiiler için kutsal bir ziyaret yeridir. Hüseyin'in Kerbela olayından kısa bir süre sonra ölen çocuğu bazen Sakine olarak anılır.

'

<span class="mw-page-title-main">660'larda Emevîler</span>

Bu sayfada 661 yılında kurulan Emevi Halifeliği'nde 660'dan 670'e kadar yaşanan olaylar yer alıyor.

Bu sayfada, 680'lerde Emevi Halifeliği'nde yaşanan olaylar yer alıyor.