İçeriğe atla

Ba Duan Jin

Çing Hanedanı döneminden kalma bir Çigong kitabında oturularak yapılan Sekiz Brokar'dan göğü ve yeri ayırmak adlı figür görülmektedir.

Ba Duan Jin (basitleştirilmiş çincede 八段锦 ), Baduanjin Çigong (basitleştirlmiş çincede 八段锦气功). Türkçe düz çevirisi "Sekiz Nakış Çigong'u" dur.

Çince Jin kavramı batı dillerine italyanca broccato sözcüğünden geçmiştir. "Kabartma, nakışlı kumaş" anlamına gelen bu sözcük İngilizceye brocade diye geçmiştir. Eski Türkçe çeviriler ise brokar ifadesini kullanmıştır. Jin kavramı, nasıl ki toprak sürülerek verimi artırılıyorsa, beden de özel yöntemlerle çalıştırılarak sağlıklı ve dirayetli hale getirilebileceğini anlatan bedeni işlemek anlamında bir terimdir. Çin'de binlerce yıldır uygulanan temel Çi Gong hareketlerini oluşturur. Çi Gong, Klasik Çin Tıbbı'da (KÇT) tedavilerde de yararlanılan özellikle de önleyici tıbbın bir parçasıdır. Seki hareketten oluşan bu beden alıştırmaları iç organ ve ilgili çi kanallarının temizlenmesi ve beslenmesi üzerine kuruludur. Hareketlerde nefes ve bazı özel sesler temizleme ve besleme işlevlerini daha da kuvvetlendirir.

Tarihçe

Dao Yin. M.Ö. 168'li yıllarda yapıldığı tahmin edilmektedir.

Baduanjin'nin kökeni ve çıkış tarihi tartışmalıdır. Çalışmanın 2500 yıl kadar önceki Dao Yin adıyla bilinen çalışmalara kadar geri gittiği hatta daha eskiye de uzanabileceği söylenmektedir. 1973 yılında Çin'de, Batı Han Hanedanlığı (M.Ö. 206-M.S. 24) döneminde yaşamış olan hakan Ma'nın Hunan Eyaletindeki Changsha kasabasının eteklerindeki Mawangdui'deki mezarında yapılan arkeolojik kazılarda üzerlerinde günümüzdeki Baduanjin çalışmalarına çok benzeyen duruş pozisyonlarının yer aldığı bir takım derlemeler, ipek tomarlar bulunmuştur. Bu hareket serilerinin daha sonra Baduanjin'e dönüştüğünü düşünenler vardır.

Stuart Alve Olsan, oturularak yapılan Baduanjin biçiminin M.S. beşinci yüzyılda yaşayan Taoist bilgin T'ao Hung-ching tarafından ortaya çıkarıldığını ve daha sonra onuncu yüzyıldaki Taoist bilgin Chen Tuan tarafından geliştirildiğini söylemektedir.

M.S. 800-1200 yılları arasında hareketlerin farklı çeşitlemeleri Wudang Dağı'ndaki tapınaklarda sağlık ve meditasyon amaçlarıyla çalışılmış, ünlü Şaolin tapınağında ise sert savaş sanatları eğitiminde ısınma çalışmaları olarak kullanılmıştır.

Bazı kaynaklar ise Baduanjin'nin kökenini yarı efsanevi bir Çin halk kahramanı olan general Yue Fei'ye atfederler. Bu kaynaklara göre Yue Fei (1103-1142), askerlerinin bedenlerini güçlü tutmak ve savaşa hazırlıklı olmalarını sağlamak için Baduanjin'i geliştirmiştir. Yue Fei, Çin tarihinde Kartal Pençesi (harici stil Vuşu) Şingyi (dahili stil Vuşu) adlı dövüş sanatlarını geliştiren ve halen Çin'de saygı ile anılan tarihi bir figürdür. Ancak Yue'nin biyografilerinde bu iddiayı destekleyecek herhangi bir kanıt bulunmadığı da bildirilmektedir.

Tüm bu başlangıç yaklaşımlarından farklı olarak başka bir görüş de vardır. Yaşamlarını göçebe olarak sürdüren Şaman toplulukların bazı tıbbı uygalamalarının Klasik Çin Tıbbı'nın köklerinde önemli bir yer tuttuğu bilinmektedir. Şaman semahı veya dansı sağıltımda sıkça başvurulan yöntemler arasındadır. Bu tür dans hareketlerinden en çok fayda sağlananlar elenerek Baduanjin hareketlerinin derlenmiş olma ihtimali de yüksektir. Bu gelenekte hareketler çoğu zaman doğayı taklit ederek keşfedilir.

Alıştırmalar ve uygulaması

Baduanjin her biri bedendeki farklı organ kanallarına yoğunlaşan sekiz farklı hareketden oluşur. Geleneksel uygulamada Baduanjin hem ayakta hem de oturarak yapılabilmektedir.

Uygulama beden gevşetmeyle başlar. Hareketler iyice kavranınca nefes alış verişiyle uyumlu yapılır. Genel olarak kol ve bacaklar uzatılırken nefes verilir ve Çi'nin uçlara kadar ulaşması sağlanır, kol ve bacaklar bedene doğru çekilirken nefes alınır ve çi omurgaya yönlendirilir. Genel sağlığın korunması için hareketleri uygulamak kolaydır çabuk öğrenilir. Tıbbi özel durumlar için kullanımı KÇT'nin yin ve yang, organ ve kanalları gibi birçok kurama hakim olmayı gerektirir. KÇT kendi içinde bütün, farklı bir felsefi temeller üzerine kurulu olduğu için kendine has semptom, bulgu ve tanı yöntemleri vardır. Yaygın tıbbın yöntemleriyle konulan tanılar KÇT'de sadece semptomlardan biri kalabilir. Kesin tanı farklı semptom ve bulguları gerektirebilir. Bu yüzden tıbbı kullanımı daha özel bilgi ve uzmanlık ister.

Baduanjin çalışmasının temel ilkeleri aynı kalmakla birlikte pek çok farklı yorumu da bulunmaktadır. Çalışma amacına göre ustalarca farklı şekillerde uygulanabilir. Dahili geliştirmelerde yumuşak beden ve yavaş hareket etmek, harici geliştirmelerde katı ve seri hareket etmek gerekir. Dahili çalışmalar üstadlar için, harici çalışmalar savaşçılar için uygulanır. Dahili olan, harici olandan daha ileri seviyedir.

Ayakta gerçekleştirilen Baduanjin

Oturarak veya ayakta fark etmez, Baduanjin'e başlanırken beden kafadan ayağa doğru gevşetilir. Zihin duru, dikkat açık, beden esnek olacak şekilde içsel yoğunlaşma aranır. Her parça tek başına tekrarlanabilceği gibi, tüm Baduanjin seri bittikçe tekrar yeniden başlanarak uygulanabilir. Tüm

1. Elleri Göğe Uzat (Shuang Shou Tuo Tian)

Bu hareket Çin Tıbbı'nda Sanjiao "Üçlü Isıtıcı" adı verilen organ kanalını çalıştırmaktadır. Bedeni canlandırıp, sırt ve bel kaslarını ve kemikleri güçlendirdiği, duruş bozukluklarını giderdiği söylenmektedir. Ellerin yukarıya çıkartılması ve başın üzerinden yükseltilmesi ile oluşur.

2. Oku Çekerek Yayı Ger (Zuo You Kai Gong Si She Diao)

Dizler bükülerek at üstünde oturuş duruşuna geçilir, sırayla sağa ve sola doğru el ve kol bir oku çeker gibi duruş alır, gözler uzakta hedefe bakar. Bu hareketin göğüs kafesini genişlettiği, akciğerleri ve böbrekleri güçlendirdiği, kalp, karaciğer ve kalın bağırsağa masaj yaptığı kabul edilmektedir.

3. Göğü ve Yeri İt (Tiao Li Pi Wei Ju Dan Shou)

İlk harekete benzer şekilde eller yükseltilirken bir el yukarı, göğe diğer el ise yere, toprağa doğru yönelir. Mide, dalak ve karaciğerdeki çi akışını teşvik ettiği kabul edilir. Çin kaynaklarında gastroentestinal (sindirim ve bağırsak) sistemi rahatsızlıklarından korunmak ya da bu rahatsızlıkları tedavi etmek için düzenli olarak uygulanması tavsiye olunan bir harekettir.

4. Başı Çevir Geriye Bak (Wu Lao Qi Shang Xi Ang Hou Qiao)

Boyun her iki yanda da omuzların üzerinde geriye doğru bakar. Merkezi sinir sistemine etkisi olur. Kan ve çi'nin başa yükselmesini sağlayarak beyindeki dolaşımı iyileştirir. Böbreklerin yaşam gücünü uyardığı, yüksek tansiyonu düşürdüğü, atardamarların sertleşmesini güçlendirdiği, boyun tutulmalarını engellediği söylenmektedir. Yüksek tansiyon ve arterioskleroz hastalarına tavsiye edilen bir harekettir. Çigong'da yedi duygunun Yin organları beş organa; kalp, karaciğer, dalak, akciğerler ve böbreklere zarar verdiği kabul edilir. Örneğin öfke karaciğerdeki Çi akışını durgunlaştırarak organın zarar görmesine sebep olur. Güçlü duygular aynı zamanda Çi'nin başta aşırı birikmesine de sebep olabilmektedir. Bu hareket de olumsuz duygularla çi'nin başta aşırı birikmesinin önüne geçer. Hamilelerin bu hareketi yapmaması gerektiği de belirtilmektedir.

5. Başı Çalkala Kuyruğu Salla (Yao Tou Bai Wei Qu Xin Huo)

Bu hareketin kalp ve akciğerlerin fonksiyonlarını düzenlediği, sempatik sinir sistemini rahatlatarak gevşemeyi kolaylaştırdığı, duygusal dengesizliklerin bedende yol açtığı Çi durgunlaşmasını kaldırdığı, bacaklardaki uyuşma ve kırgınlığı yok ettiği söylenir. Asıl amacı kalpteki aşırı ısıyı ortadan kaldırmaktır. Geleneksel Çin tıbbında kalpteki aşırı ısı stres ve fiziksel zorlanma kaynaklı olan ve dinlenmeyle geçmeyen sinir sistemindeki tükenme ve zorlanmayı tanımlamakta kullanılan bir tabirdir. Uygulayıcı at biner duruşta ve ellerini uylukları üzerine koyar ve her iki bacak yönünde öne eğilir ve omuzunu ileri doğru çıkarır. Hamileler bu hareketi de yapmamaları yönünde uyarılır.

6. Belini Aşağı Eğerek Ayaklarını Tut (Liang Shou Pan Zu Gu Shen Yao)

Bu harekette öne doğru eğilerek ayak parmakları tutulur. Böbrek, mesane kanalı ve adrenalin bezlerinin işlevi iyileştirdiği, alt karındaki iç organların (akciğer, böbrek ve böbreküstü bezlerinin) işlevlerini kolaylaştırdığı söylenir. Ayrıca bedendeki orijinal Çi'yi güçlendirerek (Yuan Çi) soğuk algınlığına da iyi geldiği belirtilmektedir. Bel, omurga sorunu olanların bu hareketi yapmaması gerektiği belirtilir.

7. Yumruk At Kızgın Bak (Cuan Quan Nu Mu Zeng Qi Li)

At biner duruşta her iki kolla ileri doğru yumruk sallanır. Genel canlılığı, kas gücünü artırmakta ve karaciğer işlevini düzenlemekte kullanılır.

8. Yeri Topuklayarak Silkelen (Bei Hou Qi Dian Bai Bing Xiao)

Eller her iki yanda yeri iter ve ayak parmakları ucunda zıplanır. Bedendeki kötü çi'nin atılması, iç organlarla bağlı sekiz Çi kanalının teşvik edilmesi ve bedenin önceki hareketlerden sonra rahatlaması sağlanır.

Kapanışta iki el üst üste gelecek şekilde alt dantien bölgesinde tutulur nefes ve dikkat alt dantiene çekilir çi ortada depolanır yeterli hissi oluşunca alıştırma bitirilir. Alt dantien göbeğin iki parmak altında ve içeride olduğu kabul edilen en yoğun enerji merkezidir.

Kaynakça

Konuyla ilgili yayınlar

  • Tom Bisio,. A Tooth from the Tiger's Mouth: How to Treat Your Injuries with Powerful Healing Secrets of the Great Chinese Warrior. Fireside, 2004 (ISBN 0-7432-4551-2)

Ayrıca bakınız

Dış bağlantılar

Videolar

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Taoizm</span> Çin kökenli dini veya felsefi gelenek

Taoizm, Antik Çin'de ortaya çıkmıştır ve temeli Laozi'nın yazılı eseri Dao De Jing'e dayanan bir öğretidir. Dao öğretinin temelidir. Çincede yol, yürümek, konuşmak, yön, yöntem, akış vb. anlamlara işaret eder. Dao Öğretisi'nin kurucu üstadları Laozi, Çuangzi ve Liezi'dir. Bu üstadların yazıları kozmogoni yani kainat ve onun doğuşu, kainatın yasa ve ilkeleri, insan ve doğanın kainat ile bağı, toplumsal yönetişim ilişkilerinin asıl doğası üzerine kuruludur. Antik Çin'de ortaya çıkan astronomi, hekimlik ve birçok doğa bilimlerinin köksel savını oluşturmuştur. Bahar-Güz Devri ve takip eden Savaşan Eyaletler Devrinde Çin'de ortaya çıkmış Yüz Düşünce Okulu içinde yer alan en önemli birkaç akımdan biridir. Bu akımlar arasında Kongzi (Konfüçyüs) de yer almaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Zehirlenme</span> Kimyasal bir maddenin canlı üzerindeki patolojik etkisidir

Zehirlenme, kimyasal bir maddenin canlı organizma üzerindeki patolojik etkisidir. Görece küçük miktarlarda kimyasal ya da biyokimyasal etki gösteren zehir, süresi ve ağırlığı değişebilen bir hastalık haline ya da ölüme yol açar. Adli tıp uzmanları, zehirlenme olgularını 3 orijine ayırarak inceler:

  1. Kaza
  2. İntihar
  3. Cinayet
<span class="mw-page-title-main">Dolaşım sistemi</span> hayvanlarda kan dolaşımını sağlayan organ sistemi

Dolaşım sistemi veya kardiyovasküler sistem maddelerin vücuttaki dolaşımını sağlayan organ sistemidir.

<span class="mw-page-title-main">Çigong</span>

Çigong veya Çikung belirli fiziksel duruşlar ve beden hareketlerini, dikkat ve nefes ile birlikte kullanarak Çin Tıbbı'na göre tanımlanmış beden organ ve kanallarında enerji uyumunu sağlayan bir pratiktir. Çi evrendeki enerjinin tümünü kapsayan temel bir kavramdır. Gong ise beceri, ustalaşma, ehilleşme, vbg. anlamlara gelir. Dolayısıyla beden ve nefes ile yapılan her türlü durağan veya canlı hareketlerin tümü Qigong dur. Ancak yine de eskiden beri yaygın kullanılan beden, his ve duygular üzerindeki katkısı deneyimlenmiş belli başlı Qigong çeşitleri de vardır. Dao Yin, Ba Duan Jin gibi her biri farklı yönlere ağırlık vermiş birçok çeşidi vardır. Çigong'un sağıltım etkisi yüzlerce yıldır bilinmektedir ve Çin Tıbbı'nın bir alt dalı olarak faydalanılmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Taiciçüen</span>

Taiciçüen genellikle Tai-Chi olarak bilinen Çin Tao öğretisinden ortaya çıkmış evrenle uyumlanma, içrek savaş sanatıdır. Buradaki savaş sözcüğünü çatışma ile ilişkilendirilmemelidir. Dayanma gücü, dirlik, uyumu bulma mücadelesi daha uygun olacaktır. Tai-Chi'nin temel kökleri kadim iki kitaba dayanır. Birincisi, kökleri MÖ 3000'e kadar uzanan Değişimler/Dönüşümler kitabı olarak da bilinen Yi Çing, diğeri ise MÖ 5 yy.a uzanan Lao Zi'nin Dao (Yol) hakkında yazdığı Dao De Çing kitabıdır.

<span class="mw-page-title-main">Çi</span>

Çi ; geleneksel Çin düşünce akımlarının ve tıbbının temel kavramlarından biridir.

<span class="mw-page-title-main">Fiziksel egzersiz</span>

Fiziksel egzersiz fiziksel durumu geliştirmek veya sürdürmek ve sağlık amacıyla yapılan bazı aktivitelerin icrasıdır. Düzenli fiziksel egzersiz kalp krizi, kalp ve damar rahatsızlıkları, tip 2 diyabet, bazı kanser türleri ve şişmanlığın önlenmesinde önemli bir etkendir.

<span class="mw-page-title-main">Akupunktur</span>

Akupunktur, Geleneksel Çin Tıbbı (GÇT)'na göre vücudu saran Enerji Kanalları üzerinde yer alan özel gözelerin yine GÇT kuramları doğrultusunda iğne, moksa veya masaj yöntemleriyle uyarılarak ilgili organlardaki rahatsızlıkların giderilmesi için kullanılan bir yöntemdir. 1970lerden sonra batı toplumlarında da sıklıkla görülmeye başlayan akupunktur tedavi yöntemi üzerine görüşler farklılıklar göstermektedir. Kimi uzmanlar, modern bilim kriterleriyle örtüşmediği ve etkili bir tedavi yöntemi olmadığı için akupunktur hakkında sözdebilim eleştirisi yaparlarken kimi uzmanlar da farklı kültür ve anlayışların yaklaşımlarının modern bilim yaklaşımlarından farklı olması o yöntemi bilim dışı tutmaya yeterli olmayacağını, modern tıbbın da birbiriyle çelişen bulgular sergileyebildiğini anımsatmaktadırlar Akupunktur, tüm modern dünyada tamamlayıcı tıp adı altında kendine yer edinmiş ve destek bulmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Geleneksel Çin tıbbı</span> Çindeki geleneksel tıp

Geleneksel Çin Tıbbı (GÇT),, Antik Çin'de ortaya çıkıp günümüze dek süregelen ve doğu Asya'da yaygın olarak kullanılan, temeli Dao Evren Anlayışına dayanan hekimlik bilgilerinin tümüne denir. MÖ 2500-300 arasında binlerce yıl boyunca hekim ve çırak ilişkisiyle geliştirilen ve aktarılan bilgi ve deneyimler yığılarak birikmiştir. Qin Hanedanlığı'ndan itibaren ise tüm klasik eserler sistematik bir düzen içinde tekrar yazıya geçirilmiş ve Çin Tıbbı da bu klasikler arasında yer almıştır. Hekimlik alanında Huang Di- Nei Jing adlı eser yazılı en eski tıbbi kaynak olduğu gibi günümüzde de Çin Tıbbı'nda başvuru kitabı olarak kullanılmaktadır. Huang Di, efsanevi bir karakter olarak anlatılsa da özünde bu tıbbı eserin, birçok hekimin deneyim ve yöntemlerinin derlemesi olduğu görüşü hakim dir. Rahatsızlıkların kökeni incelenirken Dao evren anlayışı ilkelerini temel alır. Sinosfer'de binlerce yıldır yaygınca kullanılmaktadır. Çin Tıbbı'nda, akupunktur, Çin Tıbbı bitkileri, Çin Tıbbı beslenmesi, çigong, tuina, kupa çekme, vs. gibi tedavi yöntemleri bir bütün olarak uygulanır. Çin Tıbbı'nın kuramsal yapısını, Çi ve Kan kuramı, Yin Yang ve Beş Unsur karşıtlık ve döngüsellik ilkeleri, Zang Fu Kuramı gibi kök kuramlar üzerine örmüştür.

<span class="mw-page-title-main">Organ nakli</span> bir organ ya da dokunun bir bedenden başka bedene nakledilmesi

Organ nakli ya da organ transplantasyonu organ donörü tarafından verilen sağlam organ parçası ya da tamamının alıcının hasarlı veya çalışmayan organı yerine koymak amacıyla bir vücuttan diğerine nakledilmesidir. Organ donörü yaşayan kişi veya kadavra olabilir.

Can Cuang Çigong sırasında yapılan bir egzersiz tekniği.

<span class="mw-page-title-main">Beş Hayvan Oyunu</span>

Beş Hayvan Oyunu, İngilizcede Five Animal Frolics, Çincesi Wu Qin Xi. MS 25-220 tarihleri arasında Çin'de Doğu Han Hanedanlığı devrinde yaşayan Hua Tua adlı tıp adamının kaplan, geyik, ayı, maymun ve turna kuşunun hareketlerini izleyerek geliştirdiği bir çalışmadır. Hareketli ve durağan, sert ve yumuşak hareketlerden oluşan çalışma sağlık alanında kullanılan çigong çalışmalarından birini oluşturur.

Beş Element adı yanlış çeviri olduğu için 2000'lerden sonra terk edilmiştir, yerine Beş Dönüşüm Öğesi veya kısaca Beş Öğe yeğlenmiştir. Çincede Wu Xing olarak anılan öğeler kuramı farklı dillerde "Beş Element, Beş Unsur, Beş Döngü" gibi adlarla da anılmaktadır. Çin klasiklerinde kullanılan öğeler, Akdeniz Uygarlıkları'nda mutlak halde bulunan elementler gibi ele alınmamaktadır. Çin klasiklerindeki Beş Öğe şunlardır: ateş, su, ağaç, metal, toprak. Çin Tıbbı'nda Yin ile Yang kuramı ile birlikte kullanılan önemli bir Doğu Asya bilimleri kuramıdır. Aristotelesçi okuldan gelen İbn-i Sina da öğeler için "Unsur" sözcüğünü kullanmıştır. Toplumdan topluma değişiklik gösteren temel öğeler farklı sayıda ve içerikle ortaya çıkmıştır. Akdeniz ve Ortadoğu uygarlıklarında üç öğe "ateş, su, toprak" veya "hava" da eklenerek dört öğe şeklinde görünmektedir. Hindistan veya Tibet Klasiklerinde bazen bir bazen iki öğe farkıyla ayrı bir "beş öğe" görünmektedir.

Yüzen Ejder, Çin mitolojisindeki ejder figürünün süzülüşünü andıran hareketleri andırmasından dolayı bu adla bilinen antik kökenli bir Çin enerji egzersizidir.

<span class="mw-page-title-main">Turna kuşu solunumu</span>

Çigong'un önemli nefes egzersizlerinden biri. Diğer iki nefes egzersizi kaplumbağa ve geyik nefes teknikleridir. Solunum turna kuşlarının bacaklarını karnına çekerek yaptığı hareketlerden esinlenerek geliştirilmiş olduğundan turna kuşu nefesi adını almıştır.

Yaban Kazı (Dayan) Çigong yaban kazlarından esinlenerek türetilmiş bir Çigong çalışmasıdır. Yaban kazı çigongu günümüzde sağlık amacıyla çalışılan güçlü bir çigong sistemidir.

Beş Element veya Vu Şing, zaman zaman beş unsur, beş hareket veya beş süreç olarak da adlandırılan, bir Çin felsefesi kavramıdır. Buna göre doğal oluşumlar şu beş kategoride ele alınır:

Çigong'un günümüzde de kullanılan en yaygın egzersizlerinden biri Altı Şifalı Ses veya Liu Zi Jue, belirli ses, nefes ve hareketlerin bir arada uygulanmasıyla gerçekleştirilir.

Beden dili veya vücut dili, bir sözsüz iletişim biçimidir. Beden dili insanın bedeni vasıtasıyla hislerini, fikirlerini karşı tarafa doğru ve anlaşılır bir şekilde iletmesidir.