İçeriğe atla

Baʽalat Gebal

Ba'alat Gebal, 'Byblos'un Hanımı', eski zamanlarda Fenike'nin Byblos kentinin tanrıçasıydı. Bazen Yunanlar tarafından Baaltis veya Atargatis olarak biliniyordu.[1][2]

Ba'alat genellikle Semitik tanrıça Ashtart (Astarte) ve Yunan tanrıçası Afrodit ile benzerlik taşırdı. Sanchuniathon ondan bahsetmiştir. El ile evliydi ona Byblos şehrini veren de El'dir.

Biblos'taki Ba'alat Gebal tapınağı MÖ 2700 civarında inşa edildi. Mısırlılar onu zamanla tanımaya başlaması ikinci ve 6. Mısır hanedanlarında yaşandı. Bu yazıtlardan ikisi Ba'alat Gebal ile Mısır tanrıçası Hathor'u özdeşleştirmektedir. Frank Moore Cross, Sina'da Ba'alat'ın Hathor'a ve muhtemelen Qudšu'ya (bkz. Qetesh) benzer görüldüğünü söylüyor.[3]

Kaynakça

Kaynakça

  1. ^ Espinel (2002). "The Role of the Temple of Ba'alat Gebal as Intermediary between Egypt and Byblos during the Old Kingdom". Studien zur Altägyptischen Kultur. 30: 103-119. 
  2. ^ "Bronze figure of Ba'alat Gebal". The British Museum. 2 Ocak 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Eylül 2014. 
  3. ^ Canaanite Myth and Hebrew Epic: Essays in the History of the Religion of Israel. Harvard University Press. 30 Haziran 2009. ss. 28-. ISBN 978-0-674-03008-4. 4 Mayıs 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Temmuz 2013. 

Dış bağlantılar

İlgili Araştırma Makaleleri

Mısır tanrıları Mısır mitolojisinde adı geçen tanrılardır.

<span class="mw-page-title-main">İsis</span>

İsis, Osiris'in, Seth ve Nephthys'in kardeşidir, Nut ve Geb'in kızları ve çocuk Horus'un annesidir. Bazı kaynaklara göre Anubis de İsis ile Osiris'in oğludur.

<span class="mw-page-title-main">Biblos</span>

Biblos, Lübnan'ın Beyrut kentinin kuzeyinde yer alan antik bir Fenike liman kentidir. Şu anki Arapça adı Cübeyl (جبيل) olan kentin tarihinin kesin olarak bilinmemekle birlikte 7000 yıl öncesine kadar uzanmakta olduğu bazı bilimadamlarınca tahmin edilmektedir. Ancak Bybloslular şehirlerini Byblos olarak adlandırmıyor aksine Gubla ve daha sonraları da Gebal diyorlardı ve şehirlerinin bulunduğu sahile de Canaan(Kenan) demekteydiler. MÖ 1200'lü yıllarda, bu sahillere Fenike (Phoenicia) adını verenler Yunanlar olmuştur. Ayrıca şehre Yunancada Papirus anlamına gelen Byblos adını da yine Yunanlar vermiştir, çünkü büyük bir ticaret limanı olan Byblos zamanında papirus ticaretine hakim bir liman kenti idi.(İngilizce Bible sözcüğü, adını bu kentten almaktadır.)

<span class="mw-page-title-main">Hathor</span>

Hathor, Mısır mitolojisi'nde doğum, bereket, aşk ve evlilik ile ilişkilendirilen tanrıçadır. Ra'nın hem eşi hem kızlarından biridir. Hathor samanyolu galaksisinin kişileştirilmesini temsil eder. Hathor bazı figürlerinde memelerinden süt akan ilahi bir inek olarak çizilir. En eski tanrıçalardandır.

<span class="mw-page-title-main">Mısır mitolojisi</span> Antik Mısırlıların mitleri ve uygulamaları

Mısır mitolojisi, eski Mısır kültürünün inanç yapısını ifade etmek için kullanılır. Eski Mısır'daki yaşamın her yönü, dünyanın yaratılışı ve dünyanın tanrılar tarafından idamesi ile ilgili hikâyelerle metaforlaştırılmıştı. Mısır mitolojisi durağan bir birlik içinde var olan ritmik yapılar olarak nitelendirilebilir. Sonuçlarda çatışma ve gerginlikten ziyade istikrar eğilimi ağır basmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Ebu Simbel</span>

Ebu Simbel, Güney Mısır'da bulunan antik tapınak.

<span class="mw-page-title-main">Dendarah Tapınağı</span> Antik Mısır tapınak kompleksi

Dendarah Tapınağı, Mısır'da Nil Nehri'nin batı yakasında aynı adla bulunan yerleşim yerindeki bir tapınaktır.

<span class="mw-page-title-main">Emesa Hanedanı</span>

Emesa Hanedanı ya da Emesa Kraliyet Ailesi (bazen Sampsiceramidler olarak da geçer). Roma İmparatorluğu'na bağlı, papaz ve krallardan oluşan yönetici bir aile.

<span class="mw-page-title-main">Elagabalium</span> Roma İmparatoru Elagabalus tarafından yaptırılan ve Güneş Tanrısı Elagabalusa adanmış tapınak

Elagabalium ya da Roma Elagabal Tapınağı, 218 yılından 222 yılına kadar Roma İmparatorluğu'nu yöneten, Humus, Suriyeli imparator Elagabalus tarafından yaptırılan ve imparatorun ismini aldığı, Humus kökenli güneş tanrısı Elagabalus'a (El-Gebal'e) ithaf edilip, El-Gebal'e daha geniş bir coğrafyada ibadet imkânı sağlayan tapınak. Tapınak, Roma'nın yedi tepesinden, Palatino Tepesi'nin kuzeydoğu köşesine kurulmuştur. Ayrıca İmparator Elagabalus, Roma tahtına çıkmadan önce Humus'ta başrahipliğini yaptığı ve yine Elagabalus'a ibadet edilen, El-Gebal Tapınağı'nda bulunan ve tanrı Elagabalus'a ibadet edilmesini sağlayan, siyah konik kutsal taşı Humus'tan (Emesa'dan) taşıyarak, Roma'ya Elagabalium'a getirmiştir. Ayrıca, Elagabalus'un ve Humus'taki El-Gebal Tapınağı'nın resmedildiği sikkeler de bulunmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Abidos (Mısır)</span> Antik Mısırın mirası

Abidos Antik Mısır'ın en eski kentlerinden biri ve Yukarı Mısır'ın 22 bölgesinden biri olan Ta-wer bölgesinin de başkenti. Nil nehrinin 11 km. batısında, şimdiki Sevhac yakınlarındadır. Abidos adı, kentin eski Mısırca'daki adı olan Abdju adından gelmiştir ve "kutsal emanetlerin veya sembollerin tepesi" anlamına gelmektedir. Buradaki "kutsal emanetler" Tanrı Osiris'in kesik başının içinde olduğu kutsal emanetlere yapılan bir göndermedir.

<span class="mw-page-title-main">Antik Mısır dini</span>

Antik Mısır dini, Antik Mısır toplumunun ayrılmaz bir parçası olan ve çok tanrılı ve ritüelleri karmaşık bir inanç sistemi vardı. Mevcut olduğuna inanılan ve kuvvetler ve doğa unsurları, kontrolünde olan birçok tanrılar ile Mısırlıların etkileşimi üzerinde yoğunlaşmıştır. Mısırlı din uygulamalarını tanrılar sağlamakta ve halk ise onların beğenisi kazanmak için bir çabaları vardı. Mısır'ı tarihteki kral ile aynı statüsü ile aynı olan ve aynı zamanda tanrı olan Firavunlar yönetirdi. Firavunlar bir insan olmasına rağmen, Firavunların tanrıların soyundan olduğuna inanılıyordu. Firavunlar insanlar ve tanrılar arasında arabulucu olarak görev aldılar, evrendeki düzeni korumak ve tanrıların tekliflerini yerine getirmek zorundaydılar. Mısırlılar tanrılar için muazzam tapınaklar yapmışlardır.

<span class="mw-page-title-main">Bat</span>

Bat, Mısır mitolojisinde inek kulakları ve boynuzları olan bir insan yüzü veya bir kadın olarak tasvir edilen bir inek tanrıçasıdır. Bat'a yapılan ibadetlerin kanıtları, eski Mısır'daki dini uygulamaların en eski kayıtlarından alınmıştır. Orta Krallık zamanına gelindiğinde, Aşağı Mısır ve Yukarı Mısır'ın birleşmesinden sonra, kimliği ve nitelikleri, benzer bir tanrıça olan tanrıça Hathor'un içinde yer aldı. Bat'ın imgeleri, eski Mısır tarihi boyunca, dini uygulamalarla ilişkili kalan kutsal bir enstrüman olan sistrum üzerinde devam etti.

<span class="mw-page-title-main">Ihy</span>

Ihy, eski Mısır mitolojisinde sistrum çalmanın coşkusunu temsil eden bir tanrıdır. Adı, işlevine atıfta bulunarak "sistrum oyuncusu" veya "buzağı" anlamına gelebilir. Bu, sık sık annesi olduğu söylenen inek tanrıçası Hathor ile olan ilişkisine işaret etmektedir. Isis, Sekhmet ve Neith gibi diğer tanrıçalara annesi denebilir. Tanrı Horus, Ihy'nin babasıdır. Sık sık bir sistrum tutan bir çocuk ya da parmağı ağzında çıplak bir çocuk olarak tasvir edildi. Dendera'da Horus ve Hathor'un yanında ibadet edildi. Hathor annesidir ve Horus onun babasıdır.

<span class="mw-page-title-main">Hesat</span>

Hesat, inek benzeri yapıda eski bir Mısır tanrıçasıdır. İnsanlığa süt sağladığı ve özellikle firavunu ve birkaç eski Mısır boğa tanrısını emzirdiği söylenirdi. Piramit metinlerinde Anubis'in ve ölen kralın annesi olduğu da söylenir. Özellikle Heliopolis'te ibadet edilen yaşayan boğa tanrısı Mnevis ile bağlantılıydı ve Mnevis boğalarının anneleri Hesat'a adanmış bir mezarlığa gömüldü. Ptolemaik zamanlarda tanrıça İsis ile yakından bağlantılıydı.

<span class="mw-page-title-main">Kenan mitolojisi</span> dinler grubu

Kenan dini, antik Levant'ta yaşayan Kenanlılar tarafından en azından Erken Tunç Çağı'ndan Ortak Çağ'ın ilk yüzyıllarına kadar uygulanan eski Semitik dinler grubunu ifade eder.

<span class="mw-page-title-main">Imentet</span> Antik Mısır tanrıçası

Imentet, eski Mısır dininde Nil'in batısındaki nekropolleri temsil eden bir tanrıçaydı.

<span class="mw-page-title-main">Mut (tanrıça)</span>

Maut ve Mout olarak da bilinen Mut, Eski Mısır'da tapılan bir ana tanrıçaydı. Adı, eski Mısır dilinde kelimenin tam anlamıyla anne anlamına geliyor. Mut'un binlerce yıllık eski Mısır kültürü boyunca değişen ve gelişen birçok farklı yönü ve niteliği vardı.

<span class="mw-page-title-main">Nanshe</span>

Sümer mitolojisinde Nanshe Enki ve Ninhursag'ın kızıydı. Bir tanrıça olarak işlevleri çeşitliydi. Sosyal adalet, kehanet, doğurganlık ve balıkçılık tanrıçasıydı. Babası gibi, o da suyla yoğun bir şekilde ilişkiliydi. Basra Körfezi ve içindeki tüm hayvanlar üzerinde hakimiyet kurdu. Onun kült merkezi, Lagaş şehrinde bulunan Sirara tapınağıydı. Eşi Nindara'ydı.

<span class="mw-page-title-main">Elefantin</span> ada

Elefantin Yukarı Mısır'daki Asvan şehrinin bir parçasını oluşturan Nil üzerinde bir adadır. Adadaki arkeolojik sitler, Ebu Simbel ve Filai dahil olmak üzere Yukarı Mısır mimarisinin diğer örnekleriyle birlikte 1979'da UNESCO Dünya Mirası Listesi'ne dahil edilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Serabit el-Khadim</span>

Serabit el-Khadim, antik çağda Mısır'ın eski halkları tarafından özellikle turkuaz madeninin yoğun olarak çıkarıldığı Güneybatı Sinai Yarımadası'ndaki bir yerleşim bölgesidir. Flinders Petrie tarafından başlatılan arkeolojik kazılarla birlikte antik madenciliğe ait kamplar ile birlikte çöl bölgelerinde bir koruyucu olarak atfedilen, yerel olarak ise turkuazın hanımefendisi olarak bilinen Mısır tanrıçası Hathor'a adanmış uzun ömürlü bir tapınağı ortaya çıkardı. Tapınak, Orta Krallık döneminde Sesostris I'nin saltanatı sırasında ilk kez kuruldu ve Yeni Krallık döneminde ise kısmen inşa edildi.