İsa, 1. yüzyılda yaşamış olan bir Yahudi vaiz ve dinî lider. Günümüzde en çok mensuba sahip din olan Hristiyanlığın merkezî figürüdür. Hristiyanlar, Yeşua'nın Eski Ahit'te kehanet edilen ve beklenen Mesih, Tanrı'nın Oğlu ve Tanrı'nın enkarnasyonu olduğuna inanırlar. Yeşua'nın, Yeni Ahit'e göre Yosef (Yusuf) adında dünyevi bir babası olduğu için Yeşua, mensubu olduğu Yahudi toplumunda "Yosef'in oğlu Yeşua" olarak anılırdı.
Peygamber veya yalvaç, Tanrı aracılığıyla bir dini veya dinî öğretiyi yaymakla görevlendirildiğine inanılan kişidir. Peygamberler ayrıca dinî terminolojide âyet, işaret veya mûcize denilen doğaüstü güç veya olayların kendilerine atfedildiği mitolojik veya yarı mitolojik insanlardır. İbrahimî dinlerin inananları, peygamberlerin Tanrı'dan aldıkları “vahiy” adlı mesajları diğer insanlara ulaştırdıklarına inanırlar.
Hristiyanlık, Nasıralı İsa'nın yaşamına, öğretilerine ve vaazlarına dayanan, tek Tanrılı İbrahimî bir dindir. Günümüzde Hristiyanlık, dünya nüfusunun yaklaşık %30,1'ini oluşturmaktadır ve 2,4 milyarı aşkın takipçisi ile dünyanın en kalabalık dinidir. Takipçilerine, "Mesihçi" anlamına gelen Hristiyan veya Nasıralı İsa'ya ithafen İsevi veya Nasrani denir. Kitâb-ı Mukaddes'e inanan takipçileri, Yahudi metni olan Tanah'ta kehanet edilen İsa'nın Mesih olarak gelişinin bir Yeni Ahit olduğuna inanırlar.
Hristiyan anarşizmi, Hristiyanların sadece İsa'nın öğretilerinde vücut bulan Tanrı'ya karşı sorumlu olduklarını, tek gerçek otorite kaynağının Tanrı olduğunu kabul eden ve savunan inanç veya felsefi öğreti. Çoğu Hristiyan anarşist pasifisttir, savaşı ve şiddet kullanmayı reddeder.
Musa, Hristiyanlık, İslam ve Bahâîlik gibi İbrahimî dinlerde önemli bir peygamber, Yahudilikte ise en büyük peygamber kabul edilen İbrani din büyüğüdür. İsrail'in on iki oğlundan biri olan Levi'nin soyundan geldiğine inanılır. Tanah'taki anlatımlara göre İsrailoğulları'nın önderi ve kanun koyucusu olan Musa, Tanah'ın ilk beş kitabının birleşimi olan Tevrat'ın gökten indiricisi olarak atfedilir.
Protestanlık, Hristiyanlığın en büyük üç ana mezhebinden biridir. 16. yüzyılda Martin Luther ve Jean Calvin'in öncülüğünde Katolik Kilisesi'ne ve Papa'nın otoritesine karşı girişilen Reform hareketinin sonucunda doğmuştur (1529).
Sâbiîlik veya Mandeizm/Mandaeizm (Mandaeans) (Arapça: الصابئة veya مندائية), Orta Doğu'da bir din. Araplarca Sabiiye olarak adlandırılan grup, kendilerine bilgili, gnostik anlamlarına gelen Manden, din adamlarına ise Nasura demektedirler.
İsrailoğulları, İshak'ın oğlu İsrail'in 12 oğlunun yarattığı, kabile ve monarşik olarak bir dönem Kenan'ın bir bölümünde hâkimiyet kurmuş bir İbrani konfederasyonuydu. Arkeolojik delillere göre İsrailoğulları, antik Transürdün ve Filistin'in yerlileri olan Kenanlılardan farklı bir topluluktu. Sümer kökenli İbranilerin, Sümerin dağılışından sonra kabileler halinde Verimli Hilal'e dağıldığı, önce Haran'a sonra ise Güney Kenan'a göç ettiği ve bölgeyi zorla ele geçirmediği arkeolojik açıdan doğrulanmıştır.
Hirodes, aynı zamanda I. Hirodes veya Büyük Hirodes adıyla bilinen ve Roma İmparatorluğu tarafından Yahudiye eyaletine atanan Yahudi Kralı.
Müneccimler veya yıldızbilimciler, Hristiyan geleneğinde bebek İsa'ya "Yahudilerin kralı" olarak hürmetlerini sunmak için doğudan geldiğine ve hediye olarak altın, günnük ve mür getirdiğine inanılan soylu âlimlerdir.Kitâb-ı Mukaddes'te isimlerinden ya da kral olduklarından bahsedilmez ancak sonraki dönem efsanelerde Gaspar, Melkior ve Baltazar isimli üç kral oldukları söylenir. Batı efsanelerinde üç kişi, doğu efsanelerinde 12 kişi oldukları söylenir.
Şuadit, Yahudi Provençal dili ya da Yahudi Arpitancası Güney Fransa'da ölü bir Yahudi dilidir. 11. yüzyıl Fransız belgelerinde varlığından bahsedilen bu dil Fransa'daki Engizisyonlar sonucu düşüşe geçti. Yahudilerin Fransız Devrimi ile Fransa'nın herhangi bir yerinde yaşama hakkı ve tam vatandaşlık kazanmasıyla Şuadit'in erimesi hız kazandı. Bu dilin son konuşanı olan Armand Lunel'in 1977'de ölmesiyle Şuadit dili tarihe karıştı.
Ahaziah, Ochozias veya Ahaziya Ahab ve Jezebel'in oğlu ve İsrail'in sekizinci kralıydı. William F. Albright'a göre iktidarı MÖ 850 - MÖ 849 yılları, E. R. Thiele'ye göre ise MÖ 853 - MÖ 852 yılları arasında varolmuştur. Krallar Kitabında babası Ahab'ın yolundan gittiği için eleştirilmiştir.
Kâfirlerin yakılması, İngiltere kralı IV. Henry tarafından 1401 yılında çıkartılan ve kilise tarafından kâfir olarak nitelendirilenlerin yakılmasını içeren yasadır. Yasa İngiltere’de çıkartılan en baskıcı dinsel yasaların başında değerlendirilir. Yasalaşmasından yaklaşık 150 yıl sonra 1559 I. Elizabeth zamanında kaldırılmıştır.
Âmin ; Yahudiler, Hristiyanlar ve Müslümanlar tarafından anlaşma, onaylama veya istek belirtmek için bazı ibadet ve duaların sonunda kullanılan bir deyimdir. Türkçe Hristiyan kaynaklarda amin, Yahudi kaynaklarda ise amen olarak kullanılır.
Amerikan Kitâb-ı Mukaddes Topluluğu, 1816'da New York'ta kurulan ve kâr amacı gütmeyen bir kuruluştur. Misyonu Kitâb-ı Mukaddes'in basım, yayın ve çevirisini sağlamaktır ayrıca Kitâb-ı Mukaddes ile ilgili çalışmalara destek olarak burs yardımı da sağlar. Çağdaş Kitâb-ı Mukaddes Tercümesi ile tanınır.
Muhammed'e yönelik eleştiriler 7. yüzyıldan beri yapılagelmiştir. İlk eleştiriler çağdaşı olan Arap putperestler tarafından "tektanrıcılığı milleti içinde tebliğ" etmesiyle başlamış ve Arabistan'daki Yahudi kabileleri tarafından, İbrani Kutsal Kitabı'ndaki anlatıların ve kişilerin haksız yere kullanması ve Yahudi inancının kötülenmesiyle devam etmiştir. Bu nedenlerden dolayı, Orta Çağ Yahudi yazarları ondan genellikle aşağılayıcı bir takma isim olan ha-Meshuggah olarak bahsediyorlardı. Modern zamanlarda eleştiriler genellikle onun peygamberlik iddiasındaki samimiyeti, politik tutumu, evlilikleri ve sahip olduğu köleleri üzerine yapılmaktadır.
Codex Gigas, dünya üzerinde hala bulunan en büyük Orta Çağ el yazması. Codex Gigas, 92 x 50 cm büyüklüğünde ve 22 cm kalınlığındadır. İçinde şeytan resimleri de bulunduğundan ve efsanelerin etrafında oluşturulmasından dolayı "Şeytan Kitâb-ı Mukaddesi" olarak da adlandırılır. Bir Orta Çağ kilisesindeki bir rahip cezası ölüm olan bir suç işler. Bu cezadan kurtulamayacağını anlayan rahip diğer rahiplere ve baş rahibe bu kilisenin gördüğü en büyük Orta Çağ el yazmasını yazacağına yemin eder. Ardından adama bir gün mühlet verilir ve önüne çeşit çeşit mürekkepler ve deriler koyarlar. Kapılar kapatılır ve herkes adamın nasıl bir eser çıkartacağını beklemeye başlar. Günün doğmasına saatler kala içeriden garip sesler gelmeye başlar. Bazı rahipler korkar ve kapıdan uzaklaşır ancak süre bitmiştir. Kapılar açılır, içeride baygın halde durmakta olan adam ve yazdığı Kitâb-ı Mukaddes'ten başka bir şey yoktur. Rahipler Kitâb-ı Mukaddes'i hayranlıkla incelemeye başlar, sayfaları hızlı hızlı çevirmekte olan rahipler aniden durur. Karşılarında kocaman bir şeytan portresi vardır. Bazıları adamın yetiştiremeyeceğini anlayınca ruhunu şeytana sattığını düşünür. Modern bilimin insanları eserle ilgili olarak normal bir insanın en az 30 yılda yazacağına 72 kilo ağırlığında olup 160 eşek derisinden yapıldığını öngörmüşlerdir. Bohemya da(modern Çek Cumhuriyeti) bulunan Pozlazice Manastırı'nda oluşturulması düşünüldü. Bu Vulgate Kitâb-ı Mukaddes'in yanı sıra tüm Latince yazılmış birçok tarihi belge içeriyor. Otuz Yıl Savaşı (1648) sırasında, İsveç İmparatorluğu tarafından ganimet olarak tüm koleksiyon ele geçirildi ve şimdi Stockholm'deki İsveç Ulusal Kütüphanesi'nde saklanmaktadır, halka açıktır.
Amoriler, Sami dilleri konuşmuş Suriye ve Güney Mezopotamya kökenli eski bir halktır. MÖ 21. yüzyıldan MÖ 17. yüzyıla kadar bölgenin büyük bir kısmına hükmetmiş halk içinde Babil'in de dahil olduğu pek çok şehir devlet kurmuşlardır. Akad ve Sümer metinlerinde geçen Amurru kelimesi hem halkı hem de halkın ana tanrısını tanımlamak için kullanılmıştır.
Kimis üçüncü yüzyıldan önce yaşamış bir Grek-Romalı simyacıydı. Yalnızca Panopolisli Zosimos ve Tebli Olimpiodorus'un eserlerindeki metin parçalarıyla tanınmaktadır.
Kitâb-ı Mukaddes arkeolojisi akademik bir ekol ve Kitâb-ı Mukaddes çalışmaları ve Levanten arkeolojisinin bir alt kümesidir. Kitâb-ı Mukaddes arkeolojisi, Eski Yakın Doğu ve özellikle Kutsal Topraklar, Kitâb-ı Mukaddes zamanlarından itibaren arkeolojik alanları inceler.
