İçeriğe atla

Bağlama (bilgisayar bilimi)

Bağlamaya tabi bir HDD (Hard Disk)

Bağlama, bilgisayarın işletim sisteminin, depolama aygıtındaki (sabit sürücü, CD-ROM veya ağ paylaşımı gibi) dosya ve dizinleri, bilgisayarın dosya sistemi aracılığıyla kullanıcıların erişimine sunduğu bir işlemdir.[1]

Bağlama işlemi, işletim sisteminin depolama ortamına erişim elde etmesidir. Dosya sistemi yapısını ve meta verilerini tanır, okur ve bunları sanal dosya sistemine (VFS) işler.

Bağlanan depolama ortamının VFS içinde kaydedildiği konuma "bağlama noktası" denir. İşlem tamamlandığında, kullanıcı ortamdaki dosyalara ve dizinlere o noktadan erişebilir.

Bağlama işleminin tersi olan işlem "çıkarma" olarak adlandırılır. Bu işlemde, işletim sistemi bağlama noktasındaki tüm kullanıcı erişimini keser, veri kuyruğunu depolama cihazına yazar, dosya sistemi meta verilerini yeniler ve ardından cihaza erişimi bırakarak depolama cihazının çıkarılması için güvenli hale getirir.

Bilgisayar kapatıldığında, genellikle her bağlanmış depolama cihazı sıraya alınan tüm verilerin yazıldığından emin olmak ve ortamdaki dosya sistemi yapısının bütünlüğünü korumak için bir çıkarma işlemine geçer.

Genel Bakış

Bağlama noktası, kök dosya sistemi olarak kullanılan bir bölümdeki bir konumdur. Manyetik, manyeto-optik, optik ve yarı iletken (katı hal) olmak üzere çeşitli depolama türleri vardır. Bunların hepsinde depolama yapılmadan önce, bilgilerin okunma ve yazılma araçlarının düzenlenmesi ve buna ilişkin bilginin işletim sisteminde mevcut olması gerekir. Bu organizasyona, dosya sistemi denir. Dosya sistemleri, işletim sistemine meta veriler aracılığıyla verilerin nasıl okunacağını ve yazılacağını bildirir. Ortam (veya dosya sistemi RAID dizilerindeki gibi bir birim dosya sistemi olduğunda ortam) takıldığında, bu meta veriler depolamayı kullanabilmesi için işletim sistemi tarafından okunur.[2][3]

Unix benzeri işletim sistemleri genellikle bağlama sürecini kolaylaştıran ve ek işlevler sağlayan yazılım ve araçlar içerir. "Otomatik bağlama" tarzı araçlar da bunlara dahildir .

Çoğu durumda, işletim sistemi başlatılır başlatılmaz kök dosya sistemi dışındaki dosya sistemlerinin kullanılabilir olması gerekir. Bu nedenle tüm Unix benzeri sistemler, dosya sistemlerini önyükleme sırasında bağlama olanağı sağlar. Sistem yöneticileri, bu dosya sistemlerini aynı zamanda seçenekleri ve bağlama noktalarını da gösteren fstab (Solaris'te vfstab) yapılandırma dosyasında tanımlar. Bazı durumlarda, belirli dosya sistemlerini önyükleme sırasında bağlamaya gerek yoktur, ancak daha sonra bunların kullanılması istenebilir.

Çıkarılabilir medya

Çıkarılabilir medya, mikro bilgisayar platformlarında gittikçe yaygınlaşmış, günümüzde artık önemli bir veri depolama biçimi olmuştur. Programların ve verilerin makineler arasında fiziksel bir bağlantı olmadan aktarılmasında kolaylık sağlarlar. Yaygın örnekleri arasında USB yığın depolama (flash sürücüler), hafıza kartları, CD-ROM'lar ve DVD'ler yer alır. Bu nedenle, bir ortamın varlığını ve kullanılabilirliğini tespit etmek ve ardından bu ortamı herhangi bir kullanıcı müdahalesi olmadan bağlamak için yardımcı programlar geliştirilmiştir.

Bazı Unix benzeri sistemlerde, Linux süper bağlama projesinde uygulandığı gibi, süper bağlama adı verilen bir kavram vardır.[4] Bu kavram, örneğin, bir disketi fiziksel olarak yuvasından çıkarır. Normal koşullar altında diskin çıkarılmadan önce senkronize edilmesi ve ardından bağlantısının kesilmesi gerekir ve senkronizasyon sağlandığı takdirde sürücüye farklı bir disk yerleştirilebilir. Sistem, diskin değiştiğini otomatik olarak fark eder ve bağlama noktası içeriğini yeni ortamı yansıtacak şekilde günceller. Benzer işlevler Windows makinelerinde de bulunur.

Otomatik bağlayıcılar, dosya sisteminin bağlanması gereken dizine (örneğin bir sürücü) bir çağrı yapıldığında bu dosya sistemini otomatik olarak bağlar. Fakat bu işlev, çıkarılabilir medyalar için uygun olmasına rağmen genellikle ağ sunucularındaki dosya sistemleri için kullanılır.

Kaynakça

  1. ^ "What is meant by mounting a drive?". Indiana University-University Information Technology Services. 18 Şubat 2011. 9 Temmuz 2006 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Mayıs 2011. 
  2. ^ "Mounting definition". linfo.org. 9 Mart 2006. 18 Kasım 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Aralık 2013. 
  3. ^ "What is a mount point in Linux/Unix?". linuxnix.com. 17 Eylül 2013. 19 Eylül 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Aralık 2013. 
  4. ^ "Supermount removable media support". 8 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Şubat 2016. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">İşletim sistemi</span> bilgisayar donanım kaynaklarını yöneten yazılım

İşletim sistemi ya da işletim dizgesi, bir bilgisayarın donanım kaynaklarını yöneten ve uygulama yazılımlarına hizmet sağlayan yazılımların bir bütünüdür. İşletim sistemleri, bilgisayarın donanımı ile uygulama yazılımları arasında bir köprü görevi görerek kullanıcıların sistemle etkileşim kurmasını sağlar. Öne çıkan örnekler arasında Microsoft Windows, macOS, GNU/Linux dağıtımları, Android ve iOS yer alır.

<span class="mw-page-title-main">Sunucu (bilişim)</span> bilgisayar ağlarında, diğer ağ bileşenlerinin (kullanıcıların) erişebileceği, kullanımına ve/veya paylaşımına açık kaynakları barındıran bilgisayar birimi

Sunucu, bilişim alanında "istemci" denilen diğer program ve cihazlara çeşitli işlevler sunan bilgisayar donanımları veya yazılımlarıdır. Bu mimariye istemci-sunucu modeli denir. Sunucular, istemciler arasında veri veya kaynak paylaşımı, bir istemci için hesaplama yapma gibi çeşitli işlevleri yerine getirebilirler. Bu işlevlere genellikle "servis" veya "hizmet" denir. Tek bir sunucu çok sayıda istemciye hizmet verebilir, tek bir istemci de çok sayıda sunucudan hizmet alabilir. İstemci ve sunucu aynı cihaz üzerinde çalışabileceği gibi, istemci ağ üzerinden farklı bir cihazdaki sunucuya da bağlanabilir. Tipik sunucular arasında veritabanı sunucuları, dosya sunucuları, e-posta sunucuları, yazdırma sunucuları, web sunucuları, oyun sunucuları ve uygulama sunucuları sayılabilir.

<span class="mw-page-title-main">MS-DOS</span> 1980li yıllarda kişisel bilgisayar işletim sistemi

MS-DOS, Microsoft firmasının geliştirdiği bir DOS sistemidir. 1980'li yıllarda PC uyumlu platformlar üzerinde kullanılan en yaygın işletim sistemiydi. 1990'lı yılların ortalarından 2000 yılına kadarki en popüler işletim sistemleri olan Windows 9x ailesinin temeli olarak kullanıldı. Masaüstü bilgisayarlardaki popülerliğini, zamanla Windows NT mimarisi kullanan yeni nesil Windows işletim sistemlerine bıraktı.

Redundant Array of Inexpensive Disks ve Redundant Array of Independent Disks kısaca RAID, diskler arasında veri kopyalama veya paylaşımı için birden fazla sabit diski kullanarak yapılan veri depolama tasarısıdır. Tek diske göre, RAID'in yararı, veri bütünlüğünü, hata toleransını, iş çıkarma yeteneğini ve toplam disk kapasitesini artırmasıdır. Özgün uygulamalarda, anahtar avantajı disk kapasiteyi artırmakla beraber disk performansını da yükseltmesi ve verileri eş zamanlı olarak yedeklemeyi sağlamasıdır.

<span class="mw-page-title-main">Seri bağlantı noktası</span>

Seri port seri bir bağlantı noktası, seri iletişim, her seferinde içeriye veya dışarıya doğru bir bit bilgi transfer eden fiziksel bir arayüzdür. Kişisel bilgisayarların tarihi boyunca terminaller veya modemler gibi cihazlar ile bilgisayarlar arasındaki veri transferi çoğunlukla seri bağlantı noktaları üzerinden sağlanmıştır. Fare, klavye, diğer çevre birimleri de bu yolla bilgisayara bağlanmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">BIOS</span> EPROM adı verilen bir yonga üzerinde ROM Bellek biçiminde yer alan yazılım

BIOS,. EPROM adı verilen bir yonga üzerinde ROM Bellek biçiminde yer alan bir tür yazılımdır. Bilgisayar açıldığı anda işlemciye tüm diğer donanımları sırasıyla tanıtır. Donanımların temel iletişim protokollerini belirler. İşletim sisteminin başlangıç öğelerinin herhangi bir sürücüden yüklenmesini sağlar. İşletim sistemi çalışırken donanım ve işletim sistemi arasındaki ilişkileri düzenler.

<span class="mw-page-title-main">Kök dizin</span>

Unix ve Unix benzeri işletim sistemlerinde kullanılan dosya sistemlerinde kök dizin, hiyerarşideki ilk ve en üstteki dizindir. Bu bakımdan, bir ağacın köküne benzetilebilir. Kök dosya sistemi ise, kök dizininin bulunduğu disk bölümünde bulunan dosya sistemidir. Sistem başladığında diğer tüm dosya sistemleri bu dosya sistemi üzerine bağlanır.

Giriş/çıkış, bilgi işlem sistemin değişik fonksiyonel birimleri arasındaki iletişimi veya bu arayüzlere doğrudan bilgi sinyallerini göndermeyi sağlar.

<span class="mw-page-title-main">Disk bölümlendirme</span>

Bölümlere ayırma, bilgisayarda sabit disk üzerinde işletim sistemlerine özgü mantıksal formatlamaya izin veren mantıksal bölümlerin oluşturulması, bilgisayar mühendisliğinde sabit disk sürücüsünün bölümlere ayırılması ile gerçekleştirilir. Diskin bölümlere ayrılması mantıksal hacim yönetiminin önünü açan bir tekniktir.

<span class="mw-page-title-main">Xerox Alto</span>

Xerox Alto, Grafiksel kullanıcı arayüzü (GUI) kullanan ilk bilgisayar. 1973 yılında Xerox Palo Alto Araştırma Merkezi'nde geliştirilmiştir. Ancak, bu bilgisayar ticari değildir. Yaklaşık 2000 adet üretilip Xerox ve çeşitli üniversitelerde kullanılmıştır. Xerox 1981'de Star adında 16000$'lık bir kişisel iş istasyonu ile bu projeyi piyasaya sürdü. Xerox Star ve Apple Lisa gibi erken örnekler özellikle çok yüksek fiyatlarından dolayı çok az sattılar.

<span class="mw-page-title-main">Önyükleme</span> CPUya ilk elektrik verildiğinde bilgisayarın çalışabilmesi için uygulamaya konulan işlemler bütünü ve çalışan uygulamalar

Bilgisayar biliminde önyükleme, bir donanım veya bir yazılım komutu ile elektrik verilen bilgisayarı başlatma işlemidir. Açıldıktan sonra, bir bilgisayarın merkezî işlem biriminin (CPU) ana belleğinde yazılım yoktur, bu nedenle bazı işlemlerin yürütülebilmesi için yazılımı belleğe yüklemesi gerekir. Bu, CPU'daki donanım veya bellenim veya bilgisayar sistemindeki ayrı bir işlemci tarafından yapılabilir. İşletim sistemi ve bazı uygulamalar elde başlatıldığında, önyükleme tamamlanır.

<span class="mw-page-title-main">Anaçatı bilgisayar</span>

Bir anaçatı bilgisayar milyonlarca kullanıcıya eş zamanlı olarak farklı hizmetler verebilen, büyük, güçlü ve pahalı bir bilgisayardır. Anaçatı bilgisayarların gücü şu nedenlerden kaynaklanmaktadır:

Çevre değişkenleri, çevresel değişkenler ya da ortam değişkenleri, işletim sistemi seviyesinde konfigüre edilebilen ve bilgisayar işlemleri tarafından erişilebilen değişkenlerdir. Çoğu kez belli programların ve dosyaların konumlarını ve birden fazla işlem tarafından kullanılabilen bilgi ve ayarları tutmak için kullanılırlar. Çoğunlukla bir karakter dizisi olurlar.

Veri kurtarma veya Data recovery, cep telefonu, bilgisayar, notebook gibi ikincil depolama cihazlarındaki bilgilerin, herhangi bir nedenle bu bilgilere ulaşılamaması durumunda, bilgilerin yeniden ulaşılabilir hale getirilmesini, bir başka deyişle kaybolmuş bilgilerin geri getirilmesini ifade eder.

<span class="mw-page-title-main">Canlı USB</span>

Canlı USB, önyüklenebilen tam bir işletim sistemi içeren taşınabilir bir USB'ye bağlı harici veri depolama aygıtıdır. Terim, USB flash sürücüleri anımsatır, ancak sırasıyla "canlı HDD" ve "canlı SSD" olarak adlandırılsalar da, harici bir sabit disk sürücüsünü veya yarıiletken sürücüyü kapsayabilir. Canlı CD'lerden sonraki evrimsel adımdır, ancak yazılabilir depolamanın ek avantajıyla, önyüklenen işletim sisteminde özelleştirmelere izin verir. Canlı USB'ler, sistem yönetimi, veri kurtarma veya test sürüşü için gömülü sistemlerde kullanılabilir ve USB cihazına ayarları kalıcı olarak kaydedebilir ve yazılım paketlerini yükleyebilir.

<span class="mw-page-title-main">Mac OS X 10.0</span>

Mac OS X 10.0 veya Mac OS X Cheetah Apple tarafından üretilmiş ve piyasaya çıkarılmış ilk nesil Mac OS X bilgisayar ve sunucu işletim sistemidir. Sürüme takma isim olarak kedigillerin bir türü olan Çita ismi verildi. 129 dolar fiyat ile 24 Mart 2001'de piyasaya sürüldü.

<span class="mw-page-title-main">Time Machine (macOS)</span>

Time Machine Apple tarafından geliştirilen ve MacOS bilgisayar işletim sistemi ile dağıtılan uygulamadır. Mac‘i yedeklemek veya geri yüklemek için kullanılır. Yazılım, AirPort Time Capsule depolama ürünü yanı sıra diğer dahili ve harici disk sürücüleri ile çalışacak şekilde tasarlanmıştır. Mac OS X Leopard'da tanıtıldı.

Disk şifreleme içerisindeki bilgiyi kimliği doğrulanmamış kişilerden korumak için kolayca çözülemeyecek okunmaz bir koda dönüştüren bir teknolojidir. Disk şifreleme disk şifreleme yazılımı veya diske veya diskin herhangi bir bölümüne giden her bir bit veriyi şifreleyen bir donanım kullanır. Veri belleğine kimliği doğrulanmamış kişilerin erişmesini engeller.

<span class="mw-page-title-main">Multi-booting</span>

Çoklu önyükleme(multi-booting), tek bir bilgisayara birden çok işletim sistemi kurma ve hangisinin ön yükleneceğini(booting) seçebilme eylemidir. Çift önyükleme(dual-booting) terimi, özellikle iki işletim sisteminin ortak yapılandırmasını ifade eder. Çoklu önyükleme, özel bir ön yükleyici(booting) gerektirebilir.

<span class="mw-page-title-main">Çoklu ön yükleme</span>

Çoklu önyükleme (multi-booting), tek bir bilgisayara birden çok işletim sistemi kurma ve hangisinin ön yükleneceğini(booting) seçebilme eylemidir. Çift önyükleme (dual-booting) terimi, özellikle iki işletim sisteminin ortak yapılandırmasını ifade eder. Çoklu önyükleme, özel bir ön yükleyici gerektirebilir.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.