Bask Bölgesi, İspanya'nın kuzeyinde özerk bölge. Yüzölçümü 7.234 km² nüfusu ise 2.125.000 kişidir. Özerk Bölgenin başkenti Vitoria-Gasteiz şehridir. Bölgeye özerklik 25 Temmuz 1979 tarihinde verilmiştir. Bölge kendi içinde emniyetini Ertzaintza denilen polis teşkilatı ile sağlamaktadır.
Yeni Kaledonya, Melanezya ada öbeği içerisinde, Büyük Okyanus'un güneybatısında yer alan, Fransa'ya bağlı bir bölge olarak özel bir statü ile kendine özgü bölge konumunda olan Fransa Denizaşırı Bölgeler Topluluğu üyesi bölge. Yeni Kaledonya'nın başkenti Nouméa'dır.
İç savaş veya sivil savaş, bir ülkenin insanlarının çeşitli etnik veya dini gruplar altında organize olarak birbirleriyle yaptıkları silahlı çatışmalara verilen genel isimdir. Bu çatışmalar genelde ortak yönleri olmasına rağmen her ülkenin kendine has kültürel ve siyasi yapısı nedeniyle çoğunlukla öznel bir yapıya sahiptir. İç savaş her ne kadar bir ülkenin içindeki grupların silahlı çatışması olarak tanımlansa da ülke içindeki her silahlı çatışma iç savaş değildir. Örneğin devletin ayrılıkçı bir grupla ya da rejim karşıtı hareketlerle yapacağı çatışmalar iç savaş sayılmaz. Ancak bazı ayrılıkçı hareketlerin ufak çaplı bir isyan olarak başlayıp ülkenin geneline yayılması ile çatışmanın bir iç savaşa dönüştüğü de olmuştur. Bir çatışmanın "iç savaş" olarak kabul edilebilmesi için bu çatışmanın ülkenin genelinde etkili olması, ülkedeki mevcut devletin ya politik gruplar arasında parçalanması ya da ülkenin bir kısmında hakimiyetini yitirmesi gerekmektedir. Örneğin İspanya İç Savaşı'nda İspanya Devleti, Cumhuriyetçiler ve Milliyetçiler arasında ikiye bölünmüşken Suriye İç Savaşı'nda Suriye Devleti bünyesinden bazı unsurların ayrılmasına rağmen ayakta kalmış ancak ülkenin bir kısmında da hakimiyetini kaybetmiştir. İç savaşlar hemen her zaman iç savaşa giren ülkeye diğer ülkelerle yapılan savaşlardan daha fazla zarar vermiştir. Bunun en önemli nedeni, ülkenin kendi yapısının kendi içinde giriştiği bir mücadelenin diğer ülkelerle giriştiği mücadelelere nazaran tedavisinin çok daha zor olmasıdır. Tarihte iç savaşlar çoğu zaman ya rejim değişikliğiyle ya da bölünmeyle sonuçlanmıştır.
İspanya İç Savaşı, 17 Temmuz 1936–1 Nisan 1939 tarihleri arasında, demokratik seçimle başa gelmiş İkinci İspanyol Cumhuriyeti’ne sadık Cumhuriyetçiler ile General Francisco Franco liderliğinde isyancı bir grup olan Milliyetçiler arasında yaşanmıştır. Savaşı Milliyetçiler kazanmıştır ve Franco, 1939’dan öldüğü yıl olan 1975’e kadar İspanya’yı yönetmiştir.
Moldova Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti, kısaca Moldova SSC veya MSSC, 1917 Ekim Devrimi ile kurulan Sovyetler Birliği'ni oluşturan 15 cumhuriyetten biriydi.
Tshinval ya da Şinval, resmî olarak Gürcistan topraklarında bulunan ve bağımsızlığı dünyaca tanınmayan Güney Osetya'nın da de facto başkentidir. Şehir resmî olarak Gürcistan'ın Şida Kartli bölgesinde yer almaktadır.
Özbekistan Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti, diğer ismiyle Özbekistan SSC, 1917 Ekim Devrimi ile kurulan Sovyetler Birliği'ni oluşturan 15 cumhuriyetten biriydi. Cumhuriyet, 1924 yılında kuruldu. 1991 yılında Özbekistan Cumhuriyeti adıyla bağımsızlığını ilan ederek Sovyetler Birliği'nden ayrıldı.
Dağlık Karabağ Cumhuriyeti veya 2017-2023 yılları arasındaki resmî ismiyle Artsah Cumhuriyeti, Güney Kafkasya'da, Azerbaycan'ın uluslararası tanınmış sınırları içinde de facto devletti. Azerbaycan Devleti'nin 2023 yılında egemenliğini tesis etmesinin ardından lağvedilmiştir.
Francisco Franco Bahamonde,, 1936'da İkinci Cumhuriyet'in demokratik hükûmetine karşı gerçekleştirilen askerî darbenin liderlerinden biri olan İspanyol asker ve diktatördü. 1 Ekim 1936'da isyancı tarafın başkomutanı olarak atandı, taraftarları tarafından el caudillo (önder) ilan edildi ve çatışmanın sona ermesinden ölümüne kadar 1975'e kadar devlet başkanı olarak görev yaptı. Ayrıca 1938'den 1973'e kadar hükûmet başkanı olarak görev yaptı.
Güney Osetya Geçici Yönetimi, de jure olarak Gürcistan tarafından Güney Osetya bölgesine atanılmış yönetimdir.
Yugoslavya’nın dağılması, Yugoslavya Sosyalist Federal Cumhuriyeti'nin Josip Broz Tito'nun ölümünden sonra artan etnik çekişmeler, ekonomik bunalım ve Doğu Avrupa'daki değişiklikler nedeniyle 1980'lerin sonlarından 2000'li yıllara kadar yaklaşık 20 yıl süren kanlı bir süreç sonunda yedi ayrı egemen ülkeye bölünmesidir.
Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyinin 550 sayılı kararı, Kıbrıs Cumhuriyeti Hükûmeti'nin talebi ve Kıbrıs Cumhuriyeti Cumhurbaşkanı'nın açıklamasından yola çıkarak Kıbrıs Cumhuriyeti'nin "Türkiye tarafından işgal altında kalan kısmında" yapılan karşılıklı "büyükelçi atamaları" ve "anayasal referandum" yapılması, Kıbrıs'ın bölünmesi için yapılan ayrılıkçı hareketler olduğu belirtilmiştir. Güvenlik Konseyi, 541 sayılı kararın uygulanmasını yeniden talep ettiğini nitelemiş ve tüm ülkelere "ayrılıkçı hareket" ile kurulan Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti'nin tanınmaması çağrısını tekrarlamıştır. Bu karar; on üç üye ülke tarafından kabul oyu, Pakistan tarafından karşı ve Amerika Birleşik Devletleri tarafından çekimser oy kullanılarak kabul edilmiştir.
Donetsk Halk Cumhuriyeti (DHC), Donbass Savaşı'nda Ukrayna'dan ayrılarak kurulan de facto devlet. DHC, Ukrayna yönetimini sivilleri katletmek ve savaş suçu işlemekle itham edip bağımsızlığını gerekçe olarak göstermiştir. Donbass Savaşı sırasında 7 Mayıs 2014'te Ukrayna'da özerk, egemen bir cumhuriyet olarak kuruldu. 11 Mayıs'ta bağımsızlık referandumu yapıldı ve bağımsızlığı halk tarafından onaylandı. 12 Mayıs'ta resmen bağımsızlığını ilan etti. 24 Mayıs 2014'te ise Lugansk Halk Cumhuriyeti ile Novorossiya Federal Devleti adında bir konfederasyon oluşturmuştu ancak 1 Ocak 2015'te bu konfederasyonu feshettiler ve rafa kaldırdılar. 21 Şubat 2022'de Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin, hem Luhansk hem de Donetsk Halk Cumhuriyetlerini bağımsız devletler olarak tanıdığını açıkladı. 27 Eylül 2022 tarihinde yapılan referandum sonucunda 30 Eylül 2022 tarihinde Rusya tarafından ilhak edilmiştir.
Bask milliyetçiliği, Baskların millet olduğunu ileri süren ve Bask kültürel birliğini savunan bir milliyetçilik türüdür. Son yıllarda, Bask milliyetçiliği, ayrılıkçı hareketler ile sıkı sıkıya bağlanmıştır.
Ayrılıkçılık veya separasyonizm veya sesesyonizm ; herhangi bir kültürel, etnik, aşiretsel, dinî, ırksal grubun genel ülkeden sınırlarından ayrı bir otonom ya da özerklik talebini içeren terim. Günümüzde bazı devletlerin anayasaları bu ayrımların devletin ve toplumun temel esaslarını sarstığını iddia ederek ülkenin ulusal güvenliğine ciddi tehlike kaynağı kabul etmektedirler.
2011 Güney Sudan bağımsızlık referandumu, Afrika ülkesi Sudan'ın güneyinde yer alan özerk bölgesi Güney Sudan'ın bağımsızlığını oylamaya sunan ve 9 ila 15 Ocak 2011 tarihleri arasında gerçekleştirilen referandumdur.
2017 Katalonya bağımsızlık referandumu, İspanya'ya bağlı Katalonya özerk bölgesinde 1 Ekim 2017'de düzenlenen ve Katalan bağımsızlığının oylandığı referandum. Merkezî hükûmet tarafından referandumun İspanya anayasasına aykırı olduğu ileri sürüldü.
AmbaCoin, Kamerunlu ayrılıkçı Ambazonya bölgesinin resmi kripto para birimi. Bir AmbaCoin 25 sent (USD) ve 140 CFA frangı etmektedir. Para biriminin, ayrılıkçı bölgenin "zengin doğal kaynakları" ile desteklendiği söylenmektedir. AmbaCoin 2018'de piyasaya sürüldü piyasaya arzı Aralık 2018'den 2019'a kadar sürdü. Ambazonya hükûmeti, tüm kazancın bağımsızlıklarına ve insani yardıma gideceğini iddia etmektedir. Kamerunlu ayrılıkçılar CFA frangı yerine kripto para birimi kullanmaktadır.
Sicilya milliyetçiliği, Sicilya'nın özerk İtalyan bölgesinde ve ayrıca İtalya'dan daha fazla özerklik veya tam bağımsızlık isteyen ve Sicilya kimliğinin, kültürünün, tarihinin ve dil çeşitliliğinin daha fazla dahil edilmesini destekleyen Sicilya diasporasında bir harekettir.
Ukrayna'nın Donbas bölgesini oluşturan parçaları olan Donetsk ve Luhansk oblastlarının statüsüne ilişkin referandumların 11 Mayıs 2014'te Rusya'nın desteklediği ayrılıkçı Donetsk ve Lugansk Halk Cumhuriyetleri'nin kontrolündeki birçok kasabada yapıldığı iddia edildi. Bu referandumlar, Rusya'nın Kırım'ı işgali ve 2014 Ukrayna Devrimi'nin ardından artan Rusya yanlısı protestolar bağlamında sözde "cumhuriyetlerin" kurulmasını meşrulaştırmayı amaçlıyordu. Buna ek olarak, Donetsk ve Luhansk oblastlarının Ukrayna kontrolündeki bazı bölgelerinde Dnipropetrovsk Oblastı'na katılım konusunda bir karşı referandum düzenlendi.
