İçeriğe atla

Bağımsız Sosyal Demokratlar İttifakı

Bağımsız Sosyal Demokratlar İttifakı
Савез независних социјалдемократа
Savez nezavisnih socijaldemokrata
KısaltmaSNSD (СНСД)
Genel başkanMilorad Dodik
Kuruluş tarihi10 Mart 1996 (28 yıl önce) (1996-03-10)
MerkezBanja Luka
Üyelik192,707[1]
İdeoloji
Siyasi pozisyonSenkretik
Ekonomik: Merkez sol[3]
Kültürel: Sağ[4][8][9]
Temsilciler Meclisi
6 / 42
Halklar Meclisi
4 / 15
Ulusal Meclis
29 / 83

Bağımsız Sosyal Demokratlar İttifakı (SırpçaСавез независних социјалдемократа/Savez nezavisnih socijaldemokrata; veya kısaca СНСД / SNSD), Bosna Hersek'te faaliyet yürüten bir ayrılıkçı ve milliyetçi Sırp siyasi partisi. 1996 yılında Sırp Cumhuriyeti'nde Milorad Dodik önderliğinde kuruldu. Dodik günümüzde Bosna-Hersek cumhurbaşkanlığının Sırp üyesi olarak görev yapmaktadır.

SNSD'nin kökeni, sonunda Bağımsız Sosyal Demokratlar Partisi hâline gelecek olan Parlamento Grubu Üyeleri'ne kadar uzanır. Parti, bu süre zarfında Radovan Karadžić'in 1990’ların çoğunluğu tarafından yönetilen ultra milliyetçi Sırp Demokrat Partisi’nin egemenliğine karşı çıkan tek muhalefet partisi görevi gördü. SNSD, Sırp Demokrat Partisi'ne karşı milliyetçi olmayan ve çok etnik gruplu Yugoslavya Reform Kuvvetleri Birliği'nin bir parçası oldu.

SNSD'nin ilk gerçek seçim başarısı 2006'da kaydedildi. Oylarının %44.95'ini alarak Sırp Cumhuriyeti Ulusal Meclisindeki 83 sandalyenin 41'inin kazandı. O dönemdem bu yana parti reformcu ideolojisini kademeli olarak bıraktı Sırp millyetçiliğine sarıldı ve Sırp Cumhuriyeti'nin ayrılması yolunu benimsedi.[10][11][12][13] Bu durum partinin 2012 yılında "milliyetçi ve aşırılık yanlısı" çizgisine girdiği gerekçesiyle Sosyalist Enternasyonal'den kovulmasına yol açtı.[14][15]

Tarihçe

Parti, 1996 yılında Sırp Cumhuriyeti'nde Sırp Demokrat Partisi'ne (SDS) muhalefet eden ve "kulüp" olarak bilinen Bağımsız Parlamento Meclisi Üyeleri'nin (IMPC) girişimiyle Bosna Savaşı devam ederken (1992-96) kuruldu.[16] IMPC, 1990’da Yugoslavya Reform Kuvvetleri Birliği'nin seçim listesinden seçilen Bosna Hersek Sosyalist Cumhuriyeti Parlamentosu'nun Sırp üyelerinden oluştu. IMPC üyeleri de dahil olmak üzere, Sırp Demokrat Partisi'nin çoğunluğu olan parlamentonun Sırp üyeleri, 24 Ekim 1991'de Bosna Hersek Sırp Halkları Meclisini kurdular. Ardından 15 Ekim 1991'de "Egemenlik Mutabakatı" nın onaylamasının ardından parlamento Sırp Cumhuriyeti Ulusal Meclisi adıyla yeniden adlandırıldı. 1992'de Bosna Parlamentosu Bosna-Hersek Cumhuriyeti'nin ilanına yol açan bağımsızlık referandumu düzenledi.

Yeni kurulan parlamentonun mutlak çoğunluğu SDS'dendi. IMPC, Eylül 1996'da yapılan savaş sonrası ilk seçimlerde Ulusal Meclis'in kurulmasından tek muhalefet partisiydi. Bağımsız Sosyal Demokratlar Partisi (SNSD), Sosyalist Parti ve diğer küçük gruplarla birlikte "Barış ve İlerleme Birliği" koalisyonu ile birlikte seçimlere katıldı.[16] Kulüp ve ardından kurulan Bağımsız Sosyal Demokratlar İttifakı'na Milorad Dodik liderlik etti.[16]

1997-günümüz

Aralık 1999'da Sosyal Liberal Partisi, SNSD'ye katıldı. Ardından 2000'de yapılan yerel seçimlerden sonrasında Nikola Špirić liderliğindeki Demokratik Sosyalist Parti, 2001 yılında SNSD birleşti. [17] Ağustos 2002'de ise Sırp Cumhuriyeti Yeni İşçi Partisi, SNSD ile birleşti.

2011'de "milliyetçi ve aşırılık yanlısı bir tavır sergilemeye" devam ettiği için partinin Sosyalist Enternasyonal üyeliği askıya alındı.[14] Daha sonra 4 Eylül 2012'de ihraç edildi.[15]

İdeoloji

Parti ilk kurulduğunda sosyalist ilkeler üzerine inşa edildi. Ancak 1990'lardan bu yana büyük değişiklikler geçirdi. Sosyal ve kültürel alanlarda muhafazakâr tutuma girdi, ekonomi alanında önceleri merkez sola yakın olduysa da günümüzde milliyetçi ve ayrılıkçı görüşlere sahip oldu.

Uluslararası işbirliği

Bağımsız Sosyal Demokratlar İttifakı, Doğu Avrupa'daki birçok parti ile ve Rusya'da iktidarda bulunan Birleşik Rusya ile işbirliği içerisindedir. Parti temsilcileri, Birleşik Rusya'nın temsilcileriyle çeşitli işbirliği anlaşmaları imzaladılar.[18] 2016 yılında parti temsilcileri bölgedeki askeri tarafsızlık fikrini destekleyen Balkan partilerinin düzenlediği toplantıya katıldı.[19] 2018'de parti temsilcileri, Güney Osetya'daki iktidar partisi Birleşik Osetya ile işbirliği anlaşması imzaladı.[20]

Başkanlar

Portre İsim
(Doğum-Ölüm)
Görev Başlangıcı Görev Bitişi
1 Milorad Dodik
(d. 1959)
10 Mart 1996 Görevde

Seçim sonuçları

Sırp Cumhuriyeti Ulusal Meclisi
Yıl # Oy % Sandalye ± Koalisyon Hükûmet
1996 artış 3. 125,372 11.53%
2 / 83
artış 2 NSSM Muhalefet
1997 Bilinmiyor Bilinmiyor 2.41%
2 / 83
Sabit-Hükûmet
1998 azalış 6. 53,802 7.29%
6 / 83
artış 4 -Hükûmet
2000 artış 2. 81,467 13.00%
11 / 83
artış 5 -Muhalefet
2002 Sabit 2. 111,226 21.79%
19 / 83
artış 8 -Muhalefet
2006 artış 1. 244,251 43.31%
41 / 83
artış 22 -Hükûmet
2010 Sabit 1. 240,727 38.00%
37 / 83
azalış 4 -Hükûmet
2014 Sabit 1. 213,665 32.28%
29 / 83
azalış 8 -Hükûmet
2018 Sabit 1. 218,203 31.87%
28 / 83
azalış 1 -Hükûmet
2022 Sabit 1. 221,554 34.63%
29 / 83
artış 1 Hükümet

Cumhurbaşkanlığı seçimleri

Bosna-Hersek Cumhurbaşkanlığı
Seçim # Aday Oy % Sonuç
1998 Sabit 1. Živko Radišić359,93751.3%Evet
2002 azalış 2 Nebojša Radmanović101,11919.9%Hayır
2006 artış 1. Nebojša Radmanović287,67553.3%Evet
2010 Sabit 1. Nebojša Radmanović295,62948.9%Evet
2014 azalış 2. Željka Cvijanović310,65847.5%Hayır
2018 artış 1. Milorad Dodik368,21053.9%Evet
2022 Sabit 1. Željka Cvijanović327,72051.6%Evet
Sırp Cumhuriyeti Cumhurbaşkanlığı
Seçim # Aday Oy % Sonuç
2000 Sabit 2. Milorad Dodik161,94225.7%Hayır
2002 Sabit 2. Milan Jelić112,61222.1%Hayır
2006 artış 1. Milan Jelić271,02248.87%Evet
2007 Sabit 1. Rajko Kuzmanović169,86341.33%Evet
2010 Sabit 1. Milorad Dodik319,61850.52%Evet
2014 Sabit 1. Milorad Dodik303,49645.39%Evet
2018 Sabit 1. Jeljka Cvijanović319,18747.04%Evet
2022 Sabit 1. Milorad Dodik300,18047.06%Evet

Makamlar

Bağımsız Sosyal Demokratlar İttifakı üyelerinin görevde olduğu makamlar:

Bosna Hersek Cumhurbaşkanlığı ÜyesiYıl
Nebojša Radmanović2006-2014
Milorad Dodik2018-2022
Željka Cvijanović2022-
Bakanlar Kurulu Başkanı Yıl
Nikola Špirić2007-2012
Sırp Cumhuriyeti Cumhurbaşkanı Yıl
Milan Jelić2006-2007
Rajko Kuzmanović 2007-2010
Milorad Dodik2010-2018
2022-
Jeljka Cvijanović2018-2022
Sırp Cumhuriyeti Başbakanı Yıl
Milorad Dodik1998-2001
2006-2010
Aleksandar Džombić 2010-2013
Jeljka Cvijanović2013-2018
Radovan Višković2018-
Sırp Cumhuriyeti Ulusal Meclisi Başkanı Yıl
Igor Radojičić 2006-2014

Kaynakça

  1. ^ Popadić, Slobodan (5 Mart 2019). "SNSD slavi 23. rođendan, Dodik: Republika Srpska je epicentar našeg djelovanja". Srpskainfo (Sırpça). 15 Haziran 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Temmuz 2020. 
  2. ^ a b c Nordsieck, Wolfram (2018). "Bosnia-Herzegovina". Parties and Elections in Europe. 1 Ekim 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Ekim 2018. 
  3. ^ a b Nardelli, Alberto; Dzidic, Denis; Jukic, Elvira (8 Ekim 2014). "Bosnia and Herzegovina: the world's most complicated system of government?". The Guardian. 4 Ekim 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Ocak 2023. 
  4. ^ a b c Kubát, Michal; Mejstřík, Martin (June 2020). Populist Parties in Contemporary Europe (PDF). Democratic Efficacy and the Varieties of Populism in Europe. 28 Kasım 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 22 Ocak 2023. 
  5. ^ 'Za sve bi najbolja bila konfederacija Herceg Bosne, Republike Srpske i Bosne' 27 Mart 2014 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.. Večernji list, 14. veljače 2014. Pristupljeno 26. ožujka 2014.
  6. ^ "Dodik claims British person runs office in Sarajevo to prevent Russian influence". N1. 23 Nisan 2019. 16 Ocak 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Ocak 2023. 
  7. ^ Sito-Sucic, Maja Zuvela, Daria (8 Ekim 2018). "Nationalists win in Bosnia, including Serb who opposes 'impossible state'". Reuters. 30 Ekim 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Ocak 2023 – www.reuters.com vasıtasıyla. 
  8. ^ Rosas, João Cardoso; Ferreira, Ana Rita (8 Ocak 2014). Left and Right: The Great Dichotomy Revisited. ISBN 9781443855709. 
  9. ^ Passarelli, Gianluca (January 2018). The Presidentialisation of Political Parties in the Western Balkans. ISBN 9783319973524. 
  10. ^ "Arşivlenmiş kopya". 14 Nisan 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Nisan 2019. 
  11. ^ "https://www.reuters.com/article/us-usa-sanctions-bosnia-dodik/us-imposes-sanctions-on-bosnian-serb-nationalist-leader-dodik-idUSKBN1512WI". 14 Nisan 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Nisan 2019.  |başlık= dış bağlantı (yardım)
  12. ^ "Arşivlenmiş kopya". 14 Nisan 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Nisan 2019. 
  13. ^ "Arşivlenmiş kopya" (PDF). 15 Aralık 2017 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Nisan 2019. 
  14. ^ a b "SNSD suspended from the Socialist International" (Hırvatça). 2 Temmuz 2011. 23 Mart 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Nisan 2019. 
  15. ^ a b "Member Parties of the Socialist International". 12 Şubat 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Nisan 2019. 
  16. ^ a b c Stojarová & Emerson 2013, s. 94.
  17. ^ Stojarová & Emerson 2013, s. 89.
  18. ^ "Rusya: Bosnalı Sırp Başbakan Balkanlar'ı Tartışmak İçin Ziyaret Etti, Enerji, stratfor.com 15 Eylül 2010". 14 Nisan 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Nisan 2019. 
  19. ^ "Putin'in Partisi Balkan Partileriyle 'Askeri Tarafsızlık' Anlaşmasını İmzaladı, medium.com 29 Haziran 2016". 14 Nisan 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Nisan 2019. 
  20. ^ "Güney Osetya ve Sırp Cumhuriyeti'nin iktidar partileri işbirliği yapmaya karar verdiler, cominf.org 11 Ocak 2018". 14 Nisan 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Nisan 2019. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Avrupa Halk Partisi</span> Avrupadaki en büyük uluslararası siyasi parti

Avrupa Halk Partisi (EPP), Hıristiyan demokrat, liberal-muhafazakar ve muhafazakar üye partilere sahip bir Avrupa siyasi partisidir. Ulusötesi bir örgüt olup diğer siyasi partilerden oluşur. 1976'da ağırlıklı olarak Hristiyan demokrat partiler tarafından kurulan parti, o zamandan beri üyeliğini liberal-muhafazakar partileri ve diğer merkez sağ siyasi perspektiflere sahip partileri kapsayacak şekilde genişletti. 31 Mayıs 2022'de parti, aynı zamanda EPP'nin de üyesi olan Manfred Weber'i Başkan olarak 2019'da Spitzenkandidat seçti.

<span class="mw-page-title-main">Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti'ndeki siyasi partiler listesi</span> Vikimedya liste maddesi

Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti'ndeki siyasi partiler listesi Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti'ndeki siyasi partilerin listelendiği maddedir.

<span class="mw-page-title-main">Milorad Dodik</span>

Milorad Dodik, Bosnalı Sırp siyasetçi. Bosna-Hersek'e bağlı Sırp Cumhuriyeti'nin Cumhurbaşkanı ve Bağımsız Sosyal Demokratlar İttifakı'nın genel başkanıdır.

<span class="mw-page-title-main">Brčko İlçesi</span>

Brčko İlçesi, Bosna-Hersek'in kuzeydoğusunda yer alan ve kendi kendini yöneten özel bir idari birimdir. İlçenin merkezi Brčko'dur. Dayton Antlaşması ile iki entitenin sınırları dışına bırakılarak özerk bir yönetim kurulan bölgedir. Bosna-Hersek Federasyonu ile Sırp Cumhuriyeti'nden farklı olarak, özel bölge Brčko'nun bayrağı ve amblemi yoktur. Dayton Anayasasının modeli üç etnik grubu iki ayrı devletçiğe ve özel bölge Brčko'ya ayırmıştır. Özel bölge Brčko de jure olarak devletçik olmasa da, de facto olarak yeni bir devletçik olarak ortaya çıkmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Sırp Cumhuriyeti cumhurbaşkanları listesi</span> Vikimedya liste maddesi

Bu liste, Sırp Cumhuriyeti'nin cumhurbaşkanları listesidir.

<span class="mw-page-title-main">Bosna-Hersek Cumhuriyeti Temsilciler Meclisi</span>

Bosna-Hersek Cumhuriyeti Temsilciler Meclisi,, Bosna-Hersek Parlamenterler Meclisi'nin iki alt organından biridir ve diğeri Bosna-Hersek Halk Meclisi'dir. Temsilciler Meclisi, parti listesinden orantılı temsil oranıyla seçilen 42 üyeden oluşur. 28 üye Bosna-Hersek Federasyonu'ndan (BHF) ve 14 üye Sırp Cumhuriyeti'nden (SC) seçilir. Üyeler dört yıllık bir süre için görev yaparlar.

Sırp Ulusal İttifakı veya Sırp Cumhuriyeti Sırp Halkı İttifakı, özerk Sırp Cumhuriyeti'nde olmak üzere Bosna-Hersek'te faaliyet yürüten siyasi partiydi.

Bosna Hersek konsey başkanları listesi. Avrupa ülkesi Bosna-Hersek'te cumhurbaşkanlığı makamında Dayton Anlaşması kapsamında üç etnik grubun temsil edildiği, dört yıllığına seçilmiş üç üyeden oluşan konseyinin 8 aylık dönemlerle başkanlığına seçilerek yer alması ile bu kişiye verilen unvandır.

Bosna-Hersek cumhurbaşkanlığı konsey üyeleri, Avrupa ülkesi Bosna-Hersek'te ülkenin cumhurbaşkanlığı makamına seçilen üç etnik grubun birer üyesi ile oluşturulan yapıya seçilen kişilere verilen unvandır. Bosna-Hersek, Dayton Anlaşması'na göre üç etnik grubun temsil edildiği, dört yıllığına seçilmiş üç üyenin 8 aylık dönemlerle başkan oldukları bir idare sistemine sahiptir. Ülkedeki en büyük üç etnik grup olan Boşnaklar, Sırplar ve Hırvatlar kendi aralarında yaptıkları seçimlerle Cumhurbaşkanlığı Konseyi üyelerini belirlerler.

<span class="mw-page-title-main">Bosna-Hersek Sosyal Demokrat Partisi</span> Bosna Hersekte sosyal-demokratik siyasi parti

Bosna-Hersek Sosyal Demokrat Partisi Bosna-Hersek'te sosyal-demokrat bir siyasi partidir.

<span class="mw-page-title-main">Zlatko Lagumdžija</span> Bosnalı siyasetçi

Zlatko Lagumdžija, Bosnalı siyasetçi. 2001-2002 yılları arasında 4. Bosna-Hersek Bakanlar Kurulunun Başkanı, 2001-2002 ve tekrar 2012-2015 yılları arasında Dışişleri Bakanı olarak görev yaptı. 1997'den 2014'e kadar Sosyal Demokrat Parti'nin başkanlığını yaptı.

<span class="mw-page-title-main">Bosna-Hersek-Türkiye ilişkileri</span> Bosna Hersek ve Türkiye Cumhuriyeti arasındaki siyasi ilişkiler

Bosna-Hersek-Türkiye ilişkileri, Bosna-Hersek ile Türkiye arasındaki karşılıklı ilişkileri ifade eder. Bosna-Hersek bir güneydoğu Avrupa ülkesi iken, Türkiye İstanbul çevresindeki Balkan yarımadasında küçük bir Avrupa kesimi olan bir Küçük Asya ülkesidir. İki ülke arasındaki diplomatik ilişkiler 29 Ağustos 1992'de başladı. Bosna-Hersek'in Ankara ve İzmir'de iki elçilik misyonu ve İstanbul'da bir konsolosluk misyonu varken, Türkiye'nin Saraybosna’da bir elçilik ve Mostar’da bir konsolosluk misyonu var.

<span class="mw-page-title-main">Yugoslav Solu</span>

Yugoslav Solu, Sırbistan-Karadağ'da faaliyet yürüten sol siyaset yürüten siyasi partiydi. Partinin 1997 genel seçimlerinden sonra Sırbistan Cumhuriyeti Ulusal Meclisi'nde 20 sandalyesi vardı. 12 Nisan 2010 yılında feshedildi.

<span class="mw-page-title-main">Bosna-Hersek Halklar Meclisi</span>

'Bosna-Hersek Halklar Meclisi, Bosna-Hersek Parlamenterler Meclisi'nin Temsilciler Meclisi ile birlikte görev yapan iki meclisinden biridir. 14 Aralık 1995 tarihinde kabul edilen Dayton Anlaşması'nın imzalanmasıyla kurulmuş olan meclis, entite meclislerince seçilmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Bosna-Hersek başbakanları listesi</span>

Bosna-Hersek Bakanlar Konseyi Başkanı Bosna-Hersek hükûmetinin başkanıdır.

<span class="mw-page-title-main">Radovan Višković</span>

Radovan Višković Sırp Cumhuriyeti'nin 13. ve şimdiki Başbakanı ve Bağımsız Sosyal Demokratlar İttifakı üyesi olan Bosnalı Sırp siyasetçi.

<span class="mw-page-title-main">Sırp Demokratik Partisi (Bosna-Hersek)</span>

Sırp Demokratik Partisi Bosna-Hersek'te bir Sırp siyasi partisidir.

<span class="mw-page-title-main">Bağımsız Demokratik Sırp Partisi</span> Siyasi Parti

Bağımsız Demokratik Sırp Partisi, Hırvatistan'da Hırvat Sırplarının çıkarlarını temsil eden sosyal demokrat bir siyasi partidir. İlerici, Avrupa yanlısı duruşlara sahiptir ve genellikle merkez sol bir parti olarak kabul edilir.

Cumhuriyetçi Parti 1994 yılında Bosna-Hersek'te kurulmuş bir siyasi partiydi. Laik bir politika benimsemedi lakin pek çok Boşnak'tan destek alamadı.

Bosna-Hersek Partisi Bosna-Hersek'te bulunan bir Boşnak milliyetçisi siyasi partidir. Parti, Bosna-Hersek Federasyonu ve Sırp Cumhuriyeti gibi etnik oluşumların elinde devam eden iktidara hararetle karşı çıkmıştır.