İçeriğe atla

Bağışıklık pasaportu

Veba zamanlarında seyahat için bir İtalyan sağlık kartı (fede di sanità), 1611

Bağışıklık pasaportu,[1] bağışıklık sertifikası,[2] sağlık kartı veya tahliye sertifikası[3] (çeşitli yerel makamlar tarafından kullanılan diğer adların yanı sıra), hamilinin bulaşıcı bir hastalığa karşı bağışıklıklı olduğunu kanıtlayan kağıt veya dijital formatta bir belgedir.[4] Hükûmetlerin bir salgını hafifletmek için alabileceği bir eylemdir.[5]

Bağışıklık pasaportları kavramı, salgını kontrol altına almanın ve daha hızlı ekonomik iyileşmeye izin vermenin potansiyel bir yolu olarak COVID-19 salgını sırasında büyük ilgi gördü.[6] SARS-CoV-2 virüsüne karşı antikorlar için güvenilir serolojik testler, insanların COVID-19'a nispeten bağışık olduğunu onaylamak ve bağışıklık belgeleri yayınlamak için yapılır.[7]

Modern tanım

COVID-19 bağlamında, bu tür sertifikaların ancak aşağıdaki koşulların tümü yerine getirildiğinde toplum için pratik kullanımı olduğu iddia edilmiştir:[8][9][10][11]

  • İyileşen veya aşılanan hastalar, yeniden enfekte olmalarını önleyen koruyucu bağışıklığa sahiptir.
  • Koruyucu bağışıklık uzun sürelidir.
  • Patojen, bağışıklığın çoğu türe karşı çalışması için yeterince yavaş mutasyona uğrar
  • Bağışıklık testlerinin yanlış pozitif oranları düşüktür

Ancak Meningokok aşısı gibi Dünya Sağlık Örgütü tarafından önerilen bazı uzun süredir devam eden aşılar %100'den daha az etkilidir ve korumaları kalıcı değildir.[12]

Kaynakça

  1. ^ "COVID-19: What are immunity passports and how would they work?". World Economic Forum. 19 Haziran 2020. 19 Haziran 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  2. ^ "Is this how to get out of lockdown?". Chicago Sun-Times. 3 Nisan 2020. 3 Nisan 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  3. ^ "Explained: Are immunity passports, release certificates the way to go?". indianexpress.com. 10 Mayıs 2020. 9 Mayıs 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  4. ^ ""Immunity passports" in the context of COVID-19". World Health Organization. 24 Nisan 2020. 25 Nisan 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Mayıs 2020. 
  5. ^ Threat Talk: The Comparative Politics of Internet Addiction. Routledge. 24 Şubat 2016. s. 131. ISBN 978-1-317-01027-2. 
  6. ^ "'Immunity passport' key to containing spread of coronavirus". UPI. 30 Nisan 2020. 5 Nisan 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Mayıs 2020. 
  7. ^ "Immunity certification for COVID-19: ethical considerations". Bulletin of the World Health Organization. 99 (2): 155-161. February 2021. doi:10.2471/blt.20.280701. PMC 7856365 $2. PMID 33551509. 
  8. ^ "What policy makers need to know about COVID-19 protective immunity". Lancet. 395 (10236): 1527-1529. May 2020. doi:10.1016/S0140-6736(20)30985-5. PMC 7185915 $2. PMID 32353328. 
  9. ^ "Profile of a killer: the complex biology powering the coronavirus pandemic". Nature. 581 (7806): 22-26. May 2020. doi:10.1038/d41586-020-01315-7. PMID 32367025. 
  10. ^ "Privileges and Immunity Certification During the COVID-19 Pandemic". JAMA. 323 (22): 2243-2244. June 2020. doi:10.1001/jama.2020.7712. PMID 32374358. 
  11. ^ ""Vaccine Passport" Certification - Policy and Ethical Considerations". The New England Journal of Medicine. 385 (11): e32. March 2021. doi:10.1056/NEJMp2104289. PMID 33789006. 
  12. ^ "Meningococcal vaccines : WHO position paper, November 2011". Wkly. Epidemiol. Rec. 86 (47): 521-540. November 2011. PMID 22128384. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Dendritik hücre</span>

Dendritik hücreler memelilerin bağışıklık sistemini oluşturan immün hücrelerden biridir. Bu hücrelerin ana işlevi antijenleri işlemek ve immün sistemin diğer hücrelerine yüzeyinden sunmaktır. Diğer bir deyişle dendritik hücreler antijen sunan hücre görevi görürler. Doğuştan bağışıklık sistemi ve adaptif immün sistem arasında haberci olarak hareket ederler.

<span class="mw-page-title-main">Koronavirüs</span> Coronaviridae familyasının alt familyasını oluşturan bir virüs tipi

Koronavirüs ya da korona virüsü, kuşlarda ve memelilerde hastalıklara sebep olan ve Coronaviridae familyasının iki alt familyasından birini oluşturan virüslerdir. İnsanlarda genellikle ciddi olmayan virüs, nezle vakalarının önemli bir bölümüne yol açmasıyla birlikte, aralarında MERS-CoV, SARS-CoV ve COVID-19 (2019-nCoV)'un bulunduğu bazı nadir koronavirüs çeşitleri ölüm riski bulunduran solunum yolu enfeksiyonlarına neden olabilir. Koronavirüsler ineklerde ve domuzlarda ishal, tavuklarda ise üst solunum yolu hastalıklarına sebep olur.

<span class="mw-page-title-main">COVID-19</span> SARS-CoV-2nin neden olduğu bulaşıcı hastalık

Koronavirüs hastalığı 2019 (COVID-19) şiddetli akut solunum sendromu koronavirüsü 2 (SARS-CoV-2)'nin neden olduğu bulaşıcı bir hastalıktır. İlk vaka ile Çin'in Hubei eyaletinin Wuhan şehrinde Kasım 2019 tarihinde karşılaşılmıştır. O zamandan bu yana yayılmaya devam etmiş ve dünya genelinde pandemiye neden olmuştur. Ancak bu pandemi geçtiğimiz yıl birçok ülkede sona ermiştir. 3 Mart 2020 itibarıyla dünya çapında ölüm oranı %3,4 olup, 12 Nisan 2024 tarihi itibarıyla Dünya'da 704.753.890 onaylanmış vaka, 675.619.811 iyileşen varken virüs nedeniyle 7.010.681 hasta öldü.

<span class="mw-page-title-main">Birleşik Krallık'ta COVID-19 pandemisi</span> COVID-19 pandemi maddesi

Birleşik Krallık'taki ilk koronavirüs vakası 31 Ocak 2020 tarihinde Çin'den gelen ve York'ta bir otelde kalan iki kişilik ailenin solunum rahatsızlığı yaşamasının ardından tespit edildi. Dünya Sağlık Örgütü'nün vakaların özellikle Vuhan'dan gelen kişilerde solunum hastalığı olarak başladığını açıklamasının ardından Birleşik Krallık, yeni hastalık teşhisleri için laboratuvar testi geliştirdi. Heathrow Havalimanı, Vuhan kentinden gelen uçaklar için ek klinik yardımı aldı ve gözetimleri sıklaştırdı. 30 Ocakta Dünya Sağlık Örgütü'nün acil durum ilan etmesiyle Birleşik Krallık risk seviyesini yükseğe çıkarttı.

<span class="mw-page-title-main">COVID-19 aşısı</span> COVID-19 hastalığına karşı bağışıklık sağlamayı amaçlayan biyoteknoloji ürünü

COVID‑19 aşısı, COVID-19 hastalığına karşı kazanılmış bağışıklık sağlamayı amaçlayan bir biyoteknoloji ürünüdür.

<span class="mw-page-title-main">Letonya'da COVID-19 pandemisi</span>

COVID-19 pandemisi'nin Letonya'ya 2 Mart 2020'de doğrulandı.

<span class="mw-page-title-main">Nepal'de COVID-19 pandemisi</span>

Şablon:Kayma Nepal'deki ilk COVID-19 salgını vakası 9 Ocak 2020'de Katmandu Bölgesinde görüldü, resmi olarak 24 Ocak 2020'de doğrulandı. Hasta hafif semptomlar gösterdi ve bir evde kendi kendine karantina talimatıyla taburcu edildi; 31 Ocak'a kadar tamamen iyileştiği doğrulandı. Ocak ve Mart ayları arasında Nepal, temel malzeme, ekipman ve tıbbı malzeme tedarik ederek, sağlık altyapısını iyileştirerek, sağlık personelini eğiterek ve kamu bilincini yaygınlaştırarak salgınını önlemek için adımlar attı. İkinci vaka 23 Mart 2020'de Katmandu'da doğrulandı. İlk yerel salgın vakası 4 Nisan'da Kailali İlçesi'nde doğrulandı. altı ilde 15 ilçede toplam 110 vaka doğrulanmıştır. Otuz tanesinin iyileştiği bildirildi. Ülke çapında sokağa çıkma sınırlandırması 24 Mart'ta yürürlüğe girdi ve 18 Mayıs'ta sona ermesi planlanıyor.

<span class="mw-page-title-main">Şili'de COVID-19 pandemisi</span> COVID-19 pandemi maddesi

Mart 2020'de COVID-19 salgınının Şili'ye ulaştığı doğrulandı. Şili'de önemli bir COVID-19 salgını var. İlk vakalar Güneydoğu Asya ve Avrupa'dan gelmiş olsa da ülkeyi, DSÖ tarafından tanımlanan pandeminin 4. evresine yerleştirdi.

<span class="mw-page-title-main">Pakistan'da COVID-19 pandemisi</span> COVID-19 pandemi maddesi

26 Şubat 2020'de, COVID-19 pandemisinin Karaçi'deki bir öğrencinin İran'dan döndükten sonra pozitif çıkmasıyla Pakistan'a ulaştığı doğrulandı. 18 Mart'a kadar dört ilde, iki özerk bölgede ve İslamabad'da vakalar kaydedildi.

Katar'daki COVID-19 salgını ile ilgili ilk vaka 27 Şubat 2020'de doğrulandı. 15 Mayıs itibarıyla Katar, 29.425 vaka ile Arap devletleri arasında en fazla onaylanmış 2. vakaya ve dünyadaki kişi başına düşen en fazla doğrulanmış vaka sayısına sahiptir. Toplam iyileşme 14 ölümde 3.546 kişidir.

<span class="mw-page-title-main">Singapur'da COVID-19 pandemisi</span>

Singapur'daki COVID-19 salgını ile ilgili ilk vaka 23 Ocak'ta doğrulandı. Erken vakalar, Şubat ve Mart aylarında yerel salgın başlayana kadar yurt dışından kaynaklanıyordu. Mart sonu ve Nisan ayına kadar, yabancı işçilerde birden fazla yurtta COVID-19 kümeleri tespit edildi. Singapur, şu anda Güneydoğu Asya'da en çok doğrulanmış COVID-19 vakasına sahiptir ve 19 Nisan'da Endonezya'yı geride bırakmıştır.

<span class="mw-page-title-main">İrlanda Cumhuriyeti'nde COVID-19 pandemisi</span>

COVID-19 salgını 29 Şubat 2020'de İrlanda'ya ulaştı ve üç hafta içinde tüm illere yayıldı. Salgın toplumu birçok şekilde etkiledi. 12 Mart'ta hükûmet tüm okulları, kolejleri, çocuk bakım tesislerini ve kültür kurumlarını kapattı ve büyük toplanmaların iptalini önerdi. Aziz Patrick Günü şenlikleri iptal edildi ve Taoiseach, Leo Varadkar o gece ulusa seslendi. 24 Mart'ta neredeyse tüm işletmeler, mekanlar ve tesisler kapatıldı; ancak dörde kadar toplantıya izin verildi. Üç gün sonra hükûmet, "zorunlu olmayan" seyahat ve ev dışındaki kişilerle temas kurmayı yasakladı. Garda Síochána'ya, tekrar tekrar genişletilen ve en erken 18 Mayıs'a kadar yürürlükte olan önlemleri uygulama yetkisi verildi.

<span class="mw-page-title-main">Büyük Barrington Deklerasyonu</span>

Great Barrington Deklarasyonu, 4 Ekim 2020'de Massachusetts, Great Barrington'daki American Institute for Economic Research'te yazılmış ve imzalanmış bir tekliftir. COVID-19 salgını için, yalnızca kişisel olarak koronavirüs hastalığından ölme riski yüksek olan kişilerin enfeksiyondan korunacağı özgürlükçü bir politika önermektedir.

Shi Zhengli, yarasa kökenli SARS benzeri koronavirüsleri araştıran Çinli bir virologdur. Shi, Wuhan, Jiangxia Bölgesi'nde bulunan bir biyogüvenlik seviyesi 4 (BSL-4) laboratuvarı olan Vuhan Viroloji Enstitüsü'nde (WIV) Yeni Ortaya Çıkan Bulaşıcı Hastalıklar Merkezi'ni yönetmektedir. 2017'de Shi ve meslektaşı Cui Jie, SARS koronavirüsünün Yünnan'ın ücra bir bölgesindeki yarasa popülasyonundan kaynaklandığını keşfetti. Yarasa koronavirüsleri ile yaptığı çalışmalar nedeniyle COVID-19 salgını sırasında popüler basında "Yarasa Kadın" adıyla öne çıktı.

Togo'da COVID-19 pandemisi, şiddetli akut solunum yolu sendromu koronavirüs 2'nin (SARS-CoV-2) neden olduğu dünya çapında devam eden koronavirüs hastalığı 2019 (COVID-19) salgınının bir parçasıdır. Virüsün Mart 2020'de Togo'ya ulaştığı doğrulandı.

Allison McGeer Sinai Sağlık Sisteminde görevli Kanadalı bir enfeksiyon hastalıkları uzmanı, Dalla Lana Halk Sağlığı Okulu'nda Profesör ve Lunenfeld-Tanenbaum Araştırma Enstitüsü'nde kıdemli klinisyen bilim insanıdır. McGeer, Toronto'daki şiddetli akut solunum sendromu salgınıyla ilgili araştırmalara öncülük etti ve Donald Low ile birlikte çalıştı. COVID-19 salgını sırasında McGeer, SARS-CoV-2'nin havada nasıl hayatta kaldığını inceledi.

1977-1979 Rus gribi, Sovyetler Birliği tarafından ilk kez 1977'de bildirilen ve 1979'a kadar süren bir grip salgınıydı. Salgın Kuzey Çin'de Mayıs 1977'de başladı.Sovyetler Birliği'nden daha önce başladı. Salgın 25 yaş altında daha etkili oldu. Dünya çapında yaklaşık 700 bin ölümle sonuçlandı. 1946'dan 1957'ye kadar dünya çapında dolaşan bir virüs suşuna çok benzeyen bir H1N1 grip suşundan 1977-1979 Rus gribinin genetik analizi ve bazı olağandışı özellikleri, birçok araştırmacıyı virüsün bir laboratuvar kazası yoluyla halka yayıldığı veya canlılarda aşı denemesi sonucunda kazara yayıldığı yönünde spekülasyonlara neden oldu.

1957-1958 Asya gribi pandemisi, güney Çin'deki Guizhou'da ortaya çıkan küresel bir influenza A virüsü alt tipi H2N2 salgınıydı. 1957-1958 pandemisinin neden olduğu ölüm sayısının dünya çapında 1 ila 4 milyon arasında olduğu tahmin ediliyor ve bu da salgını tarihin en ölümcül pandemilerinden biri yapıyor. On yıl sonrasında, yeniden sınıflandırılan H3N2 virali, Hong Kong grip pandemisine (1968–1969) neden oldu.

1889-1890'da, Asya gribi veya Rus gribi olarak bilinen bir salgın, dünya çapında yaklaşık 1 milyon insanın ölümüne neden oldu. Tarihin en ölümcül salgınları arasında yer alan pandemi aynı zamanda 19. yüzyılın son büyük salgınıydı. Salgının en çok bildirilen etkileri Ekim 1889'dan Aralık 1890'a kadar gerçekleşti. Mart-Haziran 1891, Kasım 1891-Haziran 1892, 1893-1894 kışı ve 1895'in başlarında tekrarladı.

COVID-19 pandemisi devam eden aşılamaya rağmen sürerken kimi uzmanlar, insanlığın eninde sonunda COVID-19 ile yaşamak zorunda kalacağını savunuyor. İşbu teoriye göre, pandemi bitince COVID-19 grip veya soğuk algınlığı gibi epidemik salgın halini alacak ve insanlar belli bir süre sonra eski normal düzenlerine dönecek.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.