İçeriğe atla

BOOTP

Bilgisayar ağları konusunda geçen Önyükleme Protokolü veya BOOTP, bir yapılandırma sunucusundan bir IP adresi almak için bir ağ istemcisi tarafından kullanılan bir ağ protokolüdür. BOOTP protokolü ilk olarak RFC 951 içerisinde tanımlanmıştı.

BOOTP genellikle bir bilgisayar açılıyorken önyükleme işlemi esnasında kullanılır. BOOTP yapılandırma sunucusu bir adres havuzundan her bir istemciye bir IP adresi tahsis eder. BOOTP yalnızca IPv4 ağları üzerinde taşınan User Datagram Protocol (UDP) kullanır.

Geçmişte BOOTP, diski olmayan Unix benzeri iş istasyonları için bir IP adresi almak ve buna ek olarak bu istasyonlara ait önyükleme imajlarının ağdaki konumunu elde etmek için kullanılmıştı. Ayrıca şirketler tarafından, önceden yapılandırılmış bir istemci (örneğin Windows) kurulumunu yeni kurulmuş bilgisayarlara bellekten yollamak için kullanılıyordu.

Başlangıçta, ilk ağ bağlantısını kurmak için bir önyükleme disketinin kullanılması geriyordu. Daha sonra ağ kartı üreticileri, protokolü hem arayüz kartlarının BIOS'ları içerisine hem de yerleşik ağ adaptörlü sistem kartlarına gömdüler. Böylece doğrudan ağ önyüklemesine imkân sağlandı.

Son zamanlarda, diski olmayan bağımsız ortam merkezi bilgisayarlarına ilgi gösteren kullanıcılar, bir Windows işletim sisteminin bu yöntemle önyüklenmesine ilgi duymaya başladılar.[1]

Dinamik Konak Yapılandırma Protokolü (DHCP) aynı amaç için daha gelişmiş bir protokoldür ve BOOTP kullanımının yerini almıştır. Çünkü birçok DHCP sunucusu BOOTP desteği de sunmaktadır.

Özellikleri

  • DHCP'den önce tasarlanmıştır.
  • Genellikle bilgisayarların veya işletim sisteminin önyükleme işleminde yapılan ağ istemcilerine otomatik olarak bir IP adresi atar.
  • IP ağlanı üzerinden ve UNIX tabanlı disksiz iş istasyonları tarafından uzaktan önyükleme için kullanılır.
  • Sağlayıcı uzantıların adı verilen sınırlı sayıda istemci yapılandırma parametresini destekler.[2]

Çalışma Prensipleri

Durum 1
İstemci ve sunucu aynı ağda ise

Bir BOOTP istemcisi başlatıldığında, bir IP adresi yoktur, bu yüzden ağa MAC adresini içeren bir mesaj yayınlar. Bu mesaj "BOOTP isteği" olarak adlandırılır ve BOOTP sunucusu tarafından alınır. Sunucu istemciye aşağıdaki bilgileri içeren yanıt verir:

  1. İstemcinin IP adresi, alt ağ maskesi ve varsayılan ağ geçidi adresi.
  2. BOOTP sunucusunun IP adresi ve ana bilgisayar adı.
  3. İşletim sistemini yüklemek için istemcinin ihtiyaç duyduğu önyükleme görüntüsüne sahip sunucunun IP adresi.

İstemci, bu bilgileri BOOTP sunucusundan aldığında, TCP/IP protokol yığını'nı yapılandırır ve başlatır ve ardından önyükleme görüntüsünün paylaşıldığı sunucuya bağlanır. İstemci, önyükleme görüntüsünü yükler ve bu bilgileri kullanarak işletim sistemini yükler ve başlatır.

Dinamik Ana Bilgisayar Yapılandırma Protokolü (DHCP), BOOTP'nin bir uzantısı olarak geliştirilmiştir. BOOTP, RFC 951 ve 1084'te tanımlanmıştır.

Durum 2

İstemci ve sunucu farklı ağda ise

1.Bootp isteğiyle ilgili sorun, isteğin yayınlanmasıdır. Bir yayın IP datagramı herhangi bir yönlendiriciden geçemez. Yönlendirici bu paketi atar.

2. Bu sorunu çözmek için bir aracıya (relay) ihtiyaç vardır.

3. Ana bilgisayardan veya yönlendiriciden biri, geçiş aracısı olarak çalışacak şekilde uygulama katmanında yapılandırılabilir.

4. Aktarma aracısı, bootp sunucusunun tek noktaya yayın adresini bilir ve 67 numaralı bağlantı noktasında yayın iletisini dinler.

5. Bu yayın paketini aldığında, iletiyi tek noktaya yayın datagramında saklar ve isteği bootp sunucusuna gönderir.

6. Tek noktaya yayın hedef adresini taşıyan paket herhangi bir yönlendirici tarafından yönlendirilir ve bootp sunucusuna ulaşır.

7. Aktarma aracısı, yanıtı aldıktan sonra onu bootp istemcisine gönderir.

BOOTP ve DHCP Protokollerinin Karşılaştırılması

BOOTP açıkça oldukça başarılı olsa da, kendine ait bazı zayıflıkları da vardı. Bunlardan en önemlilerinden biri, dinamik adres atama desteğinin olmamasıdır . İnternet gerçekten 90'ların sonlarında yükselmeye başladığında, dinamik atama ihtiyacı çok daha belirgin hale geldi. Bu, doğrudan Dinamik Ana Bilgisayar Yapılandırma Protokolünün (DHCP) geliştirilmesine yol açtı.[2]

BOOTP ve DHCP arasındaki temel fark, BOOTP'nin IP adreslerinin statik yapılandırmasını desteklerken, DHCP dinamik yapılandırması desteklenmesidir.DHCP'nin internete bağlı bilgisayarın IP adreslerini otomatik olarak atar ve alır ve ayrıca bazı ek özelliklere sahiptir.[2]

[3]
Karşılaştırma için temelBOOTP DHCP
Otomatik yapılandırma Mümkün değil sadece manuel konfigürasyonu

destekler.

IP adreslerini otomatik olarak alır ve atar.
Geçici IP adresleme Sağlanmadı Sınırlı bir süre için sağlanmıştır.
Mobil makineler IP Yapılandırması ve bilgi erişimi mümkün

değildir.

Makinelerin hareketliliğini destekler.
Uygunluk DHCP istemcileriyle uyumlu değil. BOOTP istemcileri ile birlikte çalışabilir.
Hata oluşumu Mannual konfigürasyon hatalara açıktır. Otomatik yapılandırma, hatalara karşı

bağışıklık kazanır.

Kullanım Disksiz bilgisayara veya iş istasyonuna

bilgi sağlar.

Bilgilerin saklanması ve iletilmesi için diskler gerekir.

Tarihçe

BOOTP ilk olarak Eylül 1985'te RFC 951'de, Haziran 1984'te RFC 903'te yayınlanan Ters Adres Çözümleme Protokolü rarp'nin yerine tanımlandı. Rarp'yi BOOTP ile değiştirmenin birincil motivasyonu, rarp'nin bir bağlantı katmanı protokolü olmasıdır. Bu, birçok sunucu platformunda uygulamayı zorlaştırdı ve her bir IP alt ağında bir sunucunun bulunmasını gerektirdi. BOOTP, bir merkezi BOOTP sunucusunun birçok alt ağdaki ana bilgisayarlara hizmet verebilmesi için standart IP yönlendirmesini kullanarak yerel ağdan BOOTP paketlerini ileten geçiş aracılarının yeniliğini tanıttı.

BOOTP, 1980'lerin ortasından 1990'ların sonuna kadar tercih edilen TCP/IP ana bilgisayar yapılandırmasıydı. RFC 1048'de tanıtılan satıcı uzantıları popülerdi ve yıllar içinde ek satıcı uzantıları tanımlandı; RFC 1048, arka arkaya RFC 1084, 1395 ve 1497 ile değiştirildi. Yıllar içinde, RFC 951'in bazı bölümlerinin nasıl yorumlanması gerektiği ve BOOTP'nin belirli özelliklerinin nasıl çalıştığı konusunda bazı kafa karışıklıkları da ortaya çıktı.

Önyükleme Protokolü için Açıklamalar ve Uzantılar olan RFC 1542, bunu ele almak için Ekim 1993'te yayınlandı ve ayrıca protokolün işleyişinde bazı küçük değişiklikler yaptı. (RFC 1542 aslında içinde bazı küçük hatalar olan neredeyse aynı RFC 1532'nin bir düzeltmesidir.)[4]

İlişkili RFC'ler

BOOTP ile ilgili RFC'ler (NOT: Grayed out RFCs are Obsolete)

RFC #BaşlıkTarihEski ve Güncel bilgi
RFC 3942Reclassifying Dynamic Host Configuration Protocol version 4 (DHCPv4) OptionsKas-04Updates RFC 2132
RFC 2132DHCP Options and BOOTP Vendor ExtensionsMar-97Obsoletes RFC 1533, Updated by RFC 3442, RFC 3942, RFC 4361, RFC 4833, RFC 5494
RFC 1542Clarifications and Extensions for the Bootstrap ProtocolEki-93Obsoletes RFC 1532, Updates RFC 951
RFC 1534Interoperation Between DHCP and BOOTPEki-93 
RFC 1533DHCP Options and BOOTP Vendor ExtensionsEki-93Obsoletes RFC 1497, RFC 1395, RFC 1084, RFC 1048, Obsoleted by RFC 2132
RFC 1532Clarifications and Extensions for the Bootstrap ProtocolEki-93Obsoleted by RFC 1542, Updates RFC 951
RFC 1497BOOTP Vendor Information ExtensionsAğu-93Obsoletes RFC 1395, RFC 1084, RFC 1048, Obsoleted by RFC 1533, Updates RFC 951
RFC 1395BOOTP Vendor Information ExtensionsOca-93Obsoletes RFC 1084, RFC 1048, Obsoleted by RFC 1497, RFC 1533, Updates RFC 951
RFC 1084BOOTP vendor information extensionsAra-88Obsoletes RFC 1048, Obsoleted by RFC 1395, RFC 1497, RFC 1533
RFC 1048BOOTP vendor information extensionsŞub-88Obsoleted by RFC 1084, RFC 1395, RFC 1497, RFC 1533
RFC 0951Bootstrap ProtocolEyl-85Updated by RFC 1395, RFC 1497, RFC 1532, RFC 1542, RFC 5494

Kaynakça

  1. ^ Personal Computer World, Feb 2005, pg 156 'Putting the Boot in'
  2. ^ a b c "Arşivlenmiş kopya". 28 Mart 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Mart 2023. 
  3. ^ "BOOTP ve DHCP Arasındaki Fark". tr.gadget-info.com. 28 Mart 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Mart 2023. 
  4. ^ "The TCP/IP Guide - BOOTP Overview, History and Standards". www.tcpipguide.com. 12 Eylül 2004 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Nisan 2023. 

Bunlara da bakın

  • Preboot Execution Environment (PXE)
  • UDP Helper Address — a tool for routing BOOTP requests across subnet boundaries

Dış bağlantılar

İlgili Araştırma Makaleleri

SMTP, bir e-posta göndermek için sunucu ile istemci arasındaki iletişim şeklini belirleyen protokoldür. Farklı işletim sistemleri için geliştirilmiş e-posta protokolleri bulunmaktadır. Bu e-posta protokollerinin SMTP'ye geçit yolu (gateway) vardır. SMTP, Aktarım Temsilcisi ve Kullanıcı Temsilcisi yazılımları arasındaki iletişimi sağlar. TCP'nin üst katmanında çalışır.

<span class="mw-page-title-main">DNS</span>

DNS, internet uzayını bölümlemeye, bölümleri adlandırmaya ve bölümler arası iletişimi organize etmeye yarayan, bilgisayar, servis, internet veya özel bir ağa bağlı herhangi bir kaynak için hiyerarşik dağıtılmış bir adlandırma sistemidir.

<span class="mw-page-title-main">UDP</span>

UDP, TCP/IP protokol takımının iki aktarım katmanı protokolünden birisidir. Verileri bağlantı kurmadan yollar.

Telnet, Internet ağı üzerindeki çok kullanıcılı bir makineye uzaktaki başka bir makineden bağlanmak için geliştirilen bir TCP/IP protokolü ve bu işi yapan programlara verilen genel isimdir. Telnet iki bileşenden oluşur: (1) iki tarafın nasıl iletişim kuracağını belirleyen protokolün kendisi ve (2) hizmeti sağlayan yazılım uygulaması.Kullanıcı verileri, İletim Kontrol Protokolü (TCP) üzerinden 8 bitlik bayt yönlendirmeli bir veri bağlantısında Telnet kontrol bilgisi ile bant içi serpiştirilir. Telnet, 1969'da RFC 15 ile başlayarak geliştirildi, RFC 855'te genişletildi ve ilk İnternet standartlarından biri olan İnternet Mühendisliği Görev Gücü (IETF) İnternet Standardı STD 8 olarak standartlaştırıldı. encryption sağlayan bazı Telnet eklentileri geliştirilmiştir. Bağlanılan makineye girebilmek (login) için orada bir kullanıcı isminizin (İng:username) ve bağlantının gerçekleşebilmesi için bir telnet erişim programınızın olması gereklidir. Fakat bazı kütüphane ve herkese açık telnet bazlı web servisleri, bağlantı sırasında kullanıcı ismi (numarası) istemeyebilirler; ya da, kullanıcı isim ve parola olarak ne yazmanız gerektiği bağlandığınızda otomatik olarak karşınıza çıkar. Telnet, BBS sistemlere İnternet üzerinden erişimde günümüzde yaygın olarak kullanılmaktadır. Telnet erişim programları, günümüzdeki işletim sistemlerinin çoğunda işletim sistemi ile birlikte gelmektedir. Çok kullanıcılı işletim sistemleri genellikle kullanıcılara metin tabanlı bir arayüz sunar ve bu sistemlerde tüm işlemler klavye vasıtası ile komut isteminden gerçekleştirilir.

Ağ katmanı veya 3. katman, veri paketinin farklı bir ağa gönderilmesi gerektiğinde, veri paketine yönlendiricilerin kullanacağı bilginin eklendiği katmandır. Örneğin IP iletişim kuralı bu katmanda görev yapar.

<span class="mw-page-title-main">İnternet iletişim kuralları dizisi</span>

İnternet protokol takımı, bilgisayarlar ve ağ cihazları arasında iletişimi sağlamak amacıyla standart olarak kabul edilmiş kurallar dizisidir. Bu kurallar dizisi temel olarak verinin ağ üzerinden ne şekilde paketleneceğini ve iletilen veride hata olup olmadığının nasıl denetleneceğini belirlemektedir.

<span class="mw-page-title-main">Sanal özel ağ</span> Uzaktan erişim yoluyla farklı ağlara bağlanmayı sağlayan internet teknolojisi

Sanal özel ağ ya da VPN, uzaktan erişim yoluyla farklı ağlara bağlanmayı sağlayan internet teknolojisidir. VPN sanal bir ağ uzantısı oluşturduğu için, VPN kullanarak ağa bağlanan bir cihaz, fiziksel olarak bağlıymış gibi o ağ üzerinden veri alışverişinde bulunabilir. Kısacası Virtual Private Network (VPN), internet ya da başka bir açık ağ üzerinden özel bir ağa bağlanmayı sağlayan bir bağlantı çeşididir. VPN üzerinden bir ağa bağlanan kişi, o ağın fonksiyonel, güvenlik ve yönetim özelliklerini kullanmaya da devam eder. VPN'in en önemli iki uygulaması OpenVPN ve IPsec'dir.

<span class="mw-page-title-main">TCP</span>

TCP (Transmission Control Protocol), TCP/IP protokol takımının taşıma katmanı protokollerinden birisidir. Son güncellemesi Ağustos 2022 tarihi itibarıyla RFC 9293 içerisinde tanımlanmıştır.

Network Address Translation (NAT), TCP/IP ağındaki bir bilgisayarın yönlendirme cihazı ile başka bir ağa çıkarken adres uzayındaki bir IP ile yeniden haritalandırma yaparak IP paket başlığındaki ağ adres bilgisini değiştirme sürecidir.

Adres Çözümleme Protokolü ağ katmanı adreslerinin veri bağlantısı katmanı adreslerine çözümlenmesini sağlayan bir telekomünikasyon protokolüdür. 1982 yılında RFC 826 aracılığıyla tanımlanmıştır. STD 37 kodlu bir internet standardıdır.

RFC 903 dosyasında tanımlanmış olan RARP, bir TCP/IP ağında MAC adresleri ile IP adresleri arasındaki bağı yapmak için kullanılır.

<span class="mw-page-title-main">DHCP</span>

DHCP, ağda bulunan her bir bilgisayarın IP adresi, alt ağ maskesi, varsayılan ağ geçidi ve DNS sunucuları gibi ağ bağlantısı ayarlarının otomatik olarak atamasını sağlar. Bu sayede ağ yöneticileri, ağdaki her bir bilgisayarın IP adresi ve diğer ağ bağlantısı ayarlarını elle girerek zaman kaybetmek yerine, DHCP sunucusu üzerinden bu bilgileri otomatik olarak atayarak daha verimli ve güvenilir bir ağ yönetimi yapabilirler. Bu sayede sistem yönetim işlemi de kolaylaşmış olur. Ayrıca UDP, TCP'ye dayalı herhangi bir iletişim protokolünün ve DNS, NTP gibi ağ hizmetlerinin kullanımına olanak sağlar.

DHCPv6 IPv6 için Dinamik İstemci Ayarlama Protokolü dür. IPv6 durum bilgisi olmayan adres yapılandırmada IPv6 erişim kazanmak için kullanabilse de, DHCPv6 IPv4 için DHCP ile bugün yapıldığı gibi adresleri, adsunucusu ve diğer yapılandırma bilgilerini atamak için daha uygun bir çözüm olabilir. Bir önemli durum da, bunun için diğer mekanizmalar Komşu Saptama İletişim Kuralı mevcut olsa da, bir ağ üzerinde kullanılan Domain Name System sunucularıdır. Yazma sırasında, Microsoft Windows örneğin, sadece durum bilgisi olmayan adres yapılandırma ile RDNSS değil DHCPv6 kullanılan yönteme destek uygular.

IPv4'te, 0.0.0.0 adresi, geçersiz, bilinmeyen veya uygulanamayan bir hedef belirlemek için kullanılan yönlendirilemeyen bir meta adresidir. Bu adrese, istemciler veya sunucular gibi bir dizi bağlamda özel anlamlar atanır.

Yayın adresi, ağlar arası iletişimde, gönderilen bilgi paketinin çoklu erişime bağlı tüm cihazlar tarafından alınmasının istendiğini belirten özel bir adrestir. Bilgisayarların yayın adresine gönderilen mesaj spesifik olarak tek bir bilgisayar tarafından alınmaz, mesaj ağa bağlı tüm bilgisayarlar tarafından alınır.

TCP/IP, yapı olarak iki katmanlı bir haberleşme protokolüdür. Üst Katman TCP verinin iletimden önce paketlere ayrılmasını ve karşı tarafta bu paketlerin yeniden düzgün bir şekilde birleştirilmesini sağlar. Alt Katman IP ise, iletilen paketlerin istenilen ağ adresine yönlendirilmesini kontrol eder.

NetBIOS over TCP/IP eski bilgisayarlardaki NetBIOS API tabanlı uygulamaların modern TCP/IP ağlarında kullanılmalarını sağlayan ağ protokolü.

Host, bir bilgisayar ağına bağlı bir bilgisayar veya başka bir cihazdır. Bir ana bilgisayar, ağdaki kullanıcılara veya diğer ana bilgisayarlara bilgi kaynakları, hizmetler ve uygulamalar sunan bir sunucu olarak çalışabilir. Ana bilgisayarlara en az bir ağ adresi atanır.

Bilgisayar ağlarında bağlantı noktası (port) veya bağlantı noktası numarası, bir bağlantı uç noktasını benzersiz bir şekilde tanımlamak ve verileri belirli bir hizmete yönlendirmek için atanan sanal bir numaradır. Yazılım düzeyinde, bir işletim sistemi içinde, bir bağlantı noktası belirli bir işlem veya bir ağ hizmeti türünü tanımlayan mantıksal bir yapıdır. Yazılım düzeyindeki bir bağlantı noktası, her taşıma katmanı protokolü ve adres kombinasyonu için kendisine atanan bağlantı noktası numarasıyla tanımlanır. Port numaralarını kullanan en yaygın taşıma protokolleri TCP ve UDP 'dir; bu port numaraları 16 bitlik işaretsiz sayılardır.

Çap, Uzun Vadeli Evrim (LTE) ve IP Multimedya Sistemlerinde (IMS) kimlik doğrulama, yetkilendirme ve muhasebe (AAA) bilgilerini değiş tokuş etmek için kullanılan yeni nesil endüstri standardı bir protokoldür. Daha önceki RADIUS protokolünden evrimleşmiştir. RADIUS "Remote Authentication Dial-in User Service" tanımından alan ve uygulama katmanlı protokollerden biridir. İletişim yöntemi olarak Network UDP protokolünü kullanır. Server (Sunucu) / Client (İstemci) mimarisini kullanır.İnternet protokol paketindeki uygulama katmanı protokollerine aittir.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.