İçeriğe atla

Büyüksu Muharebesi

Büyüksu Muharebesi, 1578-1590 Osmanlı-Safevî Savaşı'nda ve Osmanlı-Gürcü mücadelesinde evre.

Anadolu Beylerbeyi Rıdvan Paşa 1584 yılında Tiflis yakınlarındaki Büyüksu mevkiinde Osmanlı birliğine baskın yapmaya çalışan (Safevîlere tâbi) Kartli Kralı I. Simon'u mağlubiyete uğrattı.[1]

Muharebe

Serdar Ferhat Paşa komutasındaki Osmanlı ordusu 1584 yılındaki Gürcistan seferinde ele geçirdiği Tomanis'te 40 gün içinde kale inşa ettirdikten sonra Anadolu Beylerbeyi Rıdvan Paşa'yı 10-15.000 kişilik orduyla Tiflis'e destek amacıyla gönderdi.

Rıdvan Paşa Tiflis'e gerekli takviyeyi ulaştırdıktan sonra dönüş yolunda Kura Nehri kıyısındaki Büyüksu mevkiinde (Safevîlere tâbi) Kartli Kralı I. Simon'un komutanlığındaki Gürcü-Safevî ordusunun baskınına uğradı.[2]

Muharebede Osmanlı ordusu Gürcü-Safevî ordusunu mağlup etti. Ancak, Osmanlıların takviye için gönderilen Karaman ve Dulkadir eyalet askerlerini Safevî ordusu zannetmesi nedeniyle Simon kaçmayı başardı.[3]

Muzaffer komutan Rıdvan Paşa Osmanlılara yeniden tâbi olan Gürcü prensi Davud Han'ı (XI. David) da yanına alarak Serdar Ferhat Paşa'nın yanına ordugaha döndü. Ferhat Paşa burada Davud Han'ı karşılayarak itaatini kabul etti.

Kaynakça

  1. ^ "Serdar Ferhad Paşa’nın Hayatı, Askeri ve Sosyal Faaliyetleri (1566-1595)", Doğukan Bozkurt, Bahçeşehir Üniversitesi (2022), s.56
  2. ^ "Tâlikzâde Mehmed Subhî'nin Gürcistan Seferi Tarihçesi (Tahlil ve Metin)", Kenan Yıldız, Fatih Sultan Mehmed Üniversitesi, İstanbul (2021), s.18
  3. ^ "Büyük Osmanlı Tarihi", Joseph von Hammer, c.7, s.80

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Serdar Ferhat Paşa</span> 43. Osmanlı sadrazamı

Serdar Ferhat Paşa, III. Murad saltanatı döneminde 1 Ağustos 1591-4 Nisan 1592 tarihleri arasında yaklaşık sekiz ay, 16 Şubat 1595-7 Temmuz 1595 tarihleri arasında da yaklaşık dört ay sadrazamlık yapmış bir Osmanlı devlet adamıdır.

<span class="mw-page-title-main">İran-Osmanlı savaşları</span> 16. yüzyıldan 19. yüzyıla kadar İran ve Osmanlı arasında süren bir dizi savaş

İran-Osmanlı Savaşları, 16 ilâ 19. yüzyıl arasında Osmanlı İmparatorluğu ile İran'da otoriteyi elinde bulunduran birbirinin devamı niteliğindeki çeşitli hanedanlar arasında gerçekleşmiştir. Osmanlılar ile İran arasındaki ilk savaş 1514 Çaldıran Muharebesi'dir. Son savaş ise 1821-1823 Osmanlı-İran Savaşı'dır.

<span class="mw-page-title-main">Çıldır Muharebesi</span>

Çıldır Muharebesi, 1578-1590 Osmanlı-Safevî Savaşı'nda evre, Osmanlı İmparatorluğu ile Safevî Devleti orduları arasında 9 Ağustos 1578'de Çıldır'da yapılan ve Osmanlıların kesin zaferiyle sonuçlanan askerî çarpışmadır.

<span class="mw-page-title-main">1578-1590 Osmanlı-Safevî Savaşı</span> Osmanlı İmparatorluğu ile Safevi Devleti arasında 1578-1590 yılları arasında yapılmış savaş

1578-1590 Osmanlı-Safevî Savaşı, Osmanlı İmparatorluğu ile Safevî Devleti arasında tüm Kafkaslar ile Güney Azerbaycan'da cereyan eden ve Osmanlıların zaferiyle sonuçlanan savaş.

<span class="mw-page-title-main">Kartli Krallığı</span>

Kartli Krallığı Batı Gürcistan'ın Kartli bölgesinde başkenti Tiflis olan Geç Orta Çağ / Yakın Çağ Gürcü monarşisidir. 1478 yılında Gürcistan Krallığı'nın dağılma süreciyle ortaya çıkmış ve Bagrationi Hanedanı'nın Kahetili kolunun başarısı sayesinde 1762 yılında komşusu Kaheti Krallığı ile birleşene dek varlığını sürdürmüştür. Bu dönemin çoğunda krallık Safevi hanedanlıklarının vasalıydı ancak belirli aralıklarla özellikle 1747 yılından sonra bağımsızlığını sürdürmüştür.

Gence Kuşatması, 1603-1612 Osmanlı-Safevi Savaşı'nda bir evre. Kuşatma Safevi ordusunun başarısıyla ve Gence'nin 18 yıl sonra tekrar İran idaresine geçmesiyle sonuçlanmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Samtshe Atabeyliği</span>

Samtshe Atabeyliği ya da Samtshe-Saatabago, Samtshe Prensliği olarak da bilinir, Gürcistan'ın Zemo Kartli bölgesinde hüküm sürmüş Orta Çağ Gürcü prensliğidir. 1268'de kurulan prenslik 1334 yılından itibaren "atabagi" unvanı taşıyan Gürcü hükümdarlar tarafından yönetilmiştir. En geniş sınırlara sahip olduğu dönemde sınırları Taşiskari’den Erzurum’a kadar uzanan Samtshe-Saatabago, Cavaheti’nin bir kısmı ile Eruşeti, Kola, Artaani, Acara, Tao, Klarceti ve Şavşeti bölgelerinden oluşuyordu. Osmanlıların eline geçtikten sonra Çıldır Eyaleti’ne dönüştürülen bölge, 1574 ve 1595 tarihli Osmanlı kayıtlarında Gürcistan Vilayeti olarak adlandırılmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Koyungeçidi Muharebesi</span>

Koyungeçidi Muharebesi, 9 Eylül 1578'de Osmanlı Devleti ile Safevî Devleti arasında yapılan ve Osmanlıların zaferiyle biten meydan savaşı.

Garisi Muharebesi, 1556'da Garisi köyünde Gürcü ve Safevi İran orduları arasında gerçekleşen muharebedir.

<span class="mw-page-title-main">Alvar Muharebesi</span>

Alvar Muharebesi ya da Alivar Muharebesi, 1578-1590 Osmanlı-Safevî Savaşı'nda evre, Özdemiroğlu Osman Paşa komutasındaki Osmanlı ordusu 21 Eylül 1585'te Hamza Mirza komutasındaki Safevî ordusunu mağlup ederek 25 Eylül 1585'te Tebriz'i ele geçirdi.

<span class="mw-page-title-main">Nahiduri Muharebesi</span>

Nahiduri Muharebesi, Osmanlı-Gürcü Savaşlarında evre. Tebriz Beylerbeyi Hadım Cafer Paşa komutasındaki Osmanlı birliği, isyan ederek Gori kalesini ele geçiren Gürcü Kartli Kralı I. Simon komutasındaki Gürcü ordusunu 1599 yılında Nahiduri'de yenerek Kral I. Simon'u esir aldı.

<span class="mw-page-title-main">Tiflis'in Zaptı (1578)</span>

Tiflis'in Zaptı, 1578-1590 Osmanlı-Safevî Savaşı'nda evre. Safevî ordusunu Çıldır Muharebesi'nde kesin bir yenilgiye uğratan Osmanlı ordusu'nun ileri harekâtını sürdürerek 24 Ağustos 1578'de Tiflis'i zaptetti. Bu sayede, Tiflis'te 1606 yılına kadar süren Osmanlı egemenliği başladı.

<span class="mw-page-title-main">Salmas Muharebesi (1616)</span>

Salmas Muharebesi, 1615-1618 Osmanlı-Safevî Savaşı'nda evre.

<span class="mw-page-title-main">Van Kuşatması (1633)</span>

Kuskunkıran Muharebesi, 1623-1639 Osmanlı-Safevî Savaşı'nda evre.

I. Tahmasb'ın Gürcistan seferleri - Safevi imparatorluğunun ikinci hükümdarı I. Tahmasb'ın Günümüz Gürcistan topraklarında bulunan Kartli ve Kaheti krallıklarının topraklarına yaptığı seferler olarak bilinir.

<span class="mw-page-title-main">Tiflis Kuşatması (1579)</span>

Tiflis Kuşatması, 1578-1590 Osmanlı-Safevî Savaşı'nda evre.

<span class="mw-page-title-main">Revan'ın Zaptı</span>

Revan'ın Zaptı, 1578-1590 Osmanlı-Safevî Savaşı'nda evre.

Sokulluzade Hasan Paşa,, sancakbeyi, beylerbeyi ve vezirlik görevlerinde bulunmuş Osmanlı devlet adamıdır. Sadrazam Sokollu Mehmed Paşa’nın en büyük oğludur.

<span class="mw-page-title-main">Basra Seferi (1701)</span>

Basra Seferi, 1701 yılında Osmanlı Serdarı Daltaban Mustafa Paşa komutasındaki Osmanlı ordusunun Osmanlı İmparatorluğu'na isyan halindeki Müntefik aşiretini tedip ve karışıklıktan bilistifade Basra idaresini gaspeden Safevîleri uzaklaştırmak için icra ettiği askerî harekât.

<span class="mw-page-title-main">Gence Muharebesi (1588)</span>

Gence Muahrebesi, 1578-1590 Osmanlı-Safevî Savaşı'nda evre.