İçeriğe atla

Büyükkarıştıran Köprüsü

Büyükkarıştıran Köprüsü
Harita
Diğer ad(lar)Koca Köprü, Taş Köprü
TaşınanMotorlu taşıt · Yayalar
GeçişYuvalı Deresi
KonumBüyükkarıştıran, Lüleburgaz, Kırklareli, Türkiye
Koordinatlar41°17′37.2″K 27°32′40.6″D / 41.293667°K 27.544611°D / 41.293667; 27.544611
MalzemeKesme taş
Uzunluk46,52 m (152,6 ft)
Genişlik4,20 m (13,8 ft)
En geniş açıklık5,89 m (19,3 ft)
Yapım16. yüzyıl

Sokullu Mehmed Paşa Köprüsü, Koca Köprü veya Taş Köprü, Kırklareli ili Lüleburgaz ilçesi Büyükkarıştıran beldesi sınırları içerisinde, Ergene Nehri'nin bir kolu olan Yuvalı Deresinin üzerinde bulunan ve 16. yüzyılda inşa edildiği düşünülen tarihi bir köprüdür.[1]

Tarih

Köprünün inşa kitabesi bulunmadığından hangi tarihte kim tarafından inşa ettirildiği konusunda farklı fikirler bulunmaktadır. Mimari özellikleri dikkate alındığında 16. yüzyıla ait olduğu düşünülen[2] Büyükkarıştıran Köprüsü'nün Kanuni Sultan Süleyman döneminde Mimar Sinan'a yaptırıldığı da belirtilmiştir.[1]

1530 yılında Benedict Curipeschitz von Oberburg'un yolculuk günlüğünde bahsi geçen Karıştıran isimli yer ve buradaki iki köprüden birinin günümüze ulaşmış Büyükkarıştıran Köprüsü olduğu düşünülmektedir. 1670-1679 yılları arasındaki seyahatinde John Covel de Karıştıran isimli bir kasaba ve buranın güneydoğusundaki 8 kemerli, 100 adım uzunluğundaki bir köprüden bahsetmektedir.[3]

2 Aralık 1844 tarihli ruznemçe kaydına göre Büyükkarıştıran'daki Rüstem Paşa evkafından olan köprüden "Cisr-i Kebir" (Koca Köprü) olarak bahsedilmekte ve onarımı için bir keşif düzenleneceği yazılmaktadır.[3]

Taşıyıcı olarak sağlam durumdaki köprü günümüzde yaya ve motorlu araç trafiği için kullanılmaktadır.[1]

Mimari

Yuvalı Deresinin üstünde inşa edilen köprünün uzunluğu 46,52 m, genişliği ise 4,20 m dir. Yedi gözlü, yarım daire kemerli köprüde selyaranları, tahliye gözleri ve trabzanları bulunmaktadır. Doğu taraftaki ilk kemer gözünün içerisinde taş ustasının damgası gözükmekte ve iç kısmında basamaklar bulunmaktadır. Mansap tarafının uçlarına birer adet çörten yapılmıştır.[2]:384

Kesme taş malzemeden inşa edilen köprüde meydana gelmiş taşkınlardan ötürü trabzan taşlarının bir kısmı kopmuş, üçüncü gözdeki selyaran ise parçalanmıştır.[2]:386

Geçmişte yapılan onarımlarda yapıya uygulanan betonarme sıvalar dökülmeye başlamıştır.[1][2]

Ayrıca bakınız

Kaynakça

  1. ^ a b c d "Büyükkarıştıran Köprüsü". 4 Ağustos 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Ağustos 2024. 
  2. ^ a b c d Kurtişoğlu, Gülay Apa; Bulut, Özlem (2021). "Kırklareli ve Çevresinde Bulunan Osmanlı Dönemi Köprüleri". Güner, Yavuz; Vatansever, Erhan; Şallı, Hakan (Ed.). Prof. Dr. İlker Alp'e Armağan Kitabı. Çanakkale: Paradigma Akademi. ss. 367-372. ISBN 978-625-7431-47-7. 
  3. ^ a b "BÜYÜKKARIŞTIRAN TARİHİ". Büyükkarıştıran Belediyesi. 4 Ağustos 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Ağustos 2024. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Misis Köprüsü</span>

Misis Köprüsü, Ceyhan Nehri üzerinde, Adana'nın Yüreğir büyükşehir ilçesine bağlı Misis Beldesinde yer alan, tarihî köprü.

<span class="mw-page-title-main">Malabadi Köprüsü</span> Tarihî köprü

Malabadi Köprüsü veya orijinal adıyla Akarman Köprüsü, Silvan'a 23,2 km uzaklıkta Silvan ilçe sınırları içerisinde yer alan ve Oğuz Türkleri'nden Artuklu beyliğinin önderi Hüsameddin Timurtaş tarafından yaptırılmış tarihi bir köprü. Silvan'dan rahatlıkla ulaşım imkânı vardır. Diyarbakır Tarihi Eserler Envanteri'ne kayıtlıdır. Malabadi Köprüsü 1989 yılında Silvan Belediyesi tarafından restore edilmiştir. Malabadi Köprüsü Silvan Belediyesi'nin logosunu oluşturan ana unsurdur. Malabadi Köprüsü Silvan ilçesine ait bir köprüdür.

<span class="mw-page-title-main">Babaeski Köprüsü</span> Babaeskideki tarihi bir köprü

Babaeski Köprüsü veya IV. Murad Köprüsü, Kırklareli ilinin Babaeski ilçesi sınırları içerisinde, Ergene nehrinin kollarından biri olan Babaeski deresi üzerinde bulunan IV. Murat devrinde inşa edilen tarihi bir köprüdür.

<span class="mw-page-title-main">Kanunî Sultan Süleyman Köprüsü</span> tarihi yapı

Kanuni Sultan Süleyman Köprüsü, İstanbul ilinin Büyükçekmece ilçesinde bulunan, Büyükçekmece ile Mimarsinan Mahallesi arasında yer alan tarihi köprü.

<span class="mw-page-title-main">Edirne İkinci Bayezid Köprüsü</span>

Edirne İkinci Beyazıt Köprüsü, II. Bayezid tarafından Edirne'de Tunca nehri üzerinde inşa ettirilen köprü.

<span class="mw-page-title-main">Sokullu Mehmed Paşa Köprüsü (Vişegrad)</span>

Sokullu Mehmet Paşa Köprüsü veya Drina Köprüsü, Mimar Sinan tarafından Sokullu Mehmet Paşa adına 1577'de Drina Irmağı üzerine yapılan 11 gözlü köprüdür. Köprü bugün Bosna-Hersek’in doğusunda yer alan Vişegrad’dadır.

<span class="mw-page-title-main">Varda Köprüsü</span> Türkiyede bir demiryolu köprüsü

Varda Köprüsü, Adana ili Karaisalı ilçesi Hacıkırı (Kıralan) mahallesi'nde bulunan, yöre halkı tarafından "Koca Köprü" diye anılan köprü. Hacıkırı Demiryolu Köprüsü olarak ya da 1912 yılında Almanlar tarafından inşa edildiği için Alman köprüsü olarak bilinmektedir. Adana'ya uzaklığı karayolu ile Karaisalı üzerinden 64 km'dir. Demir yolu ile Adana İstasyonu'na mesafesi 63 km'dir.

<span class="mw-page-title-main">Abdal Köprüsü</span>

Abdal Köprüsü, Nilüfer Çayı üzerinde Acemler ve Hürriyet Mahallelerini birbirine bağlayan tarihi bir köprüdür. Acemler Köprüsü olarak da bilinmektedir. Köprü Abdal Çelebi isimli bir tüccar tarafından 1669 yılında yaptırılmıştır. Bursa Salnamelerine göre (1906) 12 gözlü olan bu köprünün iki ucu toprak altında kalmıştır. Köprü 64 m uzunluğunda, 4.75 m genişliğindedir. Orta kısmı yol seviyesinden biraz daha yüksekte ve sivri kemerlidir. Köfeki taşından yapılmış olan köprünün kuzey tarafında bir mihrap nişi, ayakları üzerinde de selyaranlar bulunmaktadır. Bu köprü 1971 yılında Karayolları tarafından onarılmıştır. Günümüzde köprü araç trafiğine kapalıdır. 2008 yılı içerisinde Nilüfer Vadisi Projesi kapsamında köprünün dere yatağı yeniden düzenlenmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Rialto Köprüsü</span>

Rialto Köprüsü, Venedik, İtalya'da Büyük Kanal üzerindeki dört köprüden biridir. Köprü kanal üzerindeki en eski olanlardan biridir ve olasılıkla şehrin en ünlüsüdür.

<span class="mw-page-title-main">Bodrum Köprüsü</span>

Bodrum Köprüsü, Roma İmparatorluğu döneminde inşa edilmiş antik bir köprüdür. İzmir kentinin Bergama ilçesinde, tarihteki adı Selinus olan Bergama Çayı üzerinde bulunmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Dicle Köprüsü</span> Diyarbakırda bir köprü

Dicle Köprüsü, Diyarbakır'ın Sur ilçesinde Dicle Nehri üzerinde yer alan tarihî bir köprüdür. On açıklığa sahip olduğu için yerel halkça On Gözlü Köprü olarak bilinirken eski Silvan yolu güzergâhında bulunduğundan bazı kaynaklarda ise Silvan Köprüsü olarak da geçer. Şehir merkezine 3 kilometre uzaklıkta olup Diyarbakır'dan gelerek Mardin'e devam eden, sonra doğuya doğru ayrılan tali yolun bağlantı yerinde, kentin merkezini Bağıvar beldesi ile civar köylere bağlayan noktada bulunmaktadır. Köprünün ilk yapım tarihi ile ilgili farklı türde görüşler vardır. Bu görüşlerden bazıları köprünün şimdiki yerinde, antik dönemde de bir köprü olduğunu öne sürer. Birkaç defa kısmen veya tamamen yıkılıp yeniden inşa edildiği düşünülen köprünün, yapım yılı olarak bilinen en yakın ve doğru tarih, köprü üzerinde yer alan kitabeden fark edilmektedir. Kitabeye göre Mervaniler döneminde 1065 yılında yaptırılmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Şahruh Köprüsü</span>

Şahruh Köprüsü Kayseri ili Sarıoğlan ilçesi Karaözü köyünde yer alan tarihi bir köprüdür.

<span class="mw-page-title-main">İshak Paşa Köprüsü</span> Bulgaristanda Struma Nehri üzerinde XV. yy yapımı Osmanlı köprüsü

İshak Paşa Köprüsü, Bulgaristan'ın Köstendil iline bağlı Nevestin köyünde, Struma Nehri üzerinde bulunan 15. yüzyıl yapımı Osmanlı köprüsü. Fatih Sultan Mehmet ve II. Bayezid dönemi sadrazamlarından İnegöllü İshak Paşa tarafından inşa ettirilen yapı, onun adını taşır. Köprünün ortasında yer alan, dikdörtgen bir çerçeve içine yerleştirilmiş kitabesine göre Hicri 874 yılında tamamlanmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Harâmidere Köprüsü</span> İstanbul, Türkiyede bir köprü

Harâmidere Köprüsü, İstanbul-Rumeli üzerinde, Küçükçekmece Gölü ve Büyükçekmece Gölü arasında yer alan tarihi köprü. Uzunluğu 74,40 m olup genişliği 6,29 metredir. Malzemesi muntazam kesme taşlardan olan köprünün diğer adı Kapıağası Köprüsü olarak bilinmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Banakna Köprüsü</span>

Banakna Köprüsü, tarihsel Klarceti bölgesinde, bugün Artvin ilinin Borçka ilçesine bağlı Alaca köyünde bulunan tarihi köprüdür. Gürcü Krallığı dönemine, 12. yüzyıla tarihlenen köprü, Deviskeli Deresi üzerinde inşa edilmiştir. Banakna Köprüsü, büyük ölçüde sağlam olarak günümüze ulaşmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Kemere Köprüsü</span>

Kemere Köprüsü, Türkiye'nin Amasra şehrinde yer alan bir köprüdür. Amasra Kalesi'nin yarımada ile Boztepe Adası'nda bulunan iki kısmını birbirine bağlar.

<span class="mw-page-title-main">Alpullu Köprüsü</span> Babaeskide bulunan bir köprü

Alpullu Köprüsü, Sinanlı Köprüsü veya Mehmed Paşa Köprüsü, Kırklareli ili Babaeski ilçesi Alpullu kasabası sınırları içerisinde Ergene nehri üzerinde bulunan tarihi köprüdür.

Sokullu Mehmet Paşa Hamamı, Kırklareli'nin güneyindeki Lüleburgaz ilçesinde bulunan tarihi bir Türk hamamıdır. Çifte hamam olarak inşa edilmiş yapı, günümüzde Lüleburgaz İlçe Belediyesi Meclis binası olarak kullanılmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Sokullu Mehmed Paşa Köprüsü (Lüleburgaz)</span> Lüleburgazdaki tarihi bir köprü

Sokullu Mehmed Paşa Köprüsü veya Taşköprü, Kırklareli ilinin Lüleburgaz ilçesi sınırları içerisinde, Kaynarca'da doğan Lüleburgaz deresinin üzerinde bulunan ve 16. yüzyılda Sokullu Mehmed Paşa tarafından Mimar Sinan'a yaptırıldığı düşünülen tarihi bir köprüdür.

Akarca Köprüsü, Kırklareli ilinin Pehlivanköy ilçesindeki Akarca köyü sınırları içerisinde, Ergene Nehrinin üzerinde bulunan ve 16. yüzyılda inşa edildiği düşünülen tarihi bir köprüdür.