İçeriğe atla

Büyük dukalık

Büyük dukalık (İtalyanca "granduca" [ɡranˈduka] sözcüğünden) veya grandüklük (Fransızca "grand duc" [ɡʁɑ̃dyk] sözcüğünden), bir büyük dük veya büyük düşes tarafından yönetilen bir ülke, bölge, toprak veya beylik adıdır. Terim çoğunlukla Avrupa'da krallıklardan küçük ülkeler için kullanılmış olup günümüzde bu unvanı yalnızca Lüksemburg tarafından kullanılmaktadır.

Ayrıca bakınız

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Burgonya</span> 4 departmandan oluşan Fransız bölgesi

Burgonya, Côte-d'Or, Nièvre, Saône-et-Loire ve Yonne departmanlarından oluşan Fransız bölgesidir. Dijon, Nevers, Mâcon ve Auxerre, Burgonya'nın büyük şehirleri arasında yer alırlar. Fransa'nın eski bölgelerinden olup Kuzeyde Champagne, Doğuda Franche-Comté, Batıda Allier ve Nivernais, güneyde ise Lyonnais ile çevrilidir.

Dük veya duka geleneksel olarak monarşi ile yönetilen Avrupa ülkelerinde imparator, kral ve prensten sonra gelen bir soyluluk ve egemenlik unvanıdır. Kadın düke "düşes" veya "dukessa" veya "duka hanım" denir. Dukalıklar yani düklerin yönettiği devletler genellikle imparatorluk veya krallıklara bağlı yarı bağımsız eyaletlerdir. Dük unvanı babadan oğula geçer. Dükler Krallık yönetiminde çoğu zaman etkili olmuştur. Hanedanlık bağları ve akrabalıklar sayesinde kral veya imparator düklerle beraber karar alırdı.

<span class="mw-page-title-main">Moskova Knezliği</span>

Moskova Knezliği ya da Moskova Dukalığı, Rusya toprakları içerisinde kurulmuş Moskova merkezli devlettir. Başlangıçta Altın Orda Devleti'ne bağlı olan Moskova Prensliği Vladimir-Suzdal Knezliği'nin halefi olup 1340-1547 yılları arasında hüküm sürmüştür. Çar III. İvan'ın reformları ile knezlik gelişmiş ve Rusya Çarlığı adını almıştır. Çar olarak bilinen ilk hükümdar IV. İvan olmuştur.

Dukalık veya düklük, bir dük veya düşes tarafından yönetilen bir ülke, bölge, toprak veya beylik adıdır. Terim neredeyse tamamen Avrupa'da kullanılmış olup günümüzde ulus devleti statüsünde egemen bir dükalık kalmamıştır. Buna karşın Lüksemburg'da hâlen bu sistem etkindir.

<span class="mw-page-title-main">II. Ferdinand (Kutsal Roma imparatoru)</span>

II. Ferdinand, Habsburg Hanedanından Avusturya Arşidükü ve Kutsal Roma Cermen İmparatoru (1619-1637). Ayrıca 1590 yılından 1637 yılına kadar Styria Dükü, 1618-1625 yılları arasında Macaristan ve Hırvatistan kralı olduğu gibi 1617-1619 ve tekrar 1620-1637 yılları arası Bohemya Kralı olarak hükmetti. 23 Mayıs 1618 yıllarındaki Bohemya'daki İmparatorluk hükûmetine karşı genişleyerek devam eden isyan hareketi ülkeyi Otuz Yıl Savaşları'na sürükledi. Bu nedenle Protestanlara karşı toleranslı olmamakla suçlandı.

<span class="mw-page-title-main">Lüksemburg bayrağı</span> Ulusal bayrak

Lüksemburg bayrağı, Lüksemburg Büyük Dukalığı'nın resmi ulusal bayrağı.

Grandük veya granduka Batı Avrupa'da, özellikle Cermen ülkelerinde taşra krallarına verilen bir unvandır. Grandükler protokolde kralın ve arşidükün altında, diğer düklerden ise yukarıda yer alırlar. Grandükler eşlerine grandüşes adı verilir.

<span class="mw-page-title-main">Ons Heemecht</span> Lüksemburg Büyük Dükalığının ulusal marşı

Ons Heemecht Lüksemburg Büyük Dukalığı'nın ulusal marşıdır. Sözleri 1859 yılında Michel Lentz tarafından yazılan marş, 1864 yılında Jean Antoine Zinnen tarafından bestelendi. Bestelenmiş hâliyle şiir ilk olarak 5 Haziran 1864 tarihinde Alzette ve Sauer nehirlerinin birleştiği Ettelbruck kasabasında sahnelendi. Bu iki akarsu da adları marşın sözleri içinde yer alıyordu.

<span class="mw-page-title-main">Lüksemburg kantonu</span>

Lüksemburg kantonu, Lüksemburg Büyük Dukalığı'nda yer alan Lüksemburg ilinin yönetimsel birimlerinden biridir. Kantonun merkez şehri aynı zamanda ülkenin başkenti ve en kalabalık kenti olan Lüksemburg'dur.

<span class="mw-page-title-main">Kont</span> Avrupa ülkelerinde asalet unvanı

Kont, Avrupa'da bir soyluluk unvanı. Kontun eşine veya kont konumundaki kadına kontes denir. Birleşik Krallık'taki muadili earl'dür. Günümüzde, soyluluk sırasında markiden sonra, markinin olmadığı ülkelerde dükten sonra gelir. Sözcüğün kökeni Latince comes sözcüğüdür.

<span class="mw-page-title-main">Saksonya-Altenburg</span>

Saksonya-Altenburg, Alman İmparatorluğu'na bağlı bir dukalık ve federal bir devletti. Günümüzde Thüringen eyaletinde yer alan Saksonya-Altenburg, 1603 yılında Saksonya-Weimar'ın bir kısmının ayrılarak I. Frederick Wilhelm'in oğullarına verilmesiyle kurulmuştur. En son 1826'dan 1918'e kadar Saksonya-Altenburg Hanedânı'nın tarafından idare edildi.

<span class="mw-page-title-main">Düka</span>

Düka Avrupa'da Geç Orta Çağ'dan 20. yüzyıla dek kullanılmış, altın ya da gümüş içerikli madeni para. Alım gücü ve metalik içeriği değişkenlik göstermiş düka, Venedik Cumhuriyeti'nin altın dükaları; zamanın Bizans İperpiron'u, Floransa florini veya çağdaş Büyük Britanya sterlini veya ABD Doları gibi uluslararası alanda kabul görmüştür.

<span class="mw-page-title-main">Burgonya Düklüğü</span>

Burgonya Düklüğü, Duché de Bourgogne (Fransızca) veya Hertogdom Bourgondië (Felemenkçe), Frank Krallığı'nın parçalanmasıyla 877'de bağımsız siyasi bir yapıya kavuşmuş ve 1477'ye kadar bağımsızlığını muhafaza edebilmiştir. Bu süre zarfında farklı hanedanlar dukalığı yönetmiştir. Dokuzuncu yüzyılın sonunda kurulan üçüncü Burgonya Krallığı'nı yöneten hanedanlık 956'da sona erdikten sonra bir Robertiyen ailesi tarafından yönetilen Burgonya, bu ailenin 1361'de sona ermesiyle birlikte, 1364'te Fransız kralı II. Jean'ın dördüncü oğlu Cesur Filip'e verilmiştir.

Belçika Krallığı, resmi olarak üç farklı idari bölgeye bölünmüş durumdadır. Bunlardan ikisi olan Flandre ve Valonya beşer ilden oluşurken başkent Brüksel ise tek başına bir bölge olarak kabul edilir ve Brüksel Başkent Bölgesi adıyla anılır. Belçika Anayasası'nın beşinci maddesi uyarınca düzenlenen idari bölünmelere göre ülkede 43 ilçe ve 581 belediye bulunur.

Avram Büyük Dukalığı, 1980 yılı başlarında kurulan bir mikro ulustur. Kurucusu, Tazmanyalı John Charlton Rudge'dür. Kendisini Avram Büyük Dukalığı mikro ulusun Grandük'ü olarak ilan etmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Almanya'nın Lüksemburg'u istilası</span>

Almanya'nın Lüksemburg'u işgali,, Almanya'nın Aşağı Ülkeleri -Belçika, Lüksemburg ve Hollanda- ve İkinci Dünya Savaşı sırasında Fransa Muharebesinin bir parçasıydı. Savaş 10 Mayıs 1940'ta başladı ve sadece bir gün sürdü. Sadece hafif bir direnişle karşı karşıya kalan Alman birlikleri, hızla Lüksemburg'u işgal etti. Lüksemburg hükûmeti ve Büyük Düşes Charlotte ülkeden kaçmayı başardı ve Londra'da bir sürgündeki hükûmet kuruldu.

<span class="mw-page-title-main">Cornwall Dükalığı</span>

Cornwall Dükalığı İngiltere'deki iki kraliyet dükalığından biridir, diğeri Lancaster Dükalığıdır. Hüküm süren Birleşik Krallık hükümdarının en büyük oğluna, doğumda veya ebeveyni tahta geçtiğinde verilir. Tahtın varisi Cornwall Dükü unvanına sahip olur, ancak dükalığa ait varlıkları kişisel çıkar için satamaz ve yaşı küçük ise sınırlı haklara ve gelire sahiptir.

<span class="mw-page-title-main">Ferrara Dukalığı</span>

Ferrara Dukalığı, günümüzde kuzey İtalya'nın bir eyaleti olan eski bir dukalıktı. Sınırları Po Nehri'nin güneyi ve Ferrara kenti de dahil olmak üzere yaklaşık 1.100 km2 lik bir alandan oluşuyordu. Dükalığın bir parçası olan bölge, 1146'dan 1597'ye kadar Este Hanedanı tarafından yönetildi.

Nassau Dukalığı, 1806 ve 1866 yılları arasında, şu anda Almanya'nın Rheinland-Pfalz ve Hessen eyaletlerinde bulunan bağımsız bir devletti. Ren Konfederasyonu'nun ve daha sonra Alman Konfederasyonu'nun bir üyesiydi. Artık soyu tükenmiş olan yönetici hanedanı Nassau Hanedanı idi.[1][2] Başkenti Nassau'dan ziyade Wiesbaden olmasına rağmen, düklük tarihi çekirdek şehri Nassau için seçildi. 1865 yılında Nassau Dukalığı'nın nüfusu 465.636 idi. Avusturya-Prusya Savaşı'nın ardından 1866'da işgal edilip Prusya Krallığı'na ilhak edildikten sonra, Hesse-Nassau Eyaleti'ne dahil edildi. Bugün bölge coğrafi ve tarihi bir bölge olan Nassau'dur ve Nassau da eski dukalık sınırları içindeki Nassau Tabiat Parkı'nın adıdır.

<span class="mw-page-title-main">III. Filip (Burgonya dükü)</span>

III. Filip Burgonya Dükü, Valois hanedanından üçüncü Burgonya dükü, İyi Filip, 1419'dan ölümüne kadar Burgonya Dukalığı'nın hükümdarı olarak hüküm sürdü. Flandra Kontluğu, Brabant Dukalığı, Namur Kontluğu ve Limburg Dukalığı'nın hükümdarı olarak Aşağı Ülkelerin tarihinde önemli bir rol oynadı.