İçeriğe atla

Büyük denizanaları

Scyphozoa
Yaşadığı dönem aralığı: 541-0 myö
Kambriyen-Günümüz[1] 
Cassiopea mediterranea
Biyolojik sınıflandırma Bu sınıflandırmayı düzenle
Âlem:Animalia
Şube:Cnidaria
Alt şube:Medusozoa
Sınıf:Scyphozoa
Goette, 1887[2]
Takımlar

Büyük denizanaları ya da Scyphozoa (Lat. Scyphus :kadeh, zoon :hayvan), denizanalarını içeren bir Cnidaria (Knidliler) sınıfıdır. Hepsi denizlerde yaşayan oldukça küçük bir gruptur. Yaşam döngülerinde polip formlar da bulunmakla beraber medüz formlar daha çoğunluktadır. İlk kas hücrelerinin görüldüğü gruptur.

Açıklama

Polip formları genellikle tekil yaşayan hayvanlardır. Medüz formlar ise kenarları loblu ve strabilasyonla oluşan en büyük medüz canlıları oluşturan grubu oluşturur.

Denizanasının gelişim döngüsü

Yapısal olarak dört ışınlı radyal simetri gösterirler. Vücutlarının iç ve dış çeperleri arasındaki mezoglea tabakasıyla birlikte jelatin tabakası halinde bir görünümleri vardır. Vücut şeklilleri kadeh, borazan, kubbe, tabak, piramit vs. şeklinde olabilir. Bazılarında ışık verme yeteneği bulunur. Vücutlarının mezoglea tabakaları içinde simbiyotik canlılar bulunabilir.

Karnivor olarak, küçük deniz canlıları, yumurtalar ve larvalarla beslenirler.

Kaynakça

  1. ^ "PBDB". paleobiodb.org. 12 Temmuz 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Temmuz 2021. 
  2. ^ "Scyphozoa". paleobiodb.org. 
Wikimedia Commons'ta Büyük denizanaları ile ilgili çoklu ortam belgeleri bulunur.
Wikispecies'te Büyük denizanaları ile ilgili detaylı taksonomi bilgileri bulunur.

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Mercanlar</span> omurgasız hayvanların Knidliler şubesinin denizlerde yaşayan bir sınıfı

Mercanlar (Anthozoa), omurgasız hayvanların Knidliler şubesinin denizlerde yaşayan bir sınıfıdır. Yumuşak mercanlar, boynuzsu mercanlar, dikenli mercanlar, gerçek mercanlar gibi çeşitleri vardır. Deniz şakayıkları da bu sınıftandır. Polip vücutlu bu canlıların mineral maddelerinden karışmış boynuzsu iskeletlerine de mercan denir.

<span class="mw-page-title-main">Akciğerli balıklar</span> hava soluyabilen balık türleri

Akciğerli balıklar (Dipnoi), Sarcopterygii sınıfından solungaç solunumu yapmakla beraber ihtiyaç duyulduğunda hava solunumu da yapabilen tatlı sularda yaşayan balıklar takımı.

<span class="mw-page-title-main">Sinir sistemi</span> dış çevre ile eylemleri koordine etmekten ve vücudun farklı bölümleri arasında hızlı iletişimden sorumlu canlı biyolojik sistemi

Sinir sistemi veya sinir ağı, canlıların içsel ve dışsal çevresini algılamasına yol açan, bilgi elde eden ve elde edilen bilgiyi işleyen, vücut içerisinde hücreler ağı sayesinde sinyallerin farklı bölgelere iletimini sağlayan, organların, kasların aktivitelerini düzenleyen bir organ sistemidir. Sinir sistemi iki bölümden oluşur: Merkezî sinir sistemi (MSS) ve çevresel sinir sistemi (ÇSS). MSS, beyin ve omurilikten oluşur. ÇSS, MSS'yi vücudun diğer tüm kısımları ile bağlayan uzun fiberlerden oluşur. ÇSS, motor nöronları, dolaylı istemli hareket, otonom sinir sistemi, sempatik sinir sistemi, parasempatik sinir sistemi, düzenli istemsiz işlevler ve enterik sinir sisteminden oluşur.

<span class="mw-page-title-main">Knidliler</span>

Knidliler, Sölenterler veya Haşlamlılar (Cnidaria) ( ), hem tatlı su hem de deniz ortamlarında bulunan 11.000'den fazla tür içeren Animalia krallığı altındaki bir filumdur, Genelde biyoloji konularında Porifera şubesinden sonra bahsedilen şubedir.

<span class="mw-page-title-main">Mesozoa</span>

Mesozoa, solucan benzeri parazitik canlıları kapsayan hayvanlar şubesidir.

Scyphozoa, Medusozoa altşubesine bağlı bir hayvan sınıfıdır.

<span class="mw-page-title-main">Polip (zooloji)</span>

Polipler (Hydrozoa), yuvarlak ya da düz olan ağzın karşısındaki diğer uçlarıyla bir yere bağlanmış yaşayan, vazo ya da torba biçiminde vücutları olan deniz hayvanlarıdır. Cnidaria (knidliler) şubesinde sınıflandırılırlar.

<span class="mw-page-title-main">Denizanası</span> Beyni bulunmayan deniz canlısı

Denizanası veya medüz, Scyphozoa ve Cubozoa sınıflarında bulunan, serbestçe yüzen ve beyni, kalbi ve testisleri bulunmayan bir deniz canlısıdır.

<span class="mw-page-title-main">Kedimsiler</span> Carnivora takımının iki alt takımından biri

Kedimsiler (Feliformia/Feliiformes), etçiller (Carnivora) takımından kedi benzeri yırtıcı türleri kapsayan alt takım.

<span class="mw-page-title-main">Timsahlar</span>

Timsahlar, sıcak bölgelerde bataklıklar ve su kenarlarında yaşayan vücudu kemiksi pullarla örtülü sürüngenleri içeren bir grup. Bu takımın familyaları Alligatoridae (Aligatorgiller), Crocodylidae (Timsahgiller) ve Gavialidae'dir (Gavyaller).

<span class="mw-page-title-main">Ameridelphia</span>

Ameridelphia, keseliler (Metatheria) alt sınıfının bir üst takımıdır. Australidelphia taksonuna mensup olan Chiloé keseli sıçanı dışında bütün Güney, Orta ve Kuzey Amerika'da yaşayan keseliler bu taksona aittir. Eskiden soyu tükenmiş olan Sparassodonta kladı da bu grubun içine konulurdu. Günümüzde ameridelphia kladının parafiletik olduğu kabul ediliyor.

<span class="mw-page-title-main">Keliserliler</span>

Keliserliler (Chelicerata), eklem bacaklıların büyük bir altşubesini teşkil eder. Merostomata, Arachnida ve Pantopoda diye üç sınıfı vardır. Köken olarak denizde yaşayan ve karada yaşayan canlıları içerir. Bugün bazı türlerinin (Xiphosura) soyu tükenmiştir. 35.000 den fazla türü yaşamaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Teropod</span> genel olarak etçil dinozorları içeren bir alt takım veya klad

Teropod veya Theropoda, kertenkele kalçalı dinozorlar (Saurischia) takımına bağlı, boş kemikleri ve üç parmaklı uzuvları ile karakterize edilen bir dinozor kladı. Karga boyutundaki Microraptor cinsi ile devasa Tyrannosaurus rex gibi boyutsal açıdan çeşitliliğe sahiptirler. Modern kuşlar da Theropoda kladına bağlıdır.

<i>Turritopsis dohrnii</i>

Turritopsis dohrnii, ayrıca bilinen adıyla ölümsüz denizanası, biyolojik olarak ölümsüz bir denizanası türüdür. Küçük bir denizanası türü olan dohrnii, Akdeniz ve Japonya sularında yaşar. Bu tür, denizanalarının son yaşam evresi olan medusa evresine ulaştıktan sonra denizanalarının yaşam döngüsündeki ilk aşama olan polip formuna geri dönebilir ve bu süreç, sonsuza kadar devam edebilir ve tür, bu sayede biyolojik olarak ölümsüz olur. Doğadaki çoğu dohrnii'nin, polip formuna dönemeden önce başka bir hayvan tarafından yenmesi veya hastalık sonucu ölmesi muhtemeldir. Bu tür, eskiden hatalı bir şekilde turritopsis nutricula olarak adlandırılmıştı.

<span class="mw-page-title-main">Thyreophora</span>

Thyreophora erken Jura ile Geç Kretase dönemi arasında yaşayan kuş kalçalı (ornithischia) dinozorların oluşturduğu plakalı ve zırhlı dinozorların kladıdır.

<span class="mw-page-title-main">Avemetatarsalia</span> arkozor sürüngen kladı

Avemetatarsalia, 1999 yılında Britanyalı paleontolog Michael Benton tarafından, timsahlardan çok kuşlara daha yakın olan tüm taç grubu arkozorlar için oluşturulmuş bir kladdır. Ayrıca Panaves terimi de timsahlardan çok kuşlarla daha yakın akraba olan tüm yaşayan veya soyu tükenmiş hayvanlar için kullanılır. Hemen hemen tüm avemetatarsaliyenler, benzer bir ayrıma sahip Ornithodira alt grubunun üyeleridir. Ornithodira, dinozorların ve teruzorların son ortak atası ve onun soyundan gelenler olarak tanımlanır.

<span class="mw-page-title-main">Kalkerli Süngerler</span> sünger sınıfı

Kalkerli süngerler (Latince:Calcarea), bir poriferan hayvan sınıfıdır.Kalsit veya aragonit formundaki kalsiyum karbonattan yapılmış spiküllerle(iğne) karakterizedirler. Çoğu türdeki sivri uçlar üç noktaya sahipken, bazı türlerde iki veya dört noktaya sahiptirler.

<i>Miacis</i> tarih öncesi memeli cinsi

Miacis, ilk olarak Erken Eosen'de ortaya çıkan ve Erken Eosen ila Geç Eosen dönemleri arasında yaşamış, soyu tükenmiş bir ilkel etçil memeli cinsidir. Miacis cinsi monofiletik değildir, Carnivoramorpha içindeki kök gruba ait çeşitli türlerin koleksiyonu haline gelmiş bir taksondur. Bu nedenle, Miacis türlerinin çoğu, "modern etçil memelilerin takımı olan Carnivora'nın atalarını temsil eden erken etçiller" olarak tanımlanırlar. Bununla birlikte, Miacis cognitus türü kök grubuna değil taç grubu Carnivora'nın iki alt takımından biri olan Caniformia'ya yerleştirilir.

<i>Dinocerata</i>

Dinoceratanlar, tahmini vücut ağırlığı 175 kg ile 4.5 ton arasında değişen, tüm arkaik Paleosen-Eosen otoburlarının en büyüklerini içeren bir toynaklı takımı.

<span class="mw-page-title-main">Mavi denizanası</span>

.