İçeriğe atla

Büyük cüce geyik

Büyük cüce geyik
Korunma durumu
Biyolojik sınıflandırma
Âlem: Animalia
Şube: Chordata
Alt şube: Vertebrata
İnfa şube: Gnathostomata
Sınıf: Mammalia
Takım: Artiodactyla
(Çift toynaklılar)
Alt takım: Ruminantia
(Geviş getirenler)
Familya: Tragulidae
(Cüce geyikgiller)
Cins: Tragulus
Tür: T. napu
Tragulus napu
(F. Cuvier, 1822)

Dağılımı

Büyük cüce geyik (Tragulus napu), cüce geyikgiller (Tragulidae) familyasından, gececil memeli hayvan türü.

Eskiden T. n. nigricans adıyla alt tür olarak büyük cüce geyiğe bağlanan Filipin cüce geyiği, bugün ayrı tür olarak sınıflandırılır.

Morfoloji

İskeleti

Boy uzunluğu 70–75 cm, omuz yüksekliği 30–35 cm, kuyruk uzunluğu 5–8 cm dir. Kürkü turuncu-kahverengidir. Butları hafifçe kırçıl karadır. Alt bölümleri ve bacakları daha açık renktedir. Çene altı beyaz olup boynunda da beyaz işaret dizisi vardır. Başı üçgen biçimli, büyük kara burnu ise tüysüzdür. Gözleri çok iri, kulakları orta boy ve hafifçe siyah tüylerle kaplıdır. Vücudu yuvarlak olup arkası ön bölümden daha yüksektir ve bu haliyle Güney Amerika'daki aguti kemirgenlerini andırır. Bacaklar son derece ince ve narin, yaklaşık bir kalem çapı kadardır. Boynuzları yoktur. onun yerine, erkeklerde üst köpek dişleri geriye kıvrık biçimde uzanmıştır ve ağızdan belirgin biçimde dışarı çıkar.

Üreme

4,5 ayda cinsel olgunluğa erişen dişiler bütün ömürleri boyunca doğurganlık gösterirler. Gebelik süresi 152-155 gündür. Cüce geyiklerde karakteristik olan doğum sonrası hemen tekrar çiftleşme bu türde de görülür. Doğum ile çiftleşme arası 85 ilâ 155 dakikadır. Genelde tek yavru yaparlar. Çift yavru enderdir. Yavrular tam donanımlı doğar ve 30 dakika içinde ayağa kalkarlar. Anne cüce geyik yavrusunu emziriken üç ayağı üzerinde durur ve diğerini havada tutar. Yavru 2-3 ay anne sütü emer. Ömürleri 14 yıl kadardır.

Ekoloji ve davranış

Gececil olduğu için ender görülür. Fırçayla yatırılmış tünel gibi açtığı yollarda günde birkaç kez dolaşır. Doğaları gereği, erkek ve dişi cüce geyikler idrarları, dışkıları ve çene altındaki intermandibular bezden çıkardıkları salgılarıyla işaret bırakırlar. Kolay evcilleşebilen fakat çok hassas ve kırılgan hayvanlardır. Saniyede 4 kez ayaklarını davul çalar gibi yere vururlar. Sosyal değildirler, yalnız yaşarlar. Tomurcuk, yaprak, meyve ve muhtemel küçük hayvansal gıdalarla beslenirler. Yırtıcı memeliler, yırtıcı kuşlar ve büyük sürüngenler ana düşmanlarıdır.

Yayılımı

Malay Yarımadası (Vietnam, Kamboçya, Tayland, Myanmar, Malezya, Singapur) ile Endonezya'da (Sumatra, Borneo) yayılım gösterir.

Adlandırma

Latince bilim adındaki tür sıfatı napu, Sumatra'da cüce geyik için kullanılan ada dayanır.

Kaynakça

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Hazar kaplanı</span> Soyu 1970 yılları civarında tükenmiş kaplan alt türü

Hazar kaplanı veya Turan kaplanı, kedigiller (Felidae) familyasından soyu 1970'li yıllarda tükenen kaplan alt türüdür.

<span class="mw-page-title-main">Örümcek</span>

Örümcek, eklembacaklılar (Arthropoda) şubesinin örümceğimsiler (Arachnida) sınıfından Araneae takımının üyelerine verilen genel ad. Hemen hemen dünyanın her tarafında yaşar. 2012 rakamlarına göre 112 familyada ve 3879 cinste toplanan 43.244 türü bilinmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Peygamberdevesi</span> Mantodea alttakımında yer alan, 1.800 böcek türünün ortak adı

Peygamberdevesi (Mantodea), Polyneoptera üsttakımına bağlı bir böcek takımıdır. Dönencel ve sıcak bölgelerde yaşar, başka böcekler üzerinden beslenir.

<span class="mw-page-title-main">Dumanlı pars</span>

Dumanlı pars veya bulutlu pars, kedigiller (Felidae) familyasından Güney, Doğu ve Güneydoğu Asya'da yaşayan büyük bir etçil memeli türü. Uzaktan parsa benzer ve büyük kedilerin (Pantherinae/Pantherini) eski bir soyunun kalan tek örneği olarak kabul edilir.

<span class="mw-page-title-main">Kurt</span> Avrasya ve Kuzey Amerikaya özgü memeli

Kurt veya bozkurt, Avrasya ve Kuzey Amerika'ya özgü ve Canis cinsinden iri bir memelidir. Otuzdan fazla Canis lupus alt türü tanınmakta ve bozkurt denildiğinde günlük konuşma dilinde evcilleştirilmemiş ve yabani alt türler anlaşılmaktadır. Ortalama ağırlığı erkeklerde 40 kg, dişilerde de 37 kg olan kurtlar, köpekgiller (Canidae) familyasının yaşayan en iri üyeleridir. Boyları 105 ila 160 cm arasında değişirken omuz yükseklikleri de 80 ila 85 cm arasındadır. Kurtlar diğer Canis türlerinden daha az sivri kulakları ve ağız ile burunlarıyla olduğu kadar daha uzun kuyrukları ve daha kısa gövdeleri ile de ayırt edilir. Yine de kır kurdu ile altın çakal gibi daha küçük Canis türleri ile yakın akraba oldukları için birlikte üreyerek doğurgan melezler ortaya çıkarabilir. Kurdun çizgili kürkleri genellikle beyaz, kahverengi, gri ve siyah alacalıdır ancak Arktik bölgelerde yaşayan alt türleri hemen hemen tamamen beyaz kürklü olabilmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Kara ayaklı kedi</span> kedi türü

Kara ayaklı kedi, kedigiller (Felidae) familyasından Güney Afrika, Botsvana, Zimbabve ve Namibya'daki step ve savanalarda görülen bir kedi türü. Dünyanın en küçük kedi türlerinden biridir.

<span class="mw-page-title-main">Kızıl tilki</span> bayağı tilki

Kızıl tilki, bayağı tilki olarak da bilinir, köpekgiller (Canidae) familyasının en yaygın tilkisidir. Avrupa'nın büyük bir farkla en sık rastlanılan vahşi köpekgildir. Bu yüzden Avrupa'da "tilki" denildiğinde neredeyse hep bu tür kast edilir.

<span class="mw-page-title-main">Alageyik</span> hayvan

Alageyik ya da Yağmurca geyikgiller (Cervidae) familyasından, göçmen olmayan ve sürü oluşturan, kürek boynuzlu ve benekli gececil bir geyik türüdür. Dünyada en saf yabani alageyiklerin bulunduğu tek yer Antalya'dır ve yöre halkı tarafından Benekli geyik adı da verilmektedir. Sonradan insanlar tarafından asırlar içinde bütün Avrupa'ya yayılmıştır. İran'ın batı kıyıları ötesinde Asya'da doğal olarak bulunmazlar.

<span class="mw-page-title-main">Kakım</span>

Kakım, sansargiller (Mustelidae) familyasından bir gelincik türü. Avrasya ve Kuzey Amerika coğrafyalarının orta-kuzey bölgelerinin yerlisidir. Kış aylarında postu bembeyaz bir renge bürünür.

<span class="mw-page-title-main">Misk geyiğigiller</span> Geyiklere benzesede boynuzları olmayan bunun yerine uzun köpek dişlere sahip geviş getiren çift toynaklıların familyası

Moschidae, sınıflandırılmamış infratakım olan pecoraya bağlı bir familyadır.

<span class="mw-page-title-main">Martı</span>

Martı, martıgiller (Laridae) familyasını oluşturan deniz kuşlarının ortak adı. Türlerin çoğu Larus cinsinde toplanmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Cüce geyikgiller</span> Geviş getiren çift toynaklıların günümüzde yaşayan en bazal familyası

Cüce geyikgiller (Tragulidae), Afrika'nın ve Asya'nın tropik ormanlarında rastlanılan bir çift toynaklı familyası. Sadece 10 türden oluşan bu familyanın mensupları ancak tavşan büyüklüğündedirler ve geviş getirenler alt takımının evrensel açıdan en ilkel üyeleridir.

<span class="mw-page-title-main">Domuzgiller</span> Çift parmaklılar takımının, geviş getirmeyenler alt takımına giren bir familya

Domuzgiller (Suidae), geviş getirmeyen bir çift toynaklı familyası. Familyanın 5 cinse ayrılan 20 türünden Avrupa'da ve Türkiye'de bulunan tek temsilcisi, evcil domuzun atası olan yaban domuzudur.

<span class="mw-page-title-main">Kılıç dişli kaplan</span> uzun dişli büyük kedi türü

Kılıç dişli kaplan, soyu tükenmiş kedigil cinsi. Smilodon ya da Kılıç Dişli Kaplan, nesli tükenmiş olan kılıç dişli kedilerden. Bu hayvanların nesli tükenmeden Amerika kıtasının ormanlık alanlarında yalnız dolaşan büyük cüsseli hayvanları avladığı bilinmekte. Bu hayvanların grup halinde avlandıklarına dair bir veriye rastlanmamıştır, Genellikle yalnız dolaşıp nadiren bir araya gelirlerdi. Smilodonların 20 cm boyundaki dişleri onu oldukça tehlikeli bir yırtıcı yapıyor. 300-400 kilo ağırlığa çıkabilen bu yırtıcılar saatte 50 kilometre hızla koşabiliyordu. 12 bin yıl önce Buzul Çağının sona ermesiyle ve en çok avladıkları hayvan olan Amerika bizonlarının ormanlık alanlardan çıkıp açık arazide dolaşmaya başlamalarından ötürü nesillerinin tükendiği bilinmekte.

<span class="mw-page-title-main">Timsahlar</span>

Timsahlar, sıcak bölgelerde bataklıklar ve su kenarlarında yaşayan vücudu kemiksi pullarla örtülü sürüngenleri içeren bir grup. Bu takımın familyaları Alligatoridae (Aligatorgiller), Crocodylidae (Timsahgiller) ve Gavialidae'dir (Gavyaller).

<span class="mw-page-title-main">Pudu</span> memeli cinsi

Pudu (Pudu), geyikgiller (Cervidae) familyasından Güney Amerika'ya özgü bir cinsdir. Söz konusu cins, dünyanın en küçük geyikleri olup, bir tavşandan ancak büyüktür. İki alt türe ayrılır.

<span class="mw-page-title-main">Filipin cüce geyiği</span> Memeli hayvan türü

Filipin cüce geyiği, cüce geyikgiller (Tragulidae) familyasından, gececil memeli hayvan türü.

<span class="mw-page-title-main">Afrika cüce geyiği</span>

Afrika cüce geyiği, cüce geyikgiller (Tragulidae) familyasından, gececil memeli hayvan türüdür.

<span class="mw-page-title-main">Ak dudaklı geyik</span>

Ak dudaklı geyik, Geyikgiller (Cervidae) familyasından, memeli hayvan türü.

<i>Meles anakuma</i>

Meles anakuma, sansargiller (Mustelidae) familyasından memeli hayvan türü. Honshū, Kyūshū, Shikoku ve Shōdoshima'da bulunur.