İçeriğe atla

Büyük Umutlar

Büyük Umutlar
Great Expectations
İlk baskısının birinci ciltinin başlık sayfası, Temmuz 1861
YazarCharles Dickens
Ülkeİngiltere
Dilİngilizce
TürlerRoman, Sosyal eleştiri
Yayım1861 (3 cilt)
YayımcıChapman & Hall (Londra)
Sayfa696
Haftalık: 1 Aralık 1860 - 3 Ağustos 1861 serisi

Büyük Umutlar (özgün adıyla Great Expectations), Charles Dickens'ın romanıdır.

Konusu

Pip'in sürükleyici hayatının anlatıldığı bu roman 19. yüzyılda İngiltere'deki maden köylerindeki yaşama ayna tutmaktadır.[1] Köyün demircisi olan Joe Gargery'nin çok zor şartlar altında çalıştığı yine de çok fakir olduğu romanda yansıtılmıştır. Romanda köylü ile kentli arasındaki uçurum da fark ettirilmiştir. Zira bayan Havisham'ın kibirli tavırları; Estella'nın sosyeteden biriyle evlenmeyi tercih etmesi zamanın toplum yapısını açıklamaya yetmektedir. Yazar para hırsı ve ayrımcılık üzerine kurulu toplum düzenine göndermelerde bulunur.

Hikâyenin kahramanı Phillip adında bir gençtir. Tam adını küçükken telaffuz edemeyip ismi yerine Pip demesinden dolayı zamanla bu isimle anılır. Fakir bir köyde ablasının yanında yaşamaktadır. En büyük arkadaşı ablasının eşi köyün demircisi Joe Gargery'dir. Pip'in hayatı anne ve babasının mezarını ziyaret ettiği bir gece değişmeye başlar. Ormanda karşısına bir adam çıkar ve kendisine yiyecek ve eğe getirmesini ister. Charles Dickens bu adamı korkunç heybetli ve çirkin bir adam olarak tasvir etmiştir. Bu adam bir süre sonra romanda tekrar meydana çıkacak ve bu kez Pip'in hayatını değiştirecektir. Bu adamın hapishaneden kaçan biri olduğu anlaşılmaktadır. Adam Pip'ten yiyecek bir şeyler ister; Pip adamdan öylesine korkar ki onun bu isteğini reddedemez. Fakat geri döndüğü sırada orada başka bir yabancı adam daha görür. İlk adam ile kavga etmektedirler. Diğer adam kavgadan sonra kaybolur. Abel Magwitch; yani hapishaneden kaçan mahkûm çok geçmeden yakalanır. Pip, bu hadiseyi çabucak unutur.

Bayan Havisham, evlatlığı Estella ile yaşayan yalnız bir kadındır. Pip'in ablasından Pip'i evine göndermesini ister. Bayan Havisham, nikâh esnasında kocası olacak adam tarafından reddedilmiştir. Düğün gecesinin sabahında yenecek kahvaltı masadaki pasta ile birlikte yıllarca durur. Pip, Bayan Havisham'ı ziyaret ettiğinde, onun garip davranışlarına bir anlam veremez. Bayan Havisham Pip'ten, sık sık gelerek üvey kızı ile vakit geçirmesini ister. Estella'nın soğuk ve kibirli tavırları Pip'i rahatsız etmektedir; fakat Estella'ya kızmasına rağmen, Pip, ona âşık olmuştur. Pip çok hırslı bir insan olduğundan bir gün bu fakir hayatından kurtulacağını düşünür. Tam bu sırada Pip'e esrarengiz biri tarafından bir miras bırakılır. Pip bu mirasın bayan Havisham tarafından ona verildiğini düşünür. Pip Londra’da, Herbert Pocket adında biriyle aynı odada yaşar. Avukatı Bay Jaggers kendisine yardım edenin kim olduğunu söylemez. Pip artık Londra da yaşayan bir beyefendi olmuştur. Bu hayata öylesine kapılmıştır ki onu ziyarete gelen ablasının iyi yürekli kocasını aşağılar. Fakat Joe gittikten sonra pişmanlık duyar. Hâlbuki Joe fakir hayatında onun en büyük destekçisidir. Pip Londra'da mirasçısının bir zamanlar yardım ettiği kaçak mahkûm olduğunu öğrenir. Hayatının düğümü çözülmeye başlar. Çocukluk aşkı Estella da evlenmiş hatta kocası Bentley Drummle’ı kaybetmiştir. Fakat bu olaylar silsilesinden kurtulup köyü ziyarete geldiği esnada Estella ile karşılaşır.Orada birbirlerine dost olduklarını söylerler.

Diğer

Kitabın iki sonu vardır. Dickens önce romana farklı bir son yazmış daha sonra arkadaşı Sir Edward Bulwer-Lytton’un (1803-1873) eleştirisi üzerine kitabın sonunu değiştirmiştir.

Büyük Umutların yanı sıra "Vadim O Kadar Yeşildi Ki" romanı Galler'deki madencilerin yaşamını anlatır.

Kaynakça

  1. ^ "Was Dickens Really Paid By the Word?". University of California Santa Cruz: The Dickens Project. Regents of the University of California. 14 Eylül 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Şubat 2013. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Charles Dickens</span> İngiliz yazar ve toplum eleştirmeni (1812–1870)

Charles John Huffam Dickens, İngiliz yazar ve toplum eleştirmeni. En unutulmaz kurgusal karakterlerden bazılarını yaratmasının yanında Victoria devrinin en iyi romancısı olarak kabul edilir. Yaşadığı sürede eserleri benzeri görülmemiş bir üne sahip oldu ve yirminci yüzyılda edebi dehası eleştirmenler ve ilgili kişiler tarafından kabul gördü. Romanları ve kısa öyküleri dünya çapında tanınmaya devam ediyor.

İngilizce edebiyat, İngilizce olarak icra edilen edebiyat türüdür. Bu alanda eser veren sanatçıların ille de İngiliz olması gerekmez. Polonyalı Joseph Conrad, İskoç Robert Burns, İrlandalı James Joyce, Galli Dylan Thomas, Amerikalı Edgar Allan Poe, Hint Salman Rushdie, Karayipli V.S Naipaul İngilizce olarak birçok edebi eser vermişlerdir. Diğer bir deyişle, İngilizce Edebiyat dünyada konuşulan İngilizcenin çeşitli varyasyonları ve lehçeleri gibidir. Akademik alanda, İngilizce Edebiyat, İngilizce üzerinde çalışan bazı bölümlere, ikincil ve üçüncül eğitim sistemlerine ad olabilmektedir. İngiliz Edebiyatı'ndaki çok sayıda yazar çeşitliliğine rağmen, William Shakespeare'in eserleri, İngilizce konuşan dünya genelinde en önemli noktada yer almaktadır.

<i>Kuyucaklı Yusuf</i> 1937de yayımlanan bir Sabahattin Ali romanı

Kuyucaklı Yusuf, o zamana kadar bir öykü yazarı olarak tanınan Sabahattin Ali'nin 1937 yılında kaleme aldığı ve yayımladığı ilk romanıdır. Romanın baş kahramanı olan Yusuf, Türk edebiyatının en romantik karakterlerinden birisi olarak kabul edilir. Roman, Millî Eğitim Bakanlığı’nın ortaöğretim öğrencilerine tavsiye ettiği "100 Temel Eser" listesinde yer almaktadır.

<i>Handan</i> (roman) roman

Handan, Halide Edib Adıvar'ın mektupları bir araya toplayıp oluşturduğu eseridir. İlk olarak 1912 yılında yayımlanmıştır. Türk edebiyatında kadın psikolojisini anlatan ilk eserdir.

<i>Oliver Twist</i>

Oliver Twist, İngiliz yazar Charles Dickens'ın 1838'de yayımlanan ikinci romanıdır. İlk olarak aylık bir dergide seri olarak yayınlanmıştır.

<i>Karamazov Kardeşler</i> Dostoyevskinin romanı

Karamazov Kardeşler, Rus yazar Dostoyevski'nin romanıdır. Dostoyevski'nin hayatının zirve romanı olarak bilinir. Romanın büyük bir bölümü Staraya Russa'da yazılmıştır. Dostoyevski, oldukça ağır bir dili olan roman için iki yıla yakın zaman harcamış ve 1880 yılının Kasım ayında bitirmiştir. Kitabın yayımlanmasından yaklaşık dört ay sonra yine bu kitap için hazırladığı büyük çaplı bir proje olan Büyük Bir Günahkar'ın Anıları ile uğraşırken ölmüştür.

<i>Othello</i>

Othello, William Shakespeare'in yazdığı trajedilerden biri ve aynı zamanda oyunun baş erkek kahramanıdır. Shakespeare'in bu oyunu Cinthio tarafından yazılan "Moor of Venice" adlı kısa hikâyesine dayanarak, yaklaşık 1603 yılında yazdığı sanılıyor.

<i>İntibah</i> 1876da basılmış Namık Kemal romanı

İntibah ya da diğer adıyla Sergüzeşt-i Ali Bey, Namık Kemal'in, Gazimağusa'da sürgündeyken yazdığı, ilk kez 1876'da yayımlanan bir romanı. Romanda iyi yetişmiş Ali Bey'in, uygunsuz bir kadın olan Mahpeyker'e aşık olması ve bu aşkın Ali Bey'e maddi ve manevi olarak yıkım şeklinde sonuçlanması anlatılır. Ali Bey olayın farkına varana kadar iş işten çoktan geçmiştir.

<i>Gurur ve Önyargı</i> Jane Austen tarafından yazılmış roman

Gurur ve Önyargı, İngiliz yazar Jane Austen'in ikinci romandır. 28 Ocak 1813'te yayımlanan roman, 1796-1797 yılları arasında kaleme alınmıştır. Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları Hasan Ali Yücel Klasikler dizisinden çıkan çevirisi Gurur ve Önyargı, Can Yayınları'ndan çıkan çevirisi ise Aşk ve Gurur ismiyle yayınlanmıştır.

<i>Büyük Umutlar</i> (film, 1998)

Büyük Umutlar, 1998 ABD yapımı romantik dramatik filmdir. Özgün adı Great Expectations dır. Charles Dickens 'in 1861 yılında yazdığı aynı adlı romanının çağdaş bir uyarlamasıdır. Uyarlama senaryo Mitch Glazer'e aittir. Filmi Alfonso Cuarón yönetmiş, önemli rollerinde Ethan Hawke, Gwyneth Paltrow, Robert De Niro, Hank Azaria ve Anne Bancroft oynamışlardır. Fakir bir ressamın çocukluk aşkı olan zengin, kibirli, ulaşılmaz bir kadının sevgisini kazanmak için yaptığı çabalarının hikâyesini anlatır.

<i>Büyük Umutlar</i> (film, 1946) gözlüklü adam

Büyük Umutlar 1946 İngiltere yapımı filmdir. Özgün adı Great Expectations dır. Charles Dickens 'ın 1861 yılında yazdığı aynı adlı romanından senaryosunu Anthony Havelock-Allan'ın David Lean, Cecil McGivern, Ronald Neame ve Kay Walsh ile birlikte adapte edip yazdıkları filmin yönetmeni David Lean'dir. Başlıca rollerinde John Mills, Valerie Hobson, Alec Guinness, Jean Simmons ve George Hayes oynamışlardır. Yapımcılığını Ronald Neame'nin üstlendiği filmin görüntüleri Guy Green'e aittir. Filmde mütevazı bir öksüz çocuğun esrarengiz bir 'hami' nin yardımı ile bir beyefendi oluşu anlatılmaktadır.

<i>Viridiana</i> Luis Buñuelin yönettiği, 1961 İspanya-Meksika ortak yapımı bir film

Viridiana, Luis Buñuel'in yönetmenliğini yaptığı, 1961 İspanya-Meksika ortak yapımı bir filmdir. Başrollerinde Silvia Pinal ve Fernando Rey'in yer aldığı film, Bunuel'in Hristiyanlık eleştirilerini içeren bazı sahneleri nedeniyle İspanya'da 1977'ye dek, 16 sene boyunca yasaklı kalmıştır. Filmin Leonardo da Vinci'nin Son Akşam Yemeği tablosunun söz konusu olduğu sahnesi, Vatikan tarafından dine küfür olarak yorumlanarak özellikle kınanmıştır.

<i>Küçük Kadınlar</i> (dizi) Türk dizisi

Küçük Kadınlar, 2008-2011 yılları arasında yayımlanan, başrollerini Özge Borak, Hande Soral, Fulya Zenginer, Elit İşcan, Selin Ilgar ve Kıvanç Kasabalı'nın paylaştığı, yapımcılığını D Productions'ın üstlendiği dram türündeki Türk televizyon dizisidir.

Umutsuz Ev Kadınları, Medyapım ve ABC Studios, tarafından meydana getirilen, Kanal D ve FOX için yapılan drama ve komedi türündeki Türk televizyon dizisidir. Desperate Housewives adlı ABD yapımından ortak yapım olarak uyarlanan dizi, 2011-2014 yılları arasında üç sezon ve toplam 154 bölüm halinde ekranlara geldi. Dizinin başrollerini Bennu Yıldırımlar, Songül Öden, Ceyda Düvenci, Özge Özder ve Deniz Uğur oynamıştır.

Vali (<i>The Walking Dead</i>) Walking Dead çizgi romanında yer alan bir kurgusal kahraman

Vali, The Walking Dead çizgi romanında yer alan bir kurgusal karakterdir ve aynı adlı televizyon dizisinde David Morrissey tarafından canlandırılmaktadır. Robert Kirkman ve sanatçılar Charlie Adlard ile Cliff Rathburn tarafından yaratılan karakter, ilk kez çizgi romanın 27. sayısında, 2006 yılının Nisan ayında betimlenmiştir. Vali, hem çizgi romanda hem de televizyon dizisindeki baş karakterlerden birisidir ve Woodbury, Georgia'nın cani ve deli lideri olarak betimlenir. Vali, dizinin baş karakteri Rick Grimes ile anlaşmazlık içine girer. Vali, her iki yayın organında birkaç önemli karakterin ölümünden sorumludur. Karakterin kökeni, Kirkman ve Jay Bonansiga tarafından yazılan The Walking Dead: Rise of the Governor isimli romanda incelenmiştir.

GTA IV, 2008 tarihinde piyasaya çıkan açık uçlu aksiyon-macera tarzı video oyunudur. Rockstar North tarafından geliştirilen oyun, Rockstar Games tarafından yayımlanan Grand Theft Auto video oyunu serisinin 12. oyunudur.

Emma, BBC'nin Jane Austen'ın 1815 yılında yazdığı Emma romanından uyarladığı 4 bölümlük mini televizyon dizisi. Emma'nın senaryosunu BBC'nin geçmişte uyarladığı Jane Eyre ile Kuzey ve Güney dizilerini de yazan Sandy Welch kaleme aldı. Yönetmeni ise Jim O'Hanlon. Romola Garai dizinin ana kahramanı Emma Woodhouse'u canlandırırken Jonny Lee Miller, Emma'nın sadık ve eski dostu Bay Knightley'yi canlandırıyor. Michael Gambon ise Emma'nın babası Bay Woodhouse rolünde. Dizi ilk olarak 4 - 25 Ekim 2009 arası BBC One kanalında haftalık olarak Pazar akşamları yayınlandı.

<i>Emma</i> (roman) Jane Austenın 1815 tarihli romanı

Jane Austen tarafından yazılan Emma, gençlik gururu ve romantik yanlış anlamalar hakkında bir romandır. Roman, kurgusal bir köy olan Highbury'de ve köyün etrafındaki mülkler Hartfield, Randalls ve Donwell Abbey'de geçmekte ve birkaç aile arasındaki ilişkileri konu almaktadır. Roman ilk olarak Aralık 1815'te kapağındaki basım yılı 1816 olarak yayımlandı. Austen, diğer romanlarında olduğu gibi, Naiplik dönemi İngiltere'sinde yaşayan soylu kadınların endişelerini ve zorluklarını inceliyor. Emma toplumsal konuları kinayeli bir şekilde ele alıyor ve evlilik, cinsiyet,yaş ve sosyal statü konularını anlatıyor.

<i>İkna</i> (roman) Jane Austenın son romanı

İkna, Jane Austen'ın bitirdiği son romandır. Ölümünden altı ay sonra, 1817'nin sonunda yayımlandı.

Heather Christine Sears, İngiliz tiyatro ve sinema oyuncusudur.