İçeriğe atla

Büyük Süleyman Paşa

Büyük Süleyman Paşa, Osmanlı devlet adamı (ö. Bağdat, 8 Ağustos 1802).

Mardin Voyvodası Mehmed Efendi’nin kölelerinden olan Süleyman Ağa, efendisinin ölümü üzerine Bağdat Beylerbeyi Koca Süleyman Paşa'nın hizmetine girdi. Onun ölümünün ardından ise yeni Beylerbeyi Ömer Paşa’nın Enderun Çukadarı oldu. Çalışkanlığından etkilenen Ömer Paşa Süleyman Ağa'yı Basra Mütesellimi olarak atadı.

Basra Mütesellimi ve Beylerbeyi

Basra Mütesellimi olarak görev yapan Süleyman Ağa 1774-1779 Osmanlı-İran Savaşı'nda 19 Nisan 1775'te İran ordusu tarafından kuşatılan Basra'yı 13 ay bounca başarıyla savundu. Bununla birlikte açlık tehlikesi karşısında 16 Nisan 1776'da Sadık Han'a teslim olan Mütesellim Süleyman Ağa esir olarak Zend Hanedanı'nın başkenti Şiraz'a gönderildi.

2 Mart 1779 tarihinde Kerim Han'ın ölümünden sonra çözülen İran ordusu Basra'yı Osmanlılara teslim ederken Basra Mütesellimi Süleyman Ağa da esaretten kurtularak Basra’ya geldi ve 1779 Ekim'inde "vezir" rütbesiyle (Süleyman Paşa olarak) Basra Beylerbeyi olarak atandı.

Bağdat Beylerbeyi

Bununla birlikte, Basra savunmasında gösterdiği kahramanlık ve kazandığı saygınlık sayesinde ve Bağdat Kölemenlerinden olmasından da bilistifade Bağdat Beylerbeyi Hasan Paşa'nın yerine 1780 başında Beylerbeyi olarak tayin edildi.[1]

1779-1802 arasında 22 yıl bu görevi yürüten Süleyman Paşa eyaleti bayındırlaştırdığı gibi, ticaret ve tarımın gelişmesine büyük önem verdi ve hizmetleri dolayısıyla da Büyük Süleyman Paşa adıyla anıldı.[2]

Kaynakça

  1. ^ "Cevdet Tarihi", c.7, s.168-169
  2. ^ İslam Ansiklopedisi, "Bağdat" maddesi, Yusuf Halaçoğlu, Türk Diyanet Vakfı, İstanbul (1991), c.4, s.43

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Topal Osman Paşa</span> 121. Osmanlı sadrazamı

Topal Osman Paşa, I. Mahmud saltanatında 21 Eylül 1731 - 12 Mart 1732 tarihleri arasında altı ay iki gün sadrazamlık yapmış Osmanlı devlet adamıdır.

Nasuh Paşa Antlaşması, 20 Kasım 1612 tarihinde Osmanlı Devletiyle Safevî Hanedanı'nın yönettiği İran arasında imzalanmış bir antlaşmadır.

<span class="mw-page-title-main">İran-Osmanlı savaşları</span> 16. yüzyıldan 19. yüzyıla kadar İran ve Osmanlı arasında süren bir dizi savaş

İran-Osmanlı Savaşları, 16 ilâ 19. yüzyıl arasında Osmanlı İmparatorluğu ile İran'da otoriteyi elinde bulunduran birbirinin devamı niteliğindeki çeşitli hanedanlar arasında gerçekleşmiştir. Osmanlılar ile İran arasındaki ilk savaş 1514 Çaldıran Muharebesi'dir. Son savaş ise 1821-1823 Osmanlı-İran Savaşı'dır.

<span class="mw-page-title-main">1623-1639 Osmanlı-Safevî Savaşı</span> Osmanlı İmparatorluğu ile Safevi Devleti arasında 1623-1639 yılları arasında yapılmış savaş

1623-1639 Osmanlı-Safevî Savaşı, Osmanlı İmparatorluğu ile Safevî Devleti arasında, Irak meselesi için çıkan savaş.

<span class="mw-page-title-main">Memlûk Hanedanı (Irak)</span>

Irak Memlûk Hanedanı, 18. ve 19. yüzyıllarda yüzyıllarda günümüz Irak'ta varlığını sürdüren bir hanedandı.

Bağdat Kuşatması, 1623-1639 Osmanlı-Safevî Savaşı'nda bir evre. Hafız Ahmed Paşa komutasındaki Osmanlı ordusu 1623'te İranlıların eline geçen Bağdat'ı 7 ay 20 gün kuşatmasına karşın geri alamadı.

Bağdat Kuşatması, 1623-1639 Osmanlı-Safevî Savaşı'nda bir evre. Hüsrev Paşa komutasındaki Osmanlı ordusu 1623'te İranlıların eline geçen Bağdat'ı 1625-26'daki başarısız kuşatmadan sonra ikinci kez kuşattıysa da, 39 günlük kuşatmanın sonucunda geri alamadı.

<span class="mw-page-title-main">Sadık Han Zend</span>

Sadık Han Zand, 22 Ağustos 1779'dan 14 Mart 1781'e kadar Zend Hanedanının beşinci şahı idi.

Çemhal Muharebesi, 14 Temmuz 1630'da Osmanlı Devleti ile Safevi kuvvetleri arasında Çemhal civarında yapılan ve Osmanlıların zaferiyle biten meydan savaşı, 1623-1639 Osmanlı-Safevî Savaşı'nda bir evre.

Kars Muharebesi, 1623-1639 Osmanlı-Safevî Savaşı'nda bir evre. Eylül 1630'da Kars Valisi Sefer Paşa komutasındaki Osmanlı birlikleri ile Ahıska Hakimi Şemsi Han komutasındaki Safevî kuvvetleri arasında Kars civarında yapılan ve Osmanlıların zaferiyle biten meydan savaşı sonucunda İran birlikleri komutanına kadar esir edildi. Ahıska'da herhangi bir Safevî garnizonu kalmaması üzerine Hasankale Muhafızı Yusuf Paşa, taarruz ederek bir yıldır Safevîlerin işgalindeki Ahıska'yı geri aldı.

<span class="mw-page-title-main">Hemedan Kuşatması (1724)</span>

Hemedan Kuşatması, 1723-1727 Osmanlı-İran Savaşı'nda evre, Ahmed Paşa komutasındaki Osmanlı ordusunun Safevî Devleti'nin elindeki Hemedan kalesini 29 Haziran-1 Eylül 1724 tarihleri arasında kuşatarak büyük bir zafer sonunda ele geçirmesiyle sonuçlanan askerî mücadele.

<span class="mw-page-title-main">Revan Kuşatması (1724)</span>

Revan Kuşatması, 1723-1727 Osmanlı-İran Savaşı'nda evre, Ahmed Arifî Paşa komutasındaki Osmanlı ordusunun Safevî Devleti'nin elindeki Revan kalesini 24 Haziran-28 Eylül 1724 tarihleri arasında kuşatarak büyük bir zafer sonunda ele geçirmesiyle sonuçlanan askerî mücadele.

<span class="mw-page-title-main">1774-1779 Osmanlı-İran Savaşı</span> Osmanlı İmparatorluğu ile İran arasında 1775-1779 yılları arasında yapılmış savaş

1774-1779 Osmanlı-İran Savaşı, İran'da 1750 yılında yönetimi ele geçiren Zend Hanedanı'nın Osmanlı İmparatorluğu'yla Irak cephesinde karşı karşıya geldiği askerî mücadele.

<span class="mw-page-title-main">Çemçemal Muharebesi</span>

Çemçemal Muharebesi, 1774-1779 Osmanlı-İran Savaşı'nda evre.

<span class="mw-page-title-main">Bane Muharebesi</span>

Bane Muharebesi, 1774-1779 Osmanlı-İran Savaşı'nda evre.

<span class="mw-page-title-main">Kars Kuşatması (1744)</span>

Kars Kuşatması, 1742-1746 Osmanlı-İran Savaşı'nda evre.

<span class="mw-page-title-main">Urmiye Kuşatması (1731)</span>

Urmiye Kuşatması, 1730-1732 Osmanlı-İran Savaşı'nda evre.

Mihriban Muharebesi, 5 Mayıs 1630'da Osmanlı Devleti ile Safevi kuvvetleri arasında Mihriban civarında yapılan ve Osmanlıların zaferiyle biten meydan savaşı, 1623-1639 Osmanlı-Safevî Savaşı'nda bir evre.

<span class="mw-page-title-main">Mihriban Muharebesi (1636)</span>

Mihriban Muharebesi, 1623-1639 Osmanlı-Safevî Savaşı'nda evre.

<span class="mw-page-title-main">Basra Seferi (1701)</span>

Basra Seferi, 1701 yılında Osmanlı Serdarı Daltaban Mustafa Paşa komutasındaki Osmanlı ordusunun Osmanlı İmparatorluğu'na isyan halindeki Müntefik aşiretini tedip ve karışıklıktan bilistifade Basra idaresini gaspeden Safevîleri uzaklaştırmak için icra ettiği askerî harekât.