Büyük Lebowski
| The Big Lebowski | |
 "Büyük Lebowski" (The Big Lebowski) filminin Fransızca bir sinema afişi | |
| Yönetmen | Joel Coen Ethan Coen |
|---|---|
| Yapımcı | Joel Coen Ethan Coen |
| Senarist | Joel Coen Ethan Coen |
| Oyuncular | Jeff Bridges John Goodman Julianne Moore Steve Buscemi Philip Seymour Hoffman John Turturro |
| Müzik | Carter Burwell |
| Görüntü yönetmeni | Roger Deakins |
| Kurgu | Joel Coen Ethan Coen |
| Stüdyo | Polygram Filmed Entertainment Working Title Films |
| Dağıtıcı | Gramercy Pictures |
| Cinsi | Sinema filmi |
| Türü | Komedi, kara film, suç |
| Renk | Renkli (Technicolor) |
| Yapım yılı | 1998 |
| Çıkış tarih(ler)i | 15 Şubat 1998, Berlin Uluslararası Film Festivali 30 Ekim 1998, Türkiye |
| Süre | 117 dakika |
| Ülke |  ABD İngiltere |
| Dil | İngilizce |
| Bütçe | $15 milyon |
| Hasılat | $17,4 milyon |
| Diğer adları | Büyük Lebowski (Türkiye) Le Grand Lebowski (Fransa) Il Grande Lebowski (İtalya) El Gran Lebowski (İspanya) The Big Lebowski (Almanya) |
| Resmî sitesi | |
Büyük Lebowski (özgün adı: The Big Lebowski), 1998 ABD-İngiltere ortak yapımı suç-komedi filmi.
Filmin yönetmeni ve yapımcısı olan Coen Kardeşler (Joel Coen ve Ethan Coen) aynı zamanda senaryoyu yazıp filmin kurgusunu da yapmışlardır. Önemli rollerinde Jeff Bridges, John Goodman, Julianne Moore, Steve Buscemi, John Turturro, Philip Seymour Hoffman ve David Huddleston'un oynadıkları bu kara film parodisinin görüntüleri Roger Deakins'e aittir. Filmin özgün müziğini ise uzun süredir Coen kardeşlerle birlikte çalışan Carter Burwell yapmıştır.
Her şey Los Angeles'lı işsiz güçsüz, kaygısız ve miskin, bowling hastası "The Dude" (Ahbap) lakaplı Jeffrey Lebowski'nin (Jeff Bridges), kendisiyle aynı adı taşıyan bir milyonerle karıştırılmasıyla başlar. Tekerlekli sandalyeye mahkûm milyonerin genç karısı şehirdeki birçok kişiye borçlanmış ve borcunu ödememiştir. Dude Lebowski'nin evine gelen iki ganster onu tartaklayıp çok kıymetli halısına işeyince o da halısının parasını istemek için soluğu adaşının malikanesinde alır ve hiç ummadığı bir maceranın içine girmiş olur. Klasik hikâye anlatma tekniğinden uzak olan film, bir dizi acayip skeçin bir araya getirilmesiyle oluşmuş gibi duruyor.
15 milyon dolara malolan film 17 milyon dolar hasılat yaparak gişede pek başarılı olamadı (Belki de Fargo gibi bir filmden sonra çekildiği için), ancak eleştirmenlerden olumlu notlar aldı. Eksantrik karakterleri (özellikle de filmin anti-kahramanı Jeffrey "Dude" Lebowski), alışılmadık laubali diyalogları, gerçeküstü tarzda çekilmiş rüya sahneleri ve seçme müziği ile kısa sürede kült klasikler arasına girdi, hatta "İnternet çağının ilk kült filmi" olarak anılmaya başlandı. Daha da ileri giden filmin fanatik müritleri 2002'den itibaren bir "Lebowski Festivali" düzenlemeye bile başladılar.
Bu absürt komedi Coen Kardeşlerin 1940'ların kara filmlerine bir selam duruşudur (bunu diğer bazı filmlerinde de yapacaklardır), filmdeki karakterler bu kara filmlerdeki karakterlerin birer karikatürü gibidirler, özellikle de Jeff Bridges bir Raymond Chandler karakteri olan Philip Marlowe'ın uyuşturucu almışı gibi durmaktadır.[1] Film de konusu ve adıyla bir bakıma Raymond Chandler'in romanından uyarlanmış Howard Hawks filmi (Büyük Uyku)'nun (The Big Sleep) (1946) bir parodisi gibidir, o filmde Philip Marlowe'u Humphrey Bogart canlandırıyordu.
Büyük Lebowski, ilk gösteriminin yapıldığı Berlin Uluslararası Film Festivali'nde Altın Ayı ödülüne aday gösterilmişti. Tek ödülünü ise Rusya'da film eleştirmenleri derneğinden aldı.[2]
Oyuncu kadrosu
- Jeff Bridges Jeffrey Lebowski - The Dude (Ahbap)
- John Goodman Walter Sobchak
- Julianne Moore Maude Lebowski
- Steve Buscemi Theodore Donald 'Donny' Kerabatsos
- John Turturro Jesus Quintana
- David Huddleston Jeffrey Lebowski - The Big Lebowski
- Philip Seymour Hoffman Brandt
- Ben Gazzara Jackie Treehorn
- Tara Reid Bunny Lebowski
- Sam Elliott Yabancı
- Jon Polito Da Fino
- Mark Pellegrino Jackie Treehorn'un gansteri
- Philip Moon Jackie Treehorn'un gansteri
- Peter Stormare Nihilist #1, Uli Kunkel / 'Karl Hungus'
- Flea Nihilist #2, Kieffer
- Torsten Voges Nihilist #3, Franz
- Jimmie Dale Gilmore Smokey
- Jack Kehler Marty
Türkçe seslendirme kadrosu
- Jeff Bridges ... Ahbap (Payidar Tüfekçioğlu)
- John Goodman ... Walter Sobchak (Savaş Özdural)
- Steve Buscemi ... Theodore Donald 'Donny' Kerabatsos (Aydoğan Temel)
- Julianne Moore ... Maude Lebowski (Figen Sumeli)
- David Huddleston ... Büyük Lebowski (Devrim Parscan)
- Philip Seymour Hoffman ... Brandt (Fatih Özacun)
- Tara Reid ... Bunny Lebowski (Devrim Zeynep Ateşer)
- Mark Pellegrino ... Treehorn'un Sarışın Adamı (Tugay Erverdi)
- Peter Stormare ... Nihilist #1, Uli Kunkel/'Karl Hungus' (Hakan Altuntaş)
- John Turturro ... Jesus Quintana (Serkan Şen)
- Jack Kehler ... Marty (Gökhan Akçakara)
- Dom Irrera ... Şoför Tony (Tarkan Koç)
- David Thewlis ... Knox Harrington (Tolga Tibet)
- Sam Elliott ... Yabancı (Edip Saner)
- Marshall Manesh ... Doktor (Tarkan Koç)
- Leon Russom ... Malibu Polis Şefi (Erol Eren)
- Jon Polito ... Da Fino (Tarkan Koç)
- Luis Colina ... Corvette'in Sahibi (Murat Sarı)
Filmin müziği
Carter Burwell'in müziğini yaptığı filmde klasik müzik parçalarıyla birlikte, Bob Dylan, Yma Sumac, Dean Martin, Moondog, Captain Beefheart ve Sons of the Pioneers gibi çok farklı tarzlarda birçok şarkıcı ve grubun parçalarına da yer verilmiştir. Filmde kullanılan müzik parçaları şunlardır:
- "The Man In Me" - Beste ve yorum: Bob Dylan
- "Ataypura" - Beste: Moises Vivanco, Yorum: Yma Sumac
- "Branded Theme Song" - Beste: Alan Alch ve Dominic Frontiere
- "Requiem in D Minor" - Beste: Wolfgang Amadeus Mozart, Yorum: Slovak Philharmonic Orkestra ve Korosu.
- "Hotel California" - Beste: Don Henley, Glenn Frey ve Don Felder, Yorum: Gipsy Kings
- "Behave Yourself" - Beste : Booker T. Jones, Steve Cropper, Al Jackson Jr. ve Lewie Steinberg Yorum: Booker T. & the M.G.s
- "Dead Flowers" - Beste: Mick Jagger ve Keith Richards Yorum: Townes van Zandt
- "Her Eyes Are A Blue Million Miles" - Beste ve yorum: Don Van Vliet
- "I Got It Bad & That Ain't Good" - Beste: Duke Ellington ve Paul Francis Webster, Yorum: Nina Simone
- "I Hate You" - Beste: Gary Burger, David Havlicek, Roger Johnston, Thomas E. Shaw ve Larry Spangler, Yorum: Monks
- "Looking Out My Back Door" - Beste: John Fogerty, Yorum: Creedence Clearwater Revival
- "Mucha Muchacha" Beste ve yorum: Juan García Esquivel
- "Oye Como Va" - Beste: Tito Puente, Yorum: Santana
- "Piacere Sequence" - Beste ve yorum: Teo Usuelli
- "Gluck Das Mir Verblieb from the opera Die Tote Stadt" Beste: Erich Wolfgang Korngold, Ork. yönet. Erich Wolfgang Korngold, Yorum: Ilona Steingruber, Anton Dermota ve Avusturya Devlet Radyo Orkestrası.
- "Run through the Jungle" - Beste: John Fogerty, Yorum: Creedence Clearwater Revival
- "Just Dropped In (To See What Condition My Condition Was In)" - Beste: Mickey Newbury Yorum: Kenny Rogers & The First Edition
- "Lujon" - Beste ve yorum: Henry Mancini
- "My Mood Swings" - Beste: Elvis Costello ve Cait O'Riordan, Yorum: Elvis Costello
- "Peaceful Easy Feeling" - Beste: Jack Tempchin, Yorum: The Eagles
- "Pictures at an Exhibition" - Beste: Modest Mussorgsky, Yorum: The Royal Concertgebouw Orkestrası, Ork. yönetmeni: Sir Colin Davis
- "Stamping Ground" - Beste: Louis Hardin (namıdiğer Moondog), Yorum: Moondog e Orkestrası
- "Tammy" - Beste: Ray Evans ve Jay Livingston, Yorum: Debbie Reynolds
- "Standing on the Corner" - Beste: Frank Loesser, Yorum: Dean Martin
- "Traffic Boom" - Beste ve yorum: Piero Piccioni
- "Tumbling Tumbleweeds" - Beste: Bob Nolan, Yorum: Sons of the Pioneers
- "Walking Song" - Beste ve yorum: Meredith Monk
- "We Venerate Thy Cross" - Yorum: The Rustavi Korosu
- "Viva Las Vegas" - Beste: Doc Pomus ve Mort Shuman, Yorum: Shawn Colvin
- "Viva Las Vegas" - Yorum: Big Johnson
Kaynakça
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 26 Nisan 2006 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Kasım 2008.
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 18 Ağustos 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Kasım 2008.
