İçeriğe atla

Büyük Kuruluş Partisi

Büyük Kuruluş Partisi
KısaltmaBKP (AzericeBQP)
Genel başkanFazıl Mustafa
Kurucu genel başkanFazıl Mustafa
Kuruluş tarihi2003 (kuruluş)
12 Ağustos 2005 (resmi kayıt)
BirleşmeMillî İtimad Partisi (2008) [a]
ÖnceliAzerbaycan Halk Cephesi Partisi
MerkezBakü, Azerbaycan
İdeolojiLiberal demokrasi
Siyasi pozisyonMerkez sağ
MM
1 / 125
Avrupa Konseyi Parlamenter Meclisi
1 / 648
(Yedek)
İnternet sitesi

Büyük Kuruluş Partisi (AzericeBöyük Quruluş Partiyası), Azerbaycan'daki merkez sağ siyasi partilerden biridir. 2003 yılında kurulan parti 2005 yılında devlet tarafından resmi kayıtlara alındı. Kurucusu ve genel başkanı milletvekili Fazıl Mustafa'dır.

Tarihçe

Büyük Kuruluş Partisi 2003 yılında cumhurbaşkanlığı seçiminden önce kurulmuştur. Parti 12 ağustos 2005 tarihinde Adalet Bakanlığınca onaylanarak resmen kuruldu. Partinin kurucusu eski cumhurbaşkanı Ebülfez Elçibeyin yardımcısı Fazıl Mustafa olmuştur. Fazıl Mustafa 1995-2000'li yıllarda AHCP'nin üyesi olmuştur. Bu yüzden partinin öncülü AHCP'dir.

Aralık 2008 tarihinde Muhammet Soltanoğlu başkanlığında resmi devlet kaydında olmayan Millî İtimad Partisi BKP'ye birleşmiştir.[1]

İdeoloji

2003-2006'lı yıllarda merkez solcu olan BKP, 2006'da düzenlediği 2. Olağan Kurultayda ideolojisini ve siyasi pozisyonunu değiştirmiştir. Yenilenen parti tüzüğünde partinin merkez sağcı parti olduğu ve liberal demokrasiyi desteklediği yazıldı.

Yapılanma

Genel Başkanlar

En son Temmuz 2020'de düzenlenen 6. Olağan (çevrimiçi) Kurultayda Fazıl Mustafa yeniden genel başkan seçilmiştir.

Genel Başkan Görev Başlangıcı Görev Bitişi
1.Fazıl Mustafa
Fazıl Mustafa
2003 Görevde

Kurultaylar

Kurultay Tarih Seçilen Başkan Aday
1. (Kuruluş) Kurultay 2003 Fazıl MustafaFazıl Mustafa (Tek aday)
2. Kurultay 30 Eylül 2006
3. Kurultay 25 Ekim 2009
4. Kurultay 2 Haziran 2012[2]
5. Kurultay 4 Haziran 2016[3]
6. Kurultay 15 Temmuz 2020

Seçimler

Büyük Kuruluş Partisi kuruluşundan bu yana 4 genel, 4 yerel seçime katılmıştır.

Genel seçimler

Notlar

  1. ^ Resmî olarak devlet kaydı olmayan siyasi parti
  2. ^ Merkezî Seçim Komisyonu'nun açıkladığı verilere göre Büyük Kuruluş Partisi tarafından aday gösterilen 132 kişi belediye üyesi seçilmiştir. Bununla beraber parti tarafından aday gösterilmeyen üyeler de eklenince Büyük Kuruluş Partisi üyesi olan toplamda 142 kişi belediye üyesi seçilmiştir.

Ayrıca bakınız

Kaynakça

  1. ^ "MİP ve BKP birleşti". apa.az. 3 Aralık 2008. 11 Temmuz 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Temmuz 2020. 
  2. ^ "Arşivlenmiş kopya". 3 Eylül 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Şubat 2021. 
  3. ^ "Arşivlenmiş kopya". 3 Eylül 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Şubat 2021. 
  4. ^ "Arşivlenmiş kopya". 14 Kasım 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Kasım 2021. 
  5. ^ "Arşivlenmiş kopya". 21 Mart 2007 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Mart 2007. 

İlgili Araştırma Makaleleri

Adalet, Hukuk, Demokrasi Partisi, kısaca AHD Partisi veya eski adıyla Bütün Azerbaycan Halk Cephesi Partisi, Azerbaycan'daki siyasi partilerden biridir. 3 Nisan 2004 tarihinde ikiye bölünen AHCP'yi birleştirme amacıyla kuruldu. Merkez sağ siyasi partidir. Kurucusu ve mevcut başkanı Kudret Hasanguliyev'dir.

<span class="mw-page-title-main">Azerbaycan Ümit Partisi</span>

Azerbaycan Ümit Partisi Azerbaycan'da bir siyasi parti. Merkez-sağ eğilimlidir. Liberal görüşlere sahip olan Ümit Partisi 1. (Kuruluş) Kurultayında 5 Mayıs 1993'te "Altın Kalem" ödüllü Ebulfet Ahmedov tarafından kurulmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Yeni Azerbaycan Partisi</span> Azerbaycanda bir siyasi parti

Yeni Azerbaycan Partisi, Azerbaycan'da 91'lerin talebiyle 21 Kasım 1992 tarihinde Haydar Aliyev'in liderliği ile 550 kişilik kurucu üyenin katılımıyla gerçekleşen Kuruluş Kurultayı ile kurulan, 18 Aralık 1992 tarihinde Adalet Bakanlığınca resmi kayda alınan siyasi parti.

<span class="mw-page-title-main">Azerbaycan Komünist Partisi (1993)</span> Azerbaycanda siyasi parti

Azerbaycan Komünist Partisi, Azerbaycan'da faaliyet gösteren siyasi partidir. 1993 yılında Ramiz Ahmedov tarafından kurulmuş ve Adliye Bakanlığı'nca 1994'te resmî olarak kayda alınmıştır. Parti kuruluşundan itibaren bölünmeler yaşamış ve her fraksiyon gerçek Azerbaycan Komünist Partisi'nin kendileri olduğunu ileri sürmüştür.

<span class="mw-page-title-main">Müsavat Partisi</span> Azerbaycanda siyasi parti

Müsavat Partisi, Azerbaycan'ın en eski siyasi partisidir. İlk defa 1911 yılında kuruldu. 1920 yılında Azerbaycan SSC Yönetimi tarafından yasaklandı. Azerbaycan'ın tekrar bağımsızlığını kazanmasından sonra 1992 yılında yeniden kuruldu. 2023 yılı itibarıyla ne yerel, ne genel yönetimde, ne de hükûmette temsil edilmektedir. Parti Yeni Azerbaycan Partisi iktidarına muhaliftir.

Azerbaycan Halk Cephesi Partisi veya kısaca AHCP, Azerbaycan'daki muhalif siyasi parti. 1989'da 15 kurucu üye liderliğinde kuruldu. 1989-1992'li yıllarda Azerbaycan'da büyük güç ve söz sahibi olan siyasi kuruluş olmuştur. 1995'te partileşme sürecine girdi. 1995'te Partinin 1. (Kuruluş) Kurultayı düzenlendi ve parti resmen kuruldu. 1 Eylül 1995 tarihinde parti resmî kayıtlara alındı. Şu anda Demokratik Kuvvetlerin Millî Şurası'nin üyesidir.

<span class="mw-page-title-main">Millî Diriliş Hareketi Partisi</span>

Millî Diriliş Hareketi Partisi Azerbaycan'da muhalif milliyyetçi siyasi parti. Kurucusu ve mevcut genel başkanı Ferec Guliyev, önderi ise Ebulfez Elçibey'dir.

<span class="mw-page-title-main">Demokratik Islahatlar Partisi</span> Azerbaycandaki siyasi parti

Demokratik Islahatlar Partisi, Azerbaycan'daki siyasi partilerden biridir. 7 Nisan 2005 tarihinde Azerbaycan Demokratik Islahatlar Partisi (ADİSP) adıyla kuruldu. Parti ilk kongresini 4 Haziran 2005 tarihinde yaptı. Kongrede parti programı, tüzüğü kabul edildi. 9 Kasım 2019 tarihinde düzenlenen 6. Olağan Kurultayda partinin adı Demokratik Islahatlar Partisi (DİP) olarak değiştirildi. Partinin genel başkanı aynı zamanda milletvekili olan Asım Mollazade'dir.

Azerbaycan Sosyal Demokrat Partisi- 10 Aralık 1989'da Araz Alizade ve Zerdüşt Alizade kardeşleri tarafından kurulan siyasi parti. 27 Aralık 1990'da Azerbaycan SSC Adalet Bakanlığı tarafından resmî olarak kayda alınarak SSCB'de ilk kayda alınan siyasi parti oldu. Azerbaycan bağımsızlığını kazandıktan sonra 1 Eylül 1995'te Azerbaycan Cumhuriyeti Adliye Bakanlığı tarafından resmî olarak kayda alındı.

Azerbaycan Demokrat Partisi, Azerbaycan'da 26 Ocak 1991'de Serdar Celaloğlu tarafından kurulan, 3 Şubat 2000'de resmi kayıtlara alınan siyasi parti.

<span class="mw-page-title-main">Azerbaycan Millî İstiklâl Partisi</span>

Azerbaycan Millî İstiklal Partisi veya kısaca AMİP, bağımsız Azerbaycan tarihinde ilk resmî kayda alınan siyasi parti. Parti dönemin Azerbaycan Halk Cephesi kurucusu İtibar Mammadov liderliğinde kurulmuştur. 1992-1993 ve 1995-2000'li yıllarda ana muhalefet partisi olmuştur.

Klasik Halk Cephesi Partisi veya kısaca KHCP, 2000'de Elçibey’in ölümünden sonra AHCP dahilinde oluşan klasikler fraksiyonunun ardılı, 2006’da Mirmahmut Miralioğlu liderliğinde kurulan, 31 Ocak 2007’de Adalet Bakanlığınca resmî kayıtlara alınan siyasi parti.

Vahdet Partisi, Azerbaycan’da 1994’te Tahir Kerimli, Hacı Cebrail Alizade ve Ş. Penahi liderliğinde kurulan, 11 Aralık 1998'de resmî kayıtlara alınan siyasi parti.

<span class="mw-page-title-main">Millî Cephe Partisi</span>

Millî Cephe Partisi, Azerbaycan'da 29 Temmuz 2020 tarihinde Razi Nurullayev liderliğinde kurulan, 31 Ağustos 2020'de resmî kayıtlara alınan muhalif siyasi parti.

<span class="mw-page-title-main">Adalet Partisi (Azerbaycan)</span> Azerbaycanda bir siyasi parti

Adalet Partisi, Azerbaycan’da eski Adalet Bakanı İlyas İsmailov tarafından 1993’te kurulan, 1994’te devlet kaydına alınan, 1996’da Azerbaycan Demokrat Partisi’ne birleşen, 2000’de yeniden kurulan, 18 Mayıs 2002’de yeniden devlet kaydına alınan muhalif siyasi parti.

Azerbaycan Yükseliş Partisi veya kısaca AY Parti ,Azerbaycan'daki muhalif siyasi parti. 16 Temmuz tarihinde kuruldu. 6 Aralık 2020'de Partinin 1. (Kuruluş) Kurultayı düzenlendi ve Anar Esatlı partinin ilk genel başkanı seçildi. 15 Ekim 2021 tarihinde resmî olarak devlet kaydına alınmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Vatandaş ve İnkişaf Partisi</span>

Vatandaş ve İnkişaf Partisi veya kısaca VİP, Azerbaycan Millî İstiklâl Partisi'nden ayrılan eski genel başkan Ali Aliyev tarafından kurulan siyasi parti. Kuruluş Kurultayı 28 Mayıs 2006 tarihinde gerçekleşen parti 14 Haziran 2008 tarihinde resmi devlet kaydına alındı.

<span class="mw-page-title-main">2003 Azerbaycan ara genel seçimleri</span>

2003 Azerbaycan ara genel seçimleri, Azebaycan Millî Meclisi 2. Yasama Dönemi 14 sayılı Karadağ seçim çevresinden milletvekili seçilen bağımsız milletvekili Nazım İbrahimov'un ölümü, 69 sayılı İsmayıllı seçim çevresinden milletvekili seçilen Yeni Azerbaycan Partisi milletvekili Mirmevsim Abbasov'un milletvekilliğinden istifa ve 91 sayılı Hanlar-Daşkesen seçim çevresinden milletvekili seçilmiş Yeni Azerbaycan Partisi milletvekili Yaşar Aliyev'in büyükelçi olarak atandığı için milletvekilliğinden istifa etmesi üzerine boşalmış sandalyeler için 5 Mart 2003 tarihinde düzenlenen seçimler.

<span class="mw-page-title-main">Azatlık İttifakı</span> Azerbaycanda bir seçim ittifakı (2005–2010)

Azatlık İttifakı, kısaca Azatlık 2005 tarihinde 2005 Azerbaycan genel seçimleri öncesi Azerbaycan Demokrat Partisi, Azerbaycan Halk Cephesi Partisi ve Müsavat Partisi tarafından kurulan seçim ittifakı. Önceleri "Üçlük" ve "Uğur" adlanmıştır. İttifak turuncu devrimlerden etkilenerek rengini turuncu olarak belirledi. Dışarıdan Azerbaycan Halk Partisi tarafından desteklendi, AHP genel başkanı Penah Hüseyn istifa ederek bağımsız siyasetçi olarak İttifaka katıldı. İttifaktan Merkezi Seçim Komisyonu tarafından açıklanan resmi sonuçlarca 7, Anayasa Mahkemesi tarafından açıklanan resmi sonuçlarca ise 5 milletvekili seçildi. Müsavat Partisinin seçimleri boykot etmemesi üzerine Azatlık İttifakının feshi söz konusu olsa da 17 Şubat 2006 tarihinde Azatlık İttifakı yeniden AHCP, ADP, VİP ve ALP tarafından siyasi ittifak olarak kuruldu. 2010 Azerbaycan genel seçimlerinde AHCP'nin ittifak dışında olan Müsavat'la yeni ittifak kurması sebebiyle Azatlık İttifakı feshedildi.

<span class="mw-page-title-main">Kudret Hasanguliyev</span>

Kudret Muzaffer oğlu Hasanguliyev, Azerbaycan Cumhuriyeti Millî Meclisi 2., 3., 4., 5. ve 6. dönem milletvekili (2003-), Meclis Hukuk Politikası ve Devlet Kuruculuğu Komite Başkan Yardımcısı, Bütün Azerbaycan Halk Cephesi Partisi'nin kurucu genel başkanı. 2003, 2008, 2013 ve 2018 cumhurbaşkanlığı seçimlerinde cumhurbaşkanı adayı.