İçeriğe atla

Büyük Kanyon Ulusal Parkı

Büyük Kanyon Ulusal Parkı
Grand Canyon National Park
Büyük Kanyon Ulusal Parkı, UNESCO Dünya Mirası listesinde yer almaktadır
Alan türü Ulusal Park
SınıflandırmaIUCN II
Devlet ABD
DevletABD
Federasyon Arizona
İlGüney Kenar:Tusayan, Arizona
Kuzey Kenar:Fredonia, Arizona
İlçeCoconino, Mohave
Koordinatları K 36° 03' 19" B 112° 07' 19"
Karasal alanı 4 927km2
1492 608
Koruma tedbirleri vii, viii, ix, x
Kuruluş tarihi 26 Şubat 1919
Ziyaretçi sayısı 4 298 178 (2011)
Kontrol kuruluşu Ulusal Park Hizmeti
Dünya Mirası Evet
Büyük Kanyon
Konum ABD
KriterDoğal: vii, viii, ix, x
Referans75
Tescil1979 (3. oturum)
BölgeAvrupa ve Kuzey Amerika
Koordinatlar36°6′0″K 112°6′0″B / 36.10000°K 112.10000°B / 36.10000; -112.10000
İnternet sitesi http://www.nps.gov/grca/

Büyük Kanyon Ulusal Parkı (İngilizce: Grand Canyon National Park) Amerika Birleşik Devletleri'nin Arizona eyaleti sınırlarında bulunan en eski ulusal parktır.

Büyük Kanyon, birçok renge sahip; Kolorado Nehri çevresinde bulunan kanyondur. Büyük Kanyon Ulusal Parkı içinde bulunur ve bu ABD'deki ilk ulusal parklardan biridir. Theodore Roosevelt Büyük Kanyon'un büyük hayranıydı ve birçok kez avlanmak ve seyir için burayı ziyaret etmişti.

Kanyon, Kolorado Irmağı'nın kanalı milyonlarca yılda yarmasıyla oluşmuştur. 466 kilometre uzunluğunda ve 400 metre ila 2.4 kilometre genişliği arasında değişmektedir. Derinlik olarak da 1600 metreye kadar ulaşır. Bu kesiklerde Dünya'nın 2 milyar yıllık tarihi bulunmaktadır.

Büyük Kanyon'un bir Avrupalıca fark edilmesi ilk kez 1540 yılında; İspanyol Garcia Lopez de Cardenas tarafından yapılmıştır. İlk bilimsel araştırma ise John Wesley Powell eşliğinde 1869'da gerçekleşmiştir. Kızılderililer ise kanyonun duvarlarında yerleşim birimleri kurmuşlardır.

Resimler

Büyük Kanyon Ulusal Parkı panoraması
Büyük Kanyon kuzey kenardan panoraması
  • Kışın Büyük Kanyon Ulusal Parki Güney Kenar giris
    Kışın Büyük Kanyon Ulusal Parki Güney Kenar giris
  • Büyük Kanyon havadan. Kwagunt Butte kayalık masa dağı, Malgosa Crest, Nankoweap Mesa masa dağı
    Büyük Kanyon havadan. Kwagunt Butte kayalık masa dağı, Malgosa Crest, Nankoweap Mesa masa dağı
  • Büyük Kanyon Ulusal Parki'nda Hayden Dağı
    Büyük Kanyon Ulusal Parki'nda Hayden Dağı
  • Büyük Kanyon Ulusal Parki Güney Kenarda Mather Point gozlem mevkii
    Büyük Kanyon Ulusal Parki Güney Kenarda Mather Point gozlem mevkii
  • Grand Canyon Lodge Otelinden manzara
    Grand Canyon Lodge Otelinden manzara
  • Mavi saatte Büyük Kanyon'un güney kenarı (Ağustos 1988). (Mavi saatte çekilen fotoğraflardaki bu görüntü rayleigh saçılımı'nın etkisinden kaynaklanmaktadır.)
    Mavi saatte Büyük Kanyon'un güney kenarı (Ağustos 1988). (Mavi saatte çekilen fotoğraflardaki bu görüntü rayleigh saçılımı'nın etkisinden kaynaklanmaktadır.)

Video

1993'te Büyük Kanyon üzerinden uçuş. 6 dakika süreli bir video

Ayrıca bakınız

  • ABD'deki ulusal parklar listesi

Dış bağlantılar

Wikimedia Commons'ta Büyük Kanyon Ulusal Parkı ile ilgili ortam dosyaları bulunmaktadır.
Vikigezgin'de Grand Canyon National Park ile ilgili gezi rehberi bulunmaktadır.

(İngilizce)

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Kanyon</span> coğrafi terim, uçurumların arasındaki aralık

Kanyon, Dünya yüzeyinde nehirlerce oluşturulmuş derin vadilere denir. Türkçeye Frenk dillerden gelen Kanyon adı, kaynağı İspanyolca asıllı olan cañón sözüdür.

<span class="mw-page-title-main">Durmitor</span>

Durmitor, Karadağ'da bulunan bir dağdır. Bu dağ çevresinde bulunan park Durmitor Ulusal Parkı olarak adlandırılmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Yellowstone Millî Parkı</span> ABDnin Wyoming, Montana ve Idaho eyaletlerinde bulunan dünyanın ilk milli parkı

Yellowstone Ulusal Parkı, ABD'nin Idaho, Montana ve Wyoming eyaletlerinde yer alan millî parkı. 1 Mart 1872'de Devlet Başkanı Ulysses S. Grant'ın imzasıyla ABD'nin ve dünyanın ilk ulusal parkı olmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Bryce Kanyonu Ulusal Parkı</span> Ulusal park

Bryce Kanyonu Ulusal Parkı ABD'nin Utah eyaletindeki ulusal park.

<span class="mw-page-title-main">Büyük Smoky Dağları Ulusal Parkı</span>

Büyük Smoky Dağları Ulusal Parkı, ABD'nin Kuzey Carolina ve Tennessee eyaletleri sınırlarında bulunan ulusal park.

<span class="mw-page-title-main">Badlands Ulusal Parkı</span>

Badlands Ulusal Parkı Amerika Birleşik Devletleri Güney Dakota eyaletinde güneybatısında, Rapid City şehri yakınlarında bulunan, 982,4 km² yüzölçümünü kapsayan, ABD Ulusal Park Hizmeti tarafından idare edilen bir millî park'dır.

<span class="mw-page-title-main">Big Bend Ulusal Parkı</span>

Big Bend Ulusal Parkı Amerika Birleşik Devletleri Teksas eyaletininn güneyinde ABD-Meksika uluslararası sınırı olan Rio Grande Nehri'nin ABD kısmı ile Chihuahuan Çölü'ne bulunan ve El Paso şehri yakınlarında olan 3.242 km² yüzölçümünü kapsayan, ABD Ulusal Park Hizmeti tarafından idare edilen bir millî park'tır.

<span class="mw-page-title-main">Congaree Ulusal Parkı</span>

Congaree Ulusal Parkı, ABD'nin Güney Karolina Eyaleti'nin kuzeyinde bulunan ulusal park.

<span class="mw-page-title-main">Zion Ulusal Parkı</span> Utah, ABDdeki bir milli park

Zion Ulusal Parkı Amerika Birleşik Devletleri güneybatısında bulunan Utah eyaletinde, Springfield, Utah şehri yakınlarında bulunan, 593,26 km2 yüzölçümünü kapsayan, ABD Ulusal Park Hizmeti tarafından idare edilen bir millî park'tır.

<span class="mw-page-title-main">Kenai Fiyordları Ulusal Parkı</span>

Kenai Fiyordları Ulusal Parkı ABD'nin Alaska Eyaleti'nde bulunan ulusal park.

<span class="mw-page-title-main">Grand Teton Ulusal Parkı</span>

Grand Teton Ulusal Parkı, ABD'nin Wyoming Eyaleti'nin kuzeybatısında bulunan ulusal park.

<span class="mw-page-title-main">Kings Canyon Ulusal Parkı</span>

Kings Canyon Ulusal Parkı Amerika Birleşik Devletleri Kaliforniya eyaletinde Fresno şehrinin doğusundaki güney Sierra Nevada dağlarında bulunan, 1869,25 km² yüzölçümünü kapsayan, 4 Mart 1940'ta kurulmuş olan, ABD Ulusal Park Hizmeti tarafından idare edilen bir millî park'tır. Bu ulusal park Sekoya Ulusal Parkı'nın kuzeyinde olup iki ulusal park birbiriyle ortak sınırları vardır. Bu nedenle ABD Ulusal Park Hizmeti bu iki ulusal park için tek birleşik idare uygulamaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Gunnison'un Black Kanyonu Ulusal Parkı</span>

Gunnison'un Black Kanyonu Ulusal Parkı Birleşik Devletler'in Colorado eyaletinin batısında bulunan Montrose şehri yakıninda 122 km² yüzölçümünü kapsayan, 21 Ekim 1999'da kurulmuş olan ve ABD Ulusal Park Hizmeti tarafından idare edilen bir millî park'tır.

<span class="mw-page-title-main">Guadalupe Dağları Ulusal Parkı</span>

Guadalupe Dağları Ulusal Parkı Amerika Birleşik Devletleri Teksas eyaletinin batısında, Carlsbad, New Mexico şehri ile El Paso metropoliten şehri yakınlarında bulunan 349,71 km² yüzölçümünü kapsayan, ABD Ulusal Park Hizmeti tarafından idare edilen bir millî park'dır.

<span class="mw-page-title-main">Sekoya Ulusal Parkı</span>

Sekoya Ulusal Parkı Amerika Birleşik Devletleri Kaliforniya eyaletinde, küçük Visalia şehri yakınlarında bulunan, 1.635,18 km² yüzölçümünü kapsayan, ABD Ulusal Park Hizmeti tarafından sınır komşusu olan Kings Canyon Ulusal Parkı ile birlikte tek bir idare birimi gibi idare edilen bir millî park'tır. Alaska ve Hawaii eyaletleri dışındaki ABD eyalaletleri arazileri içinde rakımı en yüksek olan dağ, 4.321 m rakımlı Whitney Dağı bu ulusal park içindedir.

<span class="mw-page-title-main">Saguaro Millî Parkı</span>

Saguaro Ulusal Parkı, Amerika Birleşik Devletleri Arizona eyaletinin güneyinde olup, Tucson şehri yakınlarında bulunan Sonora Çölü arazilerini içine alan ve "Tucson Dağları" adı verilen tepeleri ile "Rincon Dağları" arazilerini içine alan iki bölgeden oluşan, 370,04 km² yüzölçümünü kapsayan, ABD Ulusal Park Hizmeti tarafından idare edilen bir millî parktır. Bu ulusal park 14 Ekim 1994'te kurulmuş ve ismini kapsadığı çölün tipik bitkisi olan büyük "saguaro" türü kaktüsten almıştır.

<span class="mw-page-title-main">Paunsaugunt Platosu</span>

Paunsaugunt Platosu, ABD'nin Utah Eyaleti'nin güneybatısında yer alan, 2.100 metreden 2.800 metreye kadar değişen yüksekliklere sahip bir parçalanmış platodur. Kane County'nin kuzeyinde, Garfield County'nin güneybatısında yer alan plato; yaklaşık 16 km genişliğindedir. Platonun güney ucu Sevier Platosu'ndan yaklaşık 40 km kadar devam ederek güneydeki Pink Cliffs'de sona bulur.

<span class="mw-page-title-main">Colorado Platosu</span>

Kolorado Platosu, ABD'nin güney-doğusunda coğrafik ve jeolojik niteliklere göre belirlenmiş çok büyük bir bölgedir. Tüm yüzölçümü 337.000 km² olup Utah, Arizona, New Mexico ve Kolorado eyaletlerine yayılmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Büyük Kanyon</span> Büyük Kanyon Arizonada bulunan renkli bir kanyondur.

Büyük Kanyon, Amerika Birleşik Devletleri'nin Arizona eyaletinde ve Colorado Nehri çevresinde bulunan dik yamaçlı kanyondur. ABD'nin ilk ulusal parklarından olan Büyük Kanyon Ulusal Parkı içinde yer alır.

<span class="mw-page-title-main">Charyn Millî Parkı</span>

Charyn Ulusal Parkı resmi olarak, Charyn Kanyonu Ulusal Doğa Parkı, Charyn Kanyonu da dahil olmak üzere Charyn Nehri boyunca uzanan bir ulusal parktır. Kanyon, ince tabakalı kırmızı tortul kayaçlarının varlığı nedeniyle ABD'deki Büyük Kanyon'a benzetilir; ancak Charyn daha küçüktür - uzunluğu 50 km civarındadır. Yaklaşık 125.050 hektar alanı ile park Almatı Eyaleti'ndeki Enbekshikazakh, Raiymbek ve Uygur ilçeleri arasında uzanmaktadır. Almatı il merkezinin yaklaşık 200 km doğusunda yer almaktadır. Park, kanyonun jeolojik cazibe merkezlerini, nehir ve çöl sisteminin ekolojik bölgelerini ve çevresindeki arkeolojik alanları korumak için 2004 yılında kurulmuş; park alanda bazı bölümler de rekreasyon için ayrılmıştır.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.