Bosna-Hersek, kısa haliyle B&H, resmî adıyla Bosna ve Hersek, Balkanlar'da 51.197 km² yüz ölçümlü bir ülke. Kuzey, batı ve güneyden Hırvatistan; doğudan Sırbistan ve güneydoğusunda Karadağ ile çevrili olup Adriyatik Denizi'ne Neum şehrinin olduğu yerde yalnızca 20 km'lik limansız bir kıyısı bulunmaktadır. Ülkenin coğrafyası merkez ve güneyde dağlık, kuzeybatıda tepelik, kuzeydoğuda düzlük bir karakter sergiler. Başkent ve en büyük şehir olan Saraybosna, birçok yüksek dağla çevrelenmiştir. Ülkenin çoğunluğunu kaplayan Bosna bölgesinde karasal iklim görülür, bu bölgede yazları sıcak, kışları kar yağışlı ve soğuktur. Ülkenin güney kıyılarındaki daha küçük Hersek bölgesinde ise tipik Akdeniz iklimi görülür. Bosna-Hersek doğal kaynaklar açısından da zengin bir görünüm arz eder.
Hırvatça (hrvatski), Slav dillerinin güney grubundan, Hırvatların konuştuğu dildir. Sırpça, Karadağca ve Boşnakça'nın da dahil olduğu Sırp-Hırvat dilinin standart bir formu olarak kabul edilmektedir. Bugün Hırvatistan Cumhuriyeti'nin ve Avrupa Birliği 'nin resmî dili olması dışında Bosna-Hersek'in fiiliyatta üç etnik yapılı bölümlenmesi sebebiyle burada da resmiyete sahiptir.
Bosna Savaşı, 1992 ile 1995 yılları arasında Bosna-Hersek'te meydana gelen uluslararası bir silahlı çatışmaydı. Savaşın, genellikle daha önceki bir dizi şiddet olayını takiben 6 Nisan 1992'de başladığı kabul edilir. Savaş, 14 Aralık 1995'te Dayton Anlaşması'nın imzalanmasıyla sona erdi. Ana savaşan taraflar, sırasıyla Hırvatistan ve Sırbistan tarafından yönetilen ve sağlanan proto-devletler olan Bosna-Hersek Cumhuriyeti, Hersek-Bosna Hırvat Cumhuriyeti ve Sırp Cumhuriyeti güçleriydi.
Hersek, merkezinde kabaca Mostar şehri olan Adriyatik Denizi'ne bir çıkış koridoruna sahip Dinar Alpleri'ndeki tarihsel ve coğrafi bölge, günümüzde Bosna-Hersek'in güney bölümünü oluşturmaktadır. Hersek'in yüzölçümü 9.948 km²'dir. Hersek ile Bosna arasında belirgin bir sınır yoktur. Hersek'in bittiği yerden Bosna'nın başlaması hakkında birçok düşünce vardır.
Sırp-Hırvatça, Sırbistan, Hırvatistan, Bosna Hersek ve Karadağ'da konuşulan bir bir Güney Slav dilidir. Sırp-Hırvatça karşılıklı anlaşabilir dört standart çeşite sahip bir çok merkezli dildir.
Hırvatlar Balkanlar'da yerleşik ve Slav dillerinden biri olan Hırvatçayı konuşan ve çoğu Katolik Hristiyan dinine mensup olan bir Güney Slav halkıdır.
Bosna-Hersek Federasyonu (Federacija Bosne i Hercegovine, Федерација Босне и Херцеговине,
Yugoslavya Sosyalist Federal Cumhuriyeti, Balkanlar'da II. Dünya Savaşı'ndan sonra kurulan ve 1992 yılına kadar hüküm süren sosyalist federal cumhuriyet. Devletin bulunduğu alanda bugün Bosna-Hersek, Sırbistan, Hırvatistan, Kuzey Makedonya, Karadağ, Slovenya ve Kosova bulunur.
Bosna-Hersek tarihi Bosna-Hersek'in tarih öncesi zamanlardan günümüze uzanan tarihini kapsar.
Yugoslavya Federal Cumhuriyeti Balkanlar’da yer alan, iki cumhuriyetten oluşan ve 1992-2003 yıllarında yaşamış olan bir devlettir. Ülke iç savaşta parçalanan Yugoslavya SFC'nin sınırları değişen devamı sayılabilir. 2003'te devletin resmi adı değişti ve Sırbistan-Karadağ adı alındı. Devletin bulunmuş olduğu alanda bugün Sırbistan, Karadağ ve Kosovatanınma süreci bulunur.
Hırvatistan tarihi, bugünkü Hırvatistan topraklarının tarih öncesi dönemlerden günümüze kadar uzanan tarihini kapsar.
Fırtına Harekâtı Hırvatistan ordusunun, Atif Dudaković komutasındaki Bosna-Hersek 5. kolordusu ve NATO ile işbirliği içinde, Hırvatistan'ın Krajina bölgesi Sırplarına karşı 4 Ağustos 1995'te giriştiği askerî harekât. Çok kısa bir süre devam eden harekât sonucu 250.000 kadar Krajina Sırpı yerinden edildi. Hırvatlar bu olayı her yıl 5 Ağustos tarihinde kurtuluş savaşının zaferi olarak kutluyor. Sırbistan hükûmeti ve etnik Sırplar ise Krajina Sırp Cumhuriyeti'nin ortadan kaldırılmasını 1941-1945'teki Sırp zulmüne benzetiyor.
Krayina Sırp Cumhuriyeti (Sırp-Hırvatça: Република Српска Крајина / Republika Srpska Krajina or РСК / RSK ya da Sırp Krayina ya da kısaca Krayina olarak bilinen Krayina Sırp Cumhuriyeti, kendi kendini ilan eden bir Sırp proto-devletiydi, yeni bağımsızlığını kazanmış Hırvatistan Cumhuriyeti içinde bir bölgeydi. Uluslararası alanda tanınmadı. Krayina adı, önemli bir Sırp nüfusuna sahip olan ve 19. yüzyılın sonlarına kadar var olan Habsburg monarşisinin tarihi askeri sınırından alınmıştır. Krayina Sırp hükûmeti, Franjo Tuđman'ın ilan ettiği bağımsız Hırvatistan'ın bir parçası olmayı reddederek, etnik Sırpların Hırvatistan'dan bağımsızlığı, Federal Yugoslavya Cumhuriyeti ve Sırp Cumhuriyeti ile birleşmesi için bir savaş yürüttü.
Batı Bosna Özerk Bölgesi veya Batı Bosna, 1993 ile 1995 yılları arasında Bosna-Hersek'in kuzeybatısında var olan ve tanınmayan küçük bir devletti. Başkenti Velika Kladuša kasabasından ve yanı sıra birkaç yakın köyden oluşuyordu. Bosna Savaşı sırasında Fikret Abdić'in Aliya İzzetbegoviç'in merkezi hükûmetine karşı uyguladığı ayrılıkçı siyasetin bir sonucu olarak ilan edildi. 1995 yılında kısa bir süre için Batı Bosna Cumhuriyeti olarak biliniyordu.
Yugoslavya’nın dağılması, Yugoslavya Sosyalist Federal Cumhuriyeti'nin Josip Broz Tito'nun ölümünden sonra artan etnik çekişmeler, ekonomik bunalım ve Doğu Avrupa'daki değişiklikler nedeniyle 1980'lerin sonlarından 2000'li yıllara kadar yaklaşık 20 yıl süren kanlı bir süreç sonunda yedi ayrı egemen ülkeye bölünmesidir.
Hersek-Bosna Hırvat Cumhuriyeti, Bosna-Hersek'te tanınmayan bir jeopolitik varlık ve yarı devletti. 18 Kasım 1991'de Hersek-Bosna Hırvat Topluluğu adı altında Bosna-Hersek topraklarında siyasi, kültürel, ekonomik ve bölgesel bir bütün olarak ilan edilmiş ve 14 Ağustos 1996'da lağvedilmiştir.
Yugoslavya, Balkanlar’ın batısında 20. yüzyılda, üç defa farklı yapı ve idari şekille kurulmuş olan bir devlet olmuştur. Bu ada sahip olan devlet, 1918-2003 yıllarında çeşitli idari yapılarda varlığını sürdürmüş bir Balkan devletidir.
Pridor Bosna-Hersek'in Kuzeybatısı'nda yer alan ve yaklaşık toplam nüfusu 110.000 olan bir şehirdir. Prijedor, Bosna-Hersek'e bağlı Sırp Cumhuriyeti'nde ve Bosanska Krajina Bölgesi'nde yer almaktadır.
Brčko İlçesi, Bosna-Hersek'in kuzeydoğusunda yer alan ve kendi kendini yöneten özel bir idari birimdir. İlçenin merkezi Brčko'dur. Dayton Antlaşması ile iki entitenin sınırları dışına bırakılarak özerk bir yönetim kurulan bölgedir. Bosna-Hersek Federasyonu ile Sırp Cumhuriyeti'nden farklı olarak, özel bölge Brčko'nun bayrağı ve amblemi yoktur. Dayton Anayasasının modeli üç etnik grubu iki ayrı devletçiğe ve özel bölge Brčko'ya ayırmıştır. Özel bölge Brčko de jure olarak devletçik olmasa da, de facto olarak yeni bir devletçik olarak ortaya çıkmıştır.
Hırvat milliyetçiliği, Hırvatların milliyetini savunan ve Hırvatların kültürel birliğini destekleyen milliyetçiliktir.
