İçeriğe atla

Büyük Gize Sfenksi

Koordinatlar: 29°58′31″K 31°08′16″D / 29.97528°K 31.13778°D / 29.97528; 31.13778
Büyük Gize Sfenksi
Mısır üzerinde Büyük Gize Sfenksi
Büyük Gize Sfenksi
Egypt haritasındaki konumu.
Diğer adıGreat Sphinx of Giza
KonumGiza, Mısır
BölgeMısır
Koordinatlar29°58′31″K 31°08′16″D / 29.97528°K 31.13778°D / 29.97528; 31.13778
Rakım23 m (75 ft)
Uzunluk73,5 metre (241 ft)
Genişlik19 metre (62 ft)
Yükseklik20,2 metre (66 ft)
Tarihçe
MalzemeKireç taşı
Kuruluşy. MÖ. 2559-2533
Sit ayrıntıları
DurumKısmen restore edilmiş
Sfenks heykeli Kefren Piramidi'nin karşısında yer alır.
Bir başka açıdan, bir bütün olarak Büyük Gize Sfenksi.
Sfenks'in gece görünüşü

Büyük Gize Sfenksi, Mısır'ın başkenti Kahire'de, Gize piramitleri bölgesinde yer alan bir sfenks heykelidir.

Dünyadaki en büyük tek-taş heykeli olup 73.5 metre uzunluğunda, 6 metre genişliğinde ve 20 metre yüksekliğindedir. Pençelerinin arasında bir tapınak olan ve yatan aslan biçiminde kafası ile bir firavun başı şeklinde olan bir heykeldir. Aslanlar Antik Mısır mitolojisinde kutsal sayıldıkları için kutsallık ve büyü güçlerini kullanarak firavun mezarlarını ve piramitleri koruması amacıyla inşa edildiği düşünülmektedir. Büyük Gize Sfenks'indeki yüzün Dördüncü Hanedanlık Dönemi'nde, başkent Memphis'te 24 ila 26 yıl hüküm sürdüğü düşünülen 6 Eski Krallık firavunundan biri olan Kefren'in yüzü olduğu tahmin edilmektedir. Yükselen güneşi karşıladığı için Gize Piramitlerinin koruyucusu olduğuna inanılır.

Ayrıca bakınız

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Heykel</span> taş, tunç, bakır, kil, alçı vb. maddelerden yontularak, kalıba dökülerek veya yoğrulup pişirilerek biçimlendirilen eser, yontu

Heykel ya da yontu, sanatsal bakış açısıyla meydana getirilmiş üç boyutlu formlara denir. Heykel temelde mekânın kapsanması, kavranması ve mekân ile ilişki kurulması ile ilgilenir.

<span class="mw-page-title-main">Keops Piramidi</span> İki harikalar listesinde de bulunan harika yapı

Keops Piramidi, Khufu Piramidi ya da Büyük Piramit; günümüzde Mısır’ın başkenti Kahire'nin bir parçası olan Gize'yi çevreleyen antik “Gize mezar kenti”nde bulunan üç anıtsal piramitten en eski ve en büyük olanıdır. MÖ 2551-2560 yılları civarında yapıldığı sanılan bu anıtsal kompleks, Dünyanın yedi harikasından biri olup, bu yedi harika içinde günümüze kadar ulaşan tek eserdir.

<span class="mw-page-title-main">Piramit</span> prizma şeklinde inşaa edilen yapı

Piramit dış yüzeyleri üçgen olan ve üstte tek bir noktada birleşen ve şekli geometrik anlamda kabaca bir piramit halindeki bir yapıdır. Bir piramidin tabanı üçgen, dörtgen veya herhangi bir çokgen şekli olabilir. Bir piramit kütlesinin çoğunluğu yere yakın olup, daha az kütle tepedeki piramite doğru olur. Bunun nedeni, artan yükseklikle birlikte düşey eksen boyunca kesit alanının kademeli olarak azalmasıdır. Bu, ilk uygarlıkların anıtsal yapılar yaratmasına olanak tanıyan bir ağırlık dağılımı sundu. Dünyanın birçok yerindeki medeniyetler piramitler inşa etmişlerdir. Hacimce en büyük piramit, Meksika'nın Puebla eyaletindeki Orta Amerika Büyük Cholula Piramidi'dir. Binlerce yıl boyunca Dünya üzerindeki en büyük yapılar piramitlerdi. Mısır'daki Büyük Khufu Piramidi, Antik Dünyanın Yedi Harikası'nın günümüze ulaşan tek örneğidir.

<span class="mw-page-title-main">Karnak</span>

el-Karnak, Mısır'daki küçük bir köyün ismidir. Luksor'un 2,5 km kuzeyinde bulunan köyü hem bilim hem de turizm açısından önemli kılan en büyük özelliği tapınak kompleksidir. Her ne kadar genelde Karnak ismiyle köy değil de tapınak kastedilse de, gerçekte tapınak köyü içinde barındırmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Sfenks</span> Antik yapı, Antik Dünyanın 7 harikasından biridir

Sfenks, kafası koç, kuş veya insan, gövdesi ise uzanan bir aslan biçimini alan heykel. İlk önce Antik Mısır'da rastlanan Sfenks, antik Yunan mitolojisinde büyük kültürel önem taşımıştır ve ismini buradan almıştır. Sözcüğün Mısırca’daki orijinal biçimi kepes ankh ya da “yaşayan heykel” anlamında şeşep (sheshep) ankh'tır. Sfenkslerin en tanınmışı Büyük Gize Sfenksi'dir.

<span class="mw-page-title-main">Eski Krallık</span>

Eski Krallık MÖ 3. bin yıllık döneme verilen addır. Mısır ilk defa bu dönemde medeniyet gelişmişliği ve başarıları açısından devamlı zirvededir. Bu dönem "Krallık" dönemleri olarak adlandırılan üç dönemden ilkidir, bunlar Nil Vadisi'nde medeniyetin en yüksek olduğu dönemlerdir. Eski Krallık genellikle Mısır'ın Üçüncü Hanedan'dan Altıncı Hanedan'a kadar yönetildiği zaman aralığından bahseder. Ayrıca birçok mısırbilimci, Memphisli yedinci ve sekizinci hanedanları Memphis merkezi idari yapılanmasının devamı olması nedeniyle Eski Krallık içinde sayar. Eski Krallık dönemini, mısırbilimciler tarafından Birinci Ara Dönemi olarak adlandırılan ayrılık ve göreli kültürel düşüş dönemi takip eder.

<span class="mw-page-title-main">Kefren Piramidi</span>

Kefren Piramidi ya da Kafre Piramidi, Mısır'ın başkenti Kahire'de, Giza bölgesinde yer alan bir piramit. Piramidin boyu 143,5 metre, eğimi 53,2 derecedir. Firavun Kefren'in oğlu Mikerinos’un yaptırdığı sanılmaktadır. En önemli özelliği piramidin en üst bölümündeki koruyucu kaplamalarının bozulmadan günümüze kadar gelmesidir. En üstündeki taş 36 tondur ve bu taşın oraya nasıl konduğu hala çözülememiştir.

<span class="mw-page-title-main">Kefren</span>

Kefren (Khaf-Ra), Antik Mısır Firavunlarından biridir. Dördüncü Hanedanlık Dönemi'nde, başkent Memphis'te 24 ila 26 yıl hüküm sürdüğü düşünülen 6 Eski Krallık firavunundan biridir. Birçok Antik Mısır bilim insanı onun Keops'un kardeşi ve veliahtı olduğunu düşünmesine rağmen, daha sonra yapılan araştırmalar sonucunda, Keops'un veliahtının Radjedef olduğu ortaya çıkmış, Kefren ise Radjedef'ten sonra firavunluk yapmıştır.

Mısır tarihi'nin Dördüncü Hanedan‘ı içinde yer alan bilinen yöneticiler.

<span class="mw-page-title-main">Mikerinos Piramidi</span>

Mikerinos Piramidi, Gize Piramitlerinin en küçüğüdür. Piramit, Mikerinos öldükten sonra oğlu Shepseskaf tarafından bitirtilmiştir. Piramit 65,5 m yüksekliğindedir. Mikerinos'un, Kefren Piramidi ve Keops Piramidinden diğer bir farkı, defin odasının aşağı oda olmasıdır.

  1. Verner 2001, s. 242.

Bu madde eski piramitleri ülkeye göre listeler.

<span class="mw-page-title-main">Gize Piramitleri</span>

Gize Piramitleri Mısır'ın başkenti Kahire'nin Gize semtinde bulunan 3 görkemli yapı:

<span class="mw-page-title-main">Zoser Piramidi</span> Antik Mısırda yapılan ilk ve en eski piramit

Zoser Piramidi, basamaklı piramit ya da Zoser'in basamak piramidi, günümüzden 4 bin 700 yıl önce MÖ 27. yüzyıl'da Mısır'ın üçüncü hanedanı döneminde Firavun Zoser adına yapılmıştır. Antik Mısır'da yapılan ilk ve en eski piramittir. Tasarımı, çağının dehaları arasında gösterilen vezir İmhotep'e ait olan altı basamaklı piramit, başkent Kahire'nin batısındaki Sakkara bölgesinde yer almaktadır. Zoser piramidi diğer piramitlerden farklı olarak merdivenli inşa edildi. Piramidin girişi en üst basamaktadır. Firavun Zoser'e ait olan piramidin duvarları kabartmalarla süslüdür. Diğer piramitlerde mezar içleri süslenmemiştir. Bu da diğer piramitleri basamaklı piramitten ayırmaktadır.

Piramit orta kelimelerinden kökleniyor:

<span class="mw-page-title-main">Zahi Havas</span> Arkeoloji uzmanı

Zahi Hawass Mısır arkeolojisi uzmanı, akademisyen, yazar ve araştırmacıdır. 2011 yılında Mısır'da baş gösteren halk ayaklanması ve takiben Hüsnü Mübarek rejiminin devrilmesinin ardından Askeri Konsey tarafından Kültür İşlerinden Sorumlu Devlet Bakanı olarak kurulan yeni kabinede Bakanlık görevine getirilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Mısır Piramitleri</span> Mısırda bulunan piramit şeklinde antik yapılar

Mısır Piramitleri, Mısır'da yer alan piramit şeklinde antik yapılardır. Kasım 2008 tarihi itibarı ile tespit edilen piramitlerin sayısı 118 ile 138 arasındadır. Piramitlerin büyük çoğunluğu Eski Krallık ile Orta Krallık dönemlerinde firavunlar ve eşleri için anıt mezarlar olarak inşa edilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Gize Nekropolü</span>

Gize Nekropolü, Mısır'ın Gize kentindeki antik mezarlık. Kahire'nin yakınlarındadır. Bu önemli arkeolojik kazı alanı; aralarında Keops Piramidi'nin de bulunduğu Büyük Piramitler'i, Büyük Sfenks'i, pek çok anıtmezarı, işçiler şehrini ve endüstriyel bir alanı barındırır. Antik Gize'nin 9 km yakınında, Kahire şehir merkezinin 25 km güneyindedir.

Basamak piramidi, normal bir piramidi andıran, ancak basamaklar halinde yükselen mimari yapılara verilen addır. Farklı kültürlerde farklı örnekleri bulunan basamak piramitlerinin genellikle tapınak yahut mezar olacak şekilde inşa edildiği görülse de, bu iki özelliğin aynı anda var olduğu örnekler de bulunmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Gize Platosu</span> Mısırda bilinen en büyük piramit koleksiyonunun bulunduğu yer

Gize Platosu; Kahire, Mısır'ın eteklerinde yer alan ve Gize'de bulunan bir platodur. Keops, Kefren ve Mikerinos büyük piramitlerini, Büyük Sfenks ile çeşitli mezarlıkları ve bir işçi köyü ile bir sanayi kompleksinden Dördüncü Hanedan Gize Nekropolü'nü içermektedir.

<span class="mw-page-title-main">Mısır piramitleri listesi</span> Vikimedya liste maddesi

Bu liste, mevcut olduğunda kronolojik sırayla listelenen piramitlerin yaşamsal istatistiklerini sunmaktadır.