İçeriğe atla

Büyük Birader

Büyük Birader'in Zafer Meydanı'ndaki dev tele-ekranlara yansıyan yüzü (Kitaptan uyarlanan 1984 filminden bir kare)

Büyük Birader ya da İngilizcedeki özgün adıyla Big Brother, George Orwell tarafından kaleme alınan Bin Dokuz Yüz Seksen Dört adlı romanda yer alan kurgusal karakterlerden biridir. Romana göre en ileri safhada bir totaliter rejimle yönetilen, iktidar partisinin kendi çıkarları uğruna halkı üzerinde büyük baskı kurduğu Okyanusya ülkesinin gizemli diktatörüdür.

Orwell'in betimlediği toplumda her bir birey tele-ekranlar aracılığıyla yetkililerin sürekli göz hapsi altındadır. Gözetim altında oldukları durmaksızın insanlara "Büyük Birader seni izliyor" sloganıyla anımsatılmakta ve bu, ülkede uygulanan propagandanın özünü oluşturmaktadır.

Bin Dokuz Yüz Seksen Dört ilk yayınlandığından bu yana, "Büyük Birader / Big Brother" terimi pek çok dile mâl olmuş, güçlerini istismar eden iktidarlara yapılan bir yakıştırma olarak kullanılmaya başlamıştır. Özellikle kamusal alanlara kurulmuş kayıt sistemleri ve güvenlik kameralarıyla vatandaşların gözetim altında tutulması sık sık bu terimle ilişkilendirilir.

Olası kökeni

Anthony Burgess, 1985 adını verdiği romanının bir bölümünde Orwell'in "Büyük Birader" fikrini II. Dünya Savaşı döneminde faaliyet gösteren Bennett's adında bir uzaktan eğitim kurumunun reklam afişlerinden esinlendiğini ileri sürer. Bu afişlerde yaşlı ve cana yakın bir adam görünümündeki kurucu J.M. Bennett müstakbel öğrencilerine bakmakta ve altta "Babanız olmama izin verin" (İngilizce: Let me be your father) sloganı göze çarpmaktadır. Kurucu Bennett'in ölümünden sonra kurumu devralan oğlu aynı afişlerde bu kez kendisi poz verir. Bu yeni afişlerde oğul Bennett, babasının aksine azametli ve sert bakışlarla bakmakta, altta ise bu kez "Büyük Biraderiniz olmama izin verin" (İngilizce: Let me be your big brother) yazmaktadır.

Kaliforniya Üniversitesinden Douglass Kellner ise "Büyük Birader" figürünün aslında Josef Stalin'i simgelediği ve romanın totaliter bir rejim altında yaşamın nasıl olduğunu gösterdiği savını ileri sürmüştür.[1][2]

Kaynakça

  1. ^ "Douglas Kellner". 9 Temmuz 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Temmuz 2013. 
  2. ^ "From 1984 to One-Dimensional Man: Critical Reflections on Orwell and Marcuse" (PDF). 29 Ağustos 2011 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Temmuz 2013. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">George Orwell</span> İngiliz yazar ve gazeteci

Eric Arthur Blair veya daha bilinen takma adıyla George Orwell 20. yüzyıl İngiliz edebiyatının önde gelen kalemleri arasında yer alan İngiliz romancı, gazeteci ve eleştirmen. En çok, dünyaca ünlü Bin Dokuz Yüz Seksen Dört adlı romanı ve bu romanda yarattığı Big Brother kavramı ile tanınır. Eserlerinde yer alan netlik, zeka, toplumsal adaletsizliğe karşı farkındalık ve totalitarizme karşı duruşu onun imzası niteliğindedir. Eserlerinde totalitarizmin hakim olduğunu söylediği komünist parti politikalarının ve SSCB'deki Stalin rejiminin eleştirisi ağırlıklı bir yer tutarken, Troçkizmi benimsememiş, hatta onu da eleştirmiş, demokratik sosyalizmden yana olduğunu belirtmiştir.

<i>Bin Dokuz Yüz Seksen Dört</i> George Orwellin kaleme aldığı politik roman

Bin Dokuz Yüz Seksen Dört, İngiliz yazar George Orwell tarafından kaleme alınmış olan alegorik, distopik ve politik bir romandır. Romanın hikâyesi distopik bir dünyada geçer. Distopya romanlarının en ünlülerindendir. Özellikle kitapta tanımlanan Big Brother kavramı günümüzde de sıklıkla kullanılmaktadır. Aynı zamanda kitapta geçen "düşünce polisi" gibi kavramları da yazar George Orwell günümüze kazandırmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Diktatörlük</span> tek bir lider tarafından yönetilen otokratik hükümet biçimi

Diktatörlük, bir diktatör tarafından kontrol edilen bir hükümet biçimidir. Bir diktatörlükte siyaset, diktatör tarafından kontrol edilir ve danışmanlar, general ve diğer üst düzey yetkililerden oluşan bir iç çember aracılığıyla kolaylaştırılır. Diktatör, iç çevreyi etkileyerek ve onları memnun ederek kontrolünü sürdürürken, rakip siyasi partiler, silahlı direniş veya sadakatsiz parti üyeleri gibi herhangi bir olası muhalefeti baskı altına alır. Diktatörlükler, askeri darbeyle gücü ele geçiren önceki hükûmeti zorla deviren bir şekilde veya seçilmiş liderlerin yönetimlerini kalıcı hale getirdiği bir darbeyle oluşturulabilir. Diktatörlükler otoriter veya totaliter olup askeri diktatörlükler, tek parti diktatörlükleri veya mutlak monarşiler olarak sınıflandırılabilir.

<span class="mw-page-title-main">Nasyonal Sosyalist Alman İşçi Partisi</span> Almanyada 1920 ila 1945 arasında var olmuş aşırı sağ siyasi parti

Nasyonal Sosyalist Alman İşçi Partisi veya yaygın kısa adıyla Nazi Partisi, Weimar Cumhuriyeti döneminde kurulmuş ve Weimar Cumhuriyeti'ni Nazi Almanyası'na dönüştürüp 1933-1945 yılları arasında yönetmiş olan bir Alman siyasi partisidir. Yirminci yüzyılın ilk yarısında Alman siyasetinde önemli bir yere sahip olmuş partinin programı ve ideolojisi olan nasyonal sosyalizm, radikal antisemitizm ile birlikte etnik milliyetçiliğe dayanan antiliberal ve antikomünist bir görüşteydi. 1921 senesinden itibaren parti başkanlığını sürdürmüş Adolf Hitler'in 1933 senesinde şansölye olmasının ardından 1945 senesine kadar nasyonal sosyalizm döneminde Almanya'nın tek yasal partisi olmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Faşizm</span> Aşırı sağcı, otoriter, aşırı milliyetçiliği savunan ideoloji

Faşizm, ilk olarak İtalya'da Benito Mussolini tarafından oluşturulan, otoriter devlet üzerine kurulu radikal bir aşırı milliyetçi politik ideolojidir. İlkeleri ve öğretileri, La dottrina del fascismo adı altında Giovanni Gentile tarafından yazılmıştır. Benito Mussolini'nin kurucusu olduğu Ulusal Faşist Parti'nin İtalya'da iktidara gelmesinin ardından, faşizm birçok milliyetçi ideolojiye örnek olmuştur. Hitler'in nasyonal sosyalizmi ve Franco'nun falanjizmi, faşizmden çok etkilenmişlerdir.

<span class="mw-page-title-main">Tek parti rejimi</span> sadece bir partinin hükûmeti kurma hakkına sahip olduğu devlet

Tek parti rejimi, devlet yönetimiyle özdeşleşen bir siyasi partinin tek başına yasama meclisi ve hükûmeti oluşturduğu rejimlere verilen addır. Mutlak hakim tek parti dışındaki tüm partiler ya yasa dışıdır ya da tek parti rejiminde partiler bulunuyorsa da; bu partiler seçimlere yalnızca sınırlı ve kontrollü katılım hakkına sahiptir. Ülkede başka siyasi partilerin kurulmasının yasak olmadığı, mecliste yürütme ve yasamada farklı partilerin koltuk sahibi olabildiği ancak devletin tek partiyle yönetildiği de facto durumlara ise tek parti yönetimi denir.

<i>Control</i> (albüm)

Ünlü R&B şarkıcısı Janet Jackson'ın 1986 çıkışlı üçüncü stüdyo albümüdür. Albüm, Janet Jackson'ın kariyerinin başlangıcı olarak kabul edilmektedir. Albümde tamamen 80'li yılların Pop ve R&B tınıları hakimdir. Albümden çıkan çoğu klipte koreografiler Paula Abdul tarafından düzenlenmiştir. "When I Think Of You" adlı parça, Janet Jackson'ın ilk zirve şarkısıdır. "Nasty" adlı parça ise içinde geçen "That's Janet, Miss Jackson if you Nasty" adlı sözlerle 1980'li yılların önemli simgelerinden olmuştur.

Bir devletin yönetimi, devleti kontrol eden idari bürokrasi içinde yer alan yasamacılar, idareciler ve hakimlere karşılık gelir. Yönetim terimi ayrıca bu kişilerin örgütlenme biçimi için kullanılan bir terimdir. Devlet politikası, yönetim aracılığıyla uygulanır ve yönetim tarafından belirlenir.

<span class="mw-page-title-main">John Goodman</span> Amerikalı oyuncu

Jonathan Stephen "John" Goodman Altın Küre ve Emmy ödüllü Amerikalı oyuncudur. St. Louis, Missouri'de doğan sanatçı 1980'li yıllardan beri sinema ve televizyonda faal olarak çalışmaktadır.

<i>Greatest Hits</i> (Robbie Williams albümü) Robbie Williams albümü

Greatest Hits, Robbie Williams'ın önceki stüdyo albümlerindeki en büyük şarkılarının toplandığı albümdür. Robbie albümde eski şarkılar haricinde iki yeni şarkı var. Bu şarkılar yeni ortağı Stephen Duffy ile birlikte yazılmıştır. Bu şarkılar "Radio" ve "Misunderstood".

Grand Theft Auto: Vice City'de bahsedilen, ana veya ana olmayan tüm karakterlerin listesi. Oyun, 1980'lerin Florida'sında geçer ve 1986 yılında Vice City'de hapisten yeni çıkmış bir mafya üyesi olan Tommy Vercetti karakteri üzerine kuruludur. Tommy Vercetti, oyundaki oynatılabilir ana karakterdir, ayrıca oynatılabilir tek karakterdir. Olaylar bu karakterin çevresinde gelişir. Sonny Forelli ise oyundaki bir başka karakterdir.

<span class="mw-page-title-main">Temmuz Günleri</span>

Temmuz Günleri, 1917 yılında Rusya’da Sankt-Peterburg şehrinde 3 - 7 Temmuz günleri arasında meydana gelen olayları anlatır. Olaylarda askerler ve sanayi işçileri Geçici Hükûmete karşı yoğun protesto gösterileri düzenlemişlerdir. Gösterilerin örgütlenmesinde bulunmamalarına rağmen Bolşevikler çoğu kendi parti sempatizanlarından oluşan gösterilere öncülük yapmaya çalışmışlar ve kontrol altına almaya çalışmışlardır. Geçici Hükûmete bağlı ordu birlikleri göstericileri ateş açarak dağıtmış ve Bolşeviklere karşı saldırılarda bulunmuşlardır. Bolşeviklerin lideri Lenin yeraltına çekilmiş ve çok sayıda Bolşevik önder tutuklanmıştır. Temmuz Günleri, Ekim Devrimi öncesinde Bolşeviklerin büyümesinde ve etkisinde bir düşüş dönemine karşılık gelir.

Recorded Music NZ, Recording Industry Association of New Zealand (RIANZ), Yeni Zelanda'da faaliyet gösteren yapımcı, distribütör ve sanatçılardan oluşmuş kâr amacı gütmeyen bir ticaret birliğidir. Yeni Zelanda'da işletilemekte olan ya da ABD ve İngiltere temelli "büyük dörtler"in hükmü altında olan her plak şirketi RIANZ'a katılabilmektedir.

Anthony Best, sahne adı ile Buckwild, Amerikalı prodüktördür. İrlandalı bir anne ve Jamaikalı bir babanın oğlu olarak The Bronx, New York'ta dünyaya geldi.

<span class="mw-page-title-main">9th Wonder</span> Amerikalı müzik yapımcısı

Patrick Douthit, sahne adı ile 9th Wonder, Amerikalı hip hop prodüktörü, DJ ve rapçidir. Kariyerine Little Brother grubunun prodüktörü olarak başladı ve günümüze dek Mary J. Blige, Jean Grae, Lil Wayne, Wale, Jay-Z, MURS, Drake, Buckshot, Destiny's Child, Obie Trice, Erykah Badu, Ludacris ve David Banner ile çalıştı. 2009 sonu itibarıyla 9thmatic adıyla rap yapmaya başladı.

Otoriteryanizm veya otoriterlik, siyasi çoğulculuğun reddedildiği, siyasi statükonun ve müesses nizamın korunması için güçlü merkezi otoritenin kullanıldığı ve hukukun üstünlüğü, kuvvetler ayrılığı, demokratik oy kullanma hakkı gibi unsurların azaltıldığı bir siyasi sistemdir. Siyasi bilimciler, otoriter hükûmet biçimlerinin çeşitliliklerini tanımlayan birçok tipoloji oluşturmuşlardır. Otoriter rejimler, otokratik veya oligarşik olabilir ve bir parti veya askerî güç üzerine kurulabilir. Demokrasi ile otoriterlik arasında belirsiz bir sınırı olan devletler bazen "karma demokrasiler", "hibrit rejimler" veya "rekabetçi otoriter" devletler olarak nitelendirilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Siyasi parti sistemi</span>

Siyasi parti sistemi, demokrasinin bir parçasıdır. Halk içinden doğan ve halkın destekledği toplumsal hareketlerin, siyasi faaliyet göstermesine verilen isimdir. Siyasi parti sistemi, bir ülkede siyasi partilern bulunmasını ve seçimler yoluyla ülkenin idare edilmesini şart koşar.

En İyi Şarkı Altın Küre Ödülü, ilk kez 1962 yılında verilmeye başlanan ve 1965 yılından itibaren her yıl geleneksel olarak Hollywood Foreign Press Association tarafından verilen ödüldür. Ödül bir sinema filmi için özel olarak yazılmış şarkıların bestecilerine sunulmaktadır. Şarkıyı seslendiren sanatçı aynı zamanda besteciler arasında da yer almıyorsa ödül alamaz.

<span class="mw-page-title-main">Arnavutluk'ta sekülerizm</span>

Arnavutluk; siyasi sistemindeki çeşitli değişimlere rağmen kurulduğu 1912 yılından beri seküler devlet sistemiyle yönetilmektedir. Bağımsızlığını ilan ettikten sonra 20. yüzyıl boyunca sırasıyla monarşi ve totaliter komünist rejimin etkisi altında kalan ülke, Fransızların laiklik ilkesinden oldukça etkilenmiş ve sekülerizmden vazgeçmemiştir. Günümüzde seküler parlamenter demokrasi ile yönetilen ülkede, toplumdaki bütün dini inançlar devlet garantisi altına alınmıştır. Ülke anayasası dini toplulukların eşitliğini kabul eder ve herkes inanç konusunda istediğini seçme özgürlüğüne sahiptir.

Çiftdüşün, birbiriyle çelişen iki düşünceyi zihinde bir arada tutma ve bu düşüncelerin ikisine aynı anda inanma durumudur. Çiftdüşün ikiyüzlülükle ilişkilidir, ancak ondan farklıdır.