İçeriğe atla

Büyük Beyaz Leke

Aralık 2010'daki fırtına

Satürn'deki Büyük Beyaz Leke (Büyük Beyaz Oval olarak da bilinir), Jüpiter'deki Büyük Kırmızı Leke'ye benzerliği nedeniyle bu şekilde adlandırılan periyodik fırtınalardır ve karakteristik beyaz görünümleri sayesinde teleskopla Dünya'dan görülebilecek kadar büyüktürler. Lekeler, birkaç bin kilometre genişliğinde olabilir.

Cassini yörünge aracı, radyo ve plazma etkilenmesindeki artış veya Büyük İlkbahar Fırtınası nedeniyle,[1] Kuzey Elektrostatik Değişikliği olarak da bilinen 2010-11 fırtınasını izleyebilmişti.[2]

Cassini verileri, beyaz bulutlarda asetilen kaybını, fosfin artışını ve fırtınanın merkezindeki olağandışı bir sıcaklık düşüşünü ortaya çıkardı.[3] 2012 yılında fırtınanın görünür yönleri hafifledikten sonra, birleşen iki sıcak noktadan bir ısı ve etilen "püskürmesi" yayıldı.[1][4]

Ayrıca bakınız

Kaynakça

  1. ^ a b Mann, Adam. "Saturn Storm Creates Largest and Hottest Vortex Ever Seen in Solar System". Wired. 11 Mart 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Mart 2023. 
  2. ^ "Cassini Helps Solve Saturn's Mysterious Great White Spots | Space Exploration | Sci-News.com". 21 Aralık 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Mart 2023. 
  3. ^ Krishnan, Shweta (20 Mayıs 2011). "Dissecting Saturn's Big Storm". Sky & Telescope. 10 Eylül 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Mayıs 2011. 
  4. ^ "NASA: Rare, enormous gas storm detected on Saturn - CNN.com". 26 Mart 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Mart 2023. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Satürn</span> Güneş Sisteminin 6. gezegeni

Satürn veya Eski Türkçedeki adıyla Sekentir ya da Sekendiz, Güneş'e en yakın altıncı gezegen ve Jüpiter'den sonra Güneş Sistemi'ndeki en büyük ikinci gezegendir. Ortalama yarıçapı Dünya'nın yaklaşık dokuz buçuk katı olan bir gaz devidir. Dünya'nın ortalama yoğunluğunun yalnızca sekizde birine sahiptir, ancak Dünya'dan 95 kat daha büyüktür. Satürn, neredeyse Jüpiter büyüklüğünde olmasına rağmen, Jüpiter'in kütlesinin üçte birinden daha azına sahiptir. Satürn, Güneş'in etrafında 9,59 AU (1.434 milyon km) mesafede 29,45 yıllık bir yörünge periyoduyla dolanır.

<span class="mw-page-title-main">Satürn'ün doğal uyduları</span> Vikimedya liste maddesi

Satürn'ün doğal uyduları, sadece onlarca metre çapındaki minik uydulardan, Merkür gezegeninden daha büyük olan muazzam Titan'a kadar çok sayıda ve çeşitlidir. Satürn, halkalarında gömülü olmayan ve yörüngeleri doğrulanmış 146 uyduya sahiptir ve ayrıca milyonlarca gömülü küçük uydu ve daha küçük sayısız halka taneciklerini içeren yoğun halkaları vardır. Yedi Satürn uydusu, elips şekline sahip olabilecek kadar büyüktür, ancak bunlardan sadece Titan ve muhtemelen Rhea şu anda hidrostatik dengededir. Satürn'ün uyduları arasında özellikle dikkat çekici olanlar; azot bakımından zengin, Dünya benzeri bir atmosfere, kurumuş nehir ağları ve hidrokarbon göllerinden oluşan bir manzaraya sahip, Güneş Sistemi'ndeki ikinci en büyük uydu olan Titan, güney kutup bölgesinden gaz ve toz jetleri çıkan Enceladus ve tezat oluşturan siyah ve beyaz yarım küreleriyle İapetus'dur.

<span class="mw-page-title-main">Samsunspor (futbol takımı)</span> Türk futbol kulübü

Samsunspor futbol takımı ya da tam adıyla Samsunspor Futbol Kulübü Anonim Şirketi, Süper Lig'de mücadele eden anonim şirket yapısındaki Türk futbol kulübü.

<span class="mw-page-title-main">Altınordu FK</span> Türk spor (futbol) kulübü

Altınordu Futbol Kulübü ya da kısaca Altınordu, İzmir merkezli Türk futbol kulübü. 26 Aralık 1923 tarihinde kurulan kulübün renkleri kırmızı ve lacivert renklerinden oluşur. A.Ş. statüsündeki kulübün çoğunluk hissesi Seyit Mehmet Özkan'a ait olup kulüp şu anda 2. Lig'de mücadele etmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Titan (uydu)</span> Satürn uydusu

Titan, Satürn'ün en büyük uydusu ve yoğun bir atmosferi olduğu bilinen tek doğal uydudur. Dünya dışında, yüzeyinde kararlı sıvı bulundurduğu kanıtlanan 2. gök cismi olan Titan'daki büyük su kütleleri gibi görünen okyanusların, metan gazının sıvı hali olduğu görülmüştür.

<span class="mw-page-title-main">Büyük Kırmızı Leke</span> Jüpiterin ekvatoral düzlemde hareket etme kabiliyetine sahip olan devasa fırtınasıdır.

Büyük Kırmızı Leke, Jüpiter'de yer alan antisiklonik bir fırtınadır. Gezegenin ekvatorunun 22° güneyinde bulunur ve en az 359 yıldır sürdüğü tahmin edilmektedir. Yeryüzü teleskoplarından görülebilecek kadar büyük olan fırtına, ilk olarak 1664 yılında Robert Hooke tarafından gözlemlenmiştir.

<span class="mw-page-title-main">İapetus (uydu)</span>

Iapetus, tahmini 1469 km çap ile Satürn'ün üçüncü, Güneş Sistemi'nin 11. büyük uydusudur. İsmini Yunan Mitolojisi'nde bir Titan olan Iapetos'tan alır. Giovanni Domenico Cassini tarafından 1671 yılında keşfedildi.

<span class="mw-page-title-main">Carolyn Porco</span> Amerikalı yerbilimci

Carolyn C. Porco dış güneş sisteminin keşfiyle ilgili çalışmalarıyla bilinen Amerikalı gezegenbilimci. Görüntüleme çalışmalarına 1980'lerde, Jüpiter, Satürn, Uranüs ve Neptün'ü kapsayan Voyager programında başlamıştı. Halen Satürn'ün yörüngesinde bulunan Cassini'nin görüntüleme takımı başkanıdır.

<span class="mw-page-title-main">Hyperion (uydu)</span> Satürnün uydusu

Hyperion, Satürn'ün doğal uydusudur. William Cranch Bond, George Phillips Bond ve William Lassell tarafından 1848 yılında keşfedildi. Düzensiz şekli, kaotik dönüşü ve açıklanamayan sünger benzeri görünümü ile dikkat çekicidir. Keşfedilen ilk yuvarlak olmayan uydudur.

<i>Cassini-Huygens</i> NASA-ESA-ASI ortak yapımı kaşif (satürn ve uyduları)

Cassini–Huygens, doğal uyduları ve halkaları da dahil olmak üzere Satürn sistemini incelemek amacıyla 15 Ekim 1997'de başlatılan NASA, ESA ve ASI ortaklığında gezegenler arası uzay araştırma göreviydi.

Bebhionn, Satürn'ün küçük, düzensiz bir doğal uydusudur. Scott S. Sheppard, David C. Jewitt, Jan Kleyna ve Brian G. Marsden tarafından 12 Aralık 2004 ve 9 Mart 2005 tarihleri arasında yapılan gözlemlerle keşfedildi ve keşfi 4 Mayıs 2005 tarihinde açıklandı. Voyager 2 uzay aracının geçişinden 23 yıl sonra keşfedilen birkaç Satürn uydusundan birisidir.

<span class="mw-page-title-main">Telesto (uydu)</span>

Telesto, Satürn'ün bilinen 146 uydusundan on altıncısı ve en küçüklerinden biridir. Smith, Reitsema, Larson ve Fountain tarafından 1980 yılında yer tabanlı gözlemlerle keşfedilmiş ve geçici olarak S/1980 S 13 belirtmesiyle adlandırılmıştır. Takip eden aylarda birkaç başka tezahürü daha gözlemlenmiştir: S/1980 S 24, S/1980 S 33, ve S/1981 S 1.

<span class="mw-page-title-main">Enceladus</span> Satürnün doğal uydularından biri

Enceladus Satürn'ün en büyük altıncı uydusudur. Yaklaşık 500 kilometre çapında olan Enceladus Satürn'ün en büyük uydusu olan Titan'ın onda biri büyüklüğündedir. Yüzeyinin büyük oranda temiz buzla kaplı olması sonucunda Enceladus güneş sisteminde ışığı en fazla yansıtan gök cisimlerinden biri konumundadır. Doğal olarak ışığı tutan tüm gök cisimlerinden daha soğuk olan Enceladus'un yüzeyi öğle vakitlerinde en yüksek -198 °C dereceye ulaşmaktadır. Enceladus'un yüzeyi yoğun yaşlı kraterlerle kaplı bölgeleri ve 100 milyon yıla kadar yakın geçmişte oluşmuş genç tektonik deformasyon alanları gibi pek çok farklı yüzey özelliğini barındırmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Büyük Kara Leke</span>

Büyük Kara Leke, Neptün'de bulunan ve Jüpiter'in Büyük Kırmızı Lekesine benzeyen kara lekelerden birisidir. GDS-89, 1989'da Voyager 2 tarafından Neptün'de gözlemlenen ilk Büyük Kara Lekedir. Jüpiter'in lekesi gibi, Büyük Kara Lekeler de antisiklonik fırtınalardır. Jüpiter'in lekesinden farklı olarak Büyük Kara Lekelerde çoğunlukla bulut bulunmaz. Yaşamları Jüpiter'in lekesine karşın kısadır, birkaç yılda bir var olup yok olurlar.

<span class="mw-page-title-main">Cass County, Illinois</span> Illinois eyaletinde bölge

Cass ili veya Cass County Amerika Birleşik Devletleri'nin Illinois eyaletinde bulunan bir ildir. İlin nüfusu 2020 sayımına göre 13,042'dir. İlin merkezi Virginia şehridir.

<span class="mw-page-title-main">Huygens (uzay aracı)</span>

Huygens, 2005'te Satürn'ün uydusu Titan'a başarıyla inen atmosferik bir giriş probuydu (sonda). Avrupa Uzay Ajansı tarafından inşa edilip işletilen bu uzay aracı, Cassini-Huygens misyonunun bir parçasıydı ve Titan'a inen ilk uzay aracı ve bir uzay aracının Dünya'dan şimdiye kadar yaptığı en uzak iniş oldu. Sonda, 1655'te Titan'ı keşfeden 17. yüzyıl Hollandalı gökbilimci Christiaan Huygens'in adını almıştır.

<span class="mw-page-title-main">Narvi (uydu)</span> Satürnün uydusu

Narvi veya Saturn XXXI, Satürn'ün doğal uydusudur. 2003 yılında Scott S. Sheppard liderliğindeki bir gökbilimci ekibi tarafından keşfedildi ve geçici olarak S/2003 S 1 adı verildi.

<span class="mw-page-title-main">Tarqeq</span>

Tarqeq, Satürn'ün doğal uydusudur. Scott S. Sheppard, David C. Jewitt, Jan Kleyna ve Brian G. Marsden tarafından 5 Ocak 2006 ve 22 Mart 2007 tarihleri arasında yapılan gözlemler sonucunda keşfedildi ve 13 Nisan 2007 tarihinde duyuruldu. Adını İnuit ay tanrısı Tarqeq'ten almıştır ve İnuit grubunun bir üyesidir. Çapı yaklaşık yedi kilometredir. Cassini uzay aracı Tarqeq'i 15-16 Ocak 2014 tarihlerinde 1,5 gün boyunca gözlemlemişti.

<span class="mw-page-title-main">Küçük Kara Leke</span> Neptün gezegenindeki güney siklonik fırtına

Küçük Kara Leke, bazen görünümü nedeniyle Sihirbaz'ın Gözü olarak da adlandırılan, Neptün gezegenindeki dünya dışı bir girdaptı. Voyager 2 1989'da gezegenin yanından geçtiğinde, gezegendeki ikinci en büyük güney siklonik fırtınasıydı. Hubble Uzay Teleskobu 1994 yılında Neptün'ü gözlemlediğinde, fırtına kaybolmuştu.

<span class="mw-page-title-main">Ejderha Fırtınası (gökbilim)</span> Satürndeki yıldırımlı bir fırtına

Ejderha Fırtınası, Satürn'ün güney yarım küresinde bulunan ve "fırtına koridoru" olarak adlandırılan devasa bir yıldırımlı fırtınadır. Fırtına, 3.200 kilometre (2.000 mi) veya daha fazla bir menzile sahip olabilir ve Dünya'nın elektrikli gök gürültülü fırtınalarına benzetilebilir. Derin atmosfer katmanlarında enerji toplayan fırtına, kısa statik patlamaları sırasında yansıyan radyo dalgaları üretir ve bu da Cassini'nin onu tespit etmesine yardımcı olur.