İçeriğe atla

Büyük Beş (orkestralar)

Amerika Birleşik Devletleri'nin Beş Büyük orkestrası, terimin yaygınlaştığı 1950'lerin sonlarında ve sonrasında birkaç yıl boyunca "müzikal mükemmellik, müzisyenlik kalibresi, toplam sözleşme haftaları, haftalık temel ücretler, kayıt garantileri ve ücretli tatiller"[1] konusunda alana öncülük yapan beş senfoni orkestrasıdır.[2] Kuruluş sırasına göre bu orkestralar şunlardı:[3]

  • New York Filarmoni (1842)
  • Boston Senfoni Orkestrası (1881)[4]
  • Chicago Senfoni Orkestrası (1891)[5]
  • Philadelphia Orkestrası (1900)
  • Cleveland Orkestrası (1918)[6]

Kökenler

"Big Five" terimi, uzun süreli kayıtların mevcut olduğu, düzenli orkestra radyo yayınlarının genişlediği ve grubu oluşturan beş orkestranın New York'ta yıllık konser serileri düzenlediği zamanlarda ortaya çıktı. 20. yüzyılın ortalarına gelindiğinde, kayıtlar ve radyo yayınları Doğu Yakası topluluklarının hakimiyetindeyken, en önde gelen orkestralar "Üç Büyükler" olarak biliniyordu: New York, Boston ve Philadelphia. Bu etiket 1950'lerin sonlarında hala kullanılırken (örn. Newsweek, 17 Şubat 1958), George Szell yönetimindeki Cleveland Orkestrası ve Fritz Reiner yönetimindeki Chicago Senfoni Orkestrası'nın artan prestiji, "Üç Büyük"ün "Büyük Beş" haline geldiğini gördü.[7]

Modern kullanım

İnsanlar hala "Büyük Beş" e atıfta bulunur, ancak birçoğu sınıflandırmanın modası geçmiş olduğunu düşünür.[8] Bazı eleştirmenler, 1983'te Time dergisindeki Michael Walsh;[3][9] ve Mark Swed, Los Angeles Times, 2005.[10] Dahil edilmesi önerilen orkestralar arasında Los Angeles Filarmoni,[10] San Francisco Senfoni,[10] Atlanta Senfoni Orkestrası,[11] Pittsburgh Senfoni Orkestrası,[12] Houston Senfoni,[12] Baltimore Senfoni Orkestrası,[13] Ulusal Senfoni Orkestrası (Washington, DC ),[13] Minnesota Orkestrası (Minneapolis),[14] ve St. Louis Senfoni.[15]

Gramophone tarafından yapılan 2008 eleştirmen anketinde yedi Amerikan orkestrası dünyanın ilk 20'si arasında yer aldı. Bunlar sırasıyla Chicago Senfoni Orkestrası (5.), Cleveland Orkestrası (7.), Los Angeles Filarmoni (8.), Boston Senfoni Orkestrası (11.), New York Filarmoni (12.), San Francisco Senfoni idi. (13.) ve Metropolitan Opera Orkestrası (New York City ) (18.).[16]

21. yüzyılda, Amerikan orkestralarının bazı gözlemcileri, "Big Five" tanımının artık anlamlı olmadığını öne sürüyorlar. Cleveland Orkestrası'nın eski yönetici direktörü Gary Hanson, 2013'te bir orkestranın itibarının bir zamanlar "yetenek için rekabet etme yeteneğinde" önemli bir faktör olduğunu, yani "ün ve kalite arasında doğrudan bir ilişki olduğunu" söyledi.[8] Müzisyenlerin daha fazla coğrafi hareketliliği, büyük orkestra kayıt sözleşmelerinin nadirliği ve daha fazla Amerikan şehrinde yıl boyunca büyük orkestraların varlığı, bir zamanlar Büyük Beş ile ilişkilendirilen prestijin önemini azalttı. New York Times, "iklim ve yaşam maliyetinin, bir müzisyenin işveren seçiminde bir orkestranın tarihi şöhreti kadar önemli olduğunu" öne sürdü.[8] Ek olarak, çok sayıda yetenekli genç müzisyenin mevcudiyeti, tüm Amerikan orkestralarının kalitesini artıran bir "düzeyleme faktörü" olarak tanımlanmaktadır.[8]

Ayrıca bakınız

  • Amerika Birleşik Devletleri'ndeki senfoni orkestralarının listesi

Kaynakça

  1. ^ Robert R. Faulkiner, "Career Concerns and Mobility Motivations of Orchestra Musicians", The Sociological Quarterly, Vol. 14, No. 3 (Summer, 1973), p. 336.
  2. ^ Fred Kirshnit, "New York Drops Off the List of 'Big Five' Orchestras" 12 Haziran 2018 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., The New York Sun, December 5, 2006. Retrieved July 18, 2010.[]
  3. ^ a b Michael Walsh, Lee Griggs, James Shepherd, "Music: Which U.S. Orchestras Are Best?" Time, April 25, 1983. Retrieved July 18, 2010.
  4. ^ History of the Boston Symphony Orchestra (official website). Retrieved July 18, 2010.
  5. ^ History of the Chicago Symphony Orchestra 4 Ekim 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. (official website). Retrieved March 28, 2012.
  6. ^ History of the Cleveland Orchestra 9 Temmuz 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. (official website). Retrieved July 18, 2010.
  7. ^ Wayne Lee Gay, "Classical's `Big Five' are on top again"[], San Diego Union-Tribune, May 24, 2003, p. E6.
  8. ^ a b c d Oestreich (14 Haziran 2013). "The Big Five Orchestras No Longer Add Up". The New York Times. 4 Haziran 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Ekim 2021. 
  9. ^ Page, Tim (15 Nisan 1990). "Now Hear This. Why do the so-called Big Five stand out from all other U.S. orchestras?". Newsday. s. 10. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Temmuz 2010. 
  10. ^ a b c Swed, Mark (14 Ağustos 2005). "Time to get on the stick". Los Angeles Times. 25 Ekim 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Temmuz 2010. 
  11. ^ Mary Ann Glynn, "Maestro or Manager?" 26 Eylül 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. in Joseph Lampel, Jamal Shamsie, Theresa K. Lant (eds.), The business of culture (Routledge, 2006), p. 65. 0-8058-5582-3.
  12. ^ a b "Orchestras: The Elite Eleven", Time, April 8, 1966. Retrieved April 16, 2010. Subscription required.
  13. ^ a b Joshua Kosman, "New Music for a New Century" 24 Eylül 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., The Arts Today, USIA, Vol. 3., No. 1 (June 2008), p. 25. 1-4289-6734-6.
  14. ^ "Orchestras: Big Five Plus One?" Time, November 10, 1967. Retrieved July 18, 2010. Subscription required.
  15. ^ Richard Dyer, "The Big 5 orchestras: Do they still reign supreme?" The Boston Globe, August 29, 1993. Retrieved July 18, 2010. (abonelik gereklidir)
  16. ^ "The World's Greatest Orchestras by Gramophone" 21 Eylül 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., ocregister.com, November 2008. Retrieved January 16, 2020.

Konuyla ilgili yayınlar

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Gürer Aykal</span> Türk orkestra şefi

Gürer Aykal Türk orkestra şefi. 1988'den beri Cumhurbaşkanlığı Senfoni Orkestrası’nın şefliğini, ayrıca Borusan İstanbul Filarmoni Orkestrası’nın genel müzik direktörlüğünü ve daimi şefliğini yapmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">John Williams</span>

John Towner Williams, Amerikalı besteci, orkestra şefi ve piyanisttir. Modern çağın en önemli ve popüler senfonik film müziği bestecilerinden biridir. Beş Akademi Ödülü, 17 Grammy, 3 Altın Küre, 2 Emmy Ödülü ve İngiltere Film ve Televizyon Sanatları Akademisi’nden beş BAFTA Ödülü sahibidir.

<span class="mw-page-title-main">Pepe Romero</span> İspanyol müzikçi

Pepe Romero,, İspanyol gitarist.

<span class="mw-page-title-main">Zubin Mehta</span>

Zubin Mehta, Hint orkestra şefidir.

<span class="mw-page-title-main">Atilla Engin</span>

Atilla Engin, Türk davulcu, perküsyon ustası, besteci aranjör, büyük orkestra şefi, jazz/fusion yorumcusu ve jazz konservatuvarı hocası.

1990 NBA Playoffları 1989-90 sezonu sonunda başlamıştır. Detroit Pistons ve Portland Trail Blazers finallerde karşılamıştır. Pistons 4-1 iler seriyi geçerek ikinci defa NBA şampiyonu olmuştur. Isiah Thomas finallerin en değerli oyuncusu seçilmiştir. Lakers sezonu 63 galibiyet ile ilk sırada tamamlamasına rağmen, ikinci turda Phoenix Suns'a 4-1 ile seriden elenmiştir. Pistons doğu konferansı finalinde Michael Jordan'lı Bulls la ile karşılamış çok zorlu geçen seriyi 4-3 ile geçebilmiştir.

1989 NBA Playoffları 1989-90 sezonun sonunda başlamıştır. Detroit Pistons 63 galibiyet 19 yenilgi ile tüm NBA ligini birinci sırada tamamlayarak playofflarda ev sahibi avantajını elde etti. İlk turda Boston Celtics'i 3-0 la geçti, konferans yarı finalinde Milwaukee Bucks'ı 4-0 ile süpürdü ve konferans finalinde Chicago Bulls'un rakibi oldu. Bu seride zorlansa da Bulls karşısında seride 4-2 öne geçerek geçen senden sonra bu senede finallere yükselme başarısı gösterdi. Batı konferansını 57 galibiyet alarak ilk sırada tamamlayan Los Angeles Lakers ise, hiç yenilgi almadan finallere yükseldi. İlk turda Portland Trail Blazers'ı 3-0, yarıfinalde Seattle SuperSonics'i 4-0 ve konferans finalinde Phoenix Suns 4-0 ile süpürdü. Geçen senenin rövanşı olan bu final eşlemesinde Detroit Pistons bütün maçlarda Lakers'a üstün geldi ve 4-0 ile Los Angeles ekibini süpürdü. Böylece kulüp tarihindeki ilk şampiyonluğuna ulaşan Pistons'da finallerin en değerli oyuncusu Joe Dumars oldu.

1988 NBA Playoffları 1987-88 normal sezonun bitmesiyle başlamıştır. Los Angeles Lakers 62 galibiyet 20 yenilgi ile NBA ligini birinci sırda bitirmiş ve ev sahibi avantajını elde etmiştir. Geçen senenin şampiyonu Lakers, ilk turda 3-0 ile San Antonio Spurs'ü süpürmüş, ikinci turda Utah Jazz'ı 4-3 ile geçebilmişti. Konferans finalinde de Dallas Mavericks'i 4-3 geçen Lakers bir kez daha NBA finaline kalmıştır. Detroit Pistons ise 54 gallibyet alarak Boston Celtics'ten sonra doğu konferansını ikinci sırada bitirmişti. İlk turda Washington Bullets'ı 3-2, ikinci turda Chicago Bulls 4-1 ve konferans finalinde Boston Celtics'i 4-2 ile geçerek 1956 yılında Fort Wayne Pistons adı ile NBA finallerine kalmasından sonra ilk defa finale yükselmiştir. Çok çekişmeli süren 7 maçta Lakers 4-3 ile Pistons'ı geçerek şampiyon olmuştur. James Worthy finallerin en değerli oyuncusu seçilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Zoltán Kocsis</span> Macar piyanist ve opera şefi

Zoltán Kocsis, Macar piyanist, besteci ve orkestra şefi.

<span class="mw-page-title-main">Gustavo Dudamel</span>

Gustavo Adolfo Dudamel Ramírez, Venezuelalı orkestra şefi ve kemancı.

Andrew Powell İngiliz besteci, aranjör ve müzik icracısı.

Karl Ilitch Eliasberg, Sovyet orkestra şefi. Şostakoviç'in 7. Senfonisi'nin Leningrad Galası'nın orkestra şefiydi.

<span class="mw-page-title-main">Londra Filarmoni Orkestrası</span>

Londra Filarmoni Orkestrası, Londra merkezli Birleşik Krallık'ın beş daimi senfoni orkestrasından biridir. Orkestra şefi Thomas Beecham ve Malcolm Sargent tarafından 1932'de mevcut Londra Senfoni Orkestrası ve BBC Senfoni Orkestrası'na rakip olarak kuruldu.

<span class="mw-page-title-main">Julian Rachlin</span>

Julian Rachlin Litvanya, Vilnius doğumlu bir kemancı, viyolacı ve orkestra şefidir.

4. Grammy Ödülleri; 29 Mayıs 1962'de Chicago, Los Angeles ve New York'ta düzenlendi. Henry Mancini törende 5 ödül kazandı.

<span class="mw-page-title-main">Camilla Wicks</span>

Camilla Dolores Wicks –, Amerikalı kadın keman sanatçısı.

<span class="mw-page-title-main">Mirga Gražinytė-Tyla</span>

Mirga Gražinytė-Tyla Litvanyalı bir şef. Halen City of Birmingham Senfoni Orkestrası'nın (CBSO) müzik direktörüdür.

<span class="mw-page-title-main">New York Filarmoni Orkestrası</span> New York merkezli senfoni orkestrası

New York Filarmoni Orkestrası, ABD'nin New York kenti merkezli senfoni orkestrası. 1842'de kurulmuştur ve "Big Five" olarak adlandırılan ABD'nin önde gelen orkestralarından birisidir. Lincoln Center içerisindeki David Geffen Hall'da sahne almaktadır.

Cleveland merkezli Cleveland Orkestrası, gayri resmi olarak "Büyük Beş" denilen beş Amerikan orkestrasından birisidir. 1918'de piyanist ve izlenimci Adella Prentiss Hughes tarafından kurulan orkestra, konserlerinin çoğunu Severance Hall'da verir. 2021 itibarıyla, görevli müzik direktörü Franz Welser-Möst'tür.

<span class="mw-page-title-main">Bernard Haitink</span>

Bernard Johan Herman Haitink "CH", "KBE", Hollandalı orkestra şefi ve keman sanatçısı. 2004 ile 2009 yıllarında iki kez Grammy Ödülü'nü kazandı.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.