İçeriğe atla

Büyük Bazar camii

Koordinatlar: 38°45′06″K 48°50′49″D / 38.75167°K 48.84694°D / 38.75167; 48.84694
Büyük Bazar camii
AzericeBöyük Bazar məscidi
Harita
Temel bilgiler
KonumAzerbaycan Lenkeran, Azerbaycan
Koordinatlar38°45′06″K 48°50′49″D / 38.75167°K 48.84694°D / 38.75167; 48.84694
İnançİslam
Mimari
Mimari türCami
Mimari biçimİslami mimari
Tamamlanma1864
Özellikler
Kapasite500 kişilik
Minare sayısı1
Minare yüksekliği36 m.

Büyük Bazar Camii, Azerbaycan'ın Lenkeran şehrinde bulunan bir tarihi-mimari eserdir. Cami 1864 yılında Büyük Bazar semtinde inşa edilmiştir.

Cami, Azerbaycan Cumhuriyeti Bakanlar Kurulunun 2 Ağustos 2001 tarih ve 132 sayılı kararı ile yerel öneme sahip taşınmaz tarihi ve kültürel anıtlar listesine dahil edilmiştir.

Hakkında

Büyük Bazar Camii, 1864 yılında Lenkeran'ın Büyük Bazar mahallesinde inşa edilmiştir.[1][2] Cami, Kerbelayi Gulu, Kerbelayi Ağagulu, Hacı Mirağa ve Büyük Bazar mahallelerinde yaşayan halkın topladığı paralarla inşa edildi.[3] Adını bulunduğu mahalleden almıştır. Mimarı Usta Hadi'ydi.[4]

Sovyet işgalinden sonra 1928'den itibaren resmi olarak dine karşı mücadele etmeye başladılar. Aynı yılın Aralık ayında Azerbaycan Komünist Partisi Merkez Komitesi birçok cami, kilise ve sinagogu eğitim amaçlı kullanılmak üzere kulüplere devretti. Azerbaycan'da 1917'de 3.000 cami varsa, 1927'de bu sayı 1.700, 1933'te 17'dir.[5] Büyük Bazar camisi de kapatılarak depo, kütüphane ve resim galerisi olarak kullanıldı. 1929 yılına kadar caminin avlusunda Kerbelai Hüseyin, General Hacı Mirabbas Han Talişinski, Kerimovlar, Hacı Manaf, Hacı Alasgar ve Hacı Hacıağa Ekberov adına toplam 6 takiya bulunuyordu.[6][7] 1930'lu yıllarda Hacıağa Ekberov'un takiyesi dışındaki diğer takiyeler, 1938'de ise caminin minaresi yıkılmıştır.[7] Cami binasında 1938-1980 yılları arasında fırın, 1980-1990 yılları arasında ise resim galerisi yer almıştır.[7][8]

Cami, Azerbaycan Cumhuriyeti Bakanlar Kurulunun 2 Ağustos 2001 tarih ve 132 sayılı kararı ile yerel öneme sahip taşınmaz tarihi ve kültürel anıtlar listesine dahil edilmiştir.[9] 1995 yılında yerel halkın girişimiyle caminin yanına 36 m yüksekliğinde bir minare inşa edildi.[7] Camide Devlet Komitesi tarafından kayıtlı bir dini topluluk faaliyet göstermektedir.[10]

Mimarisi

Caminin uzunluğu 31,5 metre, genişliği ise 12,7 metredir.[7] Yapımında orman ürünleri ve pişmiş tuğlalar kullanılmıştır. Üstü kiremitle kaplıdır. Alanı 500 m2'dir. metre, kapasitesi 550 kişidir.[11] Tavanı dikdörtgen olup 6 sütun üzerinde durmaktadır.[12] Cami ana ve yardımcı binalardan oluşmaktadır.[13]

Kaynakça

  1. ^ Həsənoğlu, Həşim (2015). Azərbaycanın dini-tarixi abidələri, ziyarətgahları, seyidləri, övliyaları (PDF) (Azerice). Bakı: Nasir. s. 196. 
  2. ^ Azərbaycanın seçilmiş İslam abidələri (PDF) (Azerice). Bakı: Dini Qurumlarla İş Üzrə Dövlət Komitəsi. 2015. s. 102. 19 Eylül 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 28 Ağustos 2024. 
  3. ^ Mirhaşım Talışlı, Etibar Əhədov (2017). Lənkəran Ensiklopedik Məlumat (PDF) (Azerice). Baku: 3 saylı Bakı Mətbəəsi. s. 97. 6 Nisan 2019 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. 
  4. ^ ""Məscid (Böyük bazar)"". irs.gov.az. 1 Haziran 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Nisan 2024. 
  5. ^ Arif Yunus (2004). Ислам в Азербайджане (PDF). Bakü: Zaman. s. 78. ISBN 9952-8052-0-9. 5 Temmuz 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 7 Mart 2023. 
  6. ^ Mistanlı, Aqşin (2020). Cənub bölgəsinin abidələr ensiklopediyasi (Azerice). Bakı: Adiloğlu. s. 108. ISBN 978-9952-37-379-0. 
  7. ^ a b c d e Mirhaşım Talışlı, Etibar Əhədov (2017). Lənkəran Ensiklopedik Məlumat (PDF) (Azerice). Baku: 3 saylı Bakı Mətbəəsi. s. 98. 6 Nisan 2019 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. 
  8. ^ "150-dən çox yaşı olan Lənkəranın Böyük bazar məscidi". cenublu.az. 11 Mayıs 2022. 6 Haziran 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Nisan 2024. 
  9. ^ "Azərbaycan Respublikası Nazirlər Kabinetinin 2001-ci il 2 avqust Tarixli 132 nömrəli qərarı ilə təsdiq edilmişdir" (PDF) (Azerice). mct.gov.az. 2 Ağustos 2001. 7 Temmuz 2021 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Aralık 2022. 
  10. ^ "Məscidlər və dini icmalar". irs.gov.az. 9 Haziran 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Nisan 2024. 
  11. ^ Abdullayeva, S. (1 Ekim 2013). "Azərbaycandakı məscidlər: mənəviyyat və tarixi-memarlıq abidələri". 525.az. 1 Nisan 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Nisan 2024. 
  12. ^ Azərbaycan Respublikası Məscidlərinin Ensiklopediyası (PDF) (Azerice). Bakı: Beynəlxalq Əlhuda. 2001. s. 174. ISBN 964-8121-59-1. 23 Temmuz 2021 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. 
  13. ^ "Lənkəran şəhəri Böyük Bazar məscidi". sirat.az. 21 Şubat 2022. 4 Şubat 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Nisan 2024. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Lenkeran</span> Azerbaycanda şehir

Lenkeran, Azerbaycan'da şehir. Lenkeran Rayonu'nun idari merkezidir. Lenkeran Azerbaycan Cumhuriyeti'nin güney bölgesinde yerleşen en büyük şehirdir. 1993 yılında kısa süreliğine ayrılıkçı Talış-Mugan Özerk Cumhuriyeti'nin başkenti olmuştur. Lenkeran adı, bir İran dili olan Talışça'da "Lan" veya "Ləngər" - Kamış, "Kon" veya "Kəon" - Evler — yani kamış evler demektir. Nüfusun yaklaşık üçte ikisini Azeriler ve üçte birini Talışlar oluşturmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Cek, Kuba</span>

Cek, Azerbaycan'ın Kuba Rayonu'nunda köy. Cek yerleşim yeri deniz seviyesinden 1643 metre yüksekliktedir.

<span class="mw-page-title-main">Kınalık, Kuba</span>

Kınalık, veya yerel dilde: Kətiş — Azerbaycan Cumhuriyeti Kuba rayonunun aynı adlı idari biriminde köy ve bu birimin merkezi. Kınalık Belediyesinin merkezidir. Tufan Dağı ile Kızılkaya, Şahdağ ve Kınalık Dağı arasındaki yükseklikte yerleşiyor. Kınalık yerleşim yeri deniz seviyesinden 2350 metre yüksekliktedir.

<span class="mw-page-title-main">Cekliler</span> Azerbaycanın Kafkasya bölgesinin kuzeyinde yaşayan yerli halk

Cekliler, Kafkasya'da Azerbaycan'ın kuzey kesimlerinde yerleşik halk. Kafkasya'nın yerli halklarından biridir. Azerilerin parçası, Azerbaycan'ın aborigen nüfusu, etnik azınlıklarından olan Şahdağ halklarından biridir. Konuştukları dil Cekce veya Cek dili olarak adlandırılır.

<span class="mw-page-title-main">Hazar adaları</span>

Hazar Adaları (Azerice: Xəzər Adaları), günümüzde inşa edilen, Hazar denizinde, Bakü'nün 25 km güneyinde yer alan, 41 adadan oluşan ve 3000 hektar alanı kapsayan yapay bir ada şehirdir.

İsmailov Etibar Beyler oğlu, Azerbaycan Ulusal Kahramanı madalyasına sahip asker.

<span class="mw-page-title-main">Rövşen Ekberov</span>

Rövşen Telman oğlu Ekberov, Azerbaycan Ulusal Kahramanı madalyasına sahip asker.

Etibar Aliyev, Azerbaycan Ulusal Kahramanı madalyasına sahip asker.

<span class="mw-page-title-main">Pazar Meydanı</span>

Pazar Meydanı veya Hanegah Külliyesi XII-XIII yüzyıllara tarihlenen tarihi bir dini-mimari arkat kompleksidir. Azerbaycan'ın Bakü şehrinde, Küçük Kale caddesi üzerinde, Eski Şehir'in bir parçasıdır. Azerbaycan Cumhuriyeti Bakanlar Kurulunun 2 Ağustos 2001 tarih ve 132 sayılı kararı ile de ulusal mimari anıt olarak tescil edilmiştir.

Novruzali Bey Camisi Ermenistan'ın başkenti Erivan'ın tarihi ksımında yerleşmiş olan tarihi camilerden biri.

Hoca Mercanlı Kuyusu, Azerbaycan'ın Şuşa kentinin Hoca Mercanlı mahallesinde yer alan, aynı adı taşıyan camiden çok uzak olmayan kuyu. 18. yüzyılda inşa edilmiştir. 8 Mayıs 1992'de Şuşa'nın Ermeni birlikleri tarafından işgal edilmesinden bu yana, kuyu ihmal edilmiş ve sonunda kurumuştur.

<span class="mw-page-title-main">Erdebil Camii</span>

Erdebil Camii, Azerbaycan'ın Kuba şehrinde, 113 Fetali Han Caddesi'nde bulunan 19. yüzyıldan kalma bir camidir.

<span class="mw-page-title-main">Sekinehanım Camisi</span>

Sekinehanım Camisi 1854 yılında Azerbaycan'ın Guba şehrinde inşa edilmiş tarihi-mimari bir anıttır.

<span class="mw-page-title-main">Ömer Efendi Camii</span>

Ömer Efendi Camii 18.-19. yüzyıllara ait tarihi-mimari bir eserdir. Azerbaycan'ın Şeki şehrinde yer almaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Şeki Han Camii</span>

Şeki Han Camii18.-19. yüzyıllara ait tarihi-mimari bir eserdir. Azerbaycan'ın Şeki şehrinde bulunmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Rustov Camii</span>

Rustov Köy Camii, Kuba rayonu, Rustov köyünde Hacı Zeynelabidin Tağıyev'in yardımlarıyla 1903 yılında yaptırılan tarihi-mimari bir eserdir.

Azerbaycan'ın Ermenistan topraklarındaki kültürel mirasına ait anıtların listesi - Revan Hanlığı, şimdiki Ermenistan topraklarında, İslam dini 7. yüzyıldan itibaren yayılmıştır. Bu bölgede yüzlerce cami ve diğer dini ibadethaneler mevcuttu. Erivan'ı ziyaret eden seyyahların eserlerinden bu bölgedeki dini eserler hakkında yeterli bilgi almak mümkündür. Genel olarak 1912 yılına kadar Batı Azerbaycan'da Erivan ilçesinde 42, Eçmiadzin ilçesinde 33 ve Zengezur ilçesinde 35 cami faaliyet göstermiştir.


<span class="mw-page-title-main">Hacı Cafer Camii</span>

Hacı Cafer Camii, Azerbaycan'ın Kuba şehrinde 19. yüzyılın başlarında inşa edilmiş tarihi-mimari bir anıttır.

<span class="mw-page-title-main">Kısa Minareli Cami</span>

Kısa minareli cami, Şeki şehrinde bulunan, 19. yüzyılda inşa edilmiş tarihi bir camidir. Azerbaycan'ın Şeki kentindeki Yukarı Baş Devlet Tarihi-Mimari Koruma Alanı topraklarında yer almaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Susay Camii</span>

Susay camii, Azerbaycan'ın Guba ilçesinin Susay köyünde bulunan tarihi-mimari eserdir.