Bütünleşmiş Değişen Bulutsu

Bütünleşmiş Değişen Bulutsu
Bulutsu
SDSS tarafından elde edilen fotoğrafta Bütünleşmiş Değişen Bulutsu.
Gözlem verisi
Takımyıldız	Küçük Ayı, Büyük Ayı, Ejderha, Zürafa, Cennetkuşu
Sağ açıklık ( $α$ )	23^sa 07^d 50,05^s^[1]
Dik açıklık ( $δ$ )	+19° 54′ 18″^[1]
Özellikler
Uzaklık	489^[1] Iy (150^[1] pc)
Dikkate değer özellikler	üç ayrı sistem
Katalog belirtmeleri
Integrated Flux Nebulas, Flux Nebula

Ayrıca bakınız: Bulutsu listeleri

Bütünleşmiş Değişen Bulutsu (veya ing. Integrated Flux Nebulae - IFN), nispeten yakın zamanda tanımlanmış gök bilimsel bir fenomendir. Samanyolu düzlemindeki tipik ve iyi bilinen gazlı bulutsuların aksine, bu bulutsular gökada ana gövdesinin ötesine uzanır.

Bu terim, fenomeni "tek bir yıldız tarafından aydınlatılmayan yüksek galaktik enlem bulutsuları" olarak tanımlayan Steve Mandel-Wilson tarafından bulunmuştur. Yıldızlararası ortamın önemli bir bileşeni olan bu bulutsular; toz parçacıkları, hidrojen, karbon monoksit ve diğer öğelerden oluşur.^[2] Akademisyenler, Bütünleşmiş Değişen Bulutsular'ı oluşturan tek ana yapıyı sistematik olarak böldü ve katalogladı. Bu çalışmanın sonucu, esas olarak Küçük Ayı, Büyük Ayı ve Zürafa takımyıldızları arasında uzanan yedi ana konsantrasyonu tanımlayan Mandel-Wilson Kataloğu'nda yer almaktadır.

Katalog ayrıca bu yapıyla bağlantılı olmayan, biri Çalgı takımyıldızı'nda Vega'nın hemen kuzeyinde MW8 olarak belirtilen, diğeriyse Cennetkuşu takımyıldızı'nda IC 4633 yönünde MW9 olarak belirtilen iki soluk bulutsuyu içerir.^[3]

Kaynakça

^ ^a ^b ^c ^d Miville-Deschênes, M.-A.; Martin, P. G.; Abergel, A.; Bernard, J.-P.; Boulanger, F.; Lagache, G.; Anderson, L. D.; André, P.; Arab, H.; Baluteau, J.-P.; Blagrave, K.; Bontemps, S.; Cohen, M.; Compiegne, M.; Cox, P.; Dartois, E.; Davis, G.; Emery, R.; Fulton, T.; Gry, C.; Habart, E.; Huang, M.; Joblin, C.; Jones, S. C.; Kirk, J.; Lim, T.; Madden, S.; Makiwa, G.; Menshchikov, A.; Molinari, S.; Moseley, H.; Motte, F.; Naylor, D. A.; Okumura, K.; Pinheiro Gonçalves, D.; Polehampton, E.; Rodón, J. A.; Russeil, D.; Saraceno, P.; Schneider, N.; Sidher, S.; Spencer, L.; Swinyard, B.; Ward-Thompson, D.; White, G. J.; Zavagno, A. (Temmuz 2010). "Herschel-SPIRE observations of the Polaris flare: Structure of the diffuse interstellar medium at the sub-parsec scale". Astronomy and Astrophysics. Cilt 518. s. L104. doi:10.1051/0004-6361/201014678. 6 Ekim 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Ekim 2010.
^ "Arşivlenmiş kopya". 3 Ekim 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Ekim 2019.
^ "The Mandel-Wilson Catalogue of Unexplored Nebulae". 30 Eylül 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Eylül 2019.

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Gezegenimsi bulutsu</span>

Gezegenimsi bulutsu veya gezegenimsi nebula, yaşamının son evresinde bulunan bir kırmızı devin yaydığı parlak bir iyonize gazdan oluşan salma bulutsusu türüdür.

Bulutsu, iyonize, nötr veya moleküler hidrojen ve kozmik tozdan oluşabilen, yıldızlararası ortamın belirgin bir şekilde ışıldayan kısmıdır. Bulutsular genellikle Kartal Bulutsusu'ndaki "Yaratılış Sütunları" gibi yıldız oluşum bölgeleridir. Bu bölgelerde gaz, toz ve diğer malzemelerin oluşumları bir araya gelerek daha yoğun bölgeler oluşturur ve bu yoğun bölgeler daha fazla madde çekerek sonunda yıldızları oluşturacak kadar yoğun hale gelirler. Geri kalan malzemenin ise gezegenler ve diğer gezegen sistemi nesnelerini oluşturduğu düşünülmektedir.

Bulutsular ve Yıldız Kümelerinin Yeni Genel Kataloğu, 1888 yılında John Louis Emil Dreyer tarafından derlenen ve derin gökyüzü cisimlerinden oluşan bir astronomi kataloğudur. NGC, gökadalar, yıldız kümeleri ve salma bulutsuları da dahil olmak üzere 7.840 gök cismi içerir. Dreyer NGC'ye, 1895 ve 1908 yıllarında 5.386 gök cismini daha tanımlayan ve Dizin Katalogları olarak bilinen iki ek yayınladı. Bu cisimlerin birçoğu halen NGC veya IC numaralarıyla yaygın bir şekilde bilinmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Biçimsel galaksi sınıflaması</span> gökadaların görünüşlerine göre gruplara ayırdığı bir sınıflandırma sistemidir

Biçimsel galaksi sınıflandırması, astronomların gökadaları görünüşlerine göre gruplara ayırdıkları bir sınıflandırma sistemidir. Gökadaları görünüşlerine göre sınıflandırmak için kullanılan birkaç şema bulunmaktadır. Bunların en bilineni Edwin Hubble tarafından tasarlanan ve Gérard de Vaucouleurs ile Allan Sandage tarafından genişletilen Hubble düzenidir. Gökada sınıflandırması ve morfolojisi artık büyük ölçüde hesaplama yöntemleri ve fiziksel morfoloji kullanılarak yapılır.

<span class="mw-page-title-main">Eskimo Bulutsusu</span>

NGC 2392, İkizler takımyıldızı yönünde bulunan çift kutuplu bir gezegenimsi bulutsu. Adını, Eskimo parkalarının çevresi yumuşak kabarık tüylü başlığı ve ortasında insan yüzünü andıran şeklinden dolayı almıştır. 1787 yılında William Herschel tarafından keşfedilmiştir. 2000 yılında Hubble uzay teleskobu sayesinde görüntülerine ulaşılmıştır. İçerdiği gaz bulutlarının karmaşık yapısı henüz tam olarak anlaşılamamıştır.

<span class="mw-page-title-main">Kedi Gözü bulutsusu</span> Ejderha takımyıldızı yönünde bulunan gezegenimsi bulutsu

Kedi Gözü bulutsusu, Ejderha takımyıldızı yönünde bulunan bir gezegenimsi bulutsu. Yapısal açıdan, bilinen en karmaşık bulutsulardandır; Hubble Uzay teleskobu ile düğümler, püskürtmeler ve yaysal yapılar gözlemlenmiştir. Merkezinde, 1000 yıl önce dış zarfını kaybederek bulutsuyu üretmiş olan parlak ve sıcak bir yıldız vardır.

Ünlenen adıyla "Halka Bulutsusu" Çalgı takımyıldızının kuzeyinde bulunan ve kataloglarda Messier 57, M57 veya NGC 6720 olarak yer alan gezegenimsi bulutsudur.

<span class="mw-page-title-main">Halter Bulutsusu</span>

Halter Bulutsusu Tilkicik takımyıldızında yaklaşık olarak 1360 ışık yılı uzaklıkta bulunan bir gezegenimsi bulutsudur.

Abell 39 Herkül takımyıldızı bölgesinde bulunan yüzey parlaklığı düşük bir gezegenimsi bulutsudur. Dünya'dan uzaklığı yaklaşık olarak 6.800 ışık yılıdır. 2,5 ışık yılı yarıçapıyla neredeyse mükemmel küreseldir.

NGC 2438 Pupa takımyıldızında bulunan gezegenimsi bulutsu.William Herschel tarafından 19 Mart 1786 tarihinde keşfedilmiştir. NGC 2438, Messier 46 kümesiyle birlikte görülür, ancak M46'nın yarıçap hızını paylaşmadığından muhtemelen ilgili olmayabilir. Bu duruma benzer bir örnek olarak NGC 2818 gösterilebilir.

NGC 6302, Akrep takımyıldızı'nda yaklaşık olarak 4.000 ışık yılı uzaklıkta bulunan çiftkutuplu bir gezegenimsi bulutsudur. Bu, gözlenmiş en ilginç ve karmaşık gezegenimsi bulutsulardan birisidir. NGC 6302 orta yıldızlı bir galaksinin en sıcak cismidir, tayf bilgileri merkezindeki yıldızın yüzey sıcaklığını 200.000 °K olarak göstermektedir ki bu da bulutsuyu oluşturan yıldızın çok büyük bir yıldız olduğunu gösterir.

<span class="mw-page-title-main">Vatoz Bulutsusu</span>

Vatoz Bulutsusu Sunak takımyıldızı bölgesinde yaklaşık olarak 18.000 ışık yılı uzaklıkta bulunan, bilinen en genç gezegenimsi bulutsudur.

<span class="mw-page-title-main">Küçük Halter Bulutsusu</span>

Küçük Halter Bulutsusu, Kahraman takımyıldızında tahminen 1.700 ila 15.000 ışık yılı uzaklıkta bulunan bir gezegenimsi bulutsudur. Pierre Méchain tarafından 5 Eylül 1780 tarihinde keşfedildi. Messier Kataloğu'ndaki yalnızca dört gezegenimsi bulutsudan biri olan Messier 76, en soluk Messier cisimlerinden birisidir.

Sh2-279, Avcı takımyıldızında bulunan bir HII bölgesi ve parlak bulutsuları içeren bir yansı bulutsusudur. Avcı'nın Kılıcı olarak bilinen asterizmin en kuzey ucunda, Avcı Bulutsusu'nun 0,6 derece kuzeyinde yer alır. Sh2-279 içerisinde gömülü bulunan yansı bulutsusu popüler bilimde Koşan Adam Bulutsusu olarak bilinir.

Messier 87 Başak takımyıldızı bölgesinde yaklaşık olarak 72,08 MIy (22,1 Mpc)uzaklıkta bulunan dev bir eliptik gökadadır. Charles Messier tarafından 18 Mart 1781 tarihinde keşfedildi. Messier, gözlem defterine düştüğü notta gökada için "içinde yıldız olmayan bir bulutsu" diyordu. Oysa Messier'in yıldızsız bulutsu sandığı şey, en az birkaç yüz milyar yıldızdan oluşmuş dev bir sistemdi. Halton Arp tarafından görüntülenmiş ve Arp 151 olarak "Fışkırmalara sahip gökadalar" kategorisi altında Tuhaf Gökadalar Atlası'na dahil edilmiştir.

Donuk Aslan Bulutsusu, Aslan takımyıldızında yaklaşık olarak 10.000 ışık yılı uzaklıkta bulunan bir ön gezegenimsi bulutsudur. Tayfsal çiftkutuplu bulutsudur. Merkezi yıldız, Frosty Leo olarak adlandırılan optik tayf türü K7II olan bir yıldızdır. 3,1 µm'de çok aşırı soğurma özelliği ve gökada düzlemi üzerinde 900 parsekten fazla mesafesiyle oldukça sıradışıdır.

Delta Eridani, Irmak takımyıldızı içinde yer alan ve yaklaşık olarak 29 ışık yılı uzaklıkta bulunan bir yıldızdır. Tayf sınıfı K1III-IV olan turuncu altdevin görünen parlaklığı +3,51 kadirdir. Yıldızın geleneksel ismi olan Rana, Latince "kurbağa" anlamına gelir. Gökada içinde Güneş'e göre 32,7 km/sn'lik bir hızla hareket eder. Gökada merkezinden uzaklığı, 24.100 ile 62.500 ışık yılı aralığında tahmin edilmektedir.

HD 65750, Karina takımyıldızı bölgesinde yaklaşık olarak 900 ışık yılı uzaklıkta bulunan M-tipi kırmızı parlak dev yıldızdır. IC 2220 olarak bilinen önemli bir yansı bulutsusu ile çevrelenmiştir.

Teta¹ Orionis E, Avcı takımyıldızı bölgesinde yaklaşık olarak 1.280 ışık yılı uzaklıkta bulunan spektroskopik ikili yıldızdır. Orion Bulutsusu'nun kalbinde bulunan Trapezium açık yıldız kümesi'nin bir üyesidir ve θ¹ Orionis A'nın 4' kuzeyinde yer alır. Her iki bileşen de çok benzer anakol öncesi yıldızlardır. Birkaç onda bir büyüklüğünde zayıf tutulmalar gösterirler.

Sh2-308, Büyük Köpek takımyıldızının merkezine yakın bulunan iyonize hidrojenden oluşmuş bir H II bölgesidir. Gece gökyüzündeki en parlak yıldız olan Sirius'un yaklaşık 8 derece güneyindedir. Bulutsu, EZ Canis Majoris adlı Wolf-Rayet yıldızını çevreleyen bir kabarcığa benzer. Bu yıldız kısaca, yıldız evriminin ön-süpernova aşamasındadır. Bulutsu, Dünya'dan yaklaşık olarak 4.530 ışık yılı uzaklıktadır, fakat bazı kaynaklar hem yıldızın hem de bulutsunun 5.870 ışık yılı uzakta olduğunu belirtir. Hatta bulutsunun Dünya'dan 1.875 ışık yılı uzaklıkta olduğunu belirten kaynaklar da bulunmaktadır.

Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.