İçeriğe atla

Bülent Tanör

Bülent Tanör
DoğumBülent Savaş Tanör
13 Aralık 1940(1940-12-13)
Beylerbeyi, Üsküdar, İstanbul, Türkiye
Ölüm28 Kasım 2002 (61 yaşında)
İstanbul, Türkiye
Defin yeriZincirlikuyu Mezarlığı, İstanbul
EğitimGalatasaray Lisesi
İstanbul Üniversitesi Hukuk Fakültesi (1959-1963)
Cenevre Üniversitesi (1973-1974)
Dijon Üniversitesi (1983-1985)
Paris Nanterre Üniversitesi (1983-1985)
EvliliklerÖget Öktem Tanör
Kariyeri
DalıAnayasa Hukuku
Çalıştığı kurumlarİstanbul Üniversitesi Hukuk Fakültesi

Bülent Savaş Tanör (13 Aralık 1940, İstanbul - 28 Kasım 2002, İstanbul), Türk anayasa hukukçusu, siyaset bilimci ve yazar.

Özellikle insan hakları ve Anayasa Hukuku konusunda yaptığı çalışmalarla tanınan Tanör, Öget Öktem Tanör ile evliydi. Yayımlanmış 22 kitabı ve çok sayıda bilimsel makalesi vardır.[1][2]

Yaşamı

İlkokulu Beylerbeyi ve Diyarbakır'da okudu; Galatasaray Lisesi'ni bitirdi.[1] Galatasaray Lisesi'nin ardından İstanbul Üniversitesi Hukuk Fakültesi'nden mezun olan oldu ve 1963 yılında aynı okulun Anayasa Hukuku Kürsüsü'nde asistan olarak göreve başladı. 1969'da doktorasını veren Tanör, 12 Mart Muhtırası'nın getirdiği siyasi çalkantılar sonucu görevinden alındı. 1971 yılında İstanbul Üniversitesi tarafından sol görüşlü İşçi-Köylü Gazetesi’ni Malkara'da dağıttıkları gerekçesiyle Yücel Sayman ile birlikte fakülteden ihraç edildi.[3] Dört yıl sonra Danıştay kararıyla görevine geri döndü ve 1977'de doçent oldu. 1983'te askerî yönetim tarafından 1402 sayılı yasa ile yeniden görevinden uzaklaştırıldı.

1983'te yurtdışına giderek Paris X, Dijon ve Cenevre Üniversitelerinde öğretim üyeliği yaparak; 'Üçüncü Dünya Ülkelerinde Siyasal Sistemler' dersleri verdi. 1990'da yeniden Danıştay kararı alarak İstanbul Üniversitesi'ne geri döndü ve 1992 yılında profesör oldu. Uzun yıllar İ.Ü. Hukuk Fakültesi Anayasa Hukuku Anabilim Dalı Başkanlığı görevinde bulundu. Cumhuriyet'te köşe yazıları yayımlandı. Birçok kitabı hukuk fakültelerinde ders kitabı olarak okutulmaktadır.

Bir yandan yakalandığı kanserle mücadele ederken diğer yandan, TÜSİAD için hazırladığı Demokratikleşme Raporunun kamuoyu oluşturması ve büyük yankı uyandırması üzerine, İstanbul Üniversitesi İnsan Hakları Araştırma ve Uygulama Merkezini yönettiği dönemde, İstanbul Üniversitesi Rektörü Kemal Alemdaroğlu tarafından görevden alındı.[4] Türkiye Barolar Birliği, TÜSİAD ve birçok öğretim üyelesi ile STK'lar Tanör'e destek verirken, TBB başta olmak üzere Alemdaroğlu, "hukuksuzlukla" suçlanmıştı.[5][6]

İnsan hakları ve Anayasa Hukuku konusunda önemli çalışmalar ve Türkiye İnsan Hakları Kurumu Vakfı (TİHAK) kurucu üyeliğı yapan Tanör, demokrasinin gelişimine katkısı olan eserler yazdı.

Bülent Tanör 28 Kasım 2002'de 61 yaşında İstanbul'da öldü. Naaşı, Zincirlikuyu Mezarlığı'na defnedildi. Kızkardeşi Fatmagül Berktay Dünyayı Bugünde Sevmek, Hannah Arendt'in Politika Anlayışı (2012) adlı eserini Tanör'e ithaf etti.[7]

Eserleri

  • Anayasal Gelişme Tezleri , 2008, YKY, ISBN 978-975-08-1360-3
  • 1982 Anayasası'na Göre Türk Anayasa Hukuku, 2002, (Prof.Dr. Necmi Yüzbaşıoğlu ile birlikte) Beta yayınları, ISBN 978-975-295-416-8
  • Osmanlı-Türk Anayasal Gelişmeleri, 1992, YKY, ISBN 978-975-363-688-9
  • Türkiye'de Kongre İktidarları, 2002, YKY, ISBN 978-975-363-865-4
  • Kurtuluş - Kuruluş, 1999, Cumhuriyet Kitapları, ISBN 978-975-7720-14-0
  • Türkiye'nin İnsan Hakları Sorunu, 1994, BDS yayınları
  • İki Anayasa: 1961, 1982, 1986, Beta yay., Yeniden basım İstanbul 2012, On İki Levha yay.

Kaynakça

  1. ^ a b Kurtuluş Kuruluş. 
  2. ^ Bülent Tanör. Atayman, Zeynep; Hızlan, Doğan (Ed.). Kurtuluş Kuruluş (10.Baskı: Aralık 2010 bas.). Cumhuriyet Kitapları. s. 4. ISBN 978-975-7720-14-0. 
  3. ^ "İki asistan Fakülteden ihraç edildi". Cumhuriyet Gazetesi. 13 Ağustos 1971. 12 Ağustos 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Ağustos 2023. 
  4. ^ "Arşivlenmiş kopya". 18 Eylül 2004 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Nisan 2008. 
  5. ^ "Arşivlenmiş kopya". 8 Ocak 2005 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Nisan 2008. 
  6. ^ "Arşivlenmiş kopya". 26 Eylül 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Nisan 2008. 
  7. ^ Şimşek, Ahmet ((Ed.)). "Sevgi Uçan Çubukcu; Fatmagül Berktay: Cinsiyetlendirilmiş Bir Tarihin Peşinde". Yaşayan Türk Tarihçileri (1. bas.). Ankara: Pegem Akademi. ss. 387-399. ISBN 978-975-342-419-6. 

Dış bağlantılar

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Anayasa</span> devleti yöneten temel ilkeler bütünü

Anayasa, ülke üzerindeki egemenlik haklarının kullanım yetkisinin içeriğinde belirtildiği şekliyle devlete verildiğini belirleyen toplumsal sözleşmelerdir. Hans Kelsen'in normlar hiyerarşisine göre diğer bütün hukuki kurallardan ve yapılardan üstündür ve hiçbir kanun ve yapı anayasaya aykırı olamaz. Devletin temel örgüt yapısını kuran, önemli organlarını ve işleyişlerini belirleyen; ayrıca temel hak ve özgürlükleri tespit edip, sınırlarını çizen hukuk metinleridir. Toplumsal bir sözleşme niteliği taşır. Devlet faaliyetlerini ve oluşum biçimini düzenleyen yasa metnidir.

<span class="mw-page-title-main">Bilge Umar</span> Türk araştırmacı yazar

Ahmet Bilge Umar, Türk hukukçu, profesör, tarihçi, yazar ve araştırmacıdır.

<span class="mw-page-title-main">Mahmut Esat Bozkurt</span> Türk hukukçu ve devlet adamı

Mahmut Esat Bozkurt, Atatürk'ün yakın çalışma arkadaşlarından ve Türkiye'de hukuki temellerinin atılmasında katkılarda bulunmuş Türk devlet adamıdır.

<span class="mw-page-title-main">İsmail Cem</span> Türk politikacı ve gazeteci

İsmail Cem, Türk siyasetçi ve gazeteci. 1997 ile 2002 yılları arasında Türkiye Dışişleri Bakanı olarak görev yaptı. Suikast sonucu hayatını kaybeden gazeteci-yazar Abdi İpekçi ile kuzenlerdir.

Gürcü İsmail Paşa I. Mahmud saltanatında, 12 Temmuz 1735 - 9 Ocak 1736 tarihleri arasında beş ay yirmi sekiz gün sadrazamlık yapmış Osmanlı devlet adamıdır.

<span class="mw-page-title-main">Aysel Çelikel</span> Türk hukukçu

Aysel Çelikel, Türk hukukçu.

Bedii Süheyl Batum, Türk hukuk profesörü ve siyasetçi. Cumhuriyet Halk Partisi'nden TBMM 24. Dönem Eskişehir milletvekili'dir.

Üstün Akmen, Türk tiyatro eleştirmeni, yazardır.

<span class="mw-page-title-main">Nermi Uygur</span>

Nermi Uygur, Türk felsefe profesörü, yazardır.

İbrahim Hilmi Senil,, Türk hukukçu.

Mustafa Bumin,, Türk hukukçu.

<span class="mw-page-title-main">Ayşe Işıl Karakaş</span>

Ayşe Işıl Karakaş veya Ayşe Işıl Ergüvenç, eski Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi yargıcı ve akademisyendi. Karakaş'ın akademik çalışmaları insan hakları, bireysel özgürlükler ve Avrupa hukuku üzerine yoğunlaşmaktaydı.

<span class="mw-page-title-main">Türkiye'de anayasal süreç</span> Türk anayasal sürecinin geçmişi ve bugünü

Türkiye'de anayasal süreç, 1808 tarihinde ilan edilen Sened-i İttifak ile başlayıp günümüze kadar devam etmektedir. II. Mahmud döneminde, Alemdar Mustafa Paşa tarafından hazırlanan Sened-i İttifak, merkezî otoriteyi taşrada hâkim kılmak için Rumeli ve Anadolu âyanları ile Osmanlı Devleti arasında 29 Eylül 1808’de imzalandı. Osmanlı'da Sened-i İttifak ile Türk tarihinde ilk defa devlet iktidarı sınırlandırıldığından, bu belge Türk tarihinde ilk "anayasal belge" kabul edilmektedir. Abdülmecid döneminde 3 Kasım 1839 tarihinde Mustafa Reşid Paşa tarafından hazırlanan Tanzimat Fermanı ilan edildi. Bu ferman ile padişah, fermanda ilân edilen ilkelere ve konulacak kanunlara uyacağına yemin etti. Tanzimat Fermanı'nın tamamlayıcısı ve pekiştiricisi olan Islahat Fermanı, Abdülmecid tarafından 1856 yılında "ferman" olarak ilan edildi. Tanzimat döneminde yetişen ve Genç Osmanlılar olarak bilinen aydın ve yazarlar, Avrupa'dan etkilenerek meşrutiyet yönetimini savunmaya başladılar ve meşrutiyeti ilan ettirmek için Abdülaziz’i tahttan indirerek, yerine II. Abdülhamid’i getirdiler. 23 Aralık 1876'da Mithat Paşa’nın hazırladığı Kanun-i Esasi ilan edilerek meşrutiyete geçildi. Kanun-i Esasî, şekli kritere göre bir anayasa olarak kabul edilmektedir. Türk tarihinin ilk anayasası olan ve 12 bölüm ile 119 maddeden oluşan Kanun-i Esasî'nin 113. maddesi gereğince, padişah olağanüstü durumlarda Anayasa'yı askıya alabilirdi. II. Abdülhamid, 1877 yılında Rus savaşlarını neden göstererek Anayasa'yı askıya aldı. 1908 yılındaki askeri ayaklanma sonucu II. Abdülhamid, 1876 Anayasası'nı tekrar yürürlüğe koydu ve böylece II. Meşrutiyet dönemi başladı. 1909 yılında 31 Mart Vakası'nın meydana gelmesinden sonra tahttan indirilen II. Abdülhamid'den sonra 1909 yılında Anayasa'da önemli değişiklikler yapıldı. Bu değişikliklerle 1876 Anayasası, meşruti bir parlamenter monarşi Anayasası haline geldi.

Ebubekir Eroğlu, Türk şair ve yazar.

Necmi Yüzbaşıoğlu,, Türk hukukçu, akademisyen

Yücel Sayman, Türk akademisyen ve hukukçu. 1957 yılında Saint-Joseph Fransız Lisesi'ni, 1962'de İstanbul Üniversitesi Hukuk Fakültesi'ni bitirdi. 1969 yılında Strasbourg Üniversitesi Hukuk Fakültesi'nde doktorasını tamamladı. 1971 yılında İstanbul Üniversitesi tarafından sol görüşlü İşçi-Köylü Gazetesi’ni Malkara'da dağıttıkları gerekçesiyle Bülent Tanör birlikte fakülteden ihraç ihraç edildi.

Ali Ülkü Azrak Türk hukukçu, akademisyen.

A. Kadir Paksoy, Türk öğretmen, şair ve yazar.

Fatmagül Berktay, Türk siyaset bilimci, akademisyen ve yazar. Çağdaş siyaset teorisi, Türkiye'nin demokratikleşme sorunsalı; Türkiye'de ve dünyada kadınların durumu ve kadın hareketleri; din ve toplumsal cinsiyet konularında akademik çalışmalar ortaya koydu. Kadın, toplumsal cinsiyet, feminizm konularını siyaset, tarih, felsefe ve edebiyat gibi sosyal bilimlerin farklı alanlarında tartışmaya açan çalışmalar gerçekleştirdi.

Öget Öktem Tanör, Türk anayasa hukukçusu ve nöropsikologdur.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.