İçeriğe atla

Bülbülü Öldürmek

Bülbülü Öldürmek
To Kill a Mockingbird
Kitabın ilk baskısının kapağı
YazarHarper Lee
ÜlkeAmerika Birleşik Devletleri Amerika Birleşik Devletleri
Dilİngilizce
TürRoman
Yayım11 Temmuz 1960
YayımcıJ. B. Lippincott & Co.
Sayfa296

Bülbülü Öldürmek (İngilizce: To Kill a Mockingbird), ABD'li yazar Harper Lee'nin 1960'ta yayınlanan ve Pulitzer Ödülü kazanan romanıdır. Yayınlandığı dönemde büyük bir başarı kazanarak, modern Amerikan Edebiyatı'nın klasikleri arasına girdi.[1] Roman, yazarın 1936 yılında, on yaşındayken yaşadığı bir olayı temel almaktadır. Harper Lee, yaşadığı kasabanın civarında yaşanan bu olayın ailesi ve komşuları üzerindeki etkilerini gözlemleyerek eserini oluşturmuştur.

Lee'nin yaşamı boyunca yazdığı iki romandan ilki olan (1960'ta yayımlanan ve ilk romanı olan "Bülbülü Öldürmek" ile dünya çapında şöhret kazanan Harper Lee'nin 55 yıl sonra çıkan ikinci kitabı "Tespih Ağacının Gölgesinde", 2015 yılında yayımlandı) Bülbülü Öldürmek, ABD'nin güneyinde yer alan Maycomb adlı kurgusal bir kasabada geçer. Jean Louse "Scout" Finch adında küçük bir kızın bakış açısından kaleme alınmış olan eser, bugüne dek dünyada en çok satılan romanlar arasında yer almaktadır[2] ve aynı adı taşıyan, başrolde Gregory Peck'in yer aldığı klasik bir filmi de çekilmiştir.

Scout'a eşlik eden Jem, her ikisinin en yakın arkadaşı Dill ve bir avukat olan babaları Atticus Finch'in başlarından geçeni konu alan roman, ABD'de asılsız bir iddiayla yargılanan bir zenciyi savunmakla görevlendirilen, bu yüzden kasabanın geri kalanıyla ters düşen Atticus Finch'in etrafında şekillenir.

Romandaki "Dill" karakteri, yazar Harper Lee'nin çocukluk arkadaşı olan Truman Capote'den esinlenilerek yaratılmıştır. O zamanki adı Truman Persons olan Capote, tıpkı romanda Dill'in Scout'ların kapı komşusu olduğu gibi, Harper Lee'nin kapı komşusuydu.

Romanın orijinal İngilizcesi, 1970'li yıllarda Türkiye'de yabancı dille eğitim yapan devlet okullarında (Maarif Bakanlığı Kolejleri) İngilizce derslerinde okutulmuştur. 1962 de filmi Oscar ödülünü almıştır. Kitabın baş karakterleri Scout Finch, Jem Finch, Atticus ve Dill'dir.

Otobiyografik Unsurlar

Lee Bülbülü Öldürmek'in bir otobiyografi olmadığını, daha ziyade bir yazarın “bildiklerini ve doğruları nasıl yazması gerektiğine” dair bir örnek olduğunu söylemiştir. Bununla birlikte, Lee'nin çocukluğundaki bazı kişi ve olaylar kurgusal Scout'unkilerle paralellik göstermektedir. Lee'nin babası Amasa Coleman Lee, Atticus Finch gibi bir avukattı. 1919'da cinayetle suçlanan iki siyah adamı savunmuştur. Onlar mahkûm edilip asıldıktan sonra bir daha ceza davası almamıştır. Lee'nin babası da Monroeville gazetesinin editörü ve yayıncısıydı. Scout'un annesi o bebekken ölmesine rağmen, Lee'nin annesi Frances Cunningham Finch öldüğünde 25 yaşındaydı. Lee'nin annesi, onu zihinsel ve duygusal olarak yoksun bırakan sinirsel bir rahatsızlıktan muzdaripti. Lee'nin ağabeyi Edwin, Jem'in ilham kaynağıydı.

Kaynakça

Genel
  • Johnson, Claudia D. (1994), Understanding To kill a mockingbird: a student casebook to issues, sources, and historic documents, Greenwood Publishing Group, ISBN 978-0-313-29193-7 
  • Vanderbilt, Arthur T. (1999), The making of a bestseller: from author to reader, McFarland, ISBN 978-0-7864-0663-0 
Özel

İlgili Araştırma Makaleleri

11 Temmuz, Miladi takvime göre yılın 192. günüdür. Yıl sonuna kadar kalan 173 gün vardır.

<span class="mw-page-title-main">Quentin Tarantino</span> Amerikalı film yapımcısı ve yönetmeni; senarist

Quentin Jerome Tarantino, Amerikalı film yönetmeni, oyuncu ve iki Oscar ödüllü senarist.

<span class="mw-page-title-main">Truman Capote</span> Amerikalı yazar (1924 – 1984)

Truman Capote, Amerikalı yazar. Truman Streckfus Persons olarak New Orleans'ta dünyaya gelen Capote'nin kısa öyküleri, romanları ve kurgusal olmayan yazıları arasında sinemaya da uyarlanmış Tiffany'de Kahvaltı ve Soğukkanlılıkla da yer alır.

<span class="mw-page-title-main">Abraham Lincoln</span> 16. Amerika Birleşik Devletleri başkanı (1861–1865)

Abraham Lincoln, Amerikalı siyasetçi, hukukçu ve Amerika Birleşik Devletleri'nin 16. başkanıdır. 1861'den suikasta uğrayıp öldüğü yıl olan 1865'e kadar görev yapan Lincoln, döneminde çıkan Amerikan İç Savaşı'nda Amerikan ulusunu anayasal bir birlik olarak savunmak için Birleşik Devletler birliğini yönetti, savaşı kazandı. Dört yıllık başkanlık sürecinde köleliği ortadan kaldırmayı ve ABD ekonomisini modernleştirmeyi başardı.

<span class="mw-page-title-main">Harper Lee</span> Amerikalı yazar (1926 – 2016)

Nelle Harper Lee Amerikalı yazar.

<i>Capote</i> (film)

Capote, 2005 ABD yapımı biyografik filmdir. Film Gerald Clarke'in biyografi kitabı Capoteden esinlenilmiştir ve Truman Capote ismindeki bir muhabirin hayatını anlatmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Robert Duvall</span> Amerikalı film yönetmeni ve sinema oyuncusu

Robert Selden Duvall, Amerikalı sinema oyuncusu ve yönetmen.

<span class="mw-page-title-main">Henry Miller</span> Amerikalı romancı (1891 – 1980)

Henry Valentine Miller Amerikalı yazar. Yaşadığı dönemdeki edebiyat formlarının dışına çıkarak roman, otobiyografi, felsefe ve mistizmi karıştırarak kendi tarzını yaratmıştır. Kendi hayatından aldığı gerçekleri yeniden kurgulayarak kitaplarına aktarmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Gregory Peck</span> Amerikalı sinema oyuncusu (1916 – 2003)

Eldred Gregory Peck, Amerikalı tiyatro ve sinema oyuncusu, seslendirme sanatçısı ve prodüktör; 1940'ların ortalarında üne kavuşmuş, kariyeri boyunca Akademi Ödülleri'ne beş kez "En İyi Erkek Oyuncu" dalında aday gösterilmiş ve 1963 yılında aynı isimli romandan uyarlanan "Bülbülü Öldürmek" filmindeki "Atticus Finch" rolüyle ödüle layık görülmüştür. 1967-1970 yılları arasında Sinema Sanatları ve Bilimleri Akademisi başkanlığını yürütmüştür. 1969 yılında Amerika Birleşik Devletleri'nin en yüksek nişanesi olan "Özgürlük Madalyası" ile onurlandırılmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Annabel Lee</span>

"Annabel Lee", Amerikalı şair ve yazar Edgar Allan Poe'nun yazdığı son şiirdir. 1849'da yazılan şiir aynı yıl, Poe'nun ölümünün hemen ardından yayınlanmıştır.

<i>Bülbülü Öldürmek</i> (film)

Bülbülü Öldürmek 1962 ABD yapımı dramatik filmdir. Özgün adı To Kill a Mockingbird olan filmin Türkiye'de Uğursuz Kuş adıyla da gösterildiğine dair kayıtlar vardır.

<i>Çılgınlar Kraliçesi</i> 1961 yapımı film

Çılgınlar Kraliçesi 1961 ABD yapımı romantik filmdir. Özgün adı Breakfast at Tiffany's olan film Türkiye'de bazı TV kanallarında özgün adının tam çevirisi olan Tiffany'de Kahvaltı adı ile de gösterilmiştir.. Film Türkiye'de ilk kez 10 Şubat 1963 tarihinde gösterime girmiştir.

<i>Son Gösteri</i> film

Son Gösteri 1971 ABD yapımı dramatik filmdir. Özgün adı The Last Picture Show dur. Senaryosunu 1966 tarihli aynı adlı kendi romanından Larry McMurtry'nin Peter Bogdanovich'le birlikte yazdığı filmin yönetmeni de sinema eleştirmenliğinden yönetmenliğe geçmiş olan Peter Bogdanovich'tir. Önemli rollerinde Timothy Bottoms, Jeff Bridges, Cybill Shepherd, Ben Johnson, Cloris Leachman, Ellen Burstyn, Eileen Brennan, Clu Gulager, Randy Quaid ve Bill Thurman'ın oynadıkları bu siyah beyaz filmin görüntü yönetmeni Robert Surtees'dir. Film 1950'lerin başında Teksas'ın küçük ve ücra bir kasabasında hızla değişen çağa uyum sağlamaya çalışan bir grup gencin hikâyesini geleneksel bir üslupla anlatırken Hollywood'un klasik filmlerine de bir saygı duruşunda bulunuyor. Film 1972 yılında 8 dalda birden aday olduğu Akademi Ödülleri'nden en iyi yardımcı kadın ve erkek oyuncu ödüllerini aldı.

<span class="mw-page-title-main">Felicia Day</span> Amerikalı sinema oyuncusu

Kathryn Felicia Day, Amerikalı oyuncu, komedyen ve yazar.

<i>Muhteşem Gatsby</i>

Muhteşem Gatsby, Amerikalı yazar F. Scott Fitzgerald tarafından kaleme alınmış bir roman. İlk basımı 10 Nisan 1925'te yapılmıştır. Roman, 1922 yazında müreffeh Long Island'daki hayali West Egg kasabasında, romanın ana karakteri olan gizemli genç milyoner Jay Gatsby ile saplantılı şekilde âşık olduğu Daisy Buchanan arasında geçen olayları bir başka roman karakterinin gözünden anlatır. Muhteşem Gatsby, Fitzgerald'ın başyapıtıdır. Romanda çöküş, toplumsal karışıklık, idealizm ve ölçüsüzlük temalarıyla Caz Çağı tasvir edilir, Amerika'nın 20'li yılları eğitici bir biçimde ortaya konur.

<i>Kuzenim Vinny</i> ABD Yapımı Komedi Filmi

Kuzenim Vinny, 1992 ABD yapımı komedi filmi.

Gerçek suç, yazarın gerçek bir suçu incelediği ve gerçek insanların eylemlerini detaylandırdığı, kurgusal olmayan edebi film türüdür.

<i>Cranford</i> (roman) Elizabeth Gaskellin romanı

Cranford, 19. yüzyılda yaşamış İngiliz yazar Elizabeth Gaskell'in en bilinen romanlarından biridir. İlk olarak, Charles Dickens'ın editörlüğünü yaptığı Household Words dergisinde Aralık 1851 ile Mayıs 1853 arasında sekiz bölüm halinde düzensiz olarak yayınlandı. Daha sonra küçük bir revizyonla 1853'te kitap biçiminde yayınlandı.

Ülker İnce, Türk çevirmen.

<span class="mw-page-title-main">Mary Badham</span> Amerikalı sinema oyuncusu

Mary Badham, En İyi Yardımcı Kadın Oyuncu dalında Akademi Ödülü'ne aday gösterildiği To Kill a Mockingbird (1962) filminde Jean Louise "Scout" Finch'i canlandıran Amerikalı bir aktris. O zaman, Badham bu kategoride aday gösterilen en genç oyuncuydu.