Börü (internet dizisi)
| Börü | |
|---|---|
| Boerue | |
 | |
| Format | Animasyon |
| Tür | Fantastik bilimkurgu |
| Senarist | Mercan Aytuna |
| Yönetmen | Ece Palaz |
| Besteci | Koray Alarslan |
| Ülke |  Türkiye |
| Dili | Türkçe, İngilizce |
| Yapım | |
| Gösterim süresi | 20 dakika |
| Yapım şirketi | MayAna Creatives |
| Yayın bilgileri | |
| Kanal | YouTube |
| Durumu | Yayınlanmadı |
Börü, MayAna Creatives tarafından yaratılan ve Türk mitolojisini konu alan fantastik bilimkurgu türünde animasyon dizi projesi.
İlk üç bölümü Kickstarter'dan elde edilen bağışlar ile finanse edilen projenin ilk bölümünün YouTube üzerinden yayımlanması bekleniyordu. Üç sezon olarak planlanan dizinin diğer bölümlerinin ise sponsor desteğiyle tamamlanması, ikinci sezondan itibaren televizyon kanallarıyla anlaşma yapılması düşünülmekteydi.
Tasarılara ve vaatlere karşın Börü'yü hazırlayan ekip son olarak 2017 yılında bir açıklama yaparak çeşitli nedenlerden ötürü yapım sürecinin uzadığını belirtmiş ve bir daha kendilerinden haber alınamamıştır. Dizinin hiçbir bölümü yayımlanmamış olup toplanan bağışların akıbeti de belirsizdir.
Etimoloji
Eski Türkçe olan ve kurt anlamına gelen[1][2][3] börü kelimesi aynı zamanda Türk mitolojisinde kurt bir tanrıçanın adıdır ve kutsaldır.[4][5]
Hikâye
400-800 yılları arasındaki Orta Asya coğrafyası ve kültürü referans alınarak oluşturulan çok tanrılı Börü evreninde bilim çok ilerlemiştir ve Kuzey Hanlığı adındaki Türk devleti savaşların sürdüğü bir dönemde toprak fethederek genişlemek yerine bilimsel araştırmaya ve bu yönde ilerlemeye karar vermiştir.[6][7]
Kuzey Hanlığı'nın içerisinde bulunduğu son savaşta bilim insanları hasımlarını mağlup edebilmek adına uç yöntemler kullanarak doğanın dengesine zarar vermiş ve şamanların kendilerine sırt çevirmesine neden olmuştur.[8] Tanrılar ve ruhlar artık şamanların çağrılarına cevap vermemekte ve savaş da tüm hızıyla devam etmektedir. Tüm bu anlaşmazlıkları çözüp savaşa son vermesi için yeni bir börünün çıkagelmesi gerekmektedir. Bu ortamda Kimya Akademisi tarihinin en genç ve aynı zamanda yetenekli element avcısı Duman, idolü olarak gördüğü Opaz Bey'in çırağı olabilmek adına element koleksiyonunu tamamlamaya girişir ama küçük bir sorunu vardır zira kendisi gerçekle hayali birbirinden ayırt edemeyen bir şizofrendir.[9] Duman bu uğurda çıktığı yolda yarı şaman yarı çoban Bars, onun ayısı Koza ve gizli bir görevle Astronomi Akademisine gönderilen avcı kız Pamir ile tanışır.
Karakterler
- Duman — Kuzey Hanlığı'ndaki en başarılı kimyager olan Opaz Bey tarafından yetiştirilen başarılı ve 16 yaşındaki tarihin en genç element avcısı.
- Bars (seslendiren Kerem Baş) — Köyünün şamanı tarafından yetiştirilen öksüz ve yetim bir çocuk. Kuzey Hanlığı'nda yalnızca kimyagerlerin sahip olabildiği Koza adında bir kül ayısı vardır.
- Koza — Kendi ağırlığının beş katı kadar yük taşıyabilen ve özel bir ırktan olduğundan dolayı madenlerin kokusunu alabilen genç bir kül ayısı.
- Pamir — Astronomi Akademisinin verdiği gizli görev ile element avcılarının yanına gönderilen astronom ve avcı.
- Kam Ana (seslendiren Rüçhan Çalışkur) — Bilge ve ulu bir şaman.
Yapım
Uzun yıllardır fantastik hikâyeler yazan Mercan Aytuna'nın zamanla Doğu mitolojisine merak salması ve Türk mitolojisi ile hobisi olan element koleksiyonerliğini bir araya getirmesiyle Börü fikri doğmuştur.[10][11] Aytuna ve Mimar Sinan Güzel Sanatlar Üniversitesinden sınıf arkadaşı olan Ece Palaz, mezun olduktan sonra çeşitli projelerde yer almış, zaman geçtikçe yönetmenlikte kendini geliştiren Palaz ve yazarlıkta kendini geliştiren Aytuna ortak tutkuları olan bilim, mitoloji ve animasyon ekseninde Türkiye'de daha önce hiç yapılmamış bir türde ortak bir proje yapmaya karar vererek bu yönde ilk adımı birlikte atmışlardır.[12][13]
Palaz ve Aytuna, ana hatlarıyla Börü'nün hikâyesini belirledikten sonra proje için finans sağlamak amacıyla ulusal televizyon kanallarına başvuru yapmışsa da kanalların hikâyeyi müdahalede bulunmadan kabul etmemesi ve ikilinin özgün karakterler ile hikâyeye sadık kalma kararı aranan finansmanın bulunamamasına neden olmuştur.[12] Finansman arayışına farklı mecralarda devam eden Palaz ve Aytuna Kickstarter üzerinden fon toplamaya karar vermiş, bu aşamada Kickstarter'da proje başlatabilmek için kaliteli konsept çalışmaları ve video hazırlamaları gerektiğinden ötürü konsept sanatçıları aramaya başlamışlardır.[12] Bu arayış Börü fikrini oldukça benimseyen Studio Mouette ile anlaşmalarıyla sonlanmış ve bir yıllık çalışma sonrasında 8 Nisan 2016 tarihinde Kickstarter üzerinden üç bölüm için $85.000 hedefiyle bağış toplamaya başlamışlardır.[14][15] Proje aynı gün içerisinde 100, 5 Mayıs'ta 1,000 bağışçıya ulaşmış, 11 Mayıs'ta ise 1,361 kişinin bağışladığı $86.112 ile hedefine ulaşmıştır.[16][17][18] Bağışların büyük kısmı FRPNET, Kahramangiller, Kayıp Rıhtım gibi topluluklar ile birlikte anime-manga takipçileri tarafından yapılmıştır.[19]
Kickstarter'da elde edilen bağış meblağının PayPal'ın Türkiye operasyonlarının sonlandırılması nedeniyle geç teslim edilmesi ve Türkiye'de 2016'da yılı boyunca gerçekleşen bombalı saldırılar gibi nedenlerle geliştirme aşaması sekteye uğrayan Börü'nün ilk bölümünün 2017 yılının ilk yarısında YouTube üzerinden Türkçe ve İngilizce seslendirme seçenekleri ile birlikte çeşitli dillerde altyazı desteğiyle yayımlanması düşünüldüyse de 15 Temmuz darbe girişimi sonrası ekonomide yaşanan gerileme ve animasyon sektöründeki şirketlerin küçülmeye gitmesi gerekçe gösterilerek bu takvim belirsiz bir tarihe ertelenmiştir.[12][20] 2017 Temmuzunda yapılan bu açıklamadan sonra bir daha projeye dair güncelleme yapılmamış, sosyal medya hesapları ile internet sitesi kapatılmış olup toplanan bağışların akıbeti belirsiz kalmıştır.
Bilim insanları, tarihçiler ve profesyonel çizerler tarafından gönüllü destek verilen projeye aynı zamanda Kültür ve Turizm Bakanlığı ile bazı üniversiteler girişimci desteği sağlamış, çizimlerin gerçekçi olabilmesi adına bir okçuluk ve atçılık kulübü de yine gönüllü olarak projeye destek vermişti.[12][21][22] Türk mitolojisini konu alan ilk animasyon serisi olarak öne çıkan Börü eğer yayımlansaydı Türkiye'de bu ölçekte tamamen bağımsız olarak hazırlanan ilk animasyon serisi olacaktı.[12]
Yapım sonrası
Pazarlama
İlk etapta televizyon kanalları ve gazetelere ulaşarak seslerini duyurmaya çalışan Börü ekibi başarı sağlayamayınca sosyal medya odaklı bir kampanya sürdürmeye karar vermiş ve proje kitlelere bu şekilde ulaştırılmıştır.[23] Kickstarter kampanyası da düzenlenen bir kımız partisi ile başlamış ve bağışçılara bağış miktarına göre çeşitli hediyeler vadedilmiştir.[24][25] 15 yaş üzeri izleyiciyi hedef edinen projenin ilk fragmanı animatik türde YouTube üzerinden yayımlanmış, Kam Ana odaklı fragmanda seslendirme Rüçhan Çalışkur tarafından yapılmıştır.[6][26][27]
Yayım
Üç sezon olması planlanan dizinin ilk sezonunun 10 bölümden oluşması düşünülüyordu.[28] İlk bölümün gala ile gösteriminin yapılması ve Kickstarter bağışçılarının dağıtılacak şahsa özel şifreler ile diğer izleyicilerden bir hafta önce izlemesi düşünülmekteydi.[28] Kickstarter bağışları ile finanse edilen üç bölümün ardından kalan yedi bölümün sponsor desteği ile hazırlanması planlanmakta, ikinci sezondan itibarense uluslararası kanallar ya da Kazak ve Moğol kanalları anlaşılması tasarlanmaktaydı.[23] Bölümlerin 20 dakika sürmesi düşünülmekle birlikte final bölümünün uzun metraj yapılması, dizi sonlandıktan sonraysa başta çizgi roman olmak üzere yan ürünlerle hikâyenin genişletilmesi düşünülmekteydi.[29]
Ekip
| Şirket | Ad | Görev |
|---|---|---|
| MayAna Creatives | Ece Palaz | Yönetmen |
| Mercan Aytuna | Yazar | |
| Studio Mouette | Caner Uyanık | Çizim, konsept ve tasarım ekibi |
| Ömer Faruk Şimşek | ||
| Şant Mengüçek | ||
| Kübik Stüdyo | Hakan Taşkıran | Mini animasyon |
| (bağımsız) | Kaan Demirçelik | Konsept sanatçısı |
| Koray Alarslan | Müzisyen | |
| Eli Haligua | Ses dizayn ve miksajı | |
| Akif Çetin | Çevirmen |
Kaynakça
- ^ "kurt (müh.)". Türkçe Bilim Terimleri Sözlüğü. Türkiye Bilimler Akademisi. 11 Aralık 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Aralık 2016.
- ^ Kâşgarlı Mahmûd (2005). "Böri". Erdi, Seçkin; Yurteser, Serap Tuğba (Ed.). Dîvânü Lugâti't-Türk. İstanbul: Kabalcı Yayınevi. s. 202. ISBN 9759970139.
- ^ Çağbayır, Yaşar (2007). "Börü". Ötüken Türkçe Sözlük. 1. İstanbul: Ötüken Neşriyat. s. 678. ISBN 9789754376241.
- ^ Karakurt, Deniz (2011). "Börü". Türk Söylence Sözlüğü. s. 77.
- ^ Çalık, Mustafa Kemal (1991). "Börü". Türk Ad ve Soyadı Sözlüğü. İstanbul: Kastaş Yayınları. s. 60. ISBN 9757639362.
- ^ a b Abacıoğlu 2016, s. 46.
- ^ "Boerue ile interaktif söyleştik". Bimesele. 29 Haziran 2016. 11 Aralık 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Aralık 2016.
- ^ Tatari, İhsan (12 Nisan 2016). "Türk Yapımı Şamanik Bilimkurgu Animasyonu "Börü" Desteğinizi Bekliyor". Oyungezer. 11 Aralık 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Aralık 2016.
- ^ Türeyen, Görkem (22 Nisan 2016). "Orta Asya bozkırlarına götüren bir yapım Börü/Boerue". Vagon Dergi. 11 Aralık 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Aralık 2016.
- ^ Yılmaz, Ece (15 Nisan 2016). "Türk Yapımı Muhteşem Proje Boerue'nün Yapım Ekibiyle Keyifli Bir Röportaj". FRPNET. 11 Aralık 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Aralık 2016.
- ^ Kamer, Sibel (19 Ağustos 2016). "Şu Çılgın Gençler Ve "Boerue" (Börü) Projesi". Raff Dergi. 11 Aralık 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Aralık 2016.
- ^ a b c d e f Bozgeyik, Karaca (Ekim 2016). "Boerue: Shamanic sci-fi animation serie". The Turkish Perspective (İngilizce), 39. ss. 57-59.
- ^ Doruk, Ayar (19 Ağustos 2016). "Boerue'nün Yetenekli Ekibiyle Keyifli Bir Söyleşi Yaptık". The Pack. 19 Ağustos 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Aralık 2016.
- ^ Serim, Mert (19 Nisan 2016). "Yerli Sanatçılardan Uluslararası Ölçekli Şamanik Bilimkurgu Animasyon Serisi: Boerue". Bigumigu. 11 Aralık 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Aralık 2016.
- ^ "Project launched". Kickstarter (İngilizce). 8 Nisan 2016. 11 Aralık 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Aralık 2016.
- ^ "100 backers in a day !!!". Kickstarter (İngilizce). 9 Nisan 2016. 11 Aralık 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Aralık 2016.
- ^ "Hurray 1000 backers !". Kickstarter (İngilizce). 5 Mayıs 2016. 11 Aralık 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Aralık 2016.
- ^ "Woo - Hoo ! We did it !". Kickstarter (İngilizce). 11 Mayıs 2016. 11 Aralık 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Aralık 2016.
- ^ Abacıoğlu 2016, s. 42.
- ^ "Selam!". Börü. Facebook. 5 Temmuz 2017. 5 Temmuz 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Temmuz 2017.
- ^ Abacıoğlu 2016, s. 44.
- ^ Kılıç, Ersin (13 Mayıs 2016). "Türk animasyonu Boerue hayata geçiyor". Merlin'in Kazanı. 11 Aralık 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Aralık 2016.
- ^ a b Abacıoğlu 2016, s. 50.
- ^ Çamur, Hazal (9 Nisan 2016). "Şamanik-Bilimkurgu Çizgi Dizisi Börü (Boerue), Hepimizin Desteğini Bekliyor!". Kayıp Rıhtım. 11 Aralık 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Aralık 2016.
- ^ Akpınar, Metin (6 Nisan 2016). "Boerue (Börü) Türkiye'nin İlk Şamanik Bilimkurgu Animasyonu Olacak!". Dijitaller. 11 Aralık 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Aralık 2016.
- ^ Abacıoğlu 2016, s. 47.
- ^ Abacıoğlu 2016, s. 51.
- ^ a b Abacıoğlu 2016, s. 45.
- ^ Yılmazer, Bartu (16 Nisan 2016). "Yerli Animasyon Boerue'nün Yaratıcı Ekibi Sorularımızı Yanıtladı!". Cizgiroman.com. 11 Aralık 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Aralık 2016.
- Genel
- Abacıoğlu, Fevzican (Temmuz-Ağustos 2016), "Söyleşi: Boerue", Tefrika, İstanbul: Tefrika Yayınları, 14, ISSN 2148-306X
Dış bağlantılar
- Resmî site (arşiv)
- YouTube'da Börü kanalı (arşiv)
