İçeriğe atla

Böbrek kanseri

Renal kanser olarak da bilinen böbrek kanseri, böbrekte başlayan bir kanser grubudur.[1] Semptomlar idrarda kan, karında şişlik veya sırt ağrısını içerebilir.[2][3][4] Ateş, kilo kaybı ve yorgunluk da ortaya çıkabilir.[2][3][4] Komplikasyonlar akciğerlere veya beyne yayılmayı içerebilir.[5]

Böbrek kanserinin ana türleri renal hücreli kanser (RCC), transizyonel hücreli kanser (TCC) ve Wilms tümörüdür.[6] RCC, böbrek kanserlerinin yaklaşık %80'ini oluşturur ve TCC, geri kalanın çoğunu oluşturur.[7] RCC ve TCC için risk faktörleri arasında sigara kullanımı, bazı ağrı kesici ilaçlar, geçirilmiş mesane kanseri, fazla kilolu olma, yüksek tansiyon, bazı kimyasallar ve aile öyküsü yer alır.[2][3] Wilms tümörü için risk faktörleri arasında aile öyküsü ve WAGR sendromu gibi bazı genetik bozukluklar yer alır.[4] Semptomlara, idrar testlerine ve tıbbi görüntülemeye dayanarak tanıdan şüphelenilebilir.[2][3][4] Doku biyopsisi ile doğrulanır.[2][3][4]

Tedavi cerrahiyi, radyasyon terapisini, kemoterapiyi, immünoterapiyi ve hedefe yönelik tedaviyi içerebilir.[2][3][4] Böbrek kanseri 2018 yılında dünya çapında yaklaşık 403.300 kişiyi yeni etkilemiş ve 175.000 ölümle sonuçlanmıştır.[8] Başlangıç genellikle 45 yaş sonrasındadır.[1] Erkekler kadınlardan daha sık etkilenir.[1] Genel olarak beş yıllık hayatta kalma oranı Amerika Birleşik Devletleri'nde %75, Kanada'da %71, Çin'de %70 ve Avrupa'da %60'tır.[1][9][10][11] Böbrekle sınırlı kanserlerde 5 yıllık sağkalım oranı %93, çevredeki lenf bezlerine yayılmışsa %70, geniş yayılmışsa %12'dir.[1] Böbrek kanseri, en yaygın 13. kanser türü olarak tanımlanmıştır[12] ve dünyadaki kanser vakalarının ve ölümlerinin %2'sinden sorumludur.[13] Böbrek kanseri görülme sıklığı 1930'dan bu yana artmaya devam etmektedir. Böbrek kanseri kentsel alanlardaki popülasyonlarda kırsal alanlara göre daha sık görülür.[14]

Kaynakça

  1. ^ a b c d e "Cancer of the Kidney and Renal Pelvis - Cancer Stat Facts". SEER. 8 Kasım 2005 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Mayıs 2019. 
  2. ^ a b c d e f "Renal Cell Cancer Treatment". National Cancer Institute. 2019. 22 Mayıs 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Haziran 2019. 
  3. ^ a b c d e f "Transitional Cell Cancer (Kidney/Ureter) Treatment". National Cancer Institute. 2019. 15 Mayıs 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Haziran 2019. 
  4. ^ a b c d e f "Wilms Tumor and Other Childhood Kidney Tumors Treatment". National Cancer Institute. 2019. 10 Haziran 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Haziran 2019. 
  5. ^ Sommers, Marilyn S.; Fannin, Ehriel (2014). Diseases and Disorders: A Nursing Therapeutics Manual. F.A. Davis. s. 657. ISBN 9780803644878. 
  6. ^ "Kidney Cancer". National Cancer Institute. 2019. 8 Haziran 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Haziran 2019. 
  7. ^ "[Guideline 'Renal cell carcinoma']". Ned Tijdschr Geneeskd (Felemenkçe). 152 (7): 376-80. February 2008. PMID 18380384. 
  8. ^ "Cancer today". IARC. 12 Kasım 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Mayıs 2019. 
  9. ^ "Survival statistics for kidney cancer - Canadian Cancer Society". www.cancer.ca (İngilizce). 5 Kasım 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Aralık 2019. 
  10. ^ "European Network of Cancer Registeries" (PDF). 29 Aralık 2020 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. 
  11. ^ Zeng, Hongmei; Chen, Wanqing; Zheng, Rongshou; Zhang, Siwei; Ji, John S; Zou, Xiaonong; Xia, Changfa; Sun, Kexin; Yang, Zhixun; Li, He; Wang (2018). "Changing cancer survival in China during 2003–15: a pooled analysis of 17 population-based cancer registries". The Lancet Global Health (İngilizce). 6 (5): e555-e567. doi:10.1016/S2214-109X(18)30127-X. PMID 29653628. 
  12. ^ Scelo, Ghislaine; Larose, Tricia L. (20 Aralık 2018). "Epidemiology and Risk Factors for Kidney Cancer". Journal of Clinical Oncology. 36 (36): 3574-3581. doi:10.1200/JCO.2018.79.1905. ISSN 0732-183X. PMC 6299342 $2. PMID 30372394. 
  13. ^ Padala, Sandeep Anand; Barsouk, Adam; Thandra, Krishna Chaitanya; Saginala, Kalyan; Mohammed, Azeem; Vakiti, Anusha; Rawla, Prashanth; Barsouk, Alexander (Haziran 2020). "Epidemiology of Renal Cell Carcinoma". World Journal of Oncology. 11 (3): 79-87. doi:10.14740/wjon1279. ISSN 1920-4531. PMC 7239575 $2. PMID 32494314. 
  14. ^ Pascual, D.; Borque, A. (4 Kasım 2008). "Epidemiology of Kidney Cancer". Advances in Urology (İngilizce). 2008: e782381. doi:10.1155/2008/782381. ISSN 1687-6369. PMC 2581742 $2. PMID 19009036. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Akciğer kanseri</span> Akciğer dokularında gelişen bir hastalık

Akciğer kanseri, akciğer dokularındaki hücrelerin kontrolsüz çoğaldığı bir hastalıktır. Bu kontrolsüz çoğalma, hücrelerin çevredeki dokuları sararak veya akciğer dışındaki organlara yayılmaları ile (metastaz) sonuçlanabilir. Dünya Sağlık Örgütünün (WHO) raporuna göre akciğer kanseri tüm dünyada kanser türleri arasında en sık ölüme neden olan kanser türüdür ve tüm dünyada her yıl yaklaşık 1,6 milyon ölüme neden olmaktadır.

p53

p53 ya da diğer adıyla tümör protein 53 (TP53), Genom Gardiyanı, tümör önleyici p53, hücre döngüsünü düzenleyen bir transkripsiyon faktörüdür. Birçok organizmada kanseri baskılamak için çok önemli bir proteindir. Çok hücreli omurgalılarda kanser oluşumunu önlediği ve tümör baskılayıcı fonskiyon gösterdiği için kritiktir. TP53, genomda mutasyon olmasını önleyerek genom stabilitesini korur. Mutasyonu önleyerek genomun bozulmasını veya değişmesini önlediği için de "genom gardiyanı" olarak da anılır. p53, hücre içerisinde dörtlü (tetramer) bağ yapmış halde işlevseldir.

<span class="mw-page-title-main">Böbrek yetmezliği</span> böbreklerin kandaki atık ürünleri yeterince filtreleyemediği hastalık

Son dönem böbrek hastalığı (ESRD) olarak da bilinen böbrek yetmezliği, böbreklerin artık kandaki atık maddeleri yeterince filtreleyemediği ve normal seviyelerin %15'inden daha azında çalıştığı tıbbi bir durumdur.

<span class="mw-page-title-main">Prostat kanseri</span> Kanser çeşidi

Prostat kanseri eril üreme sisteminde yer alan bir bez olan prostatta gelişen bir kanserdir. Prostat kanserlerinin çoğu yavaş gelişim gösterir; bununla beraber, görece hızlı gelişim gösterenleri de vardır. Prostat kanseri hücreleri prostattan vücudun diğer kısımlarına, özellikle kemiklere ve lenf düğümlerine yayılabilir. Başlangıçta hiçbir belirti vermeyebilir. İlerleyen aşamalarda ise işemede zorluk, idrarda kan ya da pelviste, sırtta veya işeme sırasında ağrıya sebep olabilir. İyi huylu prostat büyümesi olarak bilinen hastalık da benzer belirtiler verebilir. İleri aşamada ortaya çıkan diğer belirtiler arasında düşük alyuvar hücresi sayısından kaynaklanan yorgunluk hissi sayılabilir.

<span class="mw-page-title-main">Cilt kanseri</span>

Cilt kanseri, deriden kaynaklanan kanserdir. Vücudun diğer kısımlarını istila etme veya yayılma yeteneğine sahip anormal hücrelerin türemesinden kaynaklanırlar. Bazal hücreli karsinom, Skuamöz hücreli karsinom ve melanom olmak üzere üç ana cilt kanseri türü vardır. İlk ikisi, daha az yaygın olan bir dizi cilt kanseri ile birlikte melanom dışı cilt kanseri olarak bilinir. Bazal hücreli kanser yavaş büyür ve etrafındaki dokuya zarar verebilir ancak uzak bölgelere yayılma veya ölümle sonuçlanma olasılığı düşüktür. Genellikle üzerinde küçük kan damarları bulunan parlak, ağrısız, kabarık bir cilt alanı olarak görülür veya ülserli kabarık bir alan olarak ortaya çıkabilir. Skuamöz hücreli cilt kanserinin yayılma olasılığı daha yüksektir. Genellikle üstü pullu sert bir yumru olarak ortaya çıkar ancak ülser de oluşturabilir. Melanomlar en agresif olanlardır. Belirtileri arasında boyutu, şekli, rengi değişen, düzensiz kenarları olan, birden fazla renge sahip, kaşıntılı veya kanayan bir ben yer alır.

<span class="mw-page-title-main">Rahim kanseri</span> rahim içinde yerleşen kadın üreme organı kanseri

Rahim kanseri, kadın genital sisteminde rahim içini döşeyen endometriyumdan kaynaklanan bir kanserdir. Kanser, vücudun diğer bölümlerine yayılma veya dağılma yeteneğine sahip hücre'lerin anormal büyümesinin sonucudur.

Wilms tümörü veya nefroblastom çoğunlukla çocuklarda görülen nadiren yetişkinleri de etkileyebilen bir çeşit böbrek kanseri türüdür.

<span class="mw-page-title-main">Yemek borusu kanseri</span>

Yemek borusu kanseri, boğaz ile mide arasında uzanan ve özafagus olarak da bilinen yemek borusundan kaynaklanan bir kanser türüdür. Sık görülen belirtiler arasında yutma güçlüğü ve kilo verme sayılabilir. Diğer belirtilere örnek olarak yutma sırasında ağrı, ses kısıklığı, köprücük kemiği etrafındaki lenf bezlerinin şişerek büyümesi, kuru öksürük ve muhtemelen kanlı öksürük ya da kan kusma (hematemez) verilebilir.

<span class="mw-page-title-main">Bazal hücreli karsinom</span>

Bazal hücreli karsinom, bazal hücreli cilt kanseri ya da bazalioma, bir cilt kanseri türüdür. En yaygın görülen cilt kanseri türü olup, genellikle acısız olarak kalkmış olan deride, telanjiyektazik ya da ülseratik durumun görülmesi semptomları arasındadır.

<span class="mw-page-title-main">Ağız kanseri</span>

Oral kanseri olarak da bilinen ağız kanseri, dudak, ağız veya üst boğaz zarının kanseridir. Ağızda en sık ağrısız beyaz bir yama olarak başlar, kalınlaşır, kırmızı lekeler geliştirir ve büyümeye devam eder. Dudaklarda olduğunda, genellikle iyileşmeyen ve yavaşça büyüyen kalıcı bir kabuk ülseri gibi görünür. Diğer belirtiler arasında zor veya ağrılı yutma, boyunda yeni topaklar veya şişlikler veya dudaklarda uyuşma hissi olabilir.

<span class="mw-page-title-main">Kronik böbrek hastalığı</span>

Kronik böbrek hastalığı, böbrek yapısında veya işlevinde 3 aydan uzun süreli anormalliklerin görüldüğü bir rahatsızlıktır.

<span class="mw-page-title-main">Anjiotensin II reseptör antagonistleri</span>

Anjiyotensin II tip1 reseptörü blokerleri veya Anjiyotensin II (tip1) reseptörü antagonistleri, Anjiyotensin reseptör blokerleri veya kısaca (ARB'ler) olarak da bilinen, , Anjiyotensin II reseptör tip 1'e bağlanarak onu inhibe eden ve böylece renin-anjiyotensin sisteminin arteriolar kontraksiyonunu ve sodyum retansiyonu etkilerini bloke eden ilaçlardır.

Sitofosfamid, diğer isimleri arasında sitofosfan olarak da bilinir, kemoterapi olarak ve bağışıklık sistemini baskılamak için kullanılan bir ilaçtır. Kemoterapi olarak lenfoma, multipl miyelom, lösemi, yumurtalık kanseri, meme kanseri, küçük hücreli akciğer kanseri, nöroblastom ve sarkom tedavisinde kullanılır. Bir bağışıklık baskılayıcı olarak, diğer koşulların yanı sıra nefrotik sendrom, polianjiitli granülomatoz ve organ naklini takiben kullanılır. Ağız yoluyla veya damar içine enjeksiyon yoluyla alınır.

İnsan papilloma virüsü (HPV) aşıları, belirli insan papilloma virüsü (HPV) türlerinin neden olduğu enfeksiyonu önleyen aşılardır. Mevcut HPV aşıları, iki, dört veya dokuz tip HPV'ye karşı koruma sağlar. Tüm HPV aşıları, en büyük rahim ağzı kanseri riskine neden olan en az HPV tip 16 ve 18'e karşı koruma sağlar. HPV aşılarının rahim ağzı kanserinin %70'ini, anal kanserin %80'ini, vajina kanserinin %60'ını, vulva kanserinin %40'ını önleyebileceği ve HPV pozitif orofaringeal kanserlerin önlenmesinde %90'dan fazla etkinlik gösterdiği tahmin edilmektedir. Ayrıca HPV tiplerine karşı koruma sağlayan dörtlü ve nonvalan aşılar ile bazı genital siğilleri önlerler. HPV-6 ve HPV-11 daha fazla koruma sağlar.

<span class="mw-page-title-main">Pankreatik asiner hücreli karsinom</span>

Pankreatik asiner hücreli karsinom ya da asiner hücreli karsinom, Pankreas'ın nadir görülen malign bir ekzokrin tümörüdür. Pankreasın ekzokrin tümörlerinin %5'ini oluşturan Asiner Hücreli Karsinom, ikinci en sık görülen pankreas kanseri türüdür. İngilizce literatürde ACC olarak kısaltılmaktadır. Tipik olarak kötü prognoza sahiptir.

Imuran markası altında satılan Azatioprin, bağışıklık sistemini baskılayan bir ilaçtır. Romatoid artrit, polianjiitli granülomatoz, Crohn hastalığı, ülseratif kolit ve sistemik lupus eritematozus ve böbrek nakillerinde reddedilmeyi önlemek için kullanılır. Uluslararası Kanser Araştırmaları Ajansı tarafından 1. grup kanserojen olarak listelenmiştir. Ağızdan alınır veya damar içine enjekte edilir.

Ren arcuatus (Latince), renal füzyon veya süper böbrek olarak da bilinen at nalı böbrek, erkeklerde daha sık görülen, genellikle asemptomatik olan ve genellikle tesadüfen teşhis edilen yaklaşık 500 kişiden 1'ini etkileyen doğuştan gelen bir hastalıktır. Bu bozuklukta, hastanın böbrekleri, anne karnındaki gelişim sırasında at nalı şeklinde kaynaşarak birleşir. Kaynaşmış kısım at nalı böbreğin kıstağıdır. Anormal anatomi böbrek drenajını etkileyerek böbrek taşı ve idrar yolu enfeksiyonlarının sıklığının artmasına ve ayrıca böbrek kanseri riskinin artmasına neden olabilir.

Belzutifan, von Hippel-Lindau hastalığı ile ilişkili renal hücreli karsinomun tedavisinde kullanılan bir ilaçtır. Ağızdan alınır.

<span class="mw-page-title-main">Tiroit kanseri</span> boyunda tiroit kıkırdağının altında yer alan tiroid bezinde bulunan endokrin bezi kanseri

Tiroit kanseri, tiroit bezinin dokularından gelişen kanserdir. Hücrelerin anormal şekilde büyüdüğü ve vücudun diğer bölgelerine yayılma potansiyeline sahip olduğu bir hastalıktır. Belirtiler arasında boyunda şişlik veya yumru olabilir. Kanser, başka yerlerden yayıldıktan sonra tiroitte de ortaya çıkabilir, bu durumda tiroit kanseri olarak sınıflandırılmaz.

<span class="mw-page-title-main">Testis kanseri</span>

Testis kanseri, erkek üreme sistemi’nin parçası olan testislerde oluşan kanser'dir. Belirtileri, testiste yumru veya testis torbası'nda şişlik veya ağrıyı içerebilir. Tedavi kısırlık ile sonuçlanabilir.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.