Ahlatşahlar Beyliği, Şah-i Ermen veya Sökmenliler Beyliği, 1100 ve 1207 yılları arasında Ahlat merkez olmak üzere Van, Erciş, Bargiri, Tatvan, Malazgirt, Muş ve Sason civarında hüküm sürmüş birinci dönem Türk Anadolu beyliği.
Ermeni Gönüllü Tugayları veya Ermeni gönüllü kolordu Rus Kafkas ordusunda I. Dünya Savaşı sırasında kurulan Ermeni taburlarıdır. Çoğunluk bu birimlerin Orta Doğu tiyatro I. Dünya Savaşı bu birimlerin kökenli çeşitlenir de askeri faaliyetleri desteklemektedir. Bu birimler Osmanlı Ermenilerden oluşmakta hatta Osmanlı Temsilcileri Meclisi üyesi Karekin Pastırmacıyan gibi komutanları vardır. General Andranik Toros Ozanyan Rus gönüllü birliklerin genel komutanı idi. Bu askerlerin nereden geldikleri tartışma konusudur. Ermeni kaynakları yüzbinleri bulan bu askerlerin dünyanın değişik ülkelerinden geldiklerini söylemektedir. Osmanlı kaynakları bu askerlerin Osmanlıda ayaklanan Ermeni nüfusundan oluştuğunu savunmaktadır. Pastırmacıyan Karekin Efendi ve Hamparsum Boyacıyan ın varlıkları Osmanlı tarihçileri arasında kendi görüşlerine destek olarak ortaya atılmakta.
Genceser Manastırı ya da Gandzasar Manastırı, Azerbaycan'ın Dağlık Karabağ bölgesinde bulunan Alban manastırı. 1836 yılında Rusya İmparatorunun fermanı Alban Katolikliğini iptal ederek tamamen Ermeni Apostolik Kilisesinin yönetimine geçirmiştir.
Orontid Hanedanı veya Yervanduni Hanedanı, MÖ 6. yüzyılda kurulan Ermenistan Satraplığı'nı yöneten İrani kökenli hanedandır. Bu hanedanın Helenleşmiş ve sonrasında Greko-Pers olarak anılan bir kolu Kommagene Krallığı'nı kurmuştur.
Batı Ermenistan Yönetimi, Van Gölü etrafında, 1915-1918 yılları arasında oluşmuş bir Ermeni geçici yönetimiydi.
İberya theması, 11. yüzyılda çoğu Gürcistan toprağını içeren Bizans İmparatorluğu theması.
Ermeni Yaylası veya Ermeni Yaylaları, Batı Asya'nın kuzey kesimini oluşturan üç yayladan biridir. Bu yaylalardan en merkezde yer alanıdır ve en fazla yüksekliğe sahip olanıdır. Batıda Anadolu Yarımadası ile doğuda İran Yaylası ile komşudur. Yaklaşık 400,000 km²'lik bir alana sahip olup en yüksek zirvesi 5,137 metrelik yüksekliği ile Ağrı Dağı'dır.
Gürcistan-Ermenistan Savaşı, 1917'de Ekim Devrimi yani Bolşevik Devrimi'nden sonra başlamıştır. 7 ilâ 31 Aralık 1918 tarihleri arasında sürmüştür. Yeni kurulan Ermenistan Demokratik Cumhuriyeti ve Gürcistan Demokratik Cumhuriyeti'nin Kvemo Kartli ve Lori'nin kontrolünü ele geçirmek için verdikleri savaştır.
The Cambridge History of Iran İran tarihi hakkında Cambridge University Press tarafından yayınlanan 7 ciltli bir araştırma eseri. Yayınlanan ciltlerde günümüz İran'ının tarihöncesi dönemlerden bugüne dek tarihi ve tarihi coğrafyası dışında İran kökenli halkların yaşadığı bölgeler de konu edinmiştir.
Rusya Ermenistanı, 1828’den itibaren Rus İmparatorluğu yönetimi altında Ermeni tarihi dönemidir. Doğu Ermenistan, İran'ın 1826-1828 İran-Rus Savaşı'ndaki kaybını müteakiben Rusya ile imzaladığı Türkmençay Antlaşması ile Rus İmparatorluğu'nun bir parçası haline geldi. Doğu Ermenistan, Rus İmparatorluğu'nun 1917'deki çöküşüne kadar bir parçası olarak kaldı.
Erzurum Ermeni Kongresi, Ermeni Devrimci Federasyonu'nun sekizinci dünya kongresi ve Osmanlı Ermenileri için Ermeni Kırımı öncesindeki dönüm noktalarından biri. Temmuz-Ağustos 1914'te düzenlenen bu kongreye özel bir heyet gönderen İttihat ve Terakki Cemiyeti, I. Dünya Savaşı'nda Kafkasya Cephesi açıldığında Rusya Ermenilerinin Rus ordusuna karşı ayaklanarak Güney Kafkasya'nın Osmanlı tarafından ele geçirilmesini kolaylaştırmaları istendi.
Wilson Ermenistanı ABD Başkanı Woodrow Wilson Dışişleri Bakanlığı tarafından çizildiği üzere Sevr Antlaşması'ndaki Birinci Ermenistan Cumhuriyeti'nin sınır yapılandırmasını ifade eder. Sevr Antlaşması, Ağustos 1920'de Batı Müttefik Güçleri ile Osmanlı İmparatorluğu'nun mağlup hükûmeti arasında hazırlanmış ve imzalanmış bir barış antlaşmasıydı. Anlaşma Amerika Birleşik Devletleri tarafından asla imzalanmadı. Antlaşmanın imzalanmasına rağmen Osmanlı İmparatorluğu tarafından hiçbir zaman onaylanmadı.
Frik, 13. ve 14. yüzyıllarda yaşamış Ermeni şairdir. Ermeni topraklarının Moğollar tarafından işgal edildiği dönemde yaşadı.
Ermeni Millet Meclisi, 1863 Nizamnâme-i Millet-i Ermeniyân ile kurulan Osmanlı İmparatorluğu'ndaki Ermeni milletinin yönetim organıydı.
Tovma Artsruni, dokuzuncu yüzyıldan onuncu yüzyıla kadar olan bir Ermeni tarihçisi ve Artsrunik Hanesinin Tarihi'nin yazarıdır. Dört ciltlik eser, verilen başlığın aksine, üyesi olduğu Artsruni kraliyet ailesinin tarihi ile Van Gölü yakınındaki kökenlerini anlatmakla kalmıyor, aynı zamanda Ermenistan tarihini de kapsamlı bir şekilde ele almaktadır.
I. Gagik güney Ermenistan'da Vasburagan Krallığı'nın önce Kuzeybatı Vasburagan prensi ve sonra ölümüne kadar kral olarak Artsruni hükümdarı, ayrıca Bagratuni soyundan Ermeni kralı unvanı üzerinde hak iddia etmiştir.
III. Aşot, 952–977 yılları arasında Ermeni Bagratuni Krallığı'nı yönetmiş olan Ermeni kral. III. Aşot döneminde Ani kenti, krallığın başkenti haline geldi. Ayrıca III. Aşot'un oğlu olan II. Smbat (977–89) ve torunu olan I. Gagik (977–89), tahta geldiklerinde krallık altın çağını yaşadı.
Baş Abaran Muharebesi (Ermenice: Բաշ Աբարանի ճակատամարտ Bash Abarani chakatamart, 1918'de Baş Abaran yakınlarında gerçekleşen I. Dünya Savaşı'nın Kafkasya Cephesi'nin bir muharebesidir. Baş Abaran, Serdarabad ve Karakilise'deki Ermeni zaferleri, Doğu Ermenistan'da Osmanlı ilerleyişini durdurmuş ve kısa ömürlü Birinci Ermenistan Cumhuriyeti'nin kurulmasına yardım etmiştir.
II. Arşak, 350'den y. 364/367'e kadar Ermenistan kralı olan bir Arşak prensidir. Arşak'ın hükümdarlığı bir barış ve istikrar dönemiyle başlamış olsa da, kısa süre sonra Ermeni kilisesi ve soylularıyla olan çatışmalarının yanı sıra, Roma ile İran arasında, Ermeni kralının savaşan taraflar arasında bocaladığı bir dizi savaşla boğuşmuştur. Arşak, Roma imparatoru Julianus'un İran'a karşı talihsiz seferine katılmış; bunun sonucunda ortaya çıkan 363 Pers-Roma Antlaşması'nın ardından Ermenistan, Pers kralı II. Şâpûr'un yenilenen saldırısına karşı kendi başının çaresine bakmak zorunda kalmıştır. Ermeni soyluları arasında ayrılıklar ve isyanlarla karşı karşıya kalan Arşak, Şâpûr ile barış görüşmeleri için İran'a gitmiş, ardından Huzistan'daki Oblivion Kalesi'nde hapsedilmiş ve esaret altında intihar ettiği rivayet edilir. Arşak'ın saltanatını, Ermenistan'ın Persler tarafından fethi ve yıkımı izlemiş, ancak oğlu ve vârisi Papas kaçmayı başarmış ve daha sonra Roma'nın yardımıyla Ermeni tahtına çıkmıştır.
III. Hüsrev, Ermenistan'ın Arşak Hanedanı'nın kralıydı. Saltanatı, MS 330'dan 338 yılında ölümüne kadar sürmüştür.
