Ağa Mikail Hamamı - Turkipedia

Ağa Mikail hamamı
Genel bilgiler


Durum	Restore edildi
Tür	Hamam
Mimari tarz	Şirvan-Abşeron mimarlık okulu
Adres	İçerişehir, Küçük Kale Caddesi, 16
Şehir	Bakü
Ülke	Azerbaycan
Koordinatlar	40°21′52″K 49°49′58″D / 40.36444°K 49.83278°D / 40.36444; 49.83278
Mevcut kullanan	İçerişehir Devlet Tarihi-Mimari Koruma Alanı
Tamamlanma	XVIII yüzyıl

Ağa Mikail hamamı, İçerişehir'de bulunan ve 18. yüzyıla ait tarihi-mimari bir anıttır. Hamam, İçerişeher'in güneybatısında, ana caddelerden biri olan Küçük Kale Caddesi'nde, Şamahı sakinlerinden Hacı Ağa Mikail tarafından yaptırılmıştır. Hamamın bulunduğu bölge halk arasında hala Hamamcılar mahallesi olarak anılmaktadır.

Tarihi

Hamam, 18. yüzyılda İçerişeher'in güneybatısında, ana caddelerden biri olan Küçük Kale Caddesi'nde, Şamahı sakinlerinden Hacı Ağa Mikail tarafından yaptırılmıştır.^[1] Hamamın bulunduğu bölge halk arasında hala Hamamcılar mahallesi olarak anılmaktadır.

Üzeyir Hacıbeyov'un "O olmasın, bu olsun" operetinden yola çıkılarak 1956 yapımı olan aynı adlı filmin hamam sahnelerinin bir kısmı bu hamamda çekilmiştir (aynı zamanda çekimler Gence'deki Çökek hamamında yapılmıştır).^[2] Bu nedenle hamam, filmin ana karakterinden sonra halk arasında "Meşedi İbad Hamamı" olarak da bilinir.^[2]^[3]

2011 yılında Azerbaycan Cumhuriyeti Bakanlar Kurulunun "Bakü'nün tarihi merkezinin ayrıntılı ve kapsamlı restorasyon planı"na göre, hamam yerli ve yabancı uzmanların katılımıyla restore edilmiştir.^[3]

Mimari özellikleri

Tamamen yer üstü olan Ağa Mikayil hamamı, yarı yeraltı tipi hamamlardan farklı olarak duvarlarla değil, sütunlarla içeriden soyunma ve yıkanma odaları ile küçük hücrelere bölünmüştür. İç hacmin bu şekilde düzenlenmesi sayesinde, yarı yeraltı hamamlarının iyi tanımlanmış haç planı, yerini kesin olarak tanımlanmış bir kareye bırakıyor.^[4]

Böyle bir planın ana özelliği, geniş bir alanın küçük parçalara bölünmesi, çatılarının da inşasına kolaylık sağlıyor. Hamamın her iki bölümü de sütunlarla dokuz küçük bölüme ayrılmıştır.^[4] Orta kısım büyük bir kubbe ile, dört köşe kısım küçük bir kubbe ve bir kemer (haç kemer) ile örtülmüştür ve dört yan kısım, merkezi kubbeye bağlanan tonozlu bir çatıya sahiptir.^[4]

Soyunma odası kubbesinin içi
Hamamın bacası

Konuyla ilgili yayınlar

Саламзаде, А. В. (1964). Архитектура Азербайдана XVI-XIX вв. Баку: Издательство Академии наук Азербайджанской ССР.

Kaynakça

^ Бретаницкий, Л. С. (1966). Зодчество Азербайджана XII-XV вв. и его место в архитектуре Переднего Востока. Главная редакция восточной литературы. Москва: Наука. s. 556. Birden fazla |sayfalar= ve |sayfa= kullanıldı (yardım)
^ ^a ^b "Проект "Мой Баку": Интересная история бакинских хамамов". day.az. 23 Aralık 2013. 25 Mayıs 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Mayıs 2019.
^ ^a ^b "В Ичери шехер отреставрирован очередной монумент". 1news.az. 27 Aralık 2011. 25 Mayıs 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Mayıs 2019.
^ ^a ^b ^c Саламзаде 1964, s. 77

Dış bağlantılar

"Ağa Mikayıl hamamı" (Azerice). icherisheher.gov.az. 19 Ocak 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Eylül 2014.

İlgili Araştırma Makaleleri

Haseki Hamamı, İstanbul'da Ayasofya ile Sultanahmet Camii arasında yer alan tarihi Türk hamamı. Hamam, I. Süleyman'ın eşi Hürrem Sultan tarafından, 1556-1557 yılları arasında, Mimar Sinan'a yaptırılmıştır. Hamamın inşa edildiği yerde daha öncesinde Zeuksippos Banyoları'nın harabeleri bulunmaktaydı.

Türk hamamı, Selçuklu Türkleri'nin 12. yüzyılda Anadolu'yu fethinden sonra ortaya çıkan hamam mimarisi ve hamamlar etrafında şekillenen gelenekleri ifade eder.

İçerişehir ya da Eskişehir, Azerbaycan'ın başkenti Bakü'nün tarihî çekirdeği olarak bilinmektedir. Haydar Aliyev Vakfı'nın çalışmaları sonucunda UNESCO'nun Dünya Miras Komitesi'nin 2000 yılında Avustralya'nın Cairns kentinde yaptığı 24. oturumda Şirvanşahlar Sarayı ve Kız Kulesi ile birlikte Dünya Mirası olarak kabul edilen İçerişehir, Azerbaycan'dan listeye dahil olan ilk yapıdır. Bakü'nün en eski kısmı olan İçerişehir, iyi korunmuş kale duvarları ile çevrilidir. 221.000 m² alana sahip olan koruma alanında 1300'den fazla aile yaşamaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Kestanepazarı Camii</span> İzmir, Türkiyede bir cami

Kestanepazarı Camii, İzmir'in Konak ilçesinde bulunan (Hicri) 1078, (Miladi) 1667-68 yılında inşası tamamlanmış cami.

Şirvanşahlar Türbesi, Şirvanşahlar Sarayı'nın alt avlusunda bulunan üç binadan biridir. Mezarın tepesinden bakıldığında, kesme yıldızlarla süslenmiş ve altıgen kubbeyle tamamlanan dikdörtgen gibi görünüyor. Orta Çağ'da kubbe üzerindeki yıldız şeklindeki eğimlere mavi renkli bir taş yerleştirilmiştir.

Türk Hamam Müzesi; Ankara'nın Beypazarı ilçesinde bulunan bir müzedir. Gazi Üniversitesi'nde Türk kültürüne ve müzeciliğe yönelik dersler veren akademisyen Sema Demir tarafından kurulan müze, teması bakımından bu alanda Türkiye'nin ilk hamam müzesi olma özelliğini taşımaktadır. 9 Haziran 2012 tarihinde, ilçede bulunan ve 16. yüzyılda Kanunî Sultan Süleyman döneminde yaptırılmış olan Rüstem Paşa Hamamı'nda açılan müzenin temel amacı; Türk hamam kültürünü belgelemek ve sergileyerek geleceğe aktarmaktır. Bu bağlamda sadece objelerden oluşmamakta; müzede görev yapan anlatıcı ve rehberler bu geleneği çeşitli oyunlar ve canlandırmalar sergileyerek uygulamalı bir şekilde ziyaretçilere aktarmaktadır. Hamam kültürüne ait takunyalar, bakır taslar, ibrikler, peştamallar, hamamcı minderleri, havlular, keseler ve daha birçok nesne gösterime sunulurken; hamam anası, hamam babası, külhanbeyi gibi kavramlar hakkında da bilgiler verilmektedir.

Melek Ahmed Paşa Hamamı, Diyarbakır'ın Sur ilçesinde yer alan tarihî bir hamamdır. Hamam, kent kapıları yakınında bulunan br külliye hamamıdır. Günümüze sadece soyunmalık bölümü ulaşmıştır.

Bakü Ulu Camii ya da Cuma Camii, Bakü, Azerbaycan'da yer alan bir camidir. Katedral Camii, 12. yüzyılda bir Zerdüşt tapınağının yerine inşa edilmiştir.

Söğütlüçeşme Hamamı ya da Abidin Bey Hamamı, İstanbul'un Kadıköy ilçesindeki eski bir hamamdır. Adını aldığı Söğütlüçeşme semtindeki Taşköprü Caddesi üzerinde, bu cadde ile Kurbağalıdere Caddesi ve İstanbul-Ankara demiryolunun kesişerek sınırlandırdığı alanda konumlanan yapı, günümüzde harap durumda ve işlevsizdir.

Karabüyük Hanım sarayı veya Karabüyük Hanım kulesi, Şuşa şehrinin tarihi merkezinde bulunan tarihi bir saraydır. Kaynaklar, Şuşa Kalesinin topraklarında birkaç sarayın varlığı hakkında bilgi verse de, bunlardan sadece ikisi, Karabüyük Hanım sarayı ve Penah Ali Han sarayı günümüze kadar gelebilmiştir. Karabüyük Hanım sarayı'nın giriş kapısındaki kitabeden, hicrî takvimle 1182 (1768) yılında yapıldığı anlaşılmaktadır.

Yeraltı hamam, İçerişehir'de bulunan 17. yüzyılın başlarından kalma tarihi-mimari bir anıttır. Köşe taşları kullanılarak inşa edilen hamam kompleksi İçerişehir bölgesinin güneydoğusunda yer almaktadır. Çatı yüzeyinde yalıtım malzemesi olarak kil-kireç karışımı çözeltisi, iç duvarlarda ise sıva türü olarak kireç malzemesi kullanılmıştır. İç duvar ve döşeme malzemesi olarak "gülbah" tipi ağlay taşları kullanılmıştır. Yaklaşık 340 m²'lik bir alanı kaplayan hamam kompleksinin girişi güneydoğudan olup, giriş merdivenleri doğu duvarlarına yönlendirilmektedir.

Balahanı Kum hamamı, Balahanı yerleşimi topraklarında bulunan 14. yüzyıla ait tarihi-mimari bir anıttır.

Kasımbey Hamamı, İçerişehir'de bulunan ve 18. yüzyılın sonları ile 19. yüzyılın başlarına ait tarihi-mimari bir anıttır. Kasımbey hamamı, yarı yeraltı hamamları grubuna aittir. Bakü kalesinin Salyan kapısı yakınında bulunan Kasımbey hamamı halk arasında "Şirin hamamı" olarak da bilinir.

İbrahimhalil Han Sarayı veya İbrahimhalil Han Şatosu, Şuşa şehrinin güneydoğu kesiminde, Taşaltı köyü yakınlarında bulunan tarihi bir saraydır. Bazı kaynaklarda sarayın, İbrahimhalil Han döneminde Han'ın ikametgâhı olmasıyla ilgili olarak Karabağ Han Sarayı olarak da anılıyor.

Gilehli Camii veya Gileyli Camii, Şeki şehrinde bulunan, 18. yüzyılda inşa edilmiş tarihi bir camidir. Gilak Camii, 1749 yılında Şeki Han'ı Hacı Çelebi Han tarafından yaptırılmıştır. 1805 yılında Hacı Şemseddin Bey o caminin yerine yeni bir cami yaptırdı. Bundan sonra cami "Hacı Şemseddin Bey Camii" adıyla anılmaya başlandı.

Han kızı Nateva'nın evi, Şuşa'da bulunan 18. yüzyıla ait tarihi-mimari bir anıttır. Binanın birinci katında hizmet niteliğinde ve hizmetlilerin yaşaması için tasarlanmış yedi oda bulunmaktadır. Güney tarafında üç giriş kapısı vardır. Ortadaki kapı koridora, yanlardaki diğer iki kapı ise yan odalara açılmaktadır.

Ordubad medresesi, Ordubad şehrinin tarihi merkezinde yer alan 18. yüzyıldan kalma medresedir. Azerbaycan topraklarında erken dönem mimarisinin özelliklerini koruyan ve günümüze kadar ayakta kalan az sayıdaki binadan biri olarak bilinir.

Hızırbey Hamamı veya Hızırbey Çifte Hamamı, Kırklareli'de kent merkezinde bulunan tarihi bir Türk hamamıdır. Çifte hamam olarak inşa edilmiş yapı, şehir merkezinin en eski ve günümüze ulaşan tek hamamıdır.

Bakü Han Sarayı veya Bakü hanlarının evi, İçerişehir'de yer alan XVII-XVIII yüzyıllara ait saray tipli konut yapıları kompleksidir. Kompleksin inşasına 1754 yılında Abdülrehim Bey ve Mehdikulu Bey'in siparişiyle başlanmıştır. Kompleksin ilk yapıları Büyük Kale Caddesi boyunca inşa edilmiş, sonraki yüzyıl boyunca, yani XIX yüzyılın sonlarına kadar avlu yönünde de yapıların sayısı artırılmıştır.

Bursa Eski Kaplıca, Bursa'nın merkezindeki Çekirge mahallesinde bulunan 14. yüzyılda yapılmış bir çifte hamam.

Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.