İçeriğe atla

Azlağa Kilisesi

Azlağa Kilisesi, Türkiye'nin kuzeydoğu kesiminde, Artvin ilinin Hopa ilçesine bağlı Esenkıyı köyünde eski bir kilisedir. Kilisenin adı, Esenkıyı'nın eski adı Azlağa'dan gelir.

Tarihsel olarak da Lazların yaşadığı topraklarda yer alan Azlağa Kilisesi, tek nefli bir köy kilisesidir. Temel seviyesine kadar yıkılmış olan kilise, köyün doğusunda, denize doğru uzanan, Ohvame Tepe (ოხვამეშ თეფე / Kilise Tepe) adlı hayli yüksek bir tepe üzerinde yer alır. Bugün kilisenin planını çıkarıp ebatlarını saptamak mümkün değildir. Köylülerin verdiği bilgiye göre, Azlağa Kilisesi buradaki manastırın bir parçasıydı. Burada bir manastırın olma olasılığı, buranın Lazca "Kilisepe" (ქილისეფე), yani "kiliseler" olarak adlandırılmasıdır. Kilisepe denilen yer Azlağa Kilisesi'nen hemen üst tarafında yer alır. Nigoiti Kilisesi'nde Gürcü alfabesinin Asomtavruli harfleriyle yazılmış yazıtında adı geçen Rahip Giorgi'nin bu manastırın birinci rahibi olduğu tahmin edilmektedir. Kilise, defineciler tarafından kazılmış olmasından dolayı da ayrıca zarar görmüştür.[1][2]

Esenkıyı köyünde, Burbuş Ohvame (ბურბუშ ოხვამე / "Yarasa Kilisesi") adıyla bilinen yerde eski bir kilise daha bulunuyordu. Bu kilise yol çalışması sırasında tamamen yıkılmıştır.[1][3]

Kaynakça

  1. ^ a b Tao-Klarceti - Tarihsel ve Kültürel Anıtlar Kataloğu (Gürcüce), (Editör) Buba Kudava, (Yazarlar) Nestan Bagauri, Zurab Batiaşvili, İrma Beridze, Buba Kudava, Nikoloz Jğenti, Goça Saitidze, Natia Hizanişvili, 2018, Tiflis, s. 176, ISBN 9789941478178.
  2. ^ "İuri Siharulidze, Çaneti (Lazeti) / Gürcüce: ჭანეთი (ლაზეთი), Batum, 1977, s. 52". 29 Ekim 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Mayıs 2022. 
  3. ^ "İuri Siharulidze, Çaneti (Lazeti) / Gürcüce: ჭანეთი (ლაზეთი), Batum, 1977, s. 53". 29 Ekim 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Mayıs 2022. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">İncilli, Ardanuç</span>

İncilli, Artvin ilinin Ardanuç ilçesine bağlı bir köydür.

<span class="mw-page-title-main">İbrikli, Borçka</span>

İbrikli, Artvin ilinin Borçka ilçesine bağlı bir köydür.

<span class="mw-page-title-main">Güneşli, Hopa</span> Artvin köyü

Güneşli, Artvin ilinin Hopa ilçesine bağlı bir köydür.

<span class="mw-page-title-main">Pınarlı, Hopa</span> Artvin ilinde bir köy

Pınarlı, Artvin ilinin Hopa ilçesine bağlı bir köydür.

<span class="mw-page-title-main">Çamlı, Hopa</span> Artvin köyü

Çamlı, Artvin ilinin Hopa ilçesine bağlı bir köydür.

<span class="mw-page-title-main">Yeşilköy, Hopa</span> Artvin köyü

Yeşilköy, Artvin ilinin Hopa ilçesine bağlı bir köydür. Kazım Koyuncu'nun mezarı bu köyde bulunmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Aktepe, Pazar</span>

Aktepe, Rize ilinin Pazar ilçesine bağlı bir köydür.

<span class="mw-page-title-main">Papatya, Pazar</span>

Papatya, Rize ilinin Pazar ilçesine bağlı bir köydür.

<span class="mw-page-title-main">Sessizdere, Pazar</span>

Sessizdere, Rize ilinin Pazar ilçesine bağlı bir köydür.

<span class="mw-page-title-main">Eskiarmutluk</span>

Eskiarmutluk, Rize ilinin Ardeşen ilçesine bağlı bir köydür.

<span class="mw-page-title-main">İşhani Manastırı</span>

İşhani Manastırı, tarihsel Gürcistan’ın güneybatı kesiminde orta çağ Gürcü Ortodoks manastırıdır. Bugün Türkiye’nin sınırları içinde, Artvin ilinin Yusufeli ilçesine bağlı İşhan köyündedir.

<span class="mw-page-title-main">Parehi Manastırı</span>

Parehi Manastırı, Parehta Manastırı olarak da bilinir, tarihi Klarceti bölgesinde, günümüzde Artvin ilinin merkez ilçesine bağlı Ortaköy'de Orta Çağ'dan kalma Gürcü Ortodoks manastırıdır.

<span class="mw-page-title-main">Nuka Kilisesi</span>

Nuka Kilisesi, tarihsel Klarceti bölgesinde Orta Çağ'dan kalma Gürcü kilisesidir. Günümüzde Artvin ilinin merkez ilçesindeki Alabalık köyündedir. Kilisenin son rahibi Nuka'dan dolayı bu isimle anılıyor hale gelmiş ve kilisenin eski adının da unutulmuş olabileciğine dair görüş bulunmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Handzta Manastırı</span> Pırnallı, Artvinde bir manastır

Handzta Manastırı ya da Hantsta Manastırı, tarihsel Klarceti bölgesinde, günümüzde Artvin ilinin merkez ilçesine bağlı ve eski adı Porta olan Pırnallı köyünde Orta Çağ'dan kalma Gürcü Ortodoks manastırıdır. Bulunduğu köyün eski ve yeni adından dolayı Porta Manastırı ya da Pırnallı Manastırı olarak da bilinir.

<span class="mw-page-title-main">Esbeki</span>

Esbeki, tarihsel Tao-Klarceti'nin bir parçası olan Tao bölgesinde yer alan yerleşim yerlerinden biridir. Bugün Artvin ilinin Yusufeli ilçesine bağlı Darıca köyünün bir mahallesidir. Türkçede Esbek ya da Espek olarak yerleşmiştir. Esbeki, adını Esbeki Manastırı ile Esbeki Kalesi'nden almış ya da bu tarihsel yapılara adını vermiş olabilir.

<span class="mw-page-title-main">Şatberdi Manastırı</span>

Şatberdi Manastırı, tarihsel Klarceti bölgesinde, günümüzde Artvin ilinin merkez ilçesine bağlı ve eki adı Boselta olan Okumuşlar köyünde Orta Çağ'dan kalma Gürcü manastırıdır.

<span class="mw-page-title-main">Othta Eklesia</span>

Othta Eklesia, tarihsel Klarceti bölgesinde Gürcü Ortodoks manastırı. 10. yüzyılda kurulmuş olan manastır bugün Türkiye sınırları içinde, Artvin ilinin Yusufeli ilçesine bağlı Tekkale köyünde yer alır. Othta Eklesia Manastırı Tekkale Manastırı, Dört Kilise Manastırı olarak da bilinir.

<span class="mw-page-title-main">Cmerki Manastırı</span>

Cmerki Manastırı, tarihsel Klarceti bölgesinde, günümüzde Artvin ilinin merkez ilçesine bağlı ve eski adı Cmerki olan Çimenli köyünde Orta Çağ'da inşa edilmiş Gürcü manastırıdır.

<span class="mw-page-title-main">Ali Manastırı</span>

Ali Manastırı, tam adı Ali Aziz Giorgi Manastırı,, tarihsel Samtshe bölgesinde, günümüzde Ardahan ilinin Posof ilçesine bağlı Alköy'de bulunan Gürcü Ortodoks manastırıdır. Manastırın 10-11. yüzyılda Aziz Giorgi adına inşa edilmiş olduğu yazılı kaynaklardan anlaşılmaktadır.

Nigala Kilisesi, tarihsel Klarceti bölgesinde, günümüzde Artvin ilinin merkez ilçesine bağlı Seyitler köyünün Nigala mahallesinde Orta Çağ'dan kalma Gürcü kilisesidir. Kilise 9. yüzyılda veya 10. yüzyılın ilk yarısında inşa edilmiştir. Seyitler köyünün eski adından dolayı Sveti Kilisesi olarak da bilinir.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.