İçeriğe atla

Azizname'95

Azizname'95
YazarYücel Erten (Aziz Nesin eserlerinden uyarlama)
İlk gösterim1995
ÜlkeAlmanya
Orijinal dilTürkçe
TürKomedi

Azizname'95, Yücel Erten tarafından Aziz Nesin’in öykü ve taşlamalarının uyarlanması ile meydan gelmiş iki perdelik müzikli bir sahne eseri.

Dünya prömiyeri 1995’te Berlin’de yapılan oyun, büyük başarı ve ününü aynı yıl Ankara Devlet Tiyatrosu’ndaki sahnelenişinde yakalamış,[1] daha sonra başka topluluklar tarafından çok defa sahnelenmiştir.

Arka plan

Azizname adıyla, Nesin'in hikaye, masal, şiir, taşlama ve köşe yazılarından derlenerek oluşturulmuş çeşitli metinler vardır. 1970'li yıllarda Dostlar Tiyatrosu’nda Genco Erkal tarafından tek kişilik bir oyun olarak sahnelenen Azizname, en önemlilerindendir.[1] Yücel Erten 1995 yılında metni yeni baştan, kendi seçtiği hikayelerden oluşturmuştur.

Geçmişi

Eser, o dönemde Berlin’de faaliyet gösteren ‘’Tiyatrom’’ adlı tiyatro topluluğu tarafından Aziz Nesin’in 80. doğumgününe armağan olarak sahnelenmek üzere 1995 yılında yazıldı. İlk hali “Almanya, yabancı olmak, gurbet” temaları üzerine odaklanıyordu. Dünya prömiyeri Berlin'de yapıldı. Berlin'de sadece iki kere sahnelenebildi.[2] Nesin, rahatsızlığı nedeniyle oyunu izleyemedi.

Aynı yılın yazında Aziz Nesin'in ölümü üzerine yeniden uyarlanarak Ankara Devlet Tiyatrosu tarafından Yücel Erten yönetiminde yeniden sahnelendi. Ankara Devlet Tiyatrosu tarafından ilk sahnelenişi 14 Kasım 1995'te Yeni Sahne'de gerçekleşti.[3] Müziklerini Turgay Erdener'in yaptığı oyun beş yıldan uzun süre kapalı gişe oynadı; 700'den fazla kez temsil edildi; 2003'e kadar Devlet Tiyatrosu repertuvarında kaldı.[1] Erten bu yapımı ile 1996 İsmet Küntay En İyi Yönetmen Ödülü'ne değer görüldü.

Yücel Erten oyunu 2003'te İzmit Büyükşehir Belediye Tiyatrosu, 2005'te Üsküp Türk Tiyatrosu'nda sahneye koydu.

Eser, 2015'te Aziz Nesin'in 100. yaşına armağan olarak Dostlar Tiyatrosu tarafından Yücel Erten yönetiminde yeniden sahnelendi. 2021 yılında kurulan İzmir Şehir Tiyatroları'nın açılışı Azizname oyunu ile gerçekleşti.[4]

Bölümleri

Birinci perdede üç tanesi şarkıdan oluşan on bir bölüm; ikinci perdede de yine üçü şarkıdan oluşan, on bölüm bulunur.

Kadrosu

Ankara Devlet Tiyatrosu sahnelemesi

  • Yıl: 1995
  • Yönetmen-Uyarlayan: Yücel Erten
  • Sahne-Giysi Tasarımı: Suar Şeylan
  • Işık Tasarımı: Fahrettin Özen
  • Müzik: Turgay Erdener
  • Dans Düzeni: Salima Sökmen
  • Yardımcı Rejisör: Ahmet Mümtaz Taylan
  • Reji Asistanları:Volkan Özgömeç, Mesude Şenol
  • Dramaturg: Sündüs Ajar
  • Işık Kumanda: Tevfik Çenker
  • Sahne Amiri: Aziz Erdoğdu
  • Konduvit: Aziz Erdoğdu
  • Suflöz: Tülay Vural
Oyuncular

Kaynakça

  1. ^ a b c Pelister, Onur (2007). "Sanatçı ve Yönetici Kişiliğiyle Yücel Erten" (PDF). DEÜ Güzel Sanatlar Enstitüsü yüksek lisans tezi. 13 Kasım 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 13 Kasım 2022. 
  2. ^ "Alacakaranlığımızın mizah dolu hikayesi: Azizname". Cumhuriyet.com.tr. 25 Aralık 2019. 13 Kasım 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Kasım 2022. 
  3. ^ Tombak, Duygu (31 Ocak 2016). "Onuncu köyden bildiriyorum: Azizname!". ranini.tv. 2 Şubat 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Kasım 2022. 
  4. ^ "İzmir Şehir Tiyatroları 1 Ekim'de perde açıyor". İzmir Büyükşehir Belediyesi web sitsi. 27 Eylül 2021. 13 Kasım 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Kasım 2022. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Başar Sabuncu</span> Türk yazar, yönetmen, çevirmen, sahne tasarımcısı ve oyuncu

Fuat Başar Sabuncu, Türk oyun ve senaryo yazarı, tiyatro ve sinema yönetmeni, çevirmen, sahne tasarımcısı, oyuncu.

<i>Midasın Kulakları</i> inglizce

Midas'ın Kulakları, Güngör Dilmen'in 1959 tarihinde 29 yaşındayken kaleme aldığı tek perdelik manzum oyun.

<span class="mw-page-title-main">Genco Erkal</span> Türk oyuncu (1938–2024)

Genco Erkal, Türk tiyatro ve sinema oyuncusudur.

Hüseyin Avni Danyal, Türk oyuncu.

<span class="mw-page-title-main">Mehmet Ulusoy (yönetmen)</span>

Mehmet Ulusoy, Türk tiyatro yönetmeni, tiyatro ve sinema oyuncusudur.

<span class="mw-page-title-main">Güngör Dilmen</span>

Güngör Dilmen Kalyoncu, Türk oyun yazarı, dramaturg.

<i>Ayrılık</i> (oyun)

Ayrılık, Behiç Ak'ın ilk kez Taner Barlas tarafından 1996/1997 sezonunda İstanbul Şehir Tiyatroları'nda sahnelenen oyunu. Oyunda Aslı İçözü ve Engin Alkan rol aldı.

Aysa Prodüksiyon Tiyatrosu, Türkiye'de bulunan bir özel tiyatrodur.

Hatice Aslan, Türk oyuncu.

<span class="mw-page-title-main">Yücel Erten</span> Türk oyuncu, yönetmen, yazar ve çevirmen

Yücel Erten, Türk oyuncu, yönetmen, sanat yönetmeni, yazar, çevirmen.

Rüştü Asyalı, Türk tiyatro, sinema oyuncusu, rejisör, senarist ve seslendirme sanatçısıdır.

Ahmet Uğur Çavuşoğlu, Türk oyuncu ve sinema sanatçısı. Aslen Rize, Fındıklılıdır.

Serhat Mustafa Kılıç, Türk sinema-tiyatro oyuncusu, televizyoncu ve şarkıcı.

Zeynep Ekin Öner Öztürk, Türk tiyatro oyuncusudur.

<i>Ferhad ile Şirin</i> (oyun)

Ferhad, Şirin, Mehmene Banu ve Demirdağ Pınarının Suyu, Nâzım Hikmet'in 1948 yılında yazdığı üç perdelik tiyatro oyunu.

<span class="mw-page-title-main">Metin Boran</span>

Metin Boran, Türk yazar, tiyatro yönetmeni, öğretim üyesi.

<span class="mw-page-title-main">Tepebaşı Deneme Sahnesi</span>

Tepebaşı Deneme Sahnesi, İstanbul’da, yanan Tepebaşı Dram Tiyatrosu’ndan kalan marangozhanede İstanbul Şehir Tiyatroları bünyesinde 1975-1983 arasında hizmet veren tiyatro.

<span class="mw-page-title-main">Erhan Gökgücü</span>

Erhan Gökgücü, Tiyatro rejisörü, oyun yazarı, oyunculuk ve reji eğitmeni.

Tevfik Akbaşlı, Türk besteci.

<span class="mw-page-title-main">İzmir Büyükşehir Belediyesi Şehir Tiyatroları</span>

1944 yılında Avni Dilligil’in fuarda temsiller vermek için turneye geldiği İzmir’de, Belediye Başkanlığına öneride bulunmasıyla Şehir Tiyatrosu’nun ilk adımı atılmıştır. Dönemin İzmir Belediye Başkanı Reşat Leblebicioğlu’nun çabalarıyla 1945’de Belediye Meclisi’nden çıkan kararla resmi olarak kurulmuş ve 1946 yılında Avni Dilligil yönetmenliğinde August Strindberg’in Suçlu mu? oyunu ile 28 Şubat 1946’da Kültürpark Sergi Sarayı’nda perdelerini açmıştır.