İçeriğe atla

Aziz Paul Katedrali

Koordinatlar: 51°30′50″K 0°05′54″B / 51.51389°K 0.09833°B / 51.51389; -0.09833
Aziz Paul Katedrali
Cathedral Church of St Paul the Apostle
Havadan görünümü
Harita
KonumLondra, EC4
ÜlkeBirleşik Krallık
Koordinatlar51°30′50″K 0°05′54″B / 51.51389°K 0.09833°B / 51.51389; -0.09833
Mezhepİngiltere Kilisesi
Açılış1675–1710
DurumFaal
MimarSir Christopher Wren
Mimarî tarzİngiliz barok
Temel atma1675
Tamamlanma1710
Uzunluk518 ft (158 m)
Genişlik nef121 ft (37 m)
Yükseklik365 ft (111 m)
Piskoposluk bölgesiLondra
Resmî sitestpauls.co.uk
Geçersiz belirleme
Aziz Paul Katedrali
Aziz Paul Katedrali

Aziz Paul Katedrali veya Paul Katedrali (İngilizce: St Paul's Cathedral), İngiltere'nin başkenti Londra'da bulunan Anglikan katedrali ve Londra Piskoposluğunun merkezidir. Günümüzde hizmet veren katedral binasının inşa edilişi 17. yüzyıla kadar dayanmaktadır. Yıkılıp yeniden yapılanlar sayılmazsa, bu katedral Londra'da bulunan beşinci Aziz Paul Katedrali'dir. Bugün gerek yerli, gerek yabancı turistler tarafından kentin en çok ziyaret edilen yerlerinden biridir.

Eski Sen Paul Katedrali

Dördüncü Sen Paul Katedrali veya 19. yüzyıl adlandırmalarıyla Eski Sen Paul ya da Büyük Yangın öncesi Sen Paul, 1087 yılında çıkmış olan bir yangından sonra Normanlar tarafından yapılmaya başlandı. 2 yüzyıl boyunca ayakta kalan katedral 1136'da bir başka yangında kül oldu. Üstü tahtadan yeni bir çatıyla kapatılarak tekrar hizmete girdi. 1256'da kökten bir genişleme ve yenileme çalışması başladı. Bu çalışma da 1314'te bitti. Bu hâliyle katedral Avrupa'nın en yüksek üçünü kilisesiydi. Yapılan araştırmalarda katedralin kuleleriyle birlikte toplam uzunluğunun 149 metre olduğu hesaplandı. Yüzyıllarca hizmet veren katedralin kulesinin baş kısmı bir yıldırım düşmesi sonucu tahrip oldu. Bu Katolik ve Protestanlar tarafından Tanrı'nın bu mezhepten hoşnutsuzluğunu dile getirmesi olarak yorumlandı. Katedral 1666 yılında çıkan Büyük Londra Yangını'nda bütünüyle yıkıldı.

Büyük Londra Yangını

Bütün şehri etkisi altına almış olan Büyük Londra Yangını, önüne her gelen yapıyı yok ediyordu. Herkes eski Sen Paul Katedrali'ni kalın taş duvarları ve doğal bir set görevi gören çevresini kuşatmış boş kent meydanı ile yangından zarar görmeyecek, kesin güvenli bir sığınak olarak görmekteydi. Bu nedenle yangın yayılmaya başladığından itibaren insanlar değerli mal ve eşyalarını buraya getirdi. Normal alanları eşyalar ile dolu olan katedralin bodrumu da Paternoster Meydanı'ndaki kitapçı ve basımevlerinin tıka basa istiflenmiş stokları ile doluydu. Katedral binası onarım görmekteydi ve 4 Eylül 1666 Salı gününün akşamı alevlere teslim olacak olan tahtadan yapı iskeleleriyle çevriliydi.

Alevler katedrale ulaşarak iskeleyi tutuşturdu ve iskeleden sıçrayan alevler ile ahşap çatı kirişlerini tutuştu. Daha sonra alevlerin ısısından dolayı katedralin kurşundan yapılmış çatısı erimeye başladı, ardından kitap ve kâğıt stoklarının bulunduğu deponunda alevlere teslim olması ile katedral bütünüyle alevler içinde kaldı. Katedral kısa süre içinde, içindeki tüm stok ve değerli eşya ile birlikte bir enkaza dönüştü.

Onarım

1668 yılında, kentte başlatılan bayındırlık çalışmaları çerçevesinde yıkılmış katedralin onarım görevi diğer 50 mahalle kilisesi ile birlikte Christopher Wren'e verildi. Bir önceki katedralin plan ve çizimlerine göre, eski katedralin üzerine bir yenisini inşa etme önerisi 1669 yılında reddedildi. 1670 - 1673 arasında tasarladığı Yunan Haçı biçimindeki çizimlerde çok radikal olduğu gerekçesiyle geri çevrildi. Üçüncü ve kabul gören tasarımın yapımına 1675 yılının haziranında başlandı. Yeni katedralin eskisine göre daha küçük kubbeleri vardı. Wren, II. Charles'dan aldığı izin doğrultusunda süsleme amaçlı olarak tasarımda değişiklik yapma hakkını aldı. Pek çok değişiklik yaparak yapının bugünkü hâlini almasını sağladı. Sade İngiliz barok tarzında süslenen yapının kubbesi Roma'daki Sen Peter Katedrali'ninkinden esinlenerek yapılmıştır. Tepesindeki haç ile birlikte uzunluğu 111 metredir. Biri büyük, ikisi küçük toplam üç kulesi vardır. Katedralde ilk ayin 2 Aralık 1697 yılında yapılmış olsa da, katedral resmî olarak 20 Ekim 1708 tarihinde mimarı Christopher Wren'in 76. doğum gününde açıldı.

  • Yunan Haçı tasarımlı çizim
    Yunan Haçı tasarımlı çizim
  • Eski plana göre yapılan çizim
    Eski plana göre yapılan çizim
  • Wren'in yapılması uygun görülen tasarımı
    Wren'in yapılması uygun görülen tasarımı

Günümüz Aziz Paul Katedrali

İngiltere Kraliyet Ailesi'nin önemli törenlerini, cenaze, vaftiz ve nikâh işlemlerini Westminster Abbey'de yürütmesine karşın bazı törenler de Aziz Paul Katedrali'nde düzenlenmiştir. Örneğin Galler Prensi Charles Philip Arthur George ve Prenses Diana bu katedralde düzenlenen düğün töreni ile evlenmiştir. 2001 yılında, 11 Eylül Dünya Ticaret Merkezi saldırısında yaşamlarını yitirenlerin anılması için yine bu katedralde Kraliyet Ailesi ve Amerika Birleşik Devletleri Büyükelçisi'nin de katılımlarıyla bir anma töreni yapılmıştır.

Katedral bugün halka açık bir yerdir. İbadet amaçlı gelmeyen ziyaretçiler ücret ödeyerek katedrali ziyaret edebilirler. 2000 yılında katedral için geniş kapsamlı bir restorasyon çalışması başlatılmıştır. 2008 yılında, açılışının 300. yıldönümünde bitirilmesi beklenen yapının, çalışma sonunda 40 milyon £'a mâlolması bekleniyor.

Galeri

  • Paternoster Meydanı'ndan katedralin kubbesi
    Paternoster Meydanı'ndan katedralin kubbesi
  • Aziz Paul'ün kuzeydoğu tarafı
    Aziz Paul'ün kuzeydoğu tarafı
  • Aziz Paul'ün batı tarafı.
    Aziz Paul'ün batı tarafı.
  • Katedralin balkonundaki ziyaretçiler
    Katedralin balkonundaki ziyaretçiler
  • Katedralden Londra'nın görünümü
    Katedralden Londra'nın görünümü
  • Ludgate Hill'den Katedral'in görünümü
    Ludgate Hill'den Katedral'in görünümü
  • London Millennium Bridge'den görünüm
    London Millennium Bridge'den görünüm
  • Katedral'in batısındaki saat kulesi
    Katedral'in batısındaki saat kulesi
  • Akşam Karanlığında Katedral
    Akşam Karanlığında Katedral
  • London Millennium Bridge'den görünüm
    London Millennium Bridge'den görünüm
  • Millenium Köprüsü ve Aziz Paul
    Millenium Köprüsü ve Aziz Paul

Dış bağlantılar

Wikimedia Commons'ta Aziz Paul Katedrali ile ilgili ortam dosyaları bulunmaktadır.

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Canterbury</span>

Canterbury, Birleşik Krallık'ın İngiltere ülkesinin Güney Doğu İngiltere bölgesinde bulunup Kent Kontluğu'na bağlı ikincil Canterbury Şehir Yerel İdaresi merkezi ve Orta Çağ'dan beri şehir statüsü de taşıyan bir yörel idare ve yerleşim birimidir.

<span class="mw-page-title-main">Notre Dame Katedrali</span> Paristeki katedral

Notre Dame Katedrali Paris, Fransa'da bulunan dünyaca ünlü bir katedraldir. Meryem Ana'ya ithafen isimlendirilmiştir. Gotik yapı Île de la Cité'nin doğu kısmında, Paris'in diğer tüm önemli yapıları gibi Seine Nehri'nin kıyısında bulunur. Girişi batıya bakar.

<span class="mw-page-title-main">Fenari İsa Camii</span> İstanbul Fatihte bir cami

Fenari İsa Camii, Molla Fenari Camii ya da eski adıyla Lips Manastırı Kilisesi, İstanbul'da, eskiden Ortodoks kilisesi olarak kullanılırken Türklerin şehri ele geçirmesi ile birlikte camiye çevrilen bir ibadethanedir.

<span class="mw-page-title-main">Büyük Londra Yangını</span> Londra Yangını

Büyük Londra Yangını, 2 Eylül 1666 Pazar günü Londra'nın orta kesimlerinde başlayarak 5 Eylül Çarşamba gününe kadar kenti etkisi altına alan, kentin tarihindeki en büyük yangın felaketidir.

<span class="mw-page-title-main">Fleet Nehri</span>

Fleet Nehri, İngiltere'nin başkenti Londra'da bulunan, kentin en büyük yeraltı akarsuyudur. Eskiden yüzeyden akan nehir, Hampstead Fundalıkları adı verilen bölgeden doğan iki kaynak tarafından oluşur. Doğduğu kaynaktan 18. yüzyılda yapılan iki gölete yönlendirilen nehir oradan Thames Nehri'ne ulaşabilmek için 4 mil kadar yolu yeraltından kat eder. 1666 yılında çıkan Büyük Londra Yangını'ndan sonra mimar Christopher Wren tarafından, nehrin genişletilmesi önerilmişse de bu kabul edilmemiş; bunun yerine su yeni bir kanala aktarılmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Royal Exchange, Londra</span>

Royal Exchange, 1565 yılında İngiltere'nin başkenti Londra'da, Thomas Gresham tarafından, kentin ticari merkezi olması amacıyla kurulmuştur. Kurulacağı arazi Londra Derneği tarafından sağlanan borsa binasının biçimi, Threadneedle Caddesi ve Cornhill'in birleşme noktasında bulunduğu için kabaca bir üçgeni andırır. Yapının tasarımı Belçika, Anvers’te gördüğü bir borsa binasından esinlenen Gresham tarafından yapılmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Bridewell Sarayı</span> Londrada kral evi, okul, hapishane vb. olarak kullanılmış bir saray

Bridewell Sarayı, ilk olarak İngiltere Kralı VIII. Henry'ye ikametgâh olarak yapılmış daha sonraları düşkünler evi ve hapishane olarak kullanılmıştır. Bridewell Sarayı adı daha sonra İngiltere ve İrlanda'da polis karakolları ile özdeşleşmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Christopher Wren</span>

Christopher Wren 17. yüzyıl İngiltere'sinde yaşamış tasarımcı, gök bilimci, geometri uzmanı ve çağının en tanınmış mimarlarındandır. 1666 Büyük Londra Yangını'nın ardından ortaya çıkan tahribattan sonra, St Paul Katedrali'nin de aralarında bulunduğu 53 Londra kilisesinin yanı sıra birçok kamu binasını tasarlamıştır. Royal Society adını verdiği eğitim akademisini kurmuş ve 1680-82 yılları arasında da başkanlığını yapmıştır. Isaac Newton ve Blaise Pascal yürütmüş olduğu çalışmaların üzerine yeni yorumlar getirmişlerdir.

<span class="mw-page-title-main">Temple Bar</span>

Temple Bar İngiltere'de, Londra Şehri'nin merkezinin en batıdaki yeridir. Yaklaşık 1293'ten beri şehre giriş kapısı olarak var olmuştur. Eski dönemlerde kral ya da kraliçenin şehre her girişte burada durup, belediye başkanından, sadakatin simgesi olarak şehrin incili kılıcını alırlardı. 1666 yılında çıkan ve Londra'nın yarısından fazlasını yok eden Büyük Londra Yangını'nın ardından bu kapı da tahrip olmuş, kapıyı onarma görevi Christopher Wren'e verilmiştir. Bugün yapılan çevre düzenlemeleri sayesinde kapı Paternoster Meydanı'na ve St Paul Katedrali'ne giriş görevi görmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Whitehall Sarayı</span>

Whitehall Sarayı 1530 yılından 1689 yılına kadar İngiltere Kralları'nın ikâmetgâhı olan saraydır. Döneminde Avrupa'daki en büyük saray, 1.500 odası ile dünydadaki en büyük yapıydı. 1622 yılında çıkan bir yangında büyük bir bölümü zarar gören saray 1666 yılında çıkan Büyük Londra Yangını'ndan zarar görmeden çıkmıştır. Bu yangın döneminde tahtta bulunan II. Charles sarayda küçük değişiklikler yaptırmış ve babası gibi bu sarayda ölmüştür. Yerine geçen kardeşi II. James de dönemin tanınmış mimarı Christopher Wren'e verdiği emirler doğrultusunda, saraya aralarında bir şapel ve kraliçenin özel yaşamını sürdürebileceği daha geniş alanlar ekletmiştir.

Çarpanak Adası, Van Gölü'nün kuzeydoğu bölgesinde, Van ilinin merkeze bağlı Çitören Köyü mevkiinde bulunan bir adadır. Köyün iskelesinden teknelerle ulaşımın sağlanabildiği ada, üstündeki doğal yaşamın bozulma tehlikesine karşı turizme kapalı tutulmaktadır. Adanın üzerinde 9. ya da 11. yüzyılda yapılmış olduğu sanılan, Aziz Yuhanna'ya (Sen Jan) adanmış bir de manastır vardır. Ktuts Manastırı adı ile anılan yapının bugün yalnızca kilise bölümü ayaktadır. Adada, Türkiye'nin başka bir yerinde bulunmayan pek çok tür bulunmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Millennium Köprüsü</span>

Millennium Bridge Birleşik Krallık'ın başkenti Londra'daki Thames Nehri üzerinde yer alan ve sadece yayalara açık olan çelik asma bir köprüdür.

<span class="mw-page-title-main">Londra Şehri</span>

Londra Şehri, eskiden etrafı surla çevrilmiş olan 2,6 kilometre kare araziyi kapsayan ve Büyük Londra'nın küçük ama en tarihî olan kısmıdır.

<span class="mw-page-title-main">Chartres Katedrali</span>

Chartres Katedrali, Paris'in 80 km güneybatısında bulunan Chartres kentinde 13. yüzyılda kurulmuş olan; Romanesk mimari teknikleri ile yapılmış olmasına rağmen Gotik mimariyi en iyi temsil eden ve günümüze kadar özgün heykelleri, vitrayları ve döşemeleri ile en çok korunmuş olan bir anıt eserdir. Bu iki mimari tarzın birbirlerinden ayrı değil, ama birbirlerinin devamı olduğunu gösteren en iyi örnektir. Günümüze kadar korunarak gelen katedral, daha önce yangınla yok olan katedralin yerine 1193 ile 1250 yılları arasında yapılmış olan ve 4. yüzyıldan itibaren aynı yerde inşa edilen beşinci katedraldir.

Aziz Klemens Kilisesi; Ankara'nın Altındağ ilçesinde bulunan tarihi bir kilisedir. 4. yüzyılda, Ancyra şehrinin o zamanki episkoposu olan Aziz Klemens adına inşa edilmiştir. Doğu Roma dönemi boyunca farklı yıllarda başkaca kilise, manastır ve katedral yapılarının inşa edildiği bilinse de günümüze ulaşan tek emsal olması sebebiyle Ankara'daki yegane Bizans kilisesi olarak kabul edilir. Osmanlı döneminde camiye çevrilen fakat 1916 Ankara Yangını esnasında tamamen yanması sonucu terk edilen yapıdan geriye yalnızca bir duvar ve iç cephesinde yatay kolları kazınarak silinmiş bir Latin haçının bulunduğu mermer blok kalmıştır. Kurtarılan birkaç sütun başlığı ve pencere sövesi ise Roma Hamamı Açıkhava Müzesi'nde sergilenmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Azize Barbara Kilisesi, Kutná Hora</span>

Azize Barbara Kilisesi, Kutná Hora'da (Bohemya) bir katedral tarzında bir Roma Katolik kilisesidir ve bazen Azize Barbara Katedrali olarak bilinir. Orta Avrupa'daki en ünlü Gotik kiliselerden biridir ve UNESCO Dünya Mirası alanıdır.

<span class="mw-page-title-main">Nikortsminda Katedrali</span> Ortodoks Kilisesi

Nikortsminda Katedrali Gürcistan'ın Raça bölgesindeki Nikortsminda köyünde bulunan Gürcü Ortodoks Kilisesidir.

<span class="mw-page-title-main">Ertatsminda Katedrali</span>

Ertatsminda Mtsheta Patriği Katedrali Gürcistan'ın Şida Kartli bölgesindeki Kaspi ilçesinde bulunan bir Orta Çağ Gürcü Ortodoks katedralidir. Ertatsminda isimli köyün merkezinde konumlanmıştır. "Ertatsminda" adı, Gürcücede Aziz Eustatius anlamına gelen "Estatezminda" (ესტატეწმინდა) kelimesinden gelmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Salzburg Katedrali</span>

Salzburg Katedrali Almanca: Salzburger Dom, Avusturya'nın Salzburg eyaletinde yer alan, Salzburglu Rupert ve Salzburglu Vergilius'a adanmış olan Salzburg'daki Roma Katolik Başpiskoposluğu'nun 17. yüzyıl Barok katedralidir. Aziz Rupert kiliseyi 774 yılında bir Roma kasabasının kalıntıları üzerine kurdu, katedral 1181 yılında bir yangından sonra yeniden inşa edildi. 17. yüzyılda, katedral, Prens-Piskopos Wolf Dietrich von Raitenau yönetiminde Barok tarzında bugünkü görünümüyle yeniden inşa edildi. Salzburg Katedrali besteci Wolfgang Amadeus Mozart'ın vaftiz edildiği vaftiz kurnasını içermektedir.

<span class="mw-page-title-main">Gürcistan mimarisi</span> gürcistan mimarisine genel bakış

Gürcistan mimarisi, Gürcistan'da bulunan mimari tarzları ifade eder. Ülke mimari anıtlar açısından son derece zengindir. Gürcü mimarisinin karakteristik özellikleri, anıtsallık, net kompozisyon, katı orantılar, makul derecede dekorasyon kullanımı ve hepsinden önemlisi doğa ile uyumlu etkileşimdir.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.