İçeriğe atla

Aziz Hrisogonus

Hrisogonus
Ölüm303
Aquileia
YortuKatolik Kilisesi: 24 Kasım Doğu Ortodoks Kilisesi: 22 Aralık

Aziz Hrisogonus Katolik Kilisesi ve Doğu Ortodoks Kilisesi tarafından aziz ilan edilen Antik Roma'nın bir azizi ve şehidi.

Hayatı

Hrisogonus, muhtemelen Diocletianus Zulmü sırasında (MS 303-311) Aquileia'da öldü, oraya gömüldü ve o bölgenin inananları tarafından herkesin önünde aziz ilan edildi. Hrisogonus Zadar'ın koruyucu azizidir. Adı, Martyrologium Hieronymianum'da 31 Mayıs ve 24 Kasım olmak üzere iki farklı günde "Aquileia'da" topografik notuyla birlikte geçmektedir.[1] Adı, şu unsurlardan oluşan Antik Yunanca "Chrysógonos (Χρυσόγονος)" kelimesinden türemiştir: "khrūsós (χρῡσός)" (altın, kıymetli veya değerli bir şey) + "génnēsis (γέννησις)" (doğum). Böylece Hrisogonus'un anlamı kıymetli veya değerli bir doğumdur.[2]

Aslında çok erken bir zamanda, bu Aquileia şehidinin azizliği, Trastevere'de onun adını taşıyan bir kilisenin bulunduğu Roma'ya nakledildi. Bu kiliseden ("Titulus Chrysogoni") ilk kez 499 tarihli Roma Sinodunun imzalarında bahsedilmektedir,[3] ancak bu muhtemelen 4. yüzyıldan kalmadır.[4] Kilisenin kurucusunun Hrisogonus adında biri olması ve isim benzerliğinden dolayı kilisenin kısa sürede Aquileia şehidinin azizliğine adanmış olması mümkündür. Benzer şekilde Sirmiumlu Aziz Anastasia'nın azizliği de Roma'ya nakledildi. Ancak başlangıçta bilinmeyen bir nedenden dolayı Aziz Hrisogonus'a adanmış olması ve adını ondan almış olması da mümkündür.

Hrisogonus'un kendi adını taşıyan Roma kilisesindeki azizliğini açıklamak için 6. yüzyılda, onu Romalı yapan ve Aziz Anastasia ile ilişki kurmasını sağlayan bir şehit efsanesi ortaya çıktı. Bu efsaneye göre, ilk başta vekil Urbis'in görevlisi olan Hrisogonus, soylu Romalı Praetextatus'un kızı Anastasia'nın din öğretmeniydi. Diocletianus'un zulmü sırasında hapse atılan Hrisogonus, ciddi şekilde acı çeken Anastasia'yı mektuplarıyla teselli etti. Diocletianus'un emriyle Hrisogonus, Aquileia'da imparatorun huzuruna çıkarıldı, ölüme mahkûm edildi ve başı kesildi. Denize atılan cesedi, aynı zamanda Zadar'ın koruyucu azizi olan yaşlı rahip Zoilus tarafından kıyıya çıkarıldı ve gömüldü. Efsaneye göre azizin ölüm tarihi 23 Kasım'dır. Katolik Kilisesi, onun adını taşıyan kilisenin adanma yıldönümü olan 24 Kasım'da onu kutluyor.[5] Doğu Ortodoks Kilisesi, 22 Aralık'ta yortu gününü manevi kızı Sirmiumlu Aziz Anastasia ile birlikte kutluyor.

Kaynakça

  1. ^ Martyrologia Hieronomianum, ed. De Rossi; Duchesne in Acta SS., Nov. II, cited in St. Chrysogonus 4 Şubat 2024 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. from the Catholic Encyclopedia
  2. ^ cited in Name Doctor 24 Kasım 2022 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
  3. ^ Duchesne, "Notes sur la topographie de Rome au moyen age" in Mélanges d'archéologie et d'histoire, VII, 227 cited in St. Chrysogonus 4 Şubat 2024 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. from the Catholic Encyclopedia
  4. ^ De Rossi, "Inscript. christ.", II, 152, N. 27, "Bulletino di archeol. crist.", 1887, 168 cited in St. Chrysogonus 4 Şubat 2024 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. from the Catholic Encyclopedia
  5. ^ Martyrologium Romanum, Libreria Editrice Vaticana (2001) 88-209-7210-7

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">I. Gregorius</span> 64. Katolik Kilisesi papası (540-604; pd. 590-603)

Papa I. Gregorius, daha çok Büyük Gregorius olarak bilinir. 3 Eylül 590'dan 604'te ölümüne kadar papalık yapmıştır. Yazdığı dinsel eserlerle ünlü bir Hristiyan din adamıdır.

<span class="mw-page-title-main">Linus (papa)</span>

Papa Aziz Linus, diğer adları: Jerome, Eusebius, John Chrysostom. Toskana asıllıdır. Papalığın yanı sıra: Roma Piskoposluğunu da yürütmüştür. Roma Katolik Kilisesi'ne göre, Papa Aziz Petrus'tan sonraki ikinci Hristiyan şehidi papadır. MS 67-76 döneminde papalık yapmıştır. Yerine Anacleteus gelmiştir.

<span class="mw-page-title-main">I. Clemens</span>

Papa Aziz I. Clemens (D. ??, - Ö. 99 Chersonesos Taurica, Roma İmparatorluğu eyaleti, MS 92-99 döneminde papalık yapmıştır. Clemens Romanus olarak da bilinir. Aziz Papaların 4. sırasında yer almaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Hyginus</span>

Papa Aziz Hyginus (??, Atina, Roma İmparatorluğu 138-142 tarihlerinde papalık görevinde bulunmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Anicetus</span> Roma piskoposu ve 11. Katolik Kilisesi papası (ö. 168, pd. 157-168)

Papa Aziz Anicetus, Yunan asıllı papa. Doğduğu dönemde, Roma İmparatorluğu himayesinde bulunan Suriye'de doğmuştur.

<span class="mw-page-title-main">I. Callixtus</span> 16. Katolik Kilisesi papası (ö. 222; pd. 217-222)

Papa Aziz I. Callixtus Şehiti olan papadır. Roma İmparatorları olan Elagabalus ve Alexander Severus döneminde yaşamıştır.

<span class="mw-page-title-main">III. Leo</span> 96. Katolik Kilisesi papası (750-816; pd. 795-816)

Papa Aziz III. Leo Katolik Kilisesi'nin 27 Aralık 795 - 12 Haziran 816 arasında Papa'sıydı. 800 yılında Frankların kralı Şarlman'a Roma İmparatoru sıfatıyla taç giydirmesiyle tanınır.

<span class="mw-page-title-main">I. Sylvester</span>

Papa Aziz I. Sylvester, 31 Ocak 314 ile 31 Aralık 335 tarihleri arasında papa.

<span class="mw-page-title-main">Eusebius (papa)</span>

Papa Eusebius 309 ya da 310 yılında 18 Nisan ile 17 Ağustos arasında papa.

<span class="mw-page-title-main">Miltiades (papa)</span>

Papa Aziz Miltiades, ayrıca Melchiades olarak da isimlendirilir, 2 Temmuz 311 ile 10 Ocak 314 tarihleri arasında papadır. 5. yüzyıldan beri hazırlanan Liber Pontificalis adlı papalar listesine göre Miltiades Kuzey Afrikalı idi. Fakat bazı tarihçiler onun Romalı olduğunu kabul etmektedirler

<span class="mw-page-title-main">Markus (papa)</span>

Papa Aziz Markus, 18 Ocak 336 ile 7 Ekim 336 arası papa.

<span class="mw-page-title-main">Dimitrios (aziz)</span> Hristiyan şehit

Selanikli Aziz Dimitrios (Yunanca: Ἅγιος Δημήτριος τῆς Θεσσαλονίκης) milattan sonra 4. yüzyıl başlarında yaşamış bir Hristiyan şehidi ve azizidir.

<span class="mw-page-title-main">Agatho</span> 79. Katolik Kilisesi papası (574-681; pd. 678-681)

Agatho 26 Haziran 678'den 681 yılındaki ölümüne kadar papa olarak görev yapmıştır. Hem Roma Katolik hem de Ortodoks Kilisesi tarafından Aziz olarak kutsanmıştır.

<span class="mw-page-title-main">I. Lucius</span> 22. papa

I. Lucius, din adamı ve 25 Haziran 253'te papa seçilmesinden 5 Mart 254'te ölümüne kadar Roma Episiskoposu ve 22. papa.

<span class="mw-page-title-main">I. Stephenus</span>

I. Stephenus, 12 Mayıs 254'ten 257 yılında ölene kadar papalık yapmıştır. Yunan kökenli olup Roma doğumlu olan Stephenus, Papa I. Lucius'a başdiyakozluk yaptıktan sonra Lucius tarafından halefi olarak gösterilmesiyle piskopos oldu.

<span class="mw-page-title-main">Diyonisyus</span> 25. Katolik Kilisesi papası (200-268; pd. 259-268)

Dionysius, 22 Temmuz 259'dan 268 yılındaki ölümüne dek görev yapan Roma Piskoposu (Papa).

<span class="mw-page-title-main">Antakyalı Margaret</span>

Antakyalı Margaret, Pisidya’daki Antakya'da, yaklaşık 304 yılında Diocletianus zulmü sırasında şehit edilmiştir. Katolik ve Anglikan Kiliseleri'nce 20 Temmuz'da, doğu Ortodoks Kilisesi'nce 17 Temmuz'da bir aziz olarak anılır.

Antipapa Felix, 4. yüzyılda düzensiz bir şekilde antipapa olarak atanan ve İmparator II. Constantius'un o zamanki papa Liberius'u sürgüne göndermesinden sonra 365 yılına kadar hüküm süren bir Roma başdiyakozudur. Laiklerin Felix'i kabul etmeyi reddetmesinin ardından Constantius, onları ortak yönetmeye çalıştı, ancak Felix emekli olmaya zorlandı. Yaşarken gücenmişti ama o zamandan beri daha popüler bir anıya sahip oldu. Roma Katolik Kilisesi'nde, bir antipapa, meşru olarak seçilmiş Roma Piskoposuna karşı çıkmaya çalışan herhangi bir figürü tanımlıyordu.

<span class="mw-page-title-main">IV. Ioannes</span> papa

Papa IV Ioannes, 24 Aralık 640'tan ölümüne kadar Roma piskoposudur. Seçimi, dört aylık bir boşluğun ardından geldi. İrlanda ve İskoçya din adamlarına Paskalya'yı kutlama zamanıyla ilgili yaptıkları hataları anlatmak için yazdı ve monotelitizmi sapkınlık olarak kınadı. Kutsal geleneğe göre, Abbot Martin ile birlikte Hırvatistan'da Katolik Kilisesi'ni kurdu.

<span class="mw-page-title-main">Marcellinus</span>

Papa Marcellinus, 30 Haziran 296'dan 304'teki ölümüne kadar Roma piskoposudur. Bazı kaynaklar tarafından kendisine, İmparator Diocletianus'un Hristiyanlara yönelik zulmü sırasında Hristiyanlıktan vazgeçmiş olabileceği ve daha sonra tövbe etmiş olabileceği yönünde tarihsel bir suçlama yöneltilmiştir, bu da şehit listelerinden neden çıkarıldığını açıklamaktadır. Bu suçlama diğerlerinin yanı sıra Hippolu Augustinus tarafından da reddedilmiştir. Bugün Katolik Kilisesi'nde ve Sırp Ortodoks Kilisesi'nde bir aziz olarak saygı görmektedir.