İçeriğe atla

Aziz Donat Kilisesi

Koordinatlar: 44°06′57″K 15°13′28″D / 44.11583°K 15.22444°D / 44.11583; 15.22444
Aziz Donat Kilisesi
Kilisenin görünümü
Harita
Temel bilgiler
KonumZadar, Hırvatistan
Koordinatlar44°06′57″K 15°13′28″D / 44.11583°K 15.22444°D / 44.11583; 15.22444
İnançRoma Katolik
Mimari
Mimari türErken Bizans, Romanesk sonrası
İnşaat başlangıcı8. yüzyıl
Tamamlanma9. yüzyıl
Özellikler
Uzunluk25 m (82 ft 12 in)
Kubbe sayısı1
MalzemelerTaş

Aziz Donat Kilisesi (HırvatçaCrkva svetog Donata), Hırvatistan'ın Zadar şehrinde bulunan ve günümüzde müze olarak hizmet veren kilise. 9. yüzyılda, Roma forumunun kuzeydoğusuna Kutsal Üçleme Kilisesi adıyla inşa edilmiş; 15. yüzyılda ise kilisenin yapımını üstlenen Aziz Donat'ın adı kiliseye verilmiştir.

Tarihçe

8. yüzyılın ikinci yarısında Aziz Donat tarafından inşasına başlanan kilise, 9. yüzyıl başlarında tamamlandı.[1][2] Yapımında, güneybatısında bulunan Roma forumundan alınan taşlar da kullanılmıştı.[1] Günümüzde, sanat tarihçileri ve mimarlar arasında kilisenin inşa edildiği dönemden günümüze kadar korunarak gelip gelmediği konusunda görüş ayrılıkları mevcuttur. Çoğu kesim kilisenin inşası sonrasında çok az değişikliklere uğrayarak günümüze kadar ulaştığını belirtirken diğer görüşe göre ise belli bir planla kilisenin inşasına başlandıktan ve büyük bir kısmı tamamlandıktan sonra yapının taşıyıcı sisteminde bir aksaklık tespit edilmiş ve zaman içinde ilk planda büyük miktarda geliştirmeler yapılarak günümüzdeki hâlini almıştı.[2]

Mimarisi

Erken Bizans mimarisi ve Romanesk sonrası tarzlarda inşa edilmiştir.[1][2] Tek kubbesi bulunan kilise 25 m (82 ft 12 in) yüksekliğindedir.[1] Üst katında bulunan galerinin duvarlarında, daha önceleri yapılan resimlerin izleri bulunur.[1]

Kaynakça

  1. ^ a b c d e Cvitanic, Marilyn (2010). Culture and Customs of Croatia (İngilizce). ABC-CLIO. s. 197. ISBN 031335118X. 14 Mayıs 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Nisan 2016. 
  2. ^ a b c Modena, Claudio; Lourenço, P. B.; Roca, P. (2004). Structural Analysis of Historical Constructions - 2 Volume Set (İngilizce). CRC Press. s. 1305. ISBN 0415363799. 14 Mayıs 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Nisan 2016. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Fenari İsa Camii</span> İstanbul Fatihte bir cami

Fenari İsa Camii, Molla Fenari Camii ya da eski adıyla Lips Manastırı Kilisesi, İstanbul'da, eskiden Ortodoks kilisesi olarak kullanılırken Türklerin şehri ele geçirmesi ile birlikte camiye çevrilen bir ibadethanedir.

<span class="mw-page-title-main">Cambazlı Kilisesi</span> Silifkede bir kilise harabesi

Cambazlı Kilisesi veya Canbazlı Kilisesi, Mersin ilinin, Silifke ilçesinin Canbazlı köyündedir. Yapı üç nefli olup, erken Bizans dönemi bazilikası olarak tanımlanabilir.

Nea Ekklisia, Bizans İmparatoru I. Basileios tarafından 876 ile 880 yılları arasında Konstantinopolis'te inşa ettirilmiş bir kilisedir. Bizans başkentinde 6. yüzyılda inşa edilen Aya Sofya'dan sonra inşa edilmiş ilk anıtsal kilisedir. Bizans mimarisinin Orta Çağ'ının başlangıcını işaret eden bu kilise Paleologos Hanedanı dönemine kadar kullanılmıştır. Osmanlılar tarafından barut deposu olarak kullanılan bu yapı, 1490 yılında yıldırım düşmesinden sonra tahrip olmuştur.

Aziz Klemens Kilisesi; Ankara'nın Altındağ ilçesinde bulunan tarihi bir kilisedir. 4. yüzyılda, Ancyra şehrinin o zamanki episkoposu olan Aziz Klemens adına inşa edilmiştir. Doğu Roma dönemi boyunca farklı yıllarda başkaca kilise, manastır ve katedral yapılarının inşa edildiği bilinse de günümüze ulaşan tek emsal olması sebebiyle Ankara'daki yegane Bizans kilisesi olarak kabul edilir. Osmanlı döneminde camiye çevrilen fakat 1916 Ankara Yangını esnasında tamamen yanması sonucu terk edilen yapıdan geriye yalnızca bir duvar ve iç cephesinde yatay kolları kazınarak silinmiş bir Latin haçının bulunduğu mermer blok kalmıştır. Kurtarılan birkaç sütun başlığı ve pencere sövesi ise Roma Hamamı Açıkhava Müzesi'nde sergilenmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Surp Giragos Ermeni Kilisesi</span> Diyarbakırdaki Ermeni Ortodoks Kilisesi

Surp Giragos Ermeni Kilisesi veya Aziz Kyriakos Kilisesi, Diyarbakır'ın Sur ilçesinde bulunan ve 2016 senesinde hükûmet tarafından kamulaştırılmış olan tarihi bir Ermeni Apostolik Kilisesi.

<span class="mw-page-title-main">Surp Hıreşdagabed Kilisesi</span> Türkiyedeki Ermeni Kilisesi

Surp Hıreşdagabed Kilisesi, Türkiye'de İstanbul iline bağlı Fatih ilçesi Ayvansaray mahallesinde bulunan Ermeni kilisesi.

<span class="mw-page-title-main">Dimitrios (aziz)</span> Hristiyan şehit

Selanikli Aziz Dimitrios (Yunanca: Ἅγιος Δημήτριος τῆς Θεσσαλονίκης) milattan sonra 4. yüzyıl başlarında yaşamış bir Hristiyan şehidi ve azizidir.

<span class="mw-page-title-main">Surp Levon Kilisesi</span> Kadıköyde kilise

Surp Levon Kilisesi, Türkiye'de İstanbul iline bağlı Kadıköy ilçesinde bulunan bir Ermeni Katolik kilisesi.

<span class="mw-page-title-main">Santa Sabina</span> Romada bazilika

Santa Sabina bazilikası, Roma'da Aventine Tepesi üzerinde bulunan tarihi bir kilisedir. Tiber Nehri'nin kuzeyi ve Circus Maximus'un doğusunda konumlanan Santa Sabina bilinen en eski Roma Bazilikasıdır. Bu haliyle orijinal kolonadlı dikdörtgen plan şemasını hala korumaktadır. Diğer birçok kiliseye kıyasen, örneğin Santa Maria Maggiore, Santa Sabina'nın geçirdiği restorasyonlar onun orijinal dekorasyonunu bozmamıştır.

<span class="mw-page-title-main">Ayasofya (Sofya)</span> Bulgaristanın Sofya şehrinde bir kilise

Ayasofya veya Azize Sofya Kilisesi, Bulgaristan başkenti Sofya'da bulunan tarihî dinî yapılardan biridir. Sofya'nın ismi şehirde bulunan bu kiliseden gelir. Kilise olarak kurulup sonradan camiye dönüştürülen bu yapı, şehrin en eski yapılarından biridir. Dördüncü asırdan beri bu yerde bir kilise bulunmaktadır fakat şimdiki yapı 6. asırda inşa edilmiştir. Ayasofya kutsal bilgelik anlamını taşır. Kilisenin içine 12. yüzyılda ikonlar çizilmiştir. Binanın planı haç şeklindedir ve Roma İmparatorluğu'nun devri mimarisinin en iyi örneklerinden biridir.

<span class="mw-page-title-main">Aziz Yuhanna Kilisesi (Kaneo)</span>

Aziz Yuhanna Kilisesi Kuzey Makedonya'nın Ohri ilinde Kaneo sahilindeki sarp kayalık üzerinde Ohri gölüne hakim bir arazide bulunan bir Makedon Ortodoks kilisesidir. Aziz ve Havari Yuhanna'ya adanan kilisenin ne zaman inşa ettirildiği bilinmezken, kilise mülklerinin yazıldığı bir belge sonucu 1447 yılı öncesinde inşa edilmiş olabileceği kabul edilir. Arkeologlar kilisenin Osmanlı İmparatorluğu'nun yükselişinden kısa bir dönem önce inşa edilmiş olabileceğini düşünmektedirler. 1964 yılında yürütülen restorasyon çalışmaları sırasında kubbesinde bulunan bazı freskler keşfedilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Tvrdošínli Tüm Azizler Kilisesi</span>

Tvrdošínli Tüm Azizler Kilisesi, Tvrdošín köyünde bulunan bir Roma Katolik kilisesidir. Kilise 14. yüzyılın sonları ya da 15. yüzyılda inşa edildi. 17. yüzyılda, Rönesans tarzında yeniden inşa edilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Yorgi Kilisesi (Kldisubani)</span>

Qarapi Aziz Yorgi Kilisesi Gürcistan'ın Eski Tiflis bölgesindeki Narikala katedralinin dibinde yer alan bir 18. yüzyıl kilisesidir. Kilise tek katlıdır ve 1753 yılında inşa edilmiştir. Gürcü Ortodoks Kilisesi, Aziz Kral Vahtang Gorgasali döneminde inşa edilmiş eski bir Gürcü kilisesinin bulunduğu yere inşa edilmiştir. Kilise, Ermeni tüccar Petros Zohrabian ve eşi Lolita'nın ve 1735'te yaptıkları yardımlarla yeniden inşa edildi. Kilise, Gürcü-Ermeni dostluğu ve işbirliğinin en önemli örneklerinden biridir.

<span class="mw-page-title-main">Mamatzminda Kilisesi</span>

Mamatzminda Kilisesi, tarihsel Klarceti bölgesinde, günümüzde Artvin ilinin Borçka ilçesine bağlı ve eski adı Ebrika olan İbrikli köyünde Orta Çağ'dan kalma Gürcü kilisesidir. Köyün bugünkü adından dolayı İbrikli Kilisesi de denir. Artvin ilinin merkez ilçesine bağlı Şehitlik köyünde ortadan kalkmış olan Gürcü kilisesi de Mamatzminda Kilisesi adını taşıyordu.

<span class="mw-page-title-main">Parehi Manastırı</span>

Parehi Manastırı, Parehta Manastırı olarak da bilinir, tarihi Klarceti bölgesinde, günümüzde Artvin ilinin merkez ilçesine bağlı Ortaköy'de Orta Çağ'dan kalma Gürcü Ortodoks manastırıdır.

<span class="mw-page-title-main">Beytüllahim Meryem Ana Kilisesi</span>

Beytüllahim Meryem Ana Kilisesi Gürcistan'ın başkenti Tiflis'te konumlanmış bir kilisedir. 18. yüzyılda daha eski bir kilisenin arazisine Ermeni kilisesi olarak inşa edilen kilise, günümüzde Gürcü Ortodoks kilisesi olarak faaliyet göstermektedir.

<span class="mw-page-title-main">Yeni Rabat Kilisesi</span>

Yeni Rabat Kilisesi veya Ahaldaba Kilisesi, tarihsel Klarceti bölgesinde, günümüzde Artvin ilinin Ardanuç ilçesine bağlı bugün Bulanık köyünün Çamlık mahallesinde Orta Çağ'da inşa edilmiş Gürcü kilisesidir. Kaynakların çoğunda “Yeni Rabat Kilisesi” olarak geçmesine rağmen eski bir kaynakta Ahaldaba olarak anılmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Arslanhane</span> İstanbulda Bizans kilisesi

Arslanhane, Bizans Doğu Ortodoks kilisesi. Yakınında bulunan Halki Kapısı'nın ana girişinin üzerinde bulunan Hristos Pantokrator ikonasına atfen kiliseye Hristos Halkitis ismi verilmiştir. Adı muhtemelen bronzdan yapılmış kapı veya çinilerden gelen bu bina, Büyük Saray'ın anıtsal girişiydi. Zaten yangından ağır hasar gören kutsal kilise 1804'te yıkıldı.

Santa Maria Draperis Kilisesi, İstanbul'da bulunan tarihi açıdan bir Latin Katolik kilisesidir. 1584’te inşa edilen bu kilise, İstanbul’un en eski faal kiliselerindendir.

<span class="mw-page-title-main">Aziz John Kilisesi (Tartu)</span>

Aziz John Kilisesi, Estonya'nın Tartu şehrinin simge yapılarından biri olan tuğla yapıda Gotik Lutheran kilisesidir. Vaftizci Yahya'ya ithaf edilmiştir.