İçeriğe atla

Aziz Dominik

Dominik
Santo Domingo de Guzmán, 1670, İspanyol ressam Claudio Coello tarafından
Dominikan Tarikatı'nın kurucusu
Rahip
Doğum8 Ağustos 1170
Caleruega, Kastilya Krallığı (günümüzde Kastilya ve Leon, İspanya)
Ölüm6 Ağustos 1221 (50 yaşında)
Bolonya (günümüzde Emilia-Romagna, İtalya)
Kutsayanlar
Aziz ilanı13 Temmuz 1234, Rieti Katedrali Papa IX. Gregorius tarafından
TürbeSan Domenico Lahdi
Yortu
  • 8 Ağustos
  • 4 Ağustos (1970'ten önce)
SimgeDominiken kıyafeti, köpek, yıldız, zambak, kitap, değnek ve de tesbih
Koruyucu azizAstronom; Fuzhou Başpsikoposluğu; astronomi; Dominik Cumhuriyeti; Santo Domingo Pueblo, Valetta, Birgu (Malta), Campana, Calabria, Managua

Dominik Nuñez de Guzman, (8 Ağustos 1170, Caleruega, Eski Kastilya, İspanya – 6 Ağustos 1221, Bolonya, Papalık Devletleri), Kastilya’lı bir Katolik rahip ve Dominiken Tarikatı’nın kurucusuydu. 13 Temmuz 1234’de Papa IX. Gregorius tarafından kanonlaştırıldı. Yortusu önceden 4 Ağustos’ta kutlanıyordu, daha sonra 6 Ağustos’ta; şimdi ise, İkinci Vatikan Konsili’nden beri, 8 Ağustos’ta kutlanıyor.

Hayatı

Dominik’in hayatı çoğunlukla, 1221 ve 13. Yüzyılın sonlarında yazılmış, güçlü apolojetik yanları olan hagiografik metinler aracılığıyla bilinir. Metinlerin gerçeği yansıtıp yansıtmadığı ise eleştirilir.

Dominik çocuk yaştan beri dini bir kariyer için rahip olan dayısı tarafından eğitiliyordu. Palencia Üniversitesi’nde sanat ve teoloji okudu. 24 yaşında Dominik rahip olarak atandı ve hemen ardından Osma Katedrali’nde papazlığa başladı.[1]

1203 ya da 1204’de Episkopos Diego de Acebo ile Dominik, Kastilya Kralı VIII. Alfonso için, veliahtı Ferdinand’a Danimarka’da gelin ayarlamak maksadıyla yola çıktı. Diplomatlar Danimarka’ya Aragon, Fransa’nın güneyi üzerinden yola çıktı. Evlilik pazarlıkları başarı ile tamamlandı ancak prenses Kastilya için yola çıkmadan öldü. Dönüş yolunda Papa III. Innocentius tarafından Katarlara (Katolik Kilisesi için heretik olan, dualist ve gnostik öğretilere sahip Hristiyan mezhebi) karşı vaaz vermesi için yollanmış Sistersiyen keşişlerle karşılaştılar. Dominik ve Diego de Acebo, Sisteryenlerin başarısızlığını Katarların çileciliğine karşın Sisteryenlerin savurganlıklarına ve şatafatlılıklarına yordu. Onlar ise daha çileci bir hayat biçimini benimseyerek Fransa’nın güneyinde Katarları dine döndürmek için bir programa başladılar.[1]

Dominik, Episkoposu Diego de Acebo ile Ukrayna’daki Kumanlara müjdeyi yaymak isterken, Papa tarafından Sistersiyenlerin Albigeoisleri yeniden Hristiyanlaştırmadaki faydasız çabalarına yardım etmesi için emir aldı.[2]

6 Ağustos 1221’de, uzun bir hastalık dönemi geçirdikten sonra Dominik, Bolonya’da öldü

Dominikenlerin Kurulması

1215’te, Toulouse, Fransa’da 6 takipçisiyle beraber Dominiken Tarikatı'nı kurdu. Dominik, büyüyen şehirlerin ruhsal ihtiyaçlarını karşılayacak, adanmışlığı ve sistematik eğitimi birleştirecek, manastır tarikatlarından ve seküler ruhbanlardan daha fazla organizasyonel esneklik gösterebilecek bir tarikata olan ihtiyacı gördü. Kendisini ve takipçilerini dua ve kefaret konularında manastır tarzına tabi tutu. Episkopos Foulques onlara Toulouse topraklarında vaaz edebileceklerine dair yazılı bir izin verdi.[2]

Ayrıca 1215’te, Dördüncü Lateran Konseyi ile aynı yılda, Dominik ve Foulques, Papa III. Innocentius’tan yeni tarikat için onay almaya Roma’ya gitti. Dominik bir yıl sonra Roma’ya döndü ve sonunda, yeni Papa III. Honorius tarafından 1217’de yeni tarikat Ordo Praedicatorum (Vaizler Tarikatı) için yazılı onay verildi.[1]

Mirası

Gelenek O’na, Padovalı Antonio ile paylaştığı, "Heretiklerin çekici" ya da "Sapkınlıkların çekici” lakabını verdi. Bazıları onun ilk engizisyoncu olduğunu savunur ve Languedoc’da bunu yaptığını söyler fakat gerçek şudur ki Dominik 1221’de, ilk engizisyon daha yokken, ölmüş ve hiçbir zaman vaaz vererek savaşmak haricinde savaşmamıştır.[3]

Rozari kullanımını yaygınlaştıran ise Dominik’ti ve tarikatı da zamanla bu tapınmayı kilisenin evrensel bir duası haline getirdi.[4] 15. yüzyılda, kardeş Alain de la Roche bunu Fransa’nın kuzeyinde ve Hollanda’da tanıtırken Jacques Sprenger ise Almanya’da, Louis de Grenade ise İspaya ve Portekiz’de tanıttı. O zamandan beri Dominiken kardeşler tarikat kıyafetlerine onbeş onluk bulunan bir tesbih eklediler.

Kaynakça

  1. ^ a b c M. H. Vicaire (2003). New Catholic encyclopedia. 2nd ed (İngilizce). Catholic University of America. Detroit: Thomson/Gale. s. 828 Cilt:4. ISBN 0-7876-4004-2. OCLC 50723247. 18 Şubat 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Mart 2022. 
  2. ^ a b Kilise Babalarından ve Yazarlarından Alıntılar. Kaya Basım Yayın Dağıtım Tic. Ltd. Şti. 1997. s. 679. ISBN 975-7065-03-X. 
  3. ^ See Bernard Hamilton (1981) The Medieval Inquisition, pp. 36–37, New York: Holmes & Meier; Simon Tugwell (1982) Early Dominicans: Selected Writings, p. 114, note 90, Ramsey, New Jersey: Paulist Press
  4. ^ William Saunders, History of the Rosary 12 Nisan 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., Eternal Word Television Network

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Martin Luther</span> Protestanlık reformunu başlatan Alman rahip, teolog, üniversite profesörü ve yazar (1483–1546)

Martin Luther, Alman keşiş, teolog, üniversite profesörü, Protestanlığın babası ve Lüterciliği yaratan, geliştiren ve yayan kişi. Almanya'da baskılara rağmen Kutsal Kitap'ın Latinceden Almancaya tercüme edilmesinde rol oynamıştır.

<span class="mw-page-title-main">Albertus Magnus</span> Alman aziz ve filozof

Albertus Magnus, Orta Çağ'da kendisine doktor üniversalis unvanı verilmiş olan 13. yüzyıl Alman skolastik filozofu ve tanrıbilimcisi. Albertus, Anselmus, Petrus Abelard, Saint Victor'dan Hugh, Petrus Lombard, Thomas Aquinas ve Duns Scotus en ünlü skolastikler arasındadır.

<span class="mw-page-title-main">Clairvauxlu Bernard</span>

Bernard de Clairvaux, Fransız bir Keşiş ve Mistik.

<span class="mw-page-title-main">Ávilalı Teresa</span>

Ávilalı Teresa, İspanyol Katolik rahibe ve mistik. 12 Mart 1622 tarihinde Papa XV. Gregorius tarafından Azize ilan edildi. Papa VI. Pavlus 1970 yılında Teresa'ya Kilisesi Doktoru" unvanını verdi. Yortusu 15 Ekim'dir.

<span class="mw-page-title-main">Assisili Francesco</span> Katolik aziz ve Fransisken Tarikatının kurucusu

Assisili Fransis, bir İtalyan Katolik aziz, mistik ve tarikat kurucusu. Fransis, Hristiyanlığın en saygı duyulan dini figürlerinden biridir.

<span class="mw-page-title-main">Tapınak Şövalyeleri</span> Orta Çağda faaliyet gösteren Hristiyan askerî tarikatı

Tapınak Şövalyeleri, Mabet Şövalyeleri veya Tapınak Tarikatı, tanınmış Hristiyan askerî tarikatlarından biridir. Resmî olarak iki yüzyıl boyunca faaliyette bulunmuşlardır.

<span class="mw-page-title-main">Padovalı Antonio</span>

Padovalı Antonio Fransisken rahibi, manevi doktrin uzmanı, tanınmış vaiz ve mucize göstericidir. 1232’de Papa IX. Gregorius tarafından kanonize edilmiştir. 16 Ocak 1946’da Papa XII. Pius tarafından Kilise Doktoru ilan edilmiştir. Yortusu 13 Hazirandır.

<span class="mw-page-title-main">Cizvitler</span> Katolik Kilisesinin erkek dinî cemaati

Cizvitler ya da İsa Cemiyeti, genel merkezi Roma'da olan, Katolik Kilisesi’nin erkek bir tarikatıdır. 1528’de Paris’te tanışan ve içinde Francisco de Xavier, Pierre Favre ve Tarikatın ilk lideri olan Loyolalı Ignatius’un da olduğu yedi arkadaş ve öğrenci tarafından kurulmuştur. Kendilerine Compañía de Jesús ve Amigos en El Señor yani ‘Rabbin Arkadaşları’ diyorlardı çünkü İsa tarafından bir araya getirildiklerini düşünüyorlardı. İsimdeki ‘Compania’ Latinceye societas (topluluk/cemiyet) olarak çevrilmiş bu sebeple de daha yaygın olarak ‘İsa Cemiyeti’ olarak tanınmışlardır.

<span class="mw-page-title-main">Sistersiyenler</span>

Sistersiyen tarikatı Hristiyanlığın Katolik koluna bağlı kendilerini Dünya işlerinden uzaklaştırmış keşiş ve rahibelerden oluşan bir tarikattır.

<span class="mw-page-title-main">Kapusenler</span> Tarikat Kolu

Kapusenler, Hristiyanlıkta Katolik Kilisesi'ne bağlı Fransisken tarikatının 1528'de kurulmuş bir koludur.

<span class="mw-page-title-main">Dominikan Tarikatı</span>

Dominikan tarikatı, Aziz Dominik tarafından kurulmuş ve Papa III. Honorius tarafından 22 Aralık 1216'da onaylanmış bir Katolik tarikatıdır.

<span class="mw-page-title-main">V. Sixtus</span>

Papa V. Sixtus;(İtalyanca:Sisto V; Fransızca:Sixte V), gerçek adı ile Felice Peretti di Montalto, 24 Nisan 1585 - 27 Ağustos 1590 döneminde Roma Katolik Kilisesi'nde 228. papadır.

<span class="mw-page-title-main">Pierre Favre</span>

Pierre Favre - Savoie asıllı katolik din adamı - Cizvitler'in cemiyetinin kurucularındandı. 17 Aralık 2013'te Papa Fransiscus tarafından Aziz olarak ilan edildi. Yortusu 2 Ağustostur.

<span class="mw-page-title-main">Frer</span>

Frer, bir erkek kardeş ve on ikinci veya on üçüncü yüzyılda kurulan dindar tarikatlardan birinin üyesi. Bu terim, yalancıların, daha eski manastır tarikatlarının istikrar yeminleriyle resmîleştirilen tek bir manastıra bağlılığından, üst düzey bir generalin yetkisi altında uygulanan gezgin havarisel karakterini ayırt eder. Rahiplerin en önemli toplulukları Dominikliler, Fransiskenler, Augustinianlar ve Karmelitlerdir.

<span class="mw-page-title-main">Alfonso de Liguori</span> İtalyan bir avukat ve piskopos (1696–1787)

Alfonso de Liguori sonradan rahip olan İtalyan bir avukat, daha sonra piskopos olmuş ve Redemptorist tarikatını da kurmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Sienalı Katerina</span>

Sienalı Katerina, Dominiken Tarikatı'nın laik bir üyesi ve mistiktir. 1461 yılında Papa II. Pius tarafından kanonize edilmiş, 1970 yılında Papa VI. Pavlus tarafından Kilise Doktoru ilan edilmiştir. Yortusu 24 Nisandır.

<span class="mw-page-title-main">Lisieuxlü Teresa</span>

Lisieuxlü Teresa, doğum adı Marie Françoise-Thérèse Martin, Fransız Discalted Karmelit rahibe ve mistik.

<span class="mw-page-title-main">Romalı Hipolit</span>

Romalı Hipolit,, Hristiyan apolojet ve iman şehidi. Yortusu 13 Ağustos, 30 ocak.

<span class="mw-page-title-main">Katolik Kilisesi Hiyerarşisi</span>

Katolik Kilisesi'nde hiyerarşi, episkoposlardan, rahiplerden ve diyakonlardan oluşur. "Hiyerarşi" terimi dini anlamda, gerçek bir birlik için gerekli olan armağanların ve görevlerin çeşitliliğine saygı göstermek amacıyla, Kilise'nin, yani Katolik inancına göre Mesih'in Bedeni'nin "kutsal düzeni" anlamına gelir.

<span class="mw-page-title-main">Küçük Kardeşler Tarikatı</span>

Bu makale, 1897'de birleşen Fransiskenlerin Gözlemci koluyla ilgilidir. Hareket içindeki diğer kollar için Fransiskenler sayfasına bakınız.