İçeriğe atla

Aziz Bartalmay Yortusu Kıyımı

Amiens'de 1529 yılında doğan Huguenot ressamı François Dubois tarafından yapılmış resim. Dubois katliama tanık olmamasına rağmen, Amiral Coligny'nin cesedini sağdaki arka pencereden sarkarken resmetmiştir. Sol arkada, Caterina de Medici'nin bir yığın cesedi incelemek için Louvre kalesinden çıktışı gösterilmiştir.[1]

Aziz Bartalmay Yortusu Kıyımı (Fransızca: Massacre de la Saint-Barthélemy),1572 yılında Fransız Din Savaşları sırasında Huguenotlar'a (Fransız Kalvinist Protestanlar) yönelik yaşanan suikastlar ve katolik çetelerin büyük çaplı katliam dalgasıydı. Geleneksel olarak, Kral IX. Charles'ın annesi Kraliçe Catherine de' Medici tarafından kışkırtıldığına inanılan katliam, kralın kız kardeşi Margaret ve Navarra Kralı IV. Henri'nin düğününden birkaç gün sonra yaşanmıştır. En zengin ve tanınmış Huguenotların çoğu düğüne katılmak için büyük ölçüde Katolik Paris'te toplanmıştı.

Katliam, 23-24 Ağustos 1572 gecesinde (Aziz Bartalmay Yortusu arifesi), Huguenotlar'ın askeri ve siyasi lideri Amiral Gaspard de Coligny'e suikast girişiminden iki gün sonra başladı. Fransa Kralı, bir grup Huguenot liderinin öldürülmesini ve sonrasında Paris'e yayılan katliamı emretti. Birkaç hafta süren katliam, diğer kent merkezlerine ve kırlara doğru genişledi. Fransa genelinde ölü sayısı için bugünün tahminleri 5.000 ila 30.000 arasında değişmektedir.

Katliam, Fransız Din Savaşları'nda da bir dönüm noktası oldu. Huguenot siyasi hareketi, önde gelen aristokrat liderlerinin birçoğunun kaybedilmesinin yanı sıra tabandan gelen pek çok yeniden dönüşüm nedeniyle sakat kaldı. Kalanlar giderek daha radikalleşti. Hiçbir şekilde benzersiz olmasa da, "yüzyılın dini katliamlarının en kötüsüydü". Avrupa çapında, "Protestan zihinlerinde Katolikliğin kanlı ve hain bir din olduğuna dair silinmez bir inanç basıldı".

Geçmiş

Aziz Bartholomew Günü Katliamı, bir dizi olayın doruk noktasıydı:

  • 8 Ağustos 1570'te üçüncü din Savaşına son veren Saint-Germain-en-Laye'nin barışı.
  • 18 Ağustos 1572'de Navarre Henry III ve Margaret Valois Margaret arasındaki evlilik.
  • 22 Ağustos 1572'de Amiral de Coligny'nin başarısız suikastı.

Kabul edilemez bir barış ve kabul edilemez bir evlilik

Saint-Germain'in barışı, Katolikler ve Protestanlar arasındaki üç yıllık korkunç iç savaşa son verdi. Ancak bu barış, daha uzlaşmaz Katoliklerin kabul etmeyi reddettiği için güvencesizdi. Guise ailesi (güçlü Katolik) Fransız mahkemesinde lehine değildi; Huguenot lideri Amiral Gaspard de Coligny, Eylül 1571'de kralın Konseyine yeniden kabul edildi. Sadık Katolikler Protestanların mahkemeye geri dönmesiyle şoke oldular, ancak kraliçe anne Catherine De ' Medici ve oğlu Charles IX, krallığın mali zorluklarının ve Huguenots'un güçlü savunma pozisyonunun bilincinde oldukları için barış ve Coligny'yi desteklemelerinde pratikti: La Rochelle, La Charité-sur-Loire, konyak ve Montauban'ın müstahkem kasabalarını kontrol ettiler.

İki dini parti arasındaki barışı pekiştirmek için Catherine, kızı Margaret'i Protestan, Huguenot lideri Kraliçe Jeanne d'albret'in oğlu Navarre Henry (gelecekteki Kral Henry IV) ile evlenmeyi planladı. Kraliyet evliliği 18 Ağustos 1572 için düzenlendi. Gelenekçi Katolikler veya Papa tarafından kabul edilmedi. Hem Papa hem de İspanya Kralı Philip II, Catherine'in Huguenot politikasını da şiddetle kınadı.

Ayrıca bakınız

  • Michelade: 1567'de Nîmes'de Protestanlar tarafından Katoliklerin katledilmesi.

Kaynakça

  1. ^ Knecht, Robert J. (2002). The French religious wars: 1562-1598. Oxford: Osprey. ss. 51-52. ISBN 978-1841763958. []

Konuyla ilgili yayınlar

  • Barbara B. Diefendorf, The St. Bartholomew's Day Massacre: A Brief History with Documents (2008)
  • Arlette Jouanna and Joseph Bergin. The Saint Bartholomew's Day massacre: The mysteries of a crime of state (2015)
  • Robert Kingdon. Myths about the St. Bartholomew's Day Massacres, 1572-1576 (1988)
  • James R. Smither, "The St. Bartholomew's Day Massacre and Images of Kingship in France: 1572-1574." The Sixteenth Century Journal (1991): 27-46. JSTOR 2542014
  • N. M Sutherland. The Massacre of St. Bartholomew and the European conflict, 1559-1572 (1973)

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">V. Karl</span> Kutsal Roma imparatoru, İspanya kralı, Avusturya arşidükü ve Burgonya dükü (1500–1558)

V. Karl ya da Şarlken, Kutsal Roma İmparatoru, İspanya Kralı, Habsburg Hollandası Lordu ve Burgonya Kontu.

<span class="mw-page-title-main">I. Elizabeth</span> İngiltere ve İrlanda Kraliçesi (1558–1603)

I. Elizabeth, 17 Kasım 1558'den 1603'teki ölümüne kadar İngiltere ve İrlanda kraliçesi idi. Bakire Kraliçe olarak da bilinen Elizabeth, Tudor Hanedanı'nın beş hükümdarının sonuncusudur.

<span class="mw-page-title-main">Jeanne d'Arc</span> Fransız katolik azizesi

Jeanne d'Arc, Orléans Kuşatmasındaki rolü ve Yüz Yıl Savaşları sırasında Fransa Kralı VII. Charles'ın taç giymesi konusundaki ısrarı nedeniyle Fransız ulusunun savunucusu olarak onurlandırılan Fransa'nın koruyucu azizesidir. İlahi rehberlik altında hareket ettiğini iddia ederek, cinsiyet rollerini aşan bir askeri lider oldu ve Fransa'nın kurtarıcısı olarak tanındı.

<span class="mw-page-title-main">XIV. Louis</span> Fransa kralı

Louis-Dieudonné de France veya XIV. Louis, Dünya'nın ve Fransa'nın en uzun süre hüküm süren kralıdır. 1643-1715 yılları arasında Fransa krallığı yapmıştır. Fransızlar tarafından Louis Le Grand veya le Roi-Soleil olarak da anılır. Devlet benim sözlerinden de anlaşılacağı gibi Fransa'yı mutlak monarşiyle yönetmiştir. Çok saldırgan ve yayılmacı bir politika izlemiştir. Karısı Kraliçe Marie Theresia'dır. Fransa Bilimler Akademisi ilk defa XIV. Louis tarafından kurulmuştur. Bir tiyatro oyununda Apollon'u oynamıştır. Klasik sanata yakından ilgi duymaktadır. Babasının bir av köşkü olarak inşa ettirdiği Versay'ı genişleterek Fransa Krallığı'nın yönetildiği bir saray haline getirmiştir. Dönemin aristokratlarını gene Paris'ten uzaklaştırıp, Versay'a taşımıştır. Versay Sarayı'nın bahçesini barok dönemi eserleriyle düzenletmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Anne Boleyn</span> İngiltere Kralı VIII. Henrynin ikinci eşi

Anne Boleyn, İngiltere kraliçesi, VIII. Henry'nin ikinci karısı ve I. Elizabeth'in annesidir.

<span class="mw-page-title-main">I. Mary (İskoçya kraliçesi)</span> İskoçya Kraliçesi ve Fransa Konsort Kraliçesi

I. Mary, Mary Stuart veya İskoç kraliçesi Mary olarak da bilinir, 14 Aralık 1542'den 1567'de zorla tahttan indirilene kadar İskoçya kraliçesi idi.

<span class="mw-page-title-main">II. François</span> Fransız siyasetçi (1544-1560)

II. François, 10 Temmuz 1558 - 5 Aralık 1560 döneminde Fransa kralı ve 24 Nisan 1558 – 5 Aralık 1560 döneminde İskoçya kraliçesi Mary Stuart ile evliliği dolayısıyla İskoçya kraliçesi eşi.

<span class="mw-page-title-main">Jean Bodin</span> Fransız hukukçu (1530 – 1596)

Jean Bodin (1530-1596) Fransız hukukçu, tarihçi, siyaset felsefesi filozofu, Paris Parlamentosu üyesi. Westfalyan egemenliği kuramıyla tanınır.

<span class="mw-page-title-main">IV. Henri</span> Eski Fransa kralı

Bearn Prensi ve Fransa Kralı IV. Henri, 1589-1610 yılları arasında Fransa kralı, 1572-1610 yılları arasında Navarra kralı.

Din savaşları, farklı dini görüşlerin çıkar çakışmaları yüzünden çıkan savaşlardır. Bir dine mensup grubun diğer dinden olan insanları bastırmayı amaçlaması veya kendi dinini yaymak istemesi savaşların genel nedenidir. İslam fetihleri, Fransız Din Savaşları, Haçlı Seferleri, Reconquista tarihte görülen din savaşlarına örnektir.

The Massacre of St Bartholomew's Eve, Büyük Britanya bilimkurgu dizisi Doctor Who'nun klasik serisinin tüm bölümlerinin kaybolduğu dördüncü öyküsü. Dört bölümden oluşan öykünün ilk bölümü 5 Şubat'ta, son bölümü 26 Şubat 1966 tarihinde yayınlanmıştır. Jackie Lane, Dodo Chaplet rolüyle ilk kez görünmüştür. Öykünün ses kayıtları bulunmasına rağmen bölümlerin tamamı kayıptır.

<span class="mw-page-title-main">Fransız Din Savaşları</span>

Fransız Din Savaşları (1562-1598), Fransa'daki Katolikler ve Protestanlar (Huguenot) arasındaki sivil ve askeri bir çekişmedir. Çatışma Bourbon Hanedanı'yla Guise Hanedanı'nı birbirine düşürmüş, iki hanedan da dış kaynaklardan destek almıştır.

<span class="mw-page-title-main">Marie de' Medici</span>

Bourbon Hanedanı'ndan Marie de' Medici, Fransa kralı IV. Henry'nin ikinci eşi, Fransa kraliçesi ve Medici Hanedanı'nın bir üyesiydi.

<span class="mw-page-title-main">II. Gaspard de Coligny</span> Fransız amiral, asilzade ve Huguenot önderi (1519-1572)

II. Gaspard de Coligny, Seigneur de Châtillon, bir Fransız asilzade ve Fransa Amirali. 16 Şubat 1519 Châtillon-sur-Loing'de de doğdu, 24 Ağustos 1572 Paris'te, St. Bartholomew katliamında öldürüldü. Fransız Din Savaşları ile hatırlanır. Fransa kralı IX. Charles'ın yakın arkadaşı ve danışmanıydı. Coligny Hanedanı'nın en tanınmış üyelerinden biridir.

<span class="mw-page-title-main">Catherine (Valois)</span> Fransız Prenses ve Ingiltere Kraliçesi

Catherine of Valois ya da Valois'lı Catherine, 1420'den 1422'ye kadar İngiltere Kralı V. Henry'nin eşi ve İngiltere Kraliçesiydi. Fransa Kralı VI. Charles'ın kızıdır. İngiltere Kralı VI. Henry'nin annesidir. Catherine'in evliliği V. Henry'yi Fransa tahtına yerleştirme ve belki de Yüz Yıl Savaşı olarak bilinen şavaşları sona erdirme planının bir parçasıydı, ancak oğlu VI. Henry daha sonra Paris'te taç giymesine rağmen, bu plan başarılı olmadı.

<span class="mw-page-title-main">Francisco de Borja</span>

Francisco de Borja,, 4. Gandía Dükü, İspanyol bir Cizvit ve İsa Cemiyeti'nin (Cizvitler'in) üçüncü Üstün Generali idi. Francisco de Borjia, 23 Kasım 1624'te Papa VIII. Urbanus tarafından Madrid'de taziz ilan edildi. 20 Haziran 1670'te Papa X. Clemens tarafından kanonlaştırıldı. Yortusu 10 Ekimdir.

Monarkomaklar, aslen 16. yüzyılın sonunda monarşiye karşı çıkan ve özellikle teorik olarak tiran katlini meşrulaştırmasıyla tanınan Fransız Huguenot teorisyenleriydi. Terim aslen 1600 yılında İskoç kralcı ve Katolik William Barclay tarafından icat edilen ve Yunancada "hükümdarlara karşı savaşanlar" anlamına gelen monarhos ve mahomay kelimelerinin birleşimi olan aşağılayıcı bir kelimeydi.

<span class="mw-page-title-main">François de Bonne de Lesdiguières</span> Fransız mareşal (1543 – 1626)

François de Bonne de Lesdiguières,, Fransız general ve altı Fransız mareşalden birisidir. 1543-1626 Fransız Din Savaşları'nda ve Fransa Polis Teşkilatında asker olarak görev yaptı.

<span class="mw-page-title-main">Les Huguenots</span> Giacomo Meyerbeerin operası

Les Huguenots Giacomo Meyerbeer'in bir operasıdır ve büyük operanın en popüler ve görkemli örneklerinden biridir. Librettosu Eugène Scribe ve Émile Deschamps'a ait olan beş perdelik operanın prömiyeri 29 Şubat 1836'da Paris'te yapılmıştır.