İçeriğe atla

Azeri (petrol sahası)

Azeri (AzericeAzəri) Azerbaycan, Bakü'nün 100 km doğusunda bulunan Hazar Denizi'nde açık deniz petrol sahasıdır ve daha büyük çaplı Azer-Çırak-Güneşli Petrol Sahası (AÇG) projesinin bir parçasıdır.[1] Azeri petrol sahası Orta Azeri, Batı Azeri, Doğu Azeri üretim platformları, sıkıştırma ve su enjeksiyon platformlarını içermektedir. Saha 1988 yılında keşfedildi ve orijinal olarak 26 Bakü Komiseri'nden adını aldı.[2]

Orta Azeri

Orta Azeri, Azeri sahasının orta kesiminde yaklaşık 128 m derinlikte su üzerinde bulunan bir üretim ve sondaj platformudur. Platform günde yaklaşık 67.000 metreküp üretim yapacak şekilde inşa edilmiştir. Orta Azeri'deki tesisler şunlardır:

  • 48 yuvalı bir sondaj platformu
  • Sangaçal Terminali'ne iletmek üzere 760 mm'lik petrol boru hattı
  • Platformdan Sangaçal Terminali'ne kadar 710 mm'lik gaz boru hattı

Orta Azeri, Şubat 2005'te faaliyetlerine başladı.[1]

Batı Azeri

Batı Azeri, 120 m derinlikte su üzerinde bulunan ve Azeri sahasının batı kesiminden petrol üretmek üzere inşa edilmiş bir üretim ve sondaj platformudur. Batı Azeri, günlük toplam AÇG üretiminin 48.000 metreküplük kısmını oluşturuyor.[3] Batı Azeri'deki tesisler şunlardır:

  • 48 yuvalı bir sondaj platformu
  • Sangaçal Terminali'ne iletmek üzere 760 mm'lik petrol boru hattı

Platform, Aralık 2005'te faaliyetlerine başlamıştır.[1]

Doğu Azeri

Doğu Azeri petrol platformu, Mayıs 2008

Doğu Azeri, 150 m derinlikte su üzerinde bulunan ve Azeri sahasının doğu kesiminden petrol üretmek üzere inşa edilmiş bir üretim ve sondaj platformudur. Doğu Azeri, günlük toplam AÇG üretiminin 41.000 metreküplük kısmını oluşturuyor. Doğu Azeri'deki tesisler şunlardır:

  • 48 yuvalı bir sondaj platformu[1]

Platform, Ekim 2006'da faaliyetlerine başlamıştır.[4]

Üretim ve sondaj platformu

Üretim ve sondaj platformları; Orta, Batı ve Doğu Azeri platformlarına su ve gaz iletimi hizmetleri sağlıyor, gaz ihracatını yönetiyor ve 10 Rolls Royce türbini kullanarak elektrik enerjisi sağlıyor. Platform, Orta Azeri platformuna köprüyle bağlanmıştır.[1] Su iletim kapasitesi günlük 1 milyon varildir. Gaz ihracat kapasitesi günlük 7.1 milyon metreküptür. Azeri üretim ve sondaj platformu, dünya çapında BP platformları arasında en büyük su iletim pompalarından ve gaz enjeksiyon kompresörlerinden bazılarına sahiptir.[5]

2008 gaz sızıntısı ve patlama

17 Eylül 2008'de, bir gaz iletim kuyusundaki patlamadan sonra Orta Azeri platformu bölgesinde bir gaz kaçağı tespit edildi.[6][7][8] Platform kapatıldı ve personel tahliye edildi.[6][7] Batı Azeri Platformu, Orta Azeri Platformu'ndan gelen bir kabloyla çalıştırıldığı için o da kapatıldı.[9] Bir AÇG operatörü BP, sızan gaza kötü bir çimento işinin neden olduğundan şüpheleniyordu.[9] Batı Azeri platformunda üretim 9 Ekim 2008 tarihinde ve Orta Azeri Platformu'nda Aralık 2008 tarihinde yeniden başladı.[10][11]

Ayrıca bakınız

Kaynakça

  1. ^ a b c d e "The largest oil field under development in the Azerbaijan sector of the Caspian basin". 14 Haziran 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Ekim 2020. 
  2. ^ Zonn, Igor S.; Kosarev, Aleksey N.; Glantz, Michael H.; Kostianoy, Andrey G. (2010). The Caspian Sea Encyclopedia. Springer Science+Business Media. s. 57. ISBN 9783642115240. 12 Mayıs 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Ekim 2020. 
  3. ^ "BP Begins Production at West Azeri Field in the Caspian Sea". www.rigzone.com (İngilizce). 18 Şubat 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Ekim 2020. 
  4. ^ "Production Begins at East Azeri in the Caspian Sea". 23 Ekim 2006. 8 Haziran 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Ekim 2020. 
  5. ^ "12.4 Petroleum:BP Current Developments - "Golden Weld" Ceremony Links Azerbaijan and Georgia: Tamam Bayatly". azer.com. 13 Mart 2005 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Ekim 2020. 
  6. ^ a b Yevgrashina, Lada (17 Eylül 2008). "BP halves Azeri oil production after gas leak". Reuters. 29 Eylül 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Ekim 2020. 
  7. ^ a b Gismatullin, Eduard (17 Eylül 2008). "BP Shuts Down Two Azeri Oil Platforms After Gas Leak". Bloomberg. 8 Mart 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Ekim 2020. 
  8. ^ Walt, Vivienne (1 Temmuz 2010). "WikiLeaks: BP's 'Other' Offshore Drilling Disaster". Time. 25 Mart 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Ekim 2020. 
  9. ^ a b US Embassy in Azerbaijan (8 Ekim 2008). US embassy cables: BP may never know cause of gas leak, US told [Original title: Azerbaijan seeks to develop ACG deep gas, can supply Georgia with winter gas]. The Guardian. 27 Temmuz 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Ekim 2020. 
  10. ^ Yevgrashina, Lada (10 Ekim 2008). "BP resumes oil output at one Azeri platform". Reuters. 29 Eylül 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Ekim 2020. 
  11. ^ Yevgrashina, Lada (23 Aralık 2008). "BP partially resumes production at Azeri platform". Reuters. 29 Eylül 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Ekim 2020. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Hazar Denizi</span> Dünyanın en büyük gölü

Hazar Denizi dünyanın en büyük gölü veya eksiksiz bir deniz olarak sınıflandırılan dünyanın en büyük iç su kütlesidir. Adını Hazar Kağanlığı'ndan almıştır. Güneydoğu Avrupa ve güneybatı Asya'dadır ve dünyanın en büyük tuzlu su gölüdür. Hem deniz, hem de göl özelliklerini taşımaktadır. Petrol yataklarınca zengindir. Tektonik göllere örnektir. Endoreik bir havza olarak, Avrupa ile Asya arasında, Kafkasya'nın doğusunda, Orta Asya'nın geniş bozkırlarının batısında ve Batı Asya'daki İran platosunun kuzeyinde yer almaktadır. Denizin yüzey alanı 371.000 km2 ve hacmi 78.200 km3'tür. Tuzluluk oranı yaklaşık %1,2 olup, bu oran çoğu deniz suyunun tuzluluğunun yaklaşık üçte biri kadardır. Kuzeydoğuda Kazakistan, kuzeybatıda Rusya, batıda Azerbaycan, güneyde İran ve güneydoğuda Türkmenistan ile sınırlanmıştır. Hazar Denizi çok çeşitli canlı türlerine ev sahipliği yapmaktadır ve en çok havyar ve petrol endüstrileriyle tanınmaktadır. Petrol endüstrisinden kaynaklanan kirlilik ve Hazar Denizi'ne akan nehirler üzerine inşa edilmiş barajlar, denizde yaşayan organizmaları olumsuz etkilemiştir.

<span class="mw-page-title-main">Bakü-Tiflis-Ceyhan Petrol Boru Hattı</span> Petrol boru hattı

Bakü-Tiflis-Ceyhan (BTC) Boru Hattı, 1.768 km uzunluğunda, Azerbaycan Bakü yakınlarındaki Sangaçal Terminali'nden gelen petrolü, Türkiye Akdeniz kıyısında Ceyhan deniz terminaline; Azerbaycan, Gürcistan ve Türkiye üzerinden geçerek taşıyan petrol boru hattı.

<span class="mw-page-title-main">Petrol platformu</span>

Petrol platformu büyük bir yapıdır, işçilere, sondaj, petrol ve doğalgazın okyanustan çıkarılması için makinelere ihtiyaç vardır. Bazı durumlarda platformun okyanus tabanına bağlanmasına ihtiyaç duyulur, bu durumda platform yapay bir ada gibi görünür. Bazı durumlarda ise platform hareketli de olabilir.

<span class="mw-page-title-main">Boru hattı taşımacılığı</span>

Boru hattı taşımacılığı malı borular yardımı ile nakletme işidir. Genellikle sıvı ve gaz maddeler taşınır fakat pnömatik borularda kapsüllere konulan katı maddeler hava basıncı kullanılarak da taşıma yapılır.

<span class="mw-page-title-main">Türkiye Petrolleri Anonim Ortaklığı</span> şirket

Türkiye Petrolleri Anonim Ortaklığı, Türkiye'de bir petrol şirketidir.

<span class="mw-page-title-main">Sengeçal</span> Azerbaycandaki bir şehir

Sangaçal Karadağ rayonu, Bakü, Azerbaycan'da bir şehirdir. Nüfusu 4,108 kişidir.

<span class="mw-page-title-main">Petrol endüstrisi</span>

Petrol endüstrisi, petrol sanayi veya petrol ve doğal gaz endüstrisi, küresel olarak petrol ve petrol ürünlerinin aranması, çıkarılması, rafine edilmesi, taşınması ve pazarlanması süreçlerini kapsayan terimdir. Sektörün en büyük hacme sahip ürünleri arasında mazot ve benzin bulunmaktadır. Petrol ayrıca ilaçlar, solventler, gübre, pestisit ve plastik gibi birçok kimyasal ürün içinde ham madde niteliği taşımaktadır. Petrol endüstrisi upstream, midstream ve downstream şeklinde üç ana bileşene ayrılmaktadır. Midstream yani orta kısım işlemler genellikle downstream kategorisine dahil edilmektedir.

Upstream veya memba, petrol sektöründe yaygın bir şekilde arama ve üretim (E&P) olarak bilinir. Petrol ve doğal gaz endüstrisi genellikle upstream, midstream ve downstream şeklinde üç ana bileşene ayrılmaktadır.

Azerbaycan Uluslararası İşletme Şirketi (AUİŞ) 10 petrol şirketi tarafından kurulmuş, Azer-Çırak-Güneşli Petrol Sahası'nda üretim yapan bir konsorsiyumdur. Konsorsiyumu oluşturan şirketler şunlardır.

Azer Çırak Güneşli Petrol Sahası Bakü'nün yaklaşık 110–130 km doğusunda Hazar denizinde, tabanın yaklaşık 2000-3500 metre derinlerinde yer alan ve tahminen 432,4 km2'lik alana sahip petrol sahasıdır.

Şahdeniz Gaz Sahası Azerbaycan'ın en büyük doğal gaz sahasıdır. Güney Hazar Denizi'nde, Azerbaycan kıyılarında, Bakü'nün aşağı yukarı 70 kilometre (43 mi) güneydoğusunda, 600 metre (2.000 ft) derinlikte 600 metre (2.000 ft) bulunmaktadır. Gaz sahası New York City'nin Manhattan Adasına benzer büyüklüktedir.

<span class="mw-page-title-main">Bakü-Novorossiysk Petrol Boru Hattı</span>

Bakü-Novorossiysk boru hattı Bakü yakınlarındaki Sangachal Terminali'nden Rusya'nın Karadeniz kıyılarındaki Novorossiysk terminaline 1.330 kilometre (830 mi) uzanan uzun bir petrol boru hattıdır. Boru hattının Azerbaycandaki kısmı, Azerbaycan Cumhuriyeti Devlet Petrol Şirketi (SOCAR) tarafından işletilmektedir ve Rus kısmı ise Transneft tarafından.

<span class="mw-page-title-main">Sangaçal Terminali</span>

Sangaçal Terminali Azerbaycan'ın başkenti Bakü'nün 45 kilometre (28 mi) güneyinde Hazar Denizi kıyısında bulunan bir doğal gaz işleme ve petrol üretim tesisinden oluşan bir sanayi kompleksidir.

Azerbaycan'da enerji, Azerbaycan'daki enerji ve elektrik üretim, tüketim ve ihracatı açıklar.

<span class="mw-page-title-main">Azerbaycan'daki boru hatları</span>

Azerbaycan, petrol endüstrisinin ilk başladığı yerlerden biridir ve tarihi, 19. yüzyılın sonlarından petrolün servetiyle bağlantılıdır. Azerbaycan'daki ana boru hattının toplam uzunluğu 4.600 kilometre (2.900 mi) idir.

Güneşli petrol sahası, Hazar Denizi'nde, Azerbaycan'ın 120 kilometre (75 mi) doğusunda, Petrol Kayaları'nın 12 kilometre (7,5 mi) güneydoğusunda yer alan açık deniz petrol sahası. Azer-Çırak-Güneşli (ACG) projesinin bir parçasıdır. Azerice Günəşli kelimesinin Türkçe çevirisi "güneşli" anlamına gelmektedir. Güneşli'nin 100 milyon tondan fazla petrol rezervine sahip olduğuna inanılmaktadır.

Çırak, Hazar Denizi'nde, Bakü, Azerbaycan'ın 120 km doğusunda bulunan ve daha büyük Azer-Çırak-Güneşli Petrol Sahası (AÇG) projesinin bir parçası olan bir açık deniz petrol sahasıdır. Üretim, sondaj ve merkez (PDQ) platformu Çırak 1 (EOP) 1997'den beri faaliyettedir. Çırak 1, AÇG sahasından Ham Petrol üretmektedir. Batı Çırak, AÇG projesinin bir uzantısı olarak planlanmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Karabağ petrol sahası</span>

Karabağ, Hazar Denizi'nde, Azerbaycan'ın 120 km doğusunda, Absheron takımadalarının kuzey kesiminde yer alan açık bir deniz petrol ve gaz sahası. Karabağ sahasının geliştirilmesi için SOCAR ve Equinor (Statoil) arasında 30 Mayıs 2018 tarihinde bir risk hizmet anlaşması (RSA) imzalandı. Karabağ petrol sahası, Bakü'nün 120 kilometre doğusunda, SOCAR tarafından işletilen Sığ Su Günaşlı (SWG) sahasına ve BP tarafından işletilen Azeri-Çırak-Güneşli (ACG) sahasına yakın konumdadır.

<span class="mw-page-title-main">Azerbaycan'da petrol endüstrisi</span>

Azerbaycan'daki petrol endüstrisi yaklaşık 873.260 varil (138.837 m3) günlük petrol ve 2013 itibarıyla yılda 29 milyar metreküp gaz üretmektedir. Azerbaycan, petrol endüstrisinin doğum yerlerinden biridir. Tarihi petrol servetiyle bağlantılıdır. Dünyadaki en önemli petrol ve gaz üreticisi olmaya adaydır.

Orta Asya-Merkez Boru Hattı Sistemi, Gazprom tarafından işletilen ve Türkmenistan'dan Özbekistan'a ve Kazakistan'dan Rusya'ya uzanan bir gaz boru hattı sistemidir. Doğu kolu, Türkmenistan'ın güneydoğu gaz alanlarından başlayan 1, 2, 4 ve 5 numaralı boru hatlarını içermektedir. Batı kolu ise, 3 numaralı boru hattı ve yeni bir paralel Hazar Boru Hattı inşaat projesinden oluşmaktadır. Batı kolu Türkmenistan'ın Hazar Denizi kıyısının kuzeyinden akar. Batı Kazakistan'da kolları bulunur. Boru hatları buradan kuzeye geçer ve burada Rus doğalgaz boru hattı sistemine katılır.