İçeriğe atla

Azerbaycan manatı

Azerbaycan manatı
Azərbaycan manatı
ISO 4217 KoduAZN
Kullanıcı(lar)  Azerbaycan
Enflasyon%12,6 (Mayıs 2022)
Kaynak Trading Economics
Sabitlenmiş para birimi 1 Amerikan doları 1,70 AZN
Altbirim
1/100 Qəpik
Sembol
Madenî paralar
Sıkça kullanılan 1, 3, 5, 10, 20, 50 qəpik
Banknotlar
Sıkça kullanılan 1, 5, 10, 20, 50, 100, 200, 500 manat
Merkez bankasıAzerbaycan Merkez Bankası
Website www.cbar.az

Manat, Azerbaycan'da kullanılan para birimidir. Azerbaycan'ın millî parası olarak 15 Ağustos 1992'te Ruble ile beraber kullanılmaya başlanmıştır.[1] 1 Ocak 1994'ten beri ülkede geçerli olan tek para birimidir.[2]

1 Ocak 2006'dan itibaren 1 Yeni Manat (AZN) 5000 Eski Manat'a (AZM) eşittir. 1 USD yaklaşık 1,70 AZN'dir.

Yeni manatın 1, 5, 10, 20, 50, 100'lük, 200'lük ve 500'lük banknotları vardır.[3] 1 manat medeniyeti, 5 manat edebiyatı, 10 manat devletçiliği, 20 manat Karabağ sorununu, 50 manat eğitim ve geleceği, 100 manat ekonomik gelişmeyi, 500 manat ise Azerbaycan'ın 2020 Dağlık Karabağ Savaşı'ndaki zaferini simgeler.

Paralar

Madeni paralar

Dolaşımdaki madeni paralar 1, 3, 5, 10, 20 ve 50 qəpik değerindedir Çoğu madeni para yakından çeşitli euro madeni paraların büyüklüğü ve şeklini andırır. En ünlüsü bimetalik olan 50 qəpik (2€ madeni paraya benzer) ve 10 qəpiktir (İspanyol çiçek, 20 cent madeni para gibi). Madeni paralar ilk olarak Ocak 2006'da tedavüle girdi ve darphane yılı özelliği yoktur.

Manat madeni paraları (2006)
ResimDeğerTeknik parametrelerTasarımTarih
ÇapAğırlıkBileşimKenarÖn YüzArka YüzDarbKonuÇekilmeKalkma
Ön yüz Arka yüz
1 qəpik 16,25 mm 2,8 g Bakır kaplı çelikPlain Tema: Kültür Azerbaycan Haritası, ülke adı, değer (2006) Ocak 2006[4]Mevcut -
3 qəpik 18,00 mm 3,45 g yivli Tema: Yazım ve Edebiyat
5 qəpik 19,75 mm 4,58 g Kamışlı Tema: Tarih
10 qəpik 22,25 mm 5,25 g Pirinç kaplamalı çelik Çentikli
(İspanyol çiçek)
Tema: Karabağ
20 qəpik 24,25 mm 6,6 g Daire kamışlı Tema: Eğitim ve Gelecek
50 qəpik 25,5 mm 7,7 g İç halka: pirinç kaplamalı çelik

Dış halka: paslanmaz çelik

Tema: Ekonomi ve Gelişim

Banknotlar

Dolaşımdaki banknotlar 1, 5, 10, 20, 50, 100, 200 ve 500 manat değerindedir. Euro ve Suriye sterlinini tasarlayan Avusturyalı Robert Kalina tarafından tasarlandı. Bu nedenle, banknotlardaki motiflerin seçimi Euro banknotlarından esinlendiği için oldukça benzer görünmektedir. 1, 5 ve 50 manat değerindeki banknotlar ise 2021 yılında yenilenerek tedavüle çıkarıldı.[5][6] 2020 Dağlık Karabağ Savaşı anısına çıkartılan 500 manat değerindeki hatıra para daha sonra kalıcı olarak tedavüle çıkarılmıştır.

Banknotlar (2005-günümüz)
Resim Değeri

(₼)

Boyutları

(mm)

Ana rengi Bilgi Tarih
Ön yüz Arka yüz Ön yüz Arka yüz Tedavüle çıkarılışı Tedavülden çekilişi
1 120 × 70 Mavimsi gri Tema: Kültür ve sanat

Azerbaycan halk müziği enstrümanları (def, kamança, tar)

Antik Azerbaycan kilim motifleri 2005, 2009
2020
5 127 × 70 Turuncu Tema: Yazı ve edebiyat

Azerbaycan'ın eski yazarları, şairler ve kitaplar, millî marştan yazılı bir alıntı ve çağdaş Azeri alfabesinin harfleri

Bağımsız Azerbaycan, Gobustan'daki taş çizimleri ve Orhun alfabesi örnekleri 2005
Tema: Yazı ve edebiyat

Kitaplar ve Azerbaycan Ulusal Marşı

Bağımsız Azerbaycan ve Gobustan'daki taş çizimleri 2020
10 134 × 70 Açık mavi Tema: Tarih

İçerişehir duvarının arka planına karşı Eski Bakü, Şirvanşahlar Sarayı ve Kız Kulesi

Antik Azerbaycan kilim motifleri 2005
2018
20 141 × 70 Yeşil Tema: Karabağ

Güç gösterisi (kılıç, miğfer ve kalkan)

Barışın sembolü (Hâr-ı Bülbül) 2005
50 148 × 70 Sarı Tema: Tarih ve gelecek

Gençlik, merdivenler (ilerlemenin sembolü olarak), güneş (kuvvet ve ışığın sembolü olarak) ve kimyasal ve matematiksel semboller (bilimin işaretleri olarak)

Antik Azerbaycan kilim motifleri 2005
2020
100 155 × 70 Leylak Tema: Ekonomi ve gelişim

Antik çağlardan günümüze mimari semboller, manat para birimi sembolü (₼) ve ekonomik büyümenin sembolleri

2005, 2013
200 160 × 70 Mavi Tema: Modern mimari

Haydar Aliyev Kültür Merkezi

2018
500 160 × 70 Kahverengi, kırmızı ve yeşil Tema: 2020 Dağlık Karabağ Savaşı

Gelincik, Hudaferin köprüleri

Molla Penah Vâkıf mozelesi

Askeran Kalesi

2021
Kaynaklar: Azerbaycan Cumhuriyeti Merkezî Bankası 5 Aralık 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
2005 yılında tedavüle sürülen 5 manatın arkasındaki Orhun Yazıtları

Ayrıca bakınız

Kaynakça

  1. ^ "National Bank of Azerbaijan. About. - August 15, 1992, equally with ruble national currency of the Azerbaijan Republic manat was issued". 23 Kasım 2007 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Temmuz 2009. 
  2. ^ "National Bank of Azerbaijan. About. - Effective January 1, 1994 manat was declared the only means of payment of the country". 23 Kasım 2007 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Temmuz 2009. 
  3. ^ "National currency". 23 Kasım 2007 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Temmuz 2009. 
  4. ^ "Arşivlenmiş kopya". 16 Aralık 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Mayıs 2015. 
  5. ^ "Azerbaijan unveils next series of notes with latest technology, innovations". CoinWorld (İngilizce). 28 Mart 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Mart 2021. 
  6. ^ MENAFN. "Azerbaijan to put banknotes with updated design into circulation (PHOTO)". menafn.com. 1 Kasım 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Mart 2021. 

Dış bağlantılar

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Para</span> devletçe bastırılan, üzerinde değeri yazılı kâğıt veya metalden ödeme aracı, nakit

Para, mal ve hizmetlerin değiş-tokuşu için kullanılan araçlardan en yaygın olanı. Para sözcüğü ile genellikle madenî para ve banknotlar kastedilmekle birlikte; ekonomide, vadesiz mevduatlar ve kredi kartları da parayı meydana getiren unsurlardan sayılır. Vadeli mevduat, devlet tahvili gibi değişim araçları ise para benzeri olarak değerlendirilir.

<span class="mw-page-title-main">Özbekistan somu</span> Özbekistan para birimi

Özbekistan'ın önceki para birimleri: Buhara tengesi, Hokand tengesi ve Harezm tengesi.

<span class="mw-page-title-main">Tenge</span> Kazakistan para birimi

Tenge, Kazakistan'ın para birimidir. Ülkenin SSCB'den ayrılması sonucu ekonominin yeniden yapılandırılması ve 1993 yılında ulusal para birimi olan tenge, Kazakistan Ulusal Bankası tarafından tedavüle sürüldü. Kazakistan'ın bağımsız bir ekonomik gelişme yolunda ilerleme çabaları 1996 yılından itibaren sonuç vermeye başladı ve bağımsızlık tarihinde ilk defa büyümeye geçmiş, aynı yıl içerisinde enflasyon denetim altına alınmaya başlanmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Ermeni dramı</span> Ermenistanın millî para birimi

Dram Ermenistan'ın millî para birimidir. Dramın alt birimi "luma" (լումա)dır. "Dram" kelimesi Ermenicede para demektir, Yunanca drahmi (δραχμή) kelimesinden gelmektedir. Ermenistan Merkez Bankası tarafından tedavüle sürülmüştür. Ermeni dramının uluslararası numarası 051'dir.

Konvertibıl mark ya da değiştirilebilir mark, Bosna-Hersek'in para birimidir. Kısaltması KM'dir. 1 avro = 1,95583 KM olarak sabitlenmiştir. Ülkede euro da satıcılar tarafından kabul edilebilmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Sovyet rublesi</span> para birimi

Sovyet rublesi, Sovyetler Birliği'nin para birimiydi. Sovyet rublesinin alt birimi kopektir.

<span class="mw-page-title-main">İsviçre frangı</span> İsviçre ve Lihtenştaynın para birimi

İsviçre frangı, İsviçre ve Lihtenştayn'da kullanılan para birimidir. İsviçre Ulusal Bankası tarafından piyasaya sürülmekte olan İsviçre frangı, Euroya geçişten sonra Avrupa'da kullanılan tek ve son frank para birimidir. Uluslararası kısa kodu, Confederatio Helvetica Franc'ın kısaltması olan CHF'dir. En büyük kullanıcı ülkesi olan İsviçre'de Dünya Bankası istatistiklerine göre 2007 yılı enflasyon oranı %3.6'dır.

<span class="mw-page-title-main">Yeni Türk Lirası</span> Türkiyenin 2005 ile 2008 yılları arasındaki para birimi

Yeni Türk Lirası, 1 Ocak 2005 ile 31 Aralık 2008 tarihleri arasında Türkiye'nin ve Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti'nin para birimi olmuştur. Yeni lira, 100 yeni kuruşa bölündü. Sembol YTL ve ISO 4217 kodu TRY idi.

<span class="mw-page-title-main">Suriye lirası</span> Suriyenin para birimi

Suriye lirası, Suriye'de kullanılan para birimidir. Bir lira, yüz kuruştan (piastre) oluşmaktadır. Ancak günümüzde Suriye lirasında kuruşlar tedavülde kullanılmamaktadır. Suriye Lirası'nın uluslararası kısaltılışı SYP'dir. Suriye Lirası'nın üzerinde ihracat kısıtlamaları vardır.

<span class="mw-page-title-main">Güney Kore wonu</span> Güney Kore wonu, ya da sadece won, Güney Korede kullanılan resmî para birimidir.

Güney Kore wonu ya da sadece won (원), Güney Kore'de kullanılan resmî para birimidir. Won, merkezi Güney Kore'nin başkenti Seul'de bulunan Kore Bankası tarafından servis edilir. Won, yüz tane Jeon'a bölünür; ancak jeonlar artık günlük ticarî işlemlerde kullanılmamaktadır ve sadece döviz kurlarında bulunur.

<span class="mw-page-title-main">Amerikan doları tarihi</span> ABD para birimi

Amerika Birleşik Devletleri Dolarının tarihi, Amerika Birleşik Devletleri Kıta Kongresi'nin 1775'te Kıta Para Birimi'nin çıkarılmasına izin vermesinden bu yana 240 yıldan fazla bir süreye atıfta bulunmaktadır. 2 Nisan 1792'de Amerika Birleşik Devletleri Kongresi, ülkenin standart para birimi olarak ABD dolarını yarattı. Dolar terimi ise İspanyollar tarafından, Yeni İspanya'da kullanılan sekiz gerçek madeni paraya atıfta bulunulduğu, sömürge döneminden beri zaten yaygın olarak kullanılıyordu.

<span class="mw-page-title-main">Azerbaycan ekonomisi</span>

Azerbaycan, doğal kaynakları, gelişmiş sanayisi ve coğrafyası itibarıyla önemli bir ülkedir. Azerbaycan'da özellikle büyük petrol ve doğalgaz rezervleri bulunmaktadır. Hacim ve çeşit bakımından hammadde yatakları ile dünyanın sayılı ülkelerinden biridir.

<span class="mw-page-title-main">Transdinyester rublesi</span>

Transdinyester'de geçerli olan ve 100 kopek biçiminde olan ruble. Transdinyester sınırlı şekilde tanınan devlet olduğundan, paranın ISO 4217 kodu yok. Ancak, Agroprombank ve Gazprombank gibi bazı resmi olmayan Transdinyester organizasyonları PRB kodunu kullandı. Trans-Dinyester Cumhuriyet Bankası bazen RUP kodunu kullanır.

<span class="mw-page-title-main">Euro banknotları</span> Vikimedya liste maddesi

Euro banknotları, Euro bölgesinde kullanılan banknotlardır. İlk olarak 1 Ocak 1999 tarihinde madeni paralar ile tanıtılmış olup 2002 yılında tam olarak kullanılmaya başlanmıştır. Euro banknotlar Avrupa Merkez Bankası veya Eurosistem içerisindeki ulusal merkez bankaları tarafından basılmaktadır.

1 manat -, Azerbaycan ve Türkmenistan'ın banknotlarından biridir. 2011 yılında Türkmenistan'da yayınlandı.

<span class="mw-page-title-main">Avusturya kronu</span>

Kron, sırasıyla Schilling (1925) ve Franken'in piyasaya sürülmesine kadar Avusturya-Macaristan İmparatorluğu'nun (1919) dağılmasından sonra Avusturya ve Lihtenştayn'ın para birimiydi.

<span class="mw-page-title-main">Gepik</span>

Gepik, Azerbaycan manatının alt birimi olan bir para birimidir. Azerbaycan manatının 1100'üne eşit olup 2006 yılında para birimi 1, 3, 5, 10, 20 ve 50 gepik madeni paralarını tedavüle girdi.

<span class="mw-page-title-main">Türkiye Cumhuriyeti banknotları</span>

1926'da Türkiye Cumhuriyeti Maliye Bakanlığı, 1, 5, 10, 50, 100, 500 ve 1000 Türk lirası değerindeki birinci emisyon banknotları tedavüle sürdü. Birinci emisyon, üzerinde hem Fransızca hem de Arap alfabesiyle yazılmış Türkçe metinlerin basılı olduğu son emisyondur. Banknotların ön yüzünde ise Mustafa Kemal Atatürk portresi yer almaktadır.

<span class="mw-page-title-main">200 Türk lirası banknotu</span>

200 Türk lirası, bir Türk lirası banknotudur. En yüksek kupür değerine sahip banknot tedavüle çıktığı 2009'dan beri kullanılmaktadır. Diğer banknotlar içerisinde boyut açısından da en büyüğüdür. Aralık 2023 itibarıyla dolaşımdaki paraların %70'ini temsil etmiştir.

<span class="mw-page-title-main">500 euro banknotu</span> Euro banknotu

Beş yüz euro (€500), en yüksek değere sahip euro banknotudur. Euro'nun 2002 yılında nakit para olarak tedavüle çıkmasından beridir kullanılmaktadır. Fakat 2019'da üretimi durdurulmuştur. Dünyadaki dolaşımda olan banknotlarda en yüksek değere sahip banknotlardan biridir. Banknot, yaklaşık 343 milyonluk nüfusa sahip, tek para birimi avro olan 26 ülkede kullanılmaktadır.