İçeriğe atla

Azerbaycan kültürü

Kontrol Edilmiş
Azerbaycan Kültürü
Azerbaycan portalı

Azerbaycan kültürü Azerbaycan'da yaşayan halkların ve Azerbaycan tarihinde yer alan devletlerin kültürü. Bölgede yaşanan siyasi ve askeri olaylar ve Azerbaycan'ın Doğu ve Batı arasında yerleşmesi kültürün gelişimini etkileyen temel faktörlerdir. Azerbaycan Doğu Avrupa ve Batı Asya'dadır ve Avrupa Konseyi üyesidir.

XV yüzyılda Azerbaycan kültürünün iki merkezi oluşmuştur: Güney Azerbaycan ve Aşağı Karabağ. Bu kültür merkezlerinin oluşumu XVI-XVIII yüzyıllarda tamamlanmıştır. XIV-XV yüzyıllarda Azerbaycan kültürünün kaynağı hakkında konuşurken, Azerbaycan edebiyatının ve kültürünün diğer bölümlerinin ayrılmaz bir şekilde dil ile bağlantılı olduğu unutulmamalıdır. Maddi kültür, nüfusun türkleşmesinden önce ortaya çıkmıştır. Bağımsızlıktan sonra Azerbaycan kültürü, İran ve Arap kültürleriyle güçlü bağlarını korumuştur, bu iki kültürle ortak dini ve ortak kültürel ve tarihsel gelenekleri vardır.[1] Azerbaycan çeşitli kaynaklarda Kafkasya ve İslami kültürel bölgeleri içinde gösterilir.[2][3] 6 bağımsız Türk devletinden biri olan Azerbaycan, Türk Konseyi ve Uluslararası Türk Kültürü Teşkilatı'nın aktif bir üyesidir.

Heykel

1940'lı ve 50'li yıllarda Azerbaycan'da heykellerin yaygınlığı artmıştır. Önemli eserler arasında Mirza Fetali Ahundov (Pinhos Sabsay, 1930), Nizami Genceviye (Fuad Abdurrahmanov, 1949), Hükûmet Evi'nin karşısında Lenin'e (Celal Karyağdı, 1954), Hurşidbanu Netəvana (Ömer Eldarov, 1960), Üzeyir Hacıbeyova (Tokay Memmedov, 1960), Mikail Müşfik (Münevver Rızayeva, 1968), Kara Karayev (Fazıl Necefov, 1968) gösterilebilir.[4]

Mimari

Azerbaycan'da en eski mimari yapılar Küçük Kafkas Dağları ve Nahçıvan'da bulunmuştur, Tunç ve Bakır çağına aittir.[5] Azerbaycan'ın bazı güney bölgelerini de kapsayan Atropatena devletinden günümüze Sabirabad'dakı Ultan kalesi kalmıştır. Yaklaşık bin yıl boyunca Azerbaycan'da hüküm sürmüş Kafkaz Albanyasından günümüze Kiş kilisesi, Çırakkale, Kebele kalesi, Kum bazilikası gibi yapılar kalmıştır.[6]

Azerbaycan'da en eski İslamî yapılar VII. yüzyıla ait Ağsu ve Şamahı mescitleridir. VIII. yüzyılda Azerbaycan'da Araplar egemen olmuş, mescit, türbe ve medrese gibi mimari yapılar inşa edilmiştir. Arap hilafetinin zayıfladığı bir dönemde bölgede birbirinden farklı mimari tarzlar meydana gelmiştir: Şirvan, Arran ve Nahçıvan örnekleri verilebilir.[7]

Galeri

Kaynakça

  1. ^ "История Востока. В 6 т. Т. 2. Восток в средние века". 14 Mart 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Aralık 2015. : Говоря о возникновении азербайджанской культуры именно в XIV-XV вв., следует иметь в виду прежде всего литературу и другие части культуры, органически связанные с языком. Что касается материальной культуры, то она оставалась традиционной и после тюркизации местного населения. Впрочем, наличие мощного пласта иранцев, принявших участие в формировании азербайджанского этноса, наложило свой отпечаток прежде всего на лексику азербайджанского языка, в котором огромное число иранских и арабских слов. Последние вошли и в азербайджанский, и в турецкий язык главным образом через иранское посредство. Став самостоятельной, азербайджанская культура сохранила тесные связи с иранской и арабской. Они скреплялись и общей религией, и общими культурно-историческими традициями
  2. ^ David E. Hunter und Phillip Whitten (Hrsg.): Encyclopedia of Anthropology. Harper and Row, Publishers, New York u.a. 1976. ISBN 0-06-047094-1, S. 104–111.
  3. ^ Huntington's 1996 "Clash of Civilizations" (p. 26)
  4. ^ Bloom, Jonathan M.; Blair, Sheila (2009). The Grove Encyclopedia of Islamic Art and Architecture (İngilizce). Azerbaycan: Oxford University Press. 
  5. ^ Büyük Sovyet Ansiklopedisi'nde Азербайджанская ССР. Архитектура и изобразительное искусство Архитектура Азербайджана 31 Ekim 2007 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. makalesi
  6. ^ The Grove Encyclopedia of Islamic Art and Architecture 2009, pp. 237
  7. ^ "«Популярная художественная энциклопедия.» Под ред. Полевого В. М.; М.: Издательство "Советская энциклопедия", 1986." 8 Aralık 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Şubat 2017. 

Bibliografi

  • The Grove Encyclopedia of Islamic Art and Architecture, Jonathan M. Bloom and Sheila Blair (2009), «Azerbaijan», Oxford University Press

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Kumuklar</span> Türk etnik grubu

Kumuklar, veya Kumuk Türkleri, Dağıstan, Çeçenya ve Kuzey Osetya'nın yerlisi bir Türk halkıdır Kuzey Kafkasya'daki Türkler arasında en kalabalık olanlardır. 1930'lara kadar Kuzey Kafkasya halkları arasında Kumukça lingua franca olarak kullanılmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Urartular</span> Van Gölü civarında kurulmuş Demir Çağ krallığı

Urartular, başkenti Tuşpa (Van) olan tarihi krallık. Urartu Devleti en güçlü döneminde, günümüzdeki Doğu Anadolu Bölgesi, Kuzeybatı İran, Irak'ın küçük bir bölümü ile kuzeyde Aras Vadisi'ne egemendi.

<span class="mw-page-title-main">Ufa</span> Rusyada şehir

Ufa (Rusça: Уфа, romanize: Ufa, Rusça telaffuz: [ʊˈfa]; Başkurtça: Өфө, romanize: Öfö,

<span class="mw-page-title-main">Diaohi</span>

Diaohi veya Dayaeni, muhtemelen MÖ 12. yüzyılda, Bronz Çağı Çöküşü (Hitit) sonrası dönemde oluşmuş, Kuzeydoğu Anadolu bölgesinde bulunan kabileler birliğiydi. Burada yaşayan kabilelerin Kartveli dillerini veya Hurri dilini konuştukları tahmin edilmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Şeyh Mansur</span> General ve politikacı

Şeyh Mansur veya doğum ismiyle Uşurma, Çeçenistan, Çerkesya ve Dağıstan ordularına komutanlık etmiş Çeçen İslam âlimi, asker ve Kuzey Kafkasya'nın 1. İmamı. Kuzey Kafkasya'da Rus emperyalizmine karşı cihat hareketinin başlatıcısı olarak görülmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Brest-Litovsk Antlaşması</span>

Brest-Litovsk Antlaşması, 3 Mart 1918 tarihinde Rusya Sovyet Federatif Sosyalist Cumhuriyeti ile Alman İmparatorluğu, Avusturya-Macaristan İmparatorluğu, Osmanlı Devleti ve Bulgaristan Krallığı arasında imzalanmış, İttifak Devletleri'nin yenilmesi üzerine geçersiz kalmış bir barış antlaşmasıdır. Osmanlı Devleti'nin toprak kazandığı en son antlaşmadır.

Rutullar, Rusya'ya bağlı Dağıstan'da yaşayan küçük bir yerli halk. Kuzey Azerbaycan'da da yaşarlar.

<span class="mw-page-title-main">Murad Adji</span>

Murad Eskenderoviç Adjiev, Sovyet ve Rus bilim insanı, türkolog, araştırmacı yazar. Kadim Türklerin ana vatanı Altay'dan başlayan Büyük Kavimler Göçü tezinin müellifi. Coğrafyacı, Doktorasını iktisat alanında yapmıştır. Doçent. Kumuk kökenli.

Leonid Potapov, Rus etnograf, Türkolog. Tarih bilimi doktoru, profesör. Altaylar, Şorlar, Hakaslar, Tıvalar ve Güney Sibirya'nın öteki toplumlarının tarih ve kültürleri üzerine çalışan bilim kişisi. Birçok ödülün sahibi.

<span class="mw-page-title-main">Maykop kültürü</span> Batı Kafkasyaya hakim olmuş arkeolojik kültür

Maykop kültürü, Tunç Çağı'nda Batı Kafkasya bölgesinde hakim olmuş başlıca arkeolojik kültürlerinden biriydi.

Oktay Abdülkerim oğlu Efendiyev, Azeri tarihçi, oryantalist ve profesördü. Tarih Bilimleri Doktoru ve Azerbaycan Millî İlimler Akademisi'nin Sorumlu Üyesi olan Efendiyev Azerbaycan Safevi Araştırmaları Okulu'nun kurucusu kabul edilir.

<span class="mw-page-title-main">Azerbaycanlı etnik grupları</span>

Azerbaycan'da her biri ekonomik, kültürel ve günlük yaşamda kendine has özellikleri olan birkaç Azerbaycanlı etnik grubu vardır. Bazı Azerbaycanlı etnik grupları 19. yüzyılın son çeyreğinde varlığını sürdürmüştür.

<span class="mw-page-title-main">Ermeni-Azeri kültürel ilişkileri</span>

Ermeni - Azeri kültür ilişkileri, iki etnik grup arasındaki dil ve kültür ilişkileridir.

Sergei Grigorievich Klyashtorny - Belarus kökenli Sovyet ve Rus doğubilimcisi. Tarih bilimleri doktoru, profesör.

<span class="mw-page-title-main">Kürdemir Muharebesi</span>

Kürdemir Muharebesi, 7-10 Temmuz 1918 tarihleri arasında, Osmanlı-Azerbaycan koalisyon kuvvetleri ile Stepan Şaumyan liderliğindeki Bakü Komünü birlikleri arasında Kürdemir'in kontrolü uğrunda yapılan muharebedir. Kürdemir istasyonu Transkafkasya Demiryolunun Bakü yolu üzerindeki en önemli stratejik noktasıydı. 10 Temmuz'da, Bakü'ye ilerleyen Kafkas İslam Ordusu ve Azerbaycan Millî Ordusu birlikleri Kürdemir'i ele geçirmiştir.

Azerbaycan'da kayıtlı dünyaca önemli mimari anıtların listesi, Azerbaycan Cumhuriyeti Bakanlar Kurulunun 2 Ağustos 2001 tarihli ve 132 sayılı kararıyla onaylanan ve Azerbaycan'da tescil edildiği belirtilen dünya çapında öneme sahip mimari anıtların listesidir. Listedeki en eski anıtlar, Kafkas Albanyası dönemine ait Kah ilçesi topraklarındaki Lekit tapınağı ve Şabran ilçesi topraklarındaki Çırakkale'dir. Listelenen eserlerin on ikisi UNESCO Dünya Mirası Listesi'nde, on altısı ise rezerv (aday) listesinde yer almaktadır. Listelenen anıtlardan dokuzu kültürel, mimari ve tarihi rezervlerdir.

Sindi - MÖ 1. binyılda yaşamış Kuzey Karadeniz bölgesinin sayısız kabilesinden biri. M.Ö e. - MS ilk yüzyıllar e. Taman Yarımadası'nda ve Novorossiysk'e bitişik Karadeniz kıyısında.

<span class="mw-page-title-main">Talkhig Şalinski</span>

Talkhig Şalinski - Kuzey Kafkasya İmamlığı uyruklu devlet adamı ve topçu komutanı. Çeçenya naibi. Kurçaloy teip'ine mensuptur. Kafkas Savaşı'na katılmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Suaib-Mulla</span>

Suaib-Mulla, 19. yüzyılda Çeçen askeri ve dini lider, Çeçenya naibi ve müdürü, Kafkasya Savaşı'nın bir katılımcısı. Çeçen Ersenoy köyünden geliyor. Suaib, Dargo Savaşı'nda İmamet’in tüm ordularını yönetti. Bu savaşta hayatını kaybetti.

<span class="mw-page-title-main">Azerbaycan göçebe hayatı</span>

Azerbaycan göçebe yaşamı - tarihsel ve modern zamanlarda Azerbaycan'ın kültürel ortamında göçebe (tarakama) veya yarı göçebe (elat) yaşam tarzı yaşayan insanların veya toplulukların tarihi, kültürü ve geleneklerini açıklar. Azerbaycan'da elitlerin kullandığı geçici yerleşim yerleri arasında köy, festival, ahır, yatak, ev, yurt, kamp, kış kampı, kulübe, in, çayır vb. yerler almaktadır. Yaz mevsiminde kullanılan evler alaçık, koma, deya, mukhuru, karakeche, dünnuğlu evi, kolux, magardaya vb.'dir.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.