İçeriğe atla

Azerbaycan Operası

Azerbaycan müziği
Türler

Klasik müzik, Halk müziği, Azerbaycan Âşıkları, Popüler müzik, Azeri rock, Azeri rap, Muğam, Meyhana

Yöresel tarzlar
Festivaller

Harıbülbül Müzik Festivali

Dergiler
Listeler

ATV Top 15, Lider TV Top 10, ANS ÇM 102 FM Top 10

Ödüller
Milli Dalga Ödülü
Marşlar

"Azerbaycan Ulusal Marşı"

İlgili müzikler

Abhaz müziği, Acem müziği, Arap müziği, Arnavut müziği, Türk müziği, Bizans müziği, Boşnak müziği, Bulgar müziği, Çeçen müziği, Çerkez müziği, Ermeni müziği, Gürcü müziği, Hırvat müziği, İnguş müziği, Kürt müziği, Laz müziği, Levanten müziği, Macar müziği, Makedon müziği, Oset müziği, Pomak müziği, Roman müziği, Rumen müziği, Sırp müziği, Sloven müziği, Süryani müziği, Yahudi müziği, Yunan müziği, Zaza müziği

Azerbaycan Operası'nın kurucusu kabul edilen besteci Üzeyir Hacıbeyov, 1945.

Azerbaycan Operası, Azerbaycan'daki veya Azeri bestecilere ait opera sanatıdır. Azerbaycan'da opera sanatı 19. yüzyılın ikinci yarısında oluşmaya başladı. Azeri opera geleneğinin kurucusu Ağcabedi'de doğmuş ve Moskova ve daha sonra Sankt-Peterburg Konservatuvarı'nda müzik eğitimi almış Üzeyir Hacıbeyov'dur. Siyasi ve müziksel anlamda milliyetçi olan Hacıbeyov, Batı klasik müziği ve Azeri müziği etkilerini çalışmalarında birleştirmiştir. "Leyla ve Mecnun" adlı operası ilk Azeri operası sayılır. Azerbaycan'da ulusal opera sanatının temeli 12 Ocak 1908 yılında besteci Üzeyir Hacıbeyov'un H.Z. Tağıyev Tiyatrosu'nda sahneleştirilen ve Doğu-Müslüman dünyasının ilk opera eseri olan "Leyla ve Mecnun" operası ile atılmıştır.[1]

Daha sonra "Şeyh Sinan" (1909), "Rüstem İle Zöhreb" (1910), "Şah Abbas ve Hurşid Banu" (1912), "Kerem ile Aslı" (1912), "Harun ve Leyla" (1915) adlı operalarını ve "Karı ile Koca" (1909, 1910'da sahnelendi), "O Olmazsa Bu Olsun" (1910, 1911'da sahnelendi) ve "Arşın Mal Alan" (1913) adlı operetlerini besteledi.[1]

Fakat 1911 yılından önceki dönem Azerbaycan'da bir opera binası yoktu ve Bakü'de bulunan konser ve tiyatro salonları, opera eserleri sunmak için donanımlı değildi. Azeri iş adamı ve hayırsever Hacı Zeynelabidin Tağıyev'in girişimiyle, Art Nouveau tarzındaki Azerbaycan'ın ilk opera binası 1910-1911 yılları arasında mimar-mühendis Nikolay Bayev tarafından Bakü'de inşa edildi. 18 Ekim 1918 yılında Azerbaycan Demokratik Cumhuriyeti hükûmeti bu binayı satın alarak, devlet yapısı altında bir ulusal opera ve bale tiyatrosunun yaratılmasında karar aldı ve Azerbaycan Devlet Akademik Opera ve Bale Tiyatrosu, 1920 yılında resmen kuruldu ve aynı yıl kapılarını halka açıp opera ve bale eserlerinin gösterimine başladı.[1]

1920'li ve 1930'lu yıllarda da faal olan Hacıbeyov, çoğunlukla klasik müzik eserleri bestelemeye yöneldiyse de, opera janrı üzerinde beste yapmaya devam etti. 1932 yılında, doğrudan yeni bir opera eseri üzerinde çalışmaya başladı ve bu türün en yüksek kriterlerine uygun gerçek bir Azeri ulusal opera eseri olan "Köroğlu"'yu yarattı. 1937 yılında prömiyeri yapılan bu opera eseri, Hacıbeyov'un yaratıcı doruk noktası olarak görülür.[1]

Bu dönemlerde diğer Azeri opera bestecileri yetişti ve besteledikleri opera eserlerinin prömiyerleri yapılmaya başlandı. Operaların başarısı diğer genç Azeri bestecilerini yeni opera eserleri yazmaya teşvik etti. 1935 yılında Müslüm Magomayev "Nergis" operasını besteleyip yazdı ve aynı yıl prömiyeri yapıldı. 1940'lı yıllarda Niyazi Hacıbeyov'un "Hüsrev ve Şirin", Cevdet Hacıyev ve Kara Karayev'in "Vatan" ve Efrasiyab Bedelbeyli'nin "Nizami" operaları sahnelendi. 1950'li yıllarda Fikret Emirov'un "Sevil" ve Cihan Cihangirov'un "Azad" operaları sahnelendi.[1]

Sonraki yıllarda yetişen diğer önemli Azeri opera yazarları ve bestecileri Zülfügar Hacıbeyli, Müslüm Magomayev, Efrasiyab Bedelbeyli, Fikret Amirov, Kara Karayev, Cevdet Hacıyev, Cihan Cihangirov, Sultan Hacıbeyov, Arif Melikov, Eşref Abbasov'dur.[1]

Azerbaycan opera bestecilerinin bazı eserleri

"Leyla ve Mecnun" operasından bir sahne, Bakü, 1910'lar.

Ünlü Azeri opera sanatçıları

Ahmed Ağdamski · Müslüm Magomayev · Elçin Azizov

Erkek (Tenorlar)

Dinara Aliyeva · Şövket Memmedova · Fatma Muhtarova

Kadın (Sopranolar)

Kaynakça

  1. ^ a b c d e f Opera in Azerbaijan 30 Haziran 2017 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. by Azer Rezayev. Azerbaijan International. #5.4. Winter 1997 (İngilizce)

Ayrıca bakınız

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Üzeyir Hacıbeyov</span> Azeri bestekar

Üzeyir Hacıbeyov, Üzeyir Bey Hacıbeyli, Üzeyir Abdül Hüseyin Bey oğlu Hacıbeyov Azerbaycanlı Sovyet bestecisi.

<span class="mw-page-title-main">Azerbaycan müziği</span>

Azerbaycan müziği, Kafkas, Orta Asya ve İran ağırlıklı etkileri görülür. Tar, kemençe, ut, bağlama, balaban, zurna, kaval, nağara, garmon, tütek, tef ve davul kullanılan başlıca müzik aletleridir.

<span class="mw-page-title-main">Kara Karayev</span>

Kara Karayev, Azerbaycan müzik kültürünün önde gelen bestecisi, pedagog ve eğitimcidir.

<span class="mw-page-title-main">Fikret Emirov</span> Azeri besteci

Fikret Meşhedi Cemil oğlu Emirov, Azerbaycan'da Sovyet döneminin bestecisi.

<span class="mw-page-title-main">Leyla ve Mecnun (opera)</span> Azeri besteci Üzeyir Hacıbeyov operası

“Leyla ve Mecnun” — Azeri besteci Üzeyir Hacıbeyov'un 1907'de yazdığı ilk milli Azerbaycan operası. Opera, 16. yüzyılda Fuzuli'nin yazdığı "Leyla ile Mecnun" trajedisinin motiflerinden yola çıkılarak yazılmıştır. Bu opera sadece Azerbaycan'ın ilk operası değil, aynı zamanda tüm İslam dünyasının da ilk operasıdır.

<span class="mw-page-title-main">Azerbaycan Devlet Akademik Opera ve Bale Tiyatrosu</span>

Azerbaycan Devlet Akademik Opera ve Bale Tiyatrosu, Azerbaycan'ın başkenti Bakü'deki başlıca opera binasıdır. Azerbaycan Devlet Akademik Opera ve Bale Tiyatrosu, Azərbaycan'ın ulusal opera ve bale tiyatrosudur.

<span class="mw-page-title-main">Azerbaycan Devlet Akademik Filarmonisi</span>

Azerbaycan Devlet Akademik Filarmonisi , Azerbaycan'ın ulusal filarmoni orkestrasıdır. Azerbaycan Devlet Akademik Filarmonisi, başkent Bakü'de bulunmaktadır. Azerbaycan Devlet Akademik Filarmonisi'nin repertuvarında Klasik batı müziği ve Azerbaycan müziği'nin önemli eserleri sunulur.

Şevket Alekberova, Azerbaycan'ın Halk Sanatçısı unvanına sahip Azerbaycanlı şarkıcıdır.

<span class="mw-page-title-main">Hüseynkulu Sarabski</span>

Hüseynkulu Melik oğlu Rızayev, Azeri operacı, oyuncu, yönetmen.

Niyazi Tağızâde Hacıbeyov,, , Azerî orkestra şefi ve besteci.

<span class="mw-page-title-main">Müslüm Magomayev (besteci)</span> Azeri bestekar ve orkestra şefi

Muslim Mehemmed oglu Magomayev, Sovyet-Azeri orkestra şefi, besteci. Sovyet Sinatrası lakaplı kendi ismini alan şarkıcı Muslim Magomayev'in dedesidir.

<span class="mw-page-title-main">Kız Kulesi (bale)</span>

Kız Kulesi Balesi, müziği ve librettosu Azerbaycanlı besteci Efrasiyab Bedelbeyli'ye ait bale.

Şah Abbas ve Hurşid Banu, Azeri besteci Üzeyir Hacıbeyov’un dördüncü muğam operası. Librettosu da yine Hacıbeyov'a aittir. Azerbaycan halk masallarının motifleri temel alınarak yazılmış olan opera eserinin 4 perdesi ve 6 tablosu vardır.

<span class="mw-page-title-main">Aslı ile Kerem</span> Opera

Aslı ve Karam (Azerbaycan) - Üzeyir Hacıbeyov'un yazdığı dört perde ve altı sahneden oluşan beşinci muğam operasıdır. Onun librettosu, besteci tarafından Güney Kafkasya'daki aynı adı taşıyan Ashig Dastan'da yaygın olarak tanınan motiflere dayanarak yazılmıştır. Sevginin yenilmez gücü ve insanın manevi güzelliği yüceltilir ve din çevrelerinin propagandasını yaptığı feodal ilişkiler ve milliyetçi eğilimlere saldırılır.

<span class="mw-page-title-main">Bakü Müzik Akademisi</span>

Hacıbeyov Bakü Müzik Akademisi Azerbaycan'ın Bakü şehrinde bulunan bir müzik okuludur. 1920 yılında Bakü'de kurulmuştur. Daha önceleri Hacıbeyov Azerbaycan Devlet Konservatuvarı olarak biliniyordu.

Azerbaycan Devlet Müzik Tiyatrosu Bakü'de eski Taghiev Tiyatrosu sahasında yer almaktadır.

Klasik Azerbaycan müziği, Azerbaycan'da klasik müzik dallarından biridir. 20. yüzyılın başında Üzeyir Hacıbeyov, modern Azerbaycan profesyonel müzik kültürünün temellerini attı. 1920'de Azerbaycan'da Azerbaycan Devlet Senfoni Orkestrası, 1921'de Azerbaycan Devlet Konservatuvarı ve 1926'da ülkenin ilk korosu kuruldu. Hatice Gayıbova, Afrasiyab Badalbeyli, Said Rüstamov, Asef Zeynallı, Şemsi Bedelbeyli, Niyazi Hacıbeyov, Covdat Hacıyev, Tevfik Guliyev, Kara Karayev, Jahangir Cihangirov, Fikret Emirov, Şefika Ahundova gibi besteciler klasik Azerbaycan müzikinde büyük katkıda bulundular.

<span class="mw-page-title-main">Azad Bey Emirov</span>

Emirov Azad Bey Abbas oğlu doktor, pedagog, Azerbaycan'da ilk fizyologlardan birisidir. Transkafkasya (Gori) Öğretmenler Okulundan mezun olmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Azerbaycan'da güzel sanatlar</span>

Azerbaycan güzel sanatlar — Azerbaycan halkının temsilcileri tarafından yaratılmış güzel sanatlar örnekleridir.

Nazim Ağalar oğlu Aliverdibeyov Azerbaycanlı bir bestecidir. Aynı zamanda bir çok Azerbaycan filmlerinin de müziklerinin bestecisidir.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.