İçeriğe atla

Azerbaycan-Belarus ilişkileri

Azerbaycan-Beyaz Rusya ilişkileri
Haritada gösterilen yerlerde Azerbaijan ve Belarus

Azerbaycan
Belarus

Azerbaycan ve Belarus arasındaki ilişkiler, Beyaz Rusya Cumhurbaşkanı Aleksander Lukaşenko'nun Azerbaycan'ı Beyaz Rusya'nın bağımsızlığı ve egemenliği için "koruyucu" olarak nitelendirerek Azerbaycan-Belarus ilişkilerinde "yakın bir ilişki olmadığını" belirtmiştir.[1] Her iki ülke 1918'e kadar Rus İmparatorluğu'nun ve 1991'den önce Sovyetler Birliği'nin bir parçasıydı. Azerbaycan'ın Minsk'te ve Beyaz Rusya'nın Bakü'de bir elçiliği var.[2] Her iki ülke de Avrupa Güvenlik ve İşbirliği Teşkilatı'nın (AGİT) ve Bağımsız Devletler Topluluğu'nun (BDT) tam üyesidir. Azerbaycan Avrupa Konseyi'nin tam üyesidir, Beyaz Rusya adaydır. Hem Azerbaycan hem de Beyaz Rusya, Bağlantısızlar Hareketi'nin (BH) tam üyesidir. Beyaz Rusya'da 6.000'den fazla Azeri yaşıyor.[3]

Siyasi anlamda Azerbaycan, Türkiye ve ABD ile uyumlu Batı yanlısı hükûmete sahiptir (ikisi de NATO üyesidir), Beyaz Rusya ise siyasi ve ekonomik olarak Rusya ile müttefiktir. 14 Kasım 2008 tarihinde, Beyaz Rusya ve Azerbaycan askeri işbirliği konusunda anlaşma imzaladılar.[4]

Siyasi ilişkiler

İlham Aliyev, Bakü'de Aleksander Lukaşenko ile birlikte.

1993 yılında iki cumhuriyet arasındaki diplomatik ilişkiler kuruldu, ancak iki ülke son on yılda yakınlaşmaya başladı. Azerbaycan Cumhurbaşkanı İlham Aliyev 17-18 Ekim 2006 tarihinde Azerbaycan'ın ilk üst düzey ziyaretini Beyaz Rusya'ya gerçekleştirdi.[5] Ziyaret sırasında dokuz tane ikili belge imzalandı. Lukaşenko ayrıca Bakü'yü ziyaret etti ve Azerbaycan Başbakanı Artur Rasizade ile bir araya geldi, Haydar Aliyev Vakfı'nı ziyaret etti ve Beyaz Rusya'nın Azerbaycan'daki ulusal sergisinin resmi açılış törenine katıldı.[6]

Dağlık Karabağ sorunu

Beyaz Rusya, Birleşmiş Milletler'in diğer tüm üyeleri gibi Dağlık Karabağ Cumhuriyeti'ni tanımıyor. Aleksander Lukaşenko, Beyaz Rusya'nın Ermenistan ve Azerbaycan arasındaki bu çatışmada tarafsız bir tutum içerisinde olduğunu ve barışçıl çözümü desteklediğini belirtti.[7] Bununla birlikte, bazı Belaruslu siyasi uzmanlar Belarus'un Azerbaycan'ı "açıkça taraf tuttuğunu" ve Azerbaycan'ın konumunu desteklediğini iddia ediyorlar.[8]

Ekonomik ilişkiler

Sosyo-ekonomik işbirliği anlaşması, 2015 yılına kadar Azerbaycan ve Beyaz Rusya arasındaki ikili ilişkilerin perspektiflerini tanımlayan ana belgedir.[9] 2008-2010 yılları arasında Belarus-Azerbaycan ticareti 100 milyon dolardan 146 milyon dolara yükseldi. Bu ılımlı artıştan daha önemli olan, Belarus'un muazzam dış ticaret açığına karşı koymaya yardımcı olan bir ticaret fazlasına sahip olmasıdır.[10] Belarus-Azerbaycan ticareti 2011'de 800 milyon dolara ulaşabilir.

Azerbaycan, Beyaz Rusya'nın alternatif petrol kaynakları edinmesine de yardım ediyor. Minsk kısa süre önce Venezuela'dan petrol ithal etmeye başladı, ancak kara ile çevrili Belarus'a doğrudan sevkiyat yapmak zor. Bakü böylece Minsk'in Venezuela petrolü karşılığında Azerbaycan petrolüne erişim programlarını değiştirmeyi kabul etti. Temmuz ayının ortalarında, Belarus'taki Mozyr rafinerisinin düzenli olarak Azerbaycan'dan önemli miktarlarda petrol işlemeye başlaması planlanıyor. Azerbaycan petrolünün test sevkıyatları Şubat ayından bu yana Ukrayna'nın Odessa-Brody boru hattı ve Druzhba boru hattının Brody-Mozyr bölümünden devam ediyor.[11]

İnsani yardım alanı

Azerbaycan ve Beyaz Rusya'nın ortak konusu. Müzik Enstrümanları.

Kültürel ilişkiler istikrarlı bir düzeydedir. Azerbaycan ve Belarus sinematografları her iki ülkede düzenlenen film festivallerinde sürekli aktif rol almaktadır. 22-24 Mayıs 2007 tarihleri arasında Minsk ve Bobruysk'ta Azerbaycan Kültür Günleri düzenlendi. Bununla birlikte, turizm ve eğitimdeki mevcut ilişki seviyesi hala zayıftır.

Kaynakça

  1. ^ "Azerbaijan saved our independence and sovereignty - Belarusian leader". 3 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Mayıs 2020. 
  2. ^ "Foreign Embassies in Azerbaijan". 4 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Mayıs 2020. 
  3. ^ "Belarus Population Census 1999". 1 Kasım 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Mayıs 2020. 
  4. ^ "Trend Article on Belarus, Azerbaijan Sign Agreement on Military Cooperation". 21 Eylül 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Mayıs 2020. 
  5. ^ "Ilham Aliyev: Azerbaijan is interested in intensive development of the relations with Belarus - Data Minsk". 2 Mayıs 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Mayıs 2020. 
  6. ^ "ABC News article on event". 3 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Mayıs 2020. 
  7. ^ ""Belarus supports the peaceful settlement of the Nagorno Karabakh conflict" Armen News". 13 Mayıs 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Mayıs 2020. 
  8. ^ "Belarus Digest: "Why Belarus Sides Azerbaijan, Not Armenia"". 4 Ekim 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Eylül 2011. 
  9. ^ "General look on Azerbaijan-Belarus relations" (PDF). 15 Nisan 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 19 Mayıs 2020. 
  10. ^ "Azerbaijan, Belarus define priorities to expand trade relations in 2010". 3 Kasım 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Mayıs 2020. 
  11. ^ "Arşivlenmiş kopya". 8 Temmuz 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Mayıs 2020. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Bakü</span> Azerbaycanın başkenti

Bakü, Azerbaycan'ın, Hazar Denizi'nin batı kıyısında yer alan başkentidir. Kafkasya’nın en büyük şehri, en önemli kültür ve ticaret merkezidir. Ülkenin en doğusundaki ve en önemli sanayi, ticaret ve kültür merkezi olmanın yanı sıra bir liman kenti olarak da önemlidir. Şehirde yaşayanların büyük çoğunluğunu Azerbaycanlılar oluşturur.

<span class="mw-page-title-main">İlham Aliyev</span> 4. Azerbaycan cumhurbaşkanı

İlham Haydar oğlu Aliyev, Azerbaycanlı siyasetçi ve iş insanıdır. 2003'ten itibaren Azerbaycan'ın dördüncü ve mevcut cumhurbaşkanıdır. Önceki Cumhurbaşkanı Haydar Aliyev'in oğludur. Ayrıca Yeni Azerbaycan Partisinin genel başkanlığını yürütmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Azerbaycan Hava Yolları</span> Azerbaycanın en büyük hava yolu şirketi

Azerbaycan Hava Yolları - Azerbaycan'ın en büyük hava yolu şirketidir. Merkezi Bakü'de bulunmaktadır. Uluslararası Haydar Aliyev Havalimanı, Azerbaycan hava yollarının merkez ofisidir. Uluslararası Haydar Aliyev Havalimanı, Bakü'den 20 km uzaklıkta yerleşmektedir.

AGİT Minsk Grubu, Azerbaycan ve Ermenistan devletlerinin Karabağ sorunu için barışçıl bir çözüm bulmalarını teşvik etme amacıyla, 1992 yılında Avrupa Güvenlik ve İşbirliği Teşkilatı tarafından kurulmuştur.

Azerbaycan'da din, Azerbaycan Cumhuriyeti Anayasasına göre Azerbaycan laik devlettir. Azerbaycan Cumhuriyeti'nde din devletten ayrıdır.

<span class="mw-page-title-main">Azerbaycan-Birleşik Krallık ilişkileri</span> Azerbaycan Cumhuriyeti ve Birleşik Krallık arası dış ilişkiler

Azerbaycan - İngiltere ilişkileri, Azerbaycan ile İngiltere arasındaki dış ilişkilerdir. Azerbaycan'da Büyük Britanya Büyükelçiliği 1992'de açıldı. Azerbaycan Cumhuriyeti Büyükelçiliği Londra'da 1994'te açıldı. Her iki ülke de Avrupa Konseyi, Avrupa Güvenlik ve İşbirliği Teşkilatı üyesidir.

<span class="mw-page-title-main">Belarus Devlet Sınır Komitesi</span>

Beyaz Rusya Devlet Sınır Komitesi ya da kısaca GPK Beyaz Rusya sınırlarını yöneten ve koruyan devlet kurumu. Belarus'a bağlı olan kurumun silahlı paramiliter gücü Sınır Muhafız Servisi'dir. Bu birlikler komitenin kararlarını ve politikalarını uygular. Bu hizmet Rusya, Ukrayna, Polonya, Litvanya ve Letonya ile olan sınırları kapsar.

<span class="mw-page-title-main">Azerbaycan-İsrail ilişkileri</span> iki devlet arasındaki ilişki

Azerbaycan-İsrail ilişkileri, Azerbaycan ve İsrail arasındaki politik, ekonomik ve diğer devletlerarası ilişkiler.

<span class="mw-page-title-main">Avusturya-Azerbaycan ilişkileri</span>

Avusturya ile Azerbaycan arasındaki diplomatik ilişkiler, Avusturya'nın Azerbaycan'ın bağımsızlığını tanımasının ardından 1992'de kuruldu.

<span class="mw-page-title-main">Azerbaycan-Rusya ilişkileri</span>

Azerbaycan-Rusya ilişkileri Azerbaycan Cumhuriyeti ile Rusya Federasyonu arasındaki ikili ilişkilerdir.

<span class="mw-page-title-main">Azerbaycan-Avrupa Birliği ilişkileri</span>

Azerbaycan Cumhuriyeti ve Avrupa Birliği (AB) yıllar içinde olumlu ilişkiler kurmuş ve 1991 yılından sonra birbirleri ile daha yakın ilişkiler kurmaya başlamışlardır. Azerbaycan günümüzde Avrupa Komşuluk Politikası, Doğu Ortaklığı ve Avrupa Konseyi'nin bir parçasıdır. AB, 1992'den bu yana 600 milyon avrodan fazla ikili AB yardımı sağlayarak hem devlet sektöründe hem de sivil toplumda Azerbaycan'ın en büyük yabancı hibe bağışçısı ve yatırımcısı olmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Azerbaycan-Yunanistan ilişkileri</span>

1991'de Azerbaycan, 31 Aralık 1991'de Yunanistan tarafından tanınan Sovyetler Birliği'nden bağımsızlığını kazandı. Diplomatik ilişkiler 1992'de kuruldu. Bakü'deki Yunan büyükelçiliği 1993 baharında açıldı. Azerbaycan'ın Atina Büyükelçiliği Ağustos 2004'te açıldı.

<span class="mw-page-title-main">Belarus-Litvanya ilişkileri</span>

Belarus-Litvanya ilişkileri, Belarus ve Litvanya arasındaki dış ilişkilerdir. Ülkeler, Sovyetler Birliği'nin dağılmasından kısa bir süre sonra, 24 Ekim 1991'de diplomatik ilişkiler kurdu. İki ülke 680 kilometre ortak sınırı paylaşıyor. Vilnius, Avrupa Beşeri Bilimler Üniversitesi, Svyatlana Tsihanouskaya gibi Belaruslu mülteciler gibi çok sayıda Belarus sivil toplum kuruluşuna ev sahipliği yapıyor. İki ülkenin Konstanti Kalinovski gibi paylaştığı ulusal kahramanların izlerinin yanı sıra Litvanya, Belarus edebiyatının doğum yeri olmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Azerbaycan-İtalya ilişkileri</span>

Azerbaycan-İtalya ilişkileri - Azerbaycan Cumhuriyeti ve İtalya Cumhuriyeti arasındaki mevcut ikili ilişkiler.

<span class="mw-page-title-main">Azerbaycan-Japonya ilişkileri</span>

Azerbaycan-Japonya ilişkileri, Azerbaycan ile Japonya arasında sürdürülen uluslararası politikaları içerir.

<span class="mw-page-title-main">Amerika Birleşik Devletleri-Belarus ilişkileri</span>

Amerika Birleşik Devletleri ve Belarus arasındaki devletlerarası ilişkiler, 1991 yılında Belarus'un da bir parçası olduğu Sovyetler Birliği'nin dağılmasıyla başladı. Ancak, ABD'nin Belarus'un insan haklarını ihlal ettiği yönündeki suçlamaları nedeniyle ilişkiler bozuldu. Belarus ise ABD'yi içişlerine karışmakla suçladı.

<span class="mw-page-title-main">Belarus-Rusya ilişkileri</span>

Belarus-Rusya ilişkileri, Belarus ve Rusya arasındaki ikili ilişkileri ifade eder. İki ülke bir kara sınırını paylaşıyor ve uluslarüstü Birlik Devletini oluşturuyor. İki ülke arasında ikili anlaşmalar imzalandı. Rusya, Belarus'un en büyük ve en önemli ekonomik ve siyasi ortağıdır. Her ikisi de Bağımsız Devletler Topluluğu, Avrasya Gümrük Birliği, Kolektif Güvenlik Antlaşması Örgütü ve Birleşmiş Milletler dahil olmak üzere çeşitli uluslararası kuruluşların üyesidir.

<span class="mw-page-title-main">Avrupa Birliği-Belarus ilişkileri</span>

Avrupa-Belarus ilişkileri, Belarus Cumhuriyeti ile Avrupa Birliği (AB) arasındaki ilişkileri ifade eder. Karşılıklı ilişkiler ilk olarak Avrupa Ekonomik Topluluğu'nun 1991'de Belarus'un bağımsızlığını tanımasından sonra kuruldu.

<span class="mw-page-title-main">Belarus-Ukrayna ilişkileri</span>

Belarus-Ukrayna ilişkileri, Belarus ve Ukrayna arasındaki dış ilişkilerdir. Her iki ülke de Bakü Girişimi ve Orta Avrupa Girişimi'nin tam üyesidir. 2021'in son günlerinde, Ukrayna ve Rusya arasındaki ilişki hızla bozulmaya başladı ve Şubat 2022'nin sonlarında tam ölçekli bir istila ile sonuçlandı. Belarus; topraklarında Rus birliklerinin ve teçhizatının konuşlandırılmasına, topraklarının Kuzey Ukrayna'ya yönelik saldırılar için bir sıçrama tahtası olarak kullanılmasına izin verdi ancak Ukrayna'da Belarus birliklerinin varlığını reddetti.

<span class="mw-page-title-main">Azerbaycan-Fransa ilişkileri</span>

Azerbaycan-Fransa ilişkileri, Azerbaycan Cumhuriyeti ile Fransa Cumhuriyeti arasında siyasi, sosyo-ekonomik, kültürel ve diğer alanlardaki ikili ilişkilerdir. Enerji (Total), çevre, ulaştırma, tarım, uzay endüstrisi, gaz sektörü, güvenlik, kültür, otel işletmeciliği (Accor), bankacılık, havacılık vb. ilişkilerdir.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.